Zeynep Ayfer Aytemur¹, Bülent Pişmişoğlu², Oğuz Kılınç³,

1. Sigara Bırakma Tedavisinde Yoğun Klinik Uygulamalara Psikodrama Eklenmesi ve Bırakma Sonuçları Üzerine Etkisi Zeynep Ayfer Aytemur¹, Bülent Pişmişoğlu², Oğuz Kılınç³, Emine Pişmişoğlu4, Süleyman Savaş Hacıevliyagil¹, Canan Karaman³ ¹İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi, Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı, Malatya ²Yaşlı Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi, İzmir ³Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı, İzmir 4Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İzmir

2. ÇIKAR ÇATIŞMASI YOKTUR .

3. GİRİŞ VE AMAÇ • Sigara bırakma başarısı, davranışsal-bilişsel teknikler ve farmakoterapinin yoğun klinik görüşmelerle kombine edildiği durumlarda artmaktadır Treating Tobacco Use and Dependence: 2008 update

4. GİRİŞ VE AMAÇ Treating Tobacco Use and Dependence: 2008 update

5. GİRİŞ VE AMAÇ • Başarı oranlarını artıracak yeni yöntem arayışları sürmektedir • Psikodrama, bireylerin yaşamlarında olumlu değişiklikler yapmalarını kolaylaştırmak için aksiyon, rol oynama ve grup yöntemleri kullanılarak uygulanan terapötik bir disiplin • Bu çalışmada amaç; sigara bırakmada uygulanan yoğun klinik uygulamalar üzerine eklenen psikodramanın bırakma başarısına ek katkısını değerlendirmektir Treating Tobacco Use and Dependence: 2008 update

6. Ege ve Dokuz Eylül Üniversiteleri sigara bırakma poliklinikleri İki üniversiteden etik kurul onayı 113 olgu, 2 gruba randomize 1- Psikodrama grubu 2- Kontrol grubu GEREÇ VE YÖNTEM

7. Psikodrama grubu (n= 61) - Yoğun klinik görüşme - Davranışsal-bilişsel tedavi (DBT) - Farmakoterapi (FT) - Psikodrama Kontrol grubu (n=52) -Yoğun klinik görüşme - Davranışsal-bilişsel tedavi (DBT) - Farmakoterapi (FT) GEREÇ VE YÖNTEM

8. Yoğun klinik görüşme programı: En az 30 dakika başlangıç görüşmesi, en az 10 dakika süren 6 ardışık vizit Birebir hekimle görüşme 1., 2., 4., 8., 12. ve 24. hafta sonunda birebir değerlendirme Vizit arası dönemlerde en az 2 kez yardımcı sağlık personeli tarafından proaktif telefon görüşmeleri (değerlendirme ve motivasyon) Davranışsal-bilişsel tedavi programı: Hastalık riskleri, bırakmanın yararları hakkında bilgilendirme Motivasyon desteği (erken ve geç dönem sorun saptama ve çözme teknikleri, nüks önleme) Tedavi sırasında profesyonel destek El kitapçığı GEREÇ VE YÖNTEM

9. Farmakoterapi programı: Nikotin replasman tedavisi (NRT) Transdermal bant Bupropion Bupropion ve NRT Uygulama süresi: 2 ay GEREÇ VE YÖNTEM

10. GEREÇ VE YÖNTEM Psikodrama grubu yöntem: - 10’ar kişilik 6 grup - 8 hafta süresince her hafta 2 saat grup aktivitesi Psikodrama grubu uygulama: - İlk toplantı: Tanışma, grup sözleşmesi, motivasyon düzeyi belirleme, fizik ve gevşeme egzersizlerinin öğretilmesi - Ardışık toplantılar: Bir önceki haftanın sorgulanması, sigara ile ilişki, yerine konabilecekler, kayıp hissi ve yoksunlukla baş edebilme, nükse karşı önlemlerle ilgili oyunlar, geri bildirimler (Psikodramatist: Uzm. Dr. Bülent Pişmişoğlu)

11. GEREÇ VE YÖNTEM Psikodrama’da hedef: - Sigara nedenli fiziksel, psikolojik, sosyal kayıpların farkında olma - Sigaranın yerine başka şey koyabilme - Yoksunluk semptomlarını kontrol etme - Relaksasyon yöntemlerini öğrenme - Tedaviye direnci azaltma - Sigara ile vedalaşabilme ve kayıp duygusu ile baş edebilme - İsrarlar, iç çatışmalar karşısında hayır deme gücü kazanma - Umut aşılama - Öğrenilen davranış değişikliklerini kalıcı hale getirebilme - Nüksü önleme - Grupla birlikte üyelerin desteği ile zorlu dönemi atlatma - Genel bir iyilik ve sağlıklılık duygusunun yaratılması

12. BULGULAR

13. BULGULAR

14. BULGULAR p=0,014 p=0,044 p=0,130

15. BULGULAR Demografik özellikler ve sigara içme özelliklerine ait değişkenlerin bırakma oranlarına etkisi

16. BULGULAR • Psikodrama grubunda 1. ve 3. ayda sigara bırakma başarısı kontrol grubuna göre anlamlı yüksek • Kadın cinsiyet, sigara bırakma başarısı üzerinde bağımsız değişken (kadınlar daha başarılı) • Çalışmanın sınırlayıcı yönleri: - Sigaranın bırakıldığını verifiye etmek için biyokimyasal markır kullanılmaması (ancak sonuçlar arası farkı etkilemeyecektir) - Olgu sayısının az olması - Psikodrama’nın tek başına diğer yöntemlerle karşılaştırılmamış olması

17. SONUÇ • Psikodrama’nın yoğun klinik görüşmelere eklenmesi sigara bırakma başarısını artırmaktadır • Bu yöntemin 8 haftadan daha uzun sürdürülmesi nüksü önlemede ek katkı sağlayabilir • Psikodramanın eklendiği tedavilerle ilgili daha geniş serilerle ve daha uzun süreli yapılacak yeni çalışmalar, psikodramanın etkinliğini değerlendirmede yardımcı olabilir