Międzynarodowe stosunki ekonomiczne cz. I

1. Międzynarodowe stosunki ekonomiczne cz. I Podstawy makroekonomiczne Włodzimierz Siwiński www.wne.uw.edu.pl/wsiwinski

2. Tematyka zajęć • Wykład z Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych (MSG) ma na celu ukazanie i wyjaśnienie jak funkcjonuje gospodarka otwarta, powiązana ze światem więzami handlowymi i finansowymi. Wykład ma wyjaśnić również jakie są podstawowe zasady funkcjonowania głównych międzynarodowych instytucji handlowych i finansowych. • Wykład z MSG tradycyjnie składa się z dwóch głównych części. Pierwsza koncentruje się na analizie problemów rozwoju gospodarki światowej, równowagi płatniczej w obrotach międzynarodowych, kursów walutowych i rynku dewizowego, międzynarodowym rynkiem kapitałowym, relacjach pieniądza, stopy procentowej i kursów walutowych, problemów polityki pieniężnej i fiskalnej w gospodarce otwartej oraz funkcjonowaniem międzynarodowych systemów walutowych.

3. Warunki uczestnictwa i zaliczenia. • Zakłada się, że studenci uczestniczący w zajęciach dysponują zakresem wiedzy w zakresie makroekonomii II. Przedmiot kończy się egzaminem pisemnym testowym (łącznie cz. I i II).

4. Literatura • Podręcznik: Paul R. Krugman, Maurice Obstfeld, Ekonomia Międzynarodowa. Teoria i polityka, t. 2., PWN, 2007 (skrót: podr. I) • Richard Caves, Jeffrey Frankel, Ronald Jones, Handel i finanse międzynarodowe, PWE 1998 (skrót: podr. II)

5. Literatura dodatkowa w jęz. polskim Krystyna Gawlikowska-Hueckel, Anna Zielińska-Głębocka, Integracja Europejska. Od jednolitego rynku do unii walutowej, Wyd. C.H. Beck, Warszawa 2004; • Paul De Garuwe, Unia walutowa, PWE, Warszawa 2003; • Marcin Gruszczyński, Kryzysy walutowe a liberalizacja obrotów kapitałowych, PWN, Warszawa 2002. • Elżbieta Chrabonszczewska, Krzysztof Kalicki, Teoria i polityka kursu walutowego, Warszawa, SGH, 1996: część pierwsza, r. I, II, oraz część druga r. I. • Jan Jakub Michałek, Włodzimierz Siwiński, Mieczysław Socha red. naukowa: Od liberalizacji do integracji Polski z Unią Europejską. Mechanizmy i skutki gospodarcze, PWN Warszawa 2003; • Włodzimierz Siwiński, Globalizacja gospodarki, w: red. Dobroczyński, Jasińska: „Wiek wielkich przemian” wyd. A. Marszałek, Warszawa, Toruń, 2001, s.107-124

6. Literatura dodatkowa w jęz. angielskim C.P. Hallwood, R. MacDonald, International Money and Finance, Third Edition, Blackwell 2000. • L. Copeland, Exchange Rates and International Finance, Fourth Edition, Pearson Education Lt, 2005. • Beth Yarbrough, Robert Yarbrough, The World Economy: Trade and Finance, The Dreyden Press , Fourth Edition, 1997.

7. 1. Gospodarka światowa i międzynarodowy podział pracy Pojęcie i powstawanie gospodarki światowej; tradycyjny międzynarodowy podział pracy; przemiany gospodarki w XX w..; wielki kryzys i załamanie gospodarki międzynarodowej; gospodarka po II wojnie światowej: polityka gospodarcza państw i instytucjonalizacja gospodarki międzynarodowej; globalizacja gospodarki • Lit.: Caves i inni, rozdz. 1. • Siwiński, Globalizacja gospodarki, s.107-124;

8. 2. Bilans płatniczy: zestawianie i analizazestawianie i analiza bilansu; pojęcie deficytu bilansu płatniczego; bilans płatniczy i równowaga płatnicza. • lit.: podr. I, r. 12; podr. II, r. 16. 18; • lit. dodatkowa (dla ambitnych) : Yarbrough, r. 13.

9. 3. Bilans płatniczy i współzależności makroekonomiczne współzależności między bilansem a produktem narodowym brutto, zasobami pieniądza i rynkiem dewizowym; • lit. jw.

10. 4. Międzynarodowy rynek walutowy • organizacja i funkcjonowanie rynku; notowania kursowe; typy transakcji walutowych; liberalizacja rynków finansowych; popyt i podaż na dewizy; • lit. podr. I r. 13; podr. II, r. 22. • E. Chrabonszczewska, K. Kalicki, rozdz. 1.2. • lit. dodatkowa (dla ambitnych) C. Hallwod, R. MacDonald, rozdz. 2 i 3.1.

11. 5. Kursy walutowe, relacje cen i równowaga płatnicza • dostosowania bilansu przy zmiennych kursach walutowych; eksport i import a równowaga na rynku walutowym; warunki skutecznej dewaluacji: warunek Marshalla-Lernera; wpływ dostosowań kursów walutowych na ceny krajowe; • lit.: podr. II, r. 17.

12. 6. Kursy walutowe i parytet stóp procentowych. Popyt na dewizy, dochodowość aktywów finansowych i międzynarodowe przepływy finansowe; równowaga na rynku dewizowym i zabezpieczony (pokryty) parytet stóp procentowych; oczekiwania kursowe i niezabezpieczony (niepokryty) parytet stóp procentowych; pieniądz i kurs walutowy w krótkim okresie zagraniczna polityka pieniężna i kurs walutowy; „przestrzelenia” kursu walutowego: model Dornbusha • Lit.: podr. I, r. 14 podr. II r. 26 p.4-6 • lit. dod. (dla ambitnych): : C. Hallwod, R. MacDonald, rozdz. 3.2-3.5lub Copeland, r. 2, 3

13. 7, 8.Rynek pieniężny, walutowy oraz poziom cen w długim okresie. • pieniądz i poziom cen w długim okresie; podejście monetarystyczne: założenia, parytet siły nabywczej, działanie modelu przy zmiennych kursach walutowych oraz przy stałych kursach; model kursu realnego; zakłócenia realne i kurs walutowy; • Lit.: podr. I, r. 15; podr. II, r. 20, r. 26 p.1-3; • lit. dod. (dla ambitnych) . Hallwood, MacDonalds, r. 7; Yarbrough, r. 18lub Copeland r. 5

14. 10. Ceny, produkcja i polityka makroekonomiczna w gospodarce otwartej. • zagregowany popyt i podaż w gospodarce otwartej; model IS, LM w gospodarce otwartej; polityka pieniężna i fiskalna w gospodarce otwartej w warunkach zmiennych kursów walutowych; polityka gospodarcza i bilans obrotów bieżących; • Lit.: podr. I, r. 16, • lit. dod. (dla ambitnych) Yarbrough, r. 18 p. 1 – 7 lub Copeland r. 6

15. 11. Polityka makroekonomiczna w gospodarce otwartej przy różnych systemach kursowych. • polityka fiskalna i pieniężna w systemie stałych kursów walutowych; kurs zmienny kierowany i interwencja sterylizacyjna; polityka fiskalna i pieniężna przy zmiennych kursach walutowych i różnej mobilności kapitału; • lit. podr. I, r. 17; podr. II r. 23, 24 • lit. dod. (dla ambitnych) Yarbrough, r. 18 p. 8-9.

16. 12. Międzynarodowy system walutowy do 1973 r. • cele polityki w gospodarce otwartej; współzależności międzynarodowe; polityka gospodarcza w warunkach waluty złotej; międzywojenny system walutowy; system z Bretton_Woods i polityka gospodarcza;. • Lit.: podr. I, r. 18;. • lit. dod. (dla ambitnych) : Hallwood, MacDonald, rozdz. 16

17. 13. Obecny system walutowy. • system zmiennych kursów i polityka gospodarcza; argumenty za i przeciw stałym i zmiennym kursom walutowym. • lit. podr. I, r. 19 • lit. dod. (dla ambitnych) : Hallwood, MacDonald, rozdz. 15, 17

18. 14. Unia walutowa w Europie • teoretyczne podstawy tworzenia unii walutowej; korzyści i straty z unii walutowej; plany unii walutowej w Europie i ich realizacja; przejście do unii walutowej: traktat z Maastricht; pierwsze doświadczenia funkcjonowania unii; • lit.podr. I, r. 20; • De Grauwe, r 1; Gawlikowska-Hueckel, Zielińska-Głębocka, r. 13 • lit. dod. De Grauwe, r 2