1.07k likes | 2.12k Views
Kişisel Koruyucu Donanımlar. Neleri İşleyeceğiz ?. Kişisel koruyucu donanım (KKD) nedir ? KKD rolü nedir, ne zaman kullanılmalıdır ? KKD özellikleri nelerdir? KKD sınıflandırılması Nasıl seçilmelidir? KKD bakım ve temizliği, bazı genel kurallar. İşyerlerindeki risklerle mücadele.
E N D
Neleri İşleyeceğiz ? • Kişisel koruyucu donanım (KKD) nedir ? • KKD rolü nedir, ne zaman kullanılmalıdır ? • KKD özellikleri nelerdir? • KKD sınıflandırılması • Nasıl seçilmelidir? • KKD bakım ve temizliği, bazı genel kurallar
İşyerlerindeki risklerle mücadele 1-Riski ortadan kaldırmak 2-Riski izole etmek (sınırlandırmak) 3-Toplu korumaya öncelik vermek 4-Kişisel koruma yapmak
Ne zaman Kişisel Koruyucu Donanım? • 1-Bütün önlemlere rağmen, çalışanların; • Sağlıkları • Güvenlikleri tehdit altındaysa, • 2-Teknolojik olarak; • Çalışma ortamında • Donanımlarda • değişiklikler yapamıyorsak; SON ÇARE OLARAK KORUMAYI KİŞİSELLEŞTİRMELİYİZ
Kişisel Koruyucu Donanım nedir? • Çalışan kişileri ; • Meslek hastalığından korumak, • İş kazalarına karşı korumak, • Çalışmayı; daha ergonomik hale getirmek amacıylaçalışan tarafından kullanılan malzemelerdir
Kişisel Koruyucu Donanım Yasal Dayanakları • KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLARIN İŞYERLERİNDE KULLANILMASI HAKKINDA YÖNETMELİK Resmi gazete tarihi/sayısı: 02.07.2013/28695 • Amaç; işyerindeki risklerin önlenmesinin veya yeterli derecede azaltılmasının, teknik tedbirlere dayalı toplu korunma ya da iş organizasyonu veya çalışma yöntemleri ile sağlanamadığı durumlarda kullanılacak kişisel koruyucu donanımların özellikleri, temini, kullanımı ve diğer hususlarla ilgili usul ve esasları belirlemektir
Bu yönetmelikte esas alınan bir diğer dayanak da Sanayi ve Ticaret Bakanlığının “Kişisel Koruyucu Donanım Yönetmeliği”dir (29.11.2006/26361 RG -- 4703 sayılı yasa 4. md. Dayanak) Bu yönetmelikte ; • KKD standartları (TS ve EN kodları ile) • KKD kategorileri • KKD sınıflamaları • Kimlerin kullanacağı • Hangi koşullarda kullanılacağı belirtilmiştir
Kişisel koruyucu donanımlar kimin malıdır? • Sosyal yardım amacıyla verilenler dışında kalan • Kişisel Koruyucu Donanımlar; • İşverenin malıdır. • Çalışanlar, işyerinde, amacına uygun olarak; • Kullanmak • Korumak • Bakım • Temizlik • Onarım • yapmak zorundadır.
Nelere karşı korurlar? • Meslek Hastalıklarından koruyabilirler • İş Kazalarına karşı koruyabilirler • Her ikisine karşı koruyabilirler
Kişisel Koruyucu Donanımları kimler kullanmalıdır? • Sürekli veya geçici hizmet akdi ile çalışanlar • Stajyerler • Çıraklar • İş veya ziyaret amacıyla gelenler • Alt yapımcı firma çalışanları • kişisel koruyucu donanım kullanmak zorundadır
Kişisel Koruyucuların Özellikleri 1-Kullananın anatomik yapısına uygun olmalı, 2- Kullanım amacına uygun olmalı, 3- İşe engel teşkil etmemeli, 4- Kullanımı ve temizlemesi kolay olmalı, 5- Hijyen şartlarına uygun olmalı, 6- Koruyucunun kendisi tehlike oluşturmamalı
Kişisel Koruyucu Donanımların Koruma gücü • KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLAR; • Tehlikeyi yok etmez, tehlikeden olumsuz etkilenmeyi önler veya en aza indirir • KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLAR; • Zarar verici etkenlere maruz kalma olasılığını azaltmak • veya en aza indirmek için kullanılır • KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLARIN ; • Koruma gücünün de bir sınırı vardır
Kişisel Koruyucuların Seçimi • Kişisel koruyucuların seçiminde, mutlaka, • uzman desteği olmalıdır • İşyeri Hekimi • İş Güvenliği Sorumlusu • İSG Kuruluna, • Çalışanlara • teknik destek sağlamalıdır
Kişisel Koruyucu Donanımları seçmek için; • Önce RİSKLERbelirlenmelidir • KKD Prosedürü hazırlanmalıdır • Bu prosedürde; • Kişisel Koruyucu Donanımların seçimi • Satın alınması • Dağıtımı • Kullanım gerekleri • Denetimler • belirtilmelidir.
Kişisel Koruyucuların Seçimi KKD Seçerken; • Programda; KKD’larınkişiye özel uygunluk özelliğinin bulunması sağlanmalıdır • KKD’ların doğru şekilde kullanılıp kullanılmadığı; Kullanıcılarından öğrenilmelidir • Kullanıcılar; • KKD'larının düzenli bakımını ve kontrolünü nasıl • yapacaklarını bilmelidirler
Kişisel Koruyucuların Seçimi KKD Seçerken; • Tüm kullanıcılara, • Yöneticilere, • Seçicilere, • Satın alanlara ve • Depo sorumlularına eğitim verilmelidir
Kişisel Koruyucu Donanımların Koruma gücü • Yanlış seçilen kişisel koruyucu donanımlar ; • Çalışan açısından; Yeterince koruma sağlayamaz • İşveren açısından; Maliyetleri daha pahalı olur
KKD üzerinde bulunması zorunlu olan bilgiler ve işaretler nelerdir?
Kişisel Koruyucu Donanımların Üzerindeki İşaretler • Malzeme veya Ambalaj üzerinde ; • Depolama • Kullanım • Temizleme ve dezenfeksiyon bilgileri • Yedekleri ve aksesuarları • Koruma seviyesine ait test sonuçları • Kullanım ömrü • Taşımak için gereken ambalajlama şekli • Hangi risklere karşı kullanılabilir? • Semboller ve işaretler bulunmalıdır
Hava kirliliğine karşı koruma Soğuğa karşı koruma Statik Elektriğe karşı koruma Sıcağa karşı koruma Kimyasal risklere karşı koruma Biyolojik risklere karşı koruma Mekanik risklere karşı koruma Radyasyona karşı koruma Görülmeyi ve fark edilmeyi sağlayan giysi Makinelerin hareketli parçalarına karşı koruma Kesilmeye karşı koruma İtfaiyeci kıyafetleri Kişisel Koruyucu Donanımların Üzerindeki İşaretler
EN – prEN – CE nedir? EN = Avrupa Standardı demektir CE = Standartlara uygunluk işaretidir preEN= Henüz onaylanmamış, taslak standart
Kişisel Koruyucu Donanımların Kategorileri • Kategori I • Kategori II • Kategori III • Olarak 3 guruba ayrılmıştır
Kişisel Koruyucu Donanımların Kategorileri – II/III Bu işaretler ne anlama geliyor? Standart numarası Avrupa Standardı Üreticinin kalite yönetim sistemi onaylandı EN aaaa CE xxxx yyyy Standarda uygunluk işareti Bağımsız laboratuvara göre; Ürün EN aaaa standardına göre test edildi. Bu ürün standarda uygundur. Üreticiye göre; Bu ürün EN aaaa standardına uygundur
Kişisel Koruyucu Malzemelerin Sınıflandırılması Kişisel koruyucu malzemeler “Kişisel Koruyucu Donanımların İşyerlerinde Kullanılması Hakkında Yönetmelik” hükümlerine göre dokuz ana başlık altında toplanmıştır: 1- Baş koruyucuları 2- Kulak koruyucuları 3- Göz ve yüz koruyucuları 4- Solunum sistemi koruyucuları 5- El ve kol koruyucuları 6- Ayak ve bacak koruyucuları 7- Cilt Koruyucuları 8- Gövde ve karın bölgesi koruyucuları 9- Vücut koruyucuları
KAFA KORUYUCULARI • Baretler, • Başlıklar, • Saç filesi, baş örtüsü, • Şapkalar, kasketler, • Yüz koruyucuları, • Gözlükler, • Kulak koruyucuları, • Maskeler,
KAFA KORUYUCULARI BAŞLIKLAR • Kulakları, alnı,yanakları, yüzü; Kıvılcıma, erimiş metale, fırlayan parçalara ve kıymıklara karşı korur ŞAPKA VE KASKETLER • Kirli tozlu işlerde, saçı ve başı temiz tutmak için, dönen makine aksamından korumak için, • Kaynak işlerinde, dokuma sanayinde, asit ve kıvılcım sıçrama ihtimali olan yerlerde kullanılır
BAŞ ÖRTÜSÜ - SAÇ FİLESİ • Dönen makine aksamı bulunan yerlerde (Dokuma san. konfeksiyon vs) statik elektriğin de etkisi ile kadıların saçlarının dönen aksanlara sarılmasını önlemek için kullanılır
KAFA KORUYUCULARI BARETLER • İçinde ayarlanabilir kayışı, file ve bantlar bulunan, başı darbelerden koruyan sert bir başlıktır • Baret yapımında genelde FİBERGLAS, PLASTİK, ALÜMİNYUM kullanılır • Kullanılmış baretler dezenfekte edilmeden başka kişilere verilmemelidir
KAFA KORUYUCULARI • Kafa Koruyucuları (Baretler yada kasklar); • 1- Kabuk Başı darbelerden korur • 2- İçlik Süspansiyon etkisiyle darbe şiddetini azaltır • Çene bağlı olabilen türleri de vardır • Yapılan işin niteliklerine göre değişik renkleri vardır • Baretlerin raf ömrü 5 yıldır
Kafa koruyucuları • Çok hafif olmalıdır. Olanaklıysa ağırlık < 400 g olmalıdır. • Kabuğun kalınlığı ; • Plastiğin türü ne olursa olsun 2 mm’denaşağı olmamalıdır. • Açık havada kullanılan • Kaynak yapılan alanlarda kullanılan (“UV” maruziyeti) Baretler; Hiçbir darbe görmeseler bile 3 yılda bir değiştirilmelidir. • Ömrü dolmasa bile darbe aldığı zaman değiştirilmelidir • Kimyasallarla temas etmişse hemen temizlenmelidir • Üzerine yapışkan, yazı, boya vb uygulanmamalıdır • Çatlak, çizik vb hasarlı ise KESİNLİKLEkullanılmamalıdır
Kafa koruyucuları BARETLERDE RENKLER İşçi Ustabaşı Teknisyen Yönetici Mühendis Misafir İş Güvenliği Kalite Kont. Sağlık Personeli Bakımcılar
Koruyucu Gözlükler • Hızlı uçan parçacıklara karşı gözlük: Bu gözlükler yeterli sağlamlıkta olmalıdır • Tozlara, rüzgara ve kıvılcıma karşı gözlük: Gözleri bütünüyle kaplayan, kenarlıkları şakak kemiklerine oturan tipte olmalıdır • Zararlı ışınlara karşı gözlük: Işının şiddetine uygun koyulukta olmalıdır
Koruyucu Gözlükler • Zararlı gazlara karşı gözlük:Havalandırma delikleri olmayan gözlükler kullanılır. • Tehlikeli sıvılara karşı gözlük:Havalandırma delikleri sıçrayacak sıvının girmesini engelleyecek şekilde olmalıdır. • Erimiş metal sıçramalarına karşı gözlük: Darbelere ve yüksek ısıya dayanıklı malzemeden yapılmış olmalıdır.
Koruyucu Gözlükler • Buğulanmaya karşı tedbir alınmalıdır: Buğulanmayan gözlük veya buğu önleyici solüsyon kullanılmalıdır. • Terlemeye karşı tedbir alınmalıdır: Ter bantları kullanılmalıdır. • Numaralı gözlük kullanan kişiler; numaralı gözlük üzerine koruyucu gözlük takabilmelidir.
KAYNAK İŞLEMİ Gözlük Numarası Örtülü elektrot kaynağı (elektrot çapı 4 mm ) 10 Örtülü elektrot kaynağı (elektrot çapı 4,8 – 6,4 mm) 12 Örtülü elektrot kaynağı (elektrot çapı >6,4 mm) 14 MIG / MAG kaynağı (demir dışı metallerin kaynağı) 11 TIG kaynağı 12 Atomik hidrojen kaynağı 14 Karbon eletrotlarla kaynak 10 – 14 Lehimleme 2 Sert lehimleme 3 / 4 Kesme (Parça kalınlığı<25 mm) 3 / 4 Kesme (parça kalınlığı 25 – 150 mm) 4 / 5 Kesme (parça kalınlığı>150 mm) 5 / 6 Oksi – Asetilen kaynağı (parça kalınlığı<3,2 mm) 4 / 5 Oksi – Asetilen kaynağı (parça kalınlığı 3,2 – 12,7 mm) 5 / 6 Oksi – Asetilen kaynağı (parça kalınlığı>12,7 mm) 6 / 8 Göz Koruyucuları
Göz Koruyucuları • Kullanım dışı zamanlarda ; • Daima koruma kaplarında saklanmalıdırlar. • Temizlemek için; • Akan suyun altında sıvı deterjan ile yıkamalı • Yumuşak bir bezle kurulamalıdır. • Gerektiğinde uygun ürünlerle dezenfekte edilebilirler. • Eğer lensler kırılırsa, çizilirse, boya sıçrar ve lekelenirse; • Aynı tip ve CE damgalı yedekleriyle değiştirilmelidirler. • Çerçeve hasar görürse kesinlikle kullanılmamalıdır.
Kulak Koruyucuları ÇALIŞANLARIN GÜRÜLTÜ İLE İLGİLİ RİSKLERDEN KORUNMALARINA DAİR YÖNETMELİK (28/07/2013) Kişisel Korunma Madde 9 a) Çalışanın gürültüye maruziyeti 5 inci maddede belirtilen en düşük maruziyet eylem değerlerini (80 db) aştığında, kulak koruyucu donanımları çalışanların kullanımına hazır halde bulundurur. b) Çalışanın gürültüye maruziyeti 5 inci maddede belirtilen en yüksek maruziyet eylem değerlerine (85 db) ulaştığında ya da bu değerleri aştığında, kulak koruyucu donanımların çalışanlar tarafından kullanılmasını sağlar ve denetler. c) İşveren kulak koruyucu donanımların kullanılmasını sağlamak için her türlü çabayı gösterir ve bu madde gereğince alınan kişisel korunma tedbirlerinin etkinliğini kontrol eder.
Kulak Koruyucuları • Kulak tıkaçları 15 desibele kadar, • Manşonlu kulaklıklar 30 desibele kadar, • Çok fazla gürültü olan yerlerde tıkaç ve manşon birlikte kullanılır
AŞIRIGÜRÜLTÜ • İşitme kaybına • Uyku dağılmasına, • Strese, • Ailevi geçimsizliklere, • Kan basıncının değişmesine, • Metabolik BOZUKLUKLARA • Hormonal ve psikolojik bozukluklara, • Performans düşmesine, • Davranış bozukluğuna SEBEP OLUR
Kulak Koruyucuları • NRR:NoiseReductionRatio (NRR) • Laboratuar koşullarında ölçülür • dBcinsinden ifade edilir • NRR sayısı yüksek ise, koruma da yüksektir • Ses önleyicilerin sağladığı gerçek koruma, NRR'den azdır 7 (5 - 10 arası) dB az olduğu varsayılır. • Diyebiliriz ki • Ses önleyiciler; Maruz kalınan gürültüyü (NRR-7)dB (A) azaltır
Kulak Koruyucuları Alınan gürültü= Ortam gürültüsü – NRR Ortam gürültüsü= 105 dB NRR: 32 dB Alınan gürültü= 105 – 32 =73 dB Ancak, 7 dB güvenlik payını da dikkate alınca; Alınan gürültü=73 + 7 = 80 dB (A)
ÇALIŞANLARIN GÜRÜLTÜ İLE İLGİLİ RİSKLERDENKORUNMALARINA DAİR YÖNETMELİK28.07.2013/28721 1- Maruziyet sınır değeri =87 dB 2- En yüksek maruziyet eylem değeri =85dB 3- En düşük maruziyet eylem değeri =80dB dir
ÇEŞİTLİ SESLERİN DESİBEL DEĞERLERİ • Fısıltı Sesi = 30 dB • Konuşma Sesi = 40- 60dB • Bağırma Sesi = 80-90 dB • Uçağın Kalkış Sesi = 120-140 dB • Tüfeğin Patlama Sesi= 130 dB (Yakın mesafe)
Kulak koruyucuları; • Kulaklıklar • Kulaklı baret • Kulak tıkaçları • Kulak tıkaçları; • Atılabilir kulak tıkacı • Tekrar kullanılabilir kulak tıkacı • Özel üretilmiş kulak tıkacı • Bantlı kulak tıkacı • şeklinde olabilir
Solunum Koruyucuları • Solunum sistemi için tehlike yaratan ortamlar ; • Toz, • Sis, • Duman, • Gaz gibi zararlı maddeler veya • Yetersiz oksijen içeren ortamlardır.
Solunum Koruyucuları Solunum koruyucusu seçiminde Öncelikle saptamamız gerekenler; • Kirleticinin cinsi (gaz-buhar, toz-sis-duman ya da her ikisi de) • Kirleticinin MAK değeri • Kirletici konsantrasyonu
MASKE ÇEŞİTLERİ Maskelerin türleri ; • Hava temizleyici • Temiz hava beslemeli • Temiz havası kendinden
HAVA TEMİZLEYİCİ MASKELER Ortamdan solunan havayı temizleyen cihazlar; • Toz zerreciklerini • Metal zerreciklerini • Sisi • Dumanı • Buharı solunum havasından filtre ederek temiz hava sağlar Bunlar; • Acil Tahliye Donanımları • Çeyrek yüz maskesi • Yarım yüz maskesi • Tam yüz maskesi