Doświadczenia w pozyskiwania środków unijnych na działania w zakresie ochrony śodowiska

1. Doświadczenia w pozyskiwania środków unijnych na działania w zakresie ochrony śodowiska Diagnoza stanu wyjściowego przygotowania projektów – wybrane elementy

2. Projekt - to przedsięwzięcie mające za zadanie rozwiązanie problemu i osiągnięcie określonego celu. Aplikacja to forma przedstawienia projektu w formie wniosku o jego współfinansowanie z odpowiedniego funduszu i programu operacyjnego. Formularz aplikacyjny - zawiera informacje ogólne obeneficjencie, charakterystykę projektu, budżet i wizję jego realizacji.

3. Problemy związane z realizacją projektów: • Niedoszacowanie wartości projektów; • Problem z wypełnieniem warunków środowiskowych; • Opóźnienia w realizacji projektów; • Znaczne zmiany zakresu projektów; • Problemy z wykonawcami; • Realizacja projektów grupowych; • Inne problemy, nieprawidłowości, pomoc publiczna,…

4. Duże inwestycje dopiero przed nami Projekty wodno – kanalizacyjnew starej i nowej perspektywie finansowej UE

5. (projekt) • Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko 2007 – 2013 wersja zatwierdzona przez RM 29 listopada 2006 r. INDYKATYWNY WYKAZ INDYWIDUALNYCH PROJEKTÓW KLUCZOWYCH, W TYM DUŻYCH, W RAMACH NARODOWYCH STRATEGICZNYCH RAM ODNIESIENIA 2007-2013 • 21,5 mld € - Fundusz Spójności • 6,4 mld € - Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego

6. Gospodarka wodno - ściekowa – 2 725 mln € (FS) Gospodarka odpadami i ochrona powierzchni ziemi – 1 190 mln € (FS) Zarządzanie zasobami i przeciwdziałanie zagrożeniom środowiska – 545 mln € (FS) Przedsięwzięcia dostosowujące przedsiębiorstwa do wymogów ochrony środowiska – 200 mln € (EFRR) Ochrona przyrody i kształtowanie postaw ekologicznych – 89,8 mln € (EFRR) Drogowa i lotnicza sieć TEN-T – 7 626 mln € (FS) Transport przyjazny środowisku – 7 513,5 mln € (FS) Bezpieczeństwo transportu i krajowe sieci transportowe – 2 945,49 mln € (EFRR) Infrastruktura drogowa w Polsce Wschodniej – 990 mln € (FS) Infrastruktura energetyczna przyjazna środowisku – 732,2 mln € (FS) Bezpieczeństwo energetyczne – 974,28 mln € (EFRR) Kultura i dziedzictwo kulturowe – 489,97 mln € (EFRR) Bezpieczeństwo zdrowotne i poprawa efektywności systemu ochrony zdrowia - 349,99 mln € (EFRR) Infrastruktura szkolnictwa wyższego – 500 mln € (EFRR) Pomoc techniczna – 187,8 mln € (EFRR) Pomoc techniczna – 189,36 mln € (FS) Konkurencyjność regionów – 599,88 mln € (EFRR)

7. Oś priorytetowa I - Gospodarka wodno - ściekowa – 2 725 mln € (FS) Działanie 1.1 „Gospodarka wodno-ściekowa w aglomeracjach powyżej 15 tys. RLM”; Koszt całkowity 3,2 mld € Działanie dotyczy: budowy, rozbudowy i modernizacji oczyszczalni ścieków komunalnych oraz budowy i modernizacji systemów kanalizacji zbiorczej w aglomeracjach powyżej 15 000 równoważnej liczby mieszkańców (RLM) ujętych w Krajowym Programie Oczyszczania Ścieków Komunalnych.

8. Przykładowe rodzaje projektów: budowa i modernizacja systemów kanalizacji zbiorczej; budowa i modernizacja sieci kanalizacji deszczowej o ile przyczyni się do wdrożenia dyrektywy 91/271/EWG; budowa, rozbudowa lub modernizacja oczyszczalni ścieków budowa i modernizacja systemów zaopatrzenia w wodę.

9. Oś priorytetowa II – Gospodarka odpadami i ochrona powierzchni ziemi – 1 190 mln € (FS) 2.1. Kompleksowe przedsięwzięcia z zakresu gospodarki odpadami komunalnymi ze szczególnym uwzględnieniem odpadów niebezpiecznych 2.2. Przywracanie terenom zdegradowanym wartości przyrodniczych i ochrona brzegów morskich

10. 2.1. W ramach działania realizowane będą projekty: instalacje umożliwiające przygotowanie odpadów do procesów odzysku, w tym recyklingu lub unieszkodliwiania poszczególnych rodzajów odpadów komunalnych w procesach innych niż składowanie. tworzenie kompleksowych systemów selektywnego zbierania odpadów komunalnych, w szczególności niebezpiecznych, a także odpadów wielkogabarytowych i budowlanych. działania na rzecz likwidacji zagrożeń wynikających ze składowania odpadów zgodnie z krajowym i wojewódzkimi planami gospodarki odpadami obsługujących minimum 150 tys. mieszkańców.

11. 2.2. W ramach działania budowane będą: rekultywacja terenów powojskowych oraz zdegradowanych przez przemysł i górnictwo (włącznie z działaniami udostępniającymi tereny do rekultywacji – usuwanie min, zanieczyszczeń ropopochodnych i chemicznych), projekty związane z zabezpieczeniem/stabilizacją osuwisk, modernizacja i budowa umocnień brzegowych, przygotowanie kompleksowej dokumentacji niezbędnej do wnioskowania i realizacji przedsięwzięcia w ramach działania.

12. Szczegółowe informacje na temat poszczególnych działań znajdują się w dokumencie pt.: „Szczegółowy opis priorytetów Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko”.

13. I. Akty prawne Unii Europejskiej dotyczące okresu programowania 2007-2013 - stan prawny w dniu 28.02.2007 Rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności  i uchylające rozporządzenie (WE) nr 1260/1999 Rozporządzenie Rady (WE) nr 1084/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. ustanawiające Fundusz Spójności i uchylające rozporządzenie (WE) 1164/94

14. I. Akty prawne Unii Europejskiej dotyczące okresu programowania 2007-2013 - stan prawny w dniu 28.02.2007 Rozporządzenie (WE) nr 1080/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i uchylające rozporządzenie (WE) nr 1783/1999

15. Akty prawne Unii Europejskiej dotyczące okresu programowania 2007-2013 - stan prawny w dniu 28.02.2007 Rozporządzenie (WE) nr 1081/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady a dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Społecznego i uchylające rozporządzenie (WE) nr 1784/1999 Rozporządzenie (WE) nr 1082/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie europejskiego ugrupowania współpracy terytorialnej (EUWT)

16. Akty prawne Unii Europejskiej dotyczące okresu programowania 2007-2013 - stan prawny w dniu 28.02.2007 Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1828/2006 z dnia 8 grudnia 2006 r. ustanawiające szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 ustanawiającego przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności oraz rozporządzenia (WE) nr 1080/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego

17. Horyzontalne wytyczne MRR - stan w dniu 31.08.2007 (obowiązujące) Wytyczne nr 1 dotyczące prowadzenia negocjacji programów operacyjnych w ramach NSRO na lata 2007-2013 z Komisją Europejską Wytyczne nr 2 w zakresie szczegółowego opisu priorytetów programu operacyjnego Wytyczne nr 3 dotyczące komitetów monitorujących Wytyczne nr 4 w zakresie sprawozdawczości  Wytyczne nr 5 w zakresie korzystania z pomocy technicznej Wytyczne nr 6 w zakresie ewaluacji programów operacyjnych na lata 2007-2013

18. Horyzontalne wytyczne MRR(obowiązujące) Projekt wytycznych Ministra Rozwoju Regionalnego w zakresie procedury odwoławczej dla wszystkich programów operacyjnych Projekt wytycznych Ministra Rozwoju Regionalnego dla wojewodów w zakresie wykonywania nadzoru nad wyłanianiem projektów w trybie konkursu w ramach regionalnych programów operacyjnych Krajowe wytyczne dotyczące kwalifikowania wydatków w ramach funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności w okresie programowania 2007-2013

19. Horyzontalne wytyczne MRR Projekt wytycznych w zakresie jednolitego systemu zarządzania i monitoringu projektów indywidualnych zgodnych z art. 28 ust. 1 pkt. 1 Ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju Projekt wytycznych w zakresie procesu kontroli w ramach obowiązków Instytucji Zarządzającej Programem Operacyjnym Projekt wytycznych w sprawie warunków certyfikacji w Programach Operacyjnych i Regionalnych Programach Operacyjnych w ramach Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia na lata 2007-2013 Projekt wytycznych w zakresie wyboru projektów w trybie konkursowym Projekt wytycznych w zakresie informacji i promocji Projekt wytycznych w zakresie trybu dokonywania płatności i rozliczeń

20. ZARZĄDZANIE PROGRAMEM Instytucją Zarządzającą Programem Operacyjnym Infrastruktura i Środowisko jest minister właściwy ds. rozwoju regionalnego, który wykonuje swoje funkcje przy pomocy Departamentu Koordynacji Programów Infrastrukturalnych w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego. Instytucja Zarządzająca przekaże realizację części swoich zadań Instytucjom Pośredniczącym, tj. ministrom właściwym.

21. System wdrażania PO Infrastruktura i Środowisko w sektorze środowiska System instytucjonalny – poziom PO: Instytucja Zarządzająca – Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Instytucja Certyfikująca – Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Instytucja Audytowa – Ministerstwo Finansów.

22. System wdrażania PO Infrastruktura i Środowisko w sektorze środowiska System instytucjonalny – środowiskowe osie priorytetowe : Instytucja Pośrednicząca – Ministerstwo Środowiska I – V; Instytucja Pośredniczące II stopnia (Instytucje Wdrażające) – w zależności od osi priorytetowej.

23. System wdrażania PO Infrastruktura i Środowisko w sektorze środowiska Instytucje Pośredniczące II stopnia (Instytucje Wdrażające): Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej(oś I. Gospodarka wodno-ściekowa – projekty pow. 25 mln EUR, oś II. Gospodarka odpadami i ochrona powierzchni ziemi – projekty pow. 25 mln EUR, oś IV. Przedsięwzięcia dostosowujące przedsiębiorstwa do wymogów ochrony środowiska), Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej(oś I. Gospodarka wodno-ściekowa – projekty do 25 mln EUR, oś II. Gospodarka odpadami i ochrona powierzchni ziemi – projekty do 25 mln EUR),

24. System wdrażania PO Infrastruktura i Środowisko w sektorze środowiska Instytucje Pośredniczące II stopnia (Instytucje Wdrażające): (c.d.) Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej(oś III. Zarządzanie zasobami i przeciwdziałanie zagrożeniom środowiska), Centrum Koordynacji Projektów Środowiskowych(oś V. Ochrona przyrody i kształtowanie postaw ekologicznych).

25. System wdrażania PO Infrastruktura i Środowisko w sektorze środowiska System instytucjonalny – ramowy podział zadań – IP II / IW: nabór projektów, ocena wniosków pod względem formalnym i technicznym, ocena merytoryczna wniosków o dofinansowanie, przygotowywanie i podpisywanie umów o dofinansowanie projektów z beneficjentami, bieżące monitorowanie realizacji projektów, weryfikacja formalna i merytoryczna wniosków o płatność, dokonywanie płatności na rzecz beneficjentów, odzyskiwanie kwot nieprawidłowo wydatkowanych, prowadzenie kontroli projektów na miejscu, prowadzenie kontroli zamówień publicznych;

26. System wdrażania PO Infrastruktura i Środowisko w sektorze środowiska System instytucjonalny – ramowy podział zadań – IP: przygotowanie, zatwierdzanie i aktualizacja wytycznych dla beneficjentów, organizacja systemu wyboru projektów w trybie konkursowym, podjęcie decyzji o przyznaniu dofinansowania dla projektu, bieżące monitorowanie realizacji działań / priorytetów, organizacja podkomitetów monitorujących PO IiŚ, sporządzanie i przedkładanie do IZ/IC wniosków o płatność na poziomie osi priorytetowych, prowadzenie kontroli systemowych w IW;

27. System wdrażania PO Infrastruktura i Środowisko w sektorze środowiska System instytucjonalny – ramowy podział zadań – IZ: opracowanie i uzgadnianie wytycznych dla IP/beneficjentów, uzgadnianie wzorów umów i innych dokumentów, zatwierdzanie instrukcji wykonawczej IP, prowadzenie kontroli w siedzibie IP (kontrole działalności w zakresie zgodności z wymogami systemu realizacji PO IiŚ), wydawanie zaleceń dla IP/IW, zatwierdzanie rocznych planów kontroli IP,

28. System wdrażania PO Infrastruktura i Środowisko w sektorze środowiska System instytucjonalny – ramowy podział zadań – IZ: (c.d.) możliwość wystąpienia do IP o wstrzymanie operacji (po stwierdzeniu, iż system realizacji PO IiŚ w ramach poszczególnych osi priorytetowych/działań nie gwarantuje należytego bezpieczeństwa przekazywanych środków), bieżące monitorowanie realizacji programu, weryfikacja wniosków o płatność przedstawionych przez IP, przekazywanie do Komisji Europejskiej wniosków o potwierdzenie udzielenia pomocy dla dużych projektów;

29. System wdrażania PO Infrastruktura i Środowisko w sektorze środowiska System instytucjonalny – ramowy podział zadań – IC: certyfikacja wydatków, sporządzanie i przedkładanie do KE wniosków o płatność na poziomie programu operacyjnego.

30. Trochę o problemach!!!

31. Zagrożenia i potrzeby dla przygotowania wniosku i realizacji projektów Braki w planach zagospodarowania przestrzennego w zakresie określenia lokalizacji inwestycji, w tym uwarunkowań środowiskowych, społecznych Przygotowywane zmiany ustawowe

32. Zagrożenia i potrzeby dla przygotowania wniosku i realizacji projektów Pilna potrzeba ostatecznych wersji: podręczników, wytycznych, wzorów, instrukcji, procedur, wzorów wniosku, techniki obliczenia luki finansowej, kwalifikowalności kosztów, określenia sposobu zarządzania i realizacji projektu przez wiele gmin.

33. Potrzeby różnych jednostek dla przygotowania wniosku i realizacji projektów Beneficjenci: Wybór technologii, Jakość przygotowania procesu inwestycyjnego, Jakość przygotowania zamówienia i odbioru opracowania OOŚ,

34. Potrzeby różnych jednostek dla przygotowania wniosku i realizacji projektów Beneficjenci: Szkolenie kadr dla projektów u Beneficjentów, Pełnomocników ds. realizacji Projektu Personelu kierowniczego Jednostki Realizującej Projekt Szkolenie kadr dla projektów w firmach doradczych Zagrożenie -Krótki czas na przygotowanie projektu.

35. Potrzeby dla przygotowania wniosku i realizacji projektów Szkolenie firm wykonujących strategiczne OOŚ i postępowanie przed decyzją o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia inwestycyjnego Szkolenie podmiotów biorących udział we współfinansowaniu projektów

36. Strategia przygotowania inwestycji przez Beneficjenta Maksymalne wykorzystanie okresu uzgodnień pomiędzy RP i KE na przygotowanie systemu realizacji projektów w okresie 2007 – 2013 Wykorzystanie czasu na przygotowanie inwestycji wyspecyfikowanych w indykatywnej liście projektów kluczowych, w tym dużych oraz PO wojewódzkich

37. Strategia przygotowania inwestycji przez Beneficjenta: Maksymalizacja kosztów niekwalifikowanych Maksymalizacja kwalifikowalności kosztów Maksymalizacja luki finansowej Minimalizacja skutków zasady „zanieczyszczający płaci”

38. Strategia przygotowania inwestycji przez Beneficjenta: 1. Zbilansowanie łącznych kosztów realizacji inwestycji, w tym: 1.1. Łącznie koszty kwalifikowane 1.2. Łącznie koszty niekwalifikowane analiza rynku pieniężnego określenie źródeł współfinansowania Projektu w zakresie udziału środków własnych analiza rynku „budowlanego” wyniki konsultacji społecznych uwarunkowania środowiskowe 2. Analiza zastosowania zasady zanieczyszczający płaci

39. Strategia przygotowania inwestycji przez Beneficjenta: Wykonanie analizy możliwości finansowania projektu Wykonanie inżynierii finansowe Projektu (określenie kosztów finansowych Projektu) Wykonanie analizy kosztów i korzyści wynikających z projektu Wykonanie Studium wykonalności dla Projektu, w tym: obliczenie luki finansowej!!! Wypełnienie formularza wniosku

40. Dziękuję za uwagę! Zapraszam dodyskusji