CMMI ( Capability Maturity Model Integration)

1. CMMI (Capability Maturity Model Integration) อ.ดร.มหศักดิ์ เกตุฉ่ำ Faculty of Information Technology

2. Capability Maturity Model Integration (CMMI) แบบจำลองวุฒิภาวะความสามารถบูรณาการ (CMMI :Capability Maturity Model Integration) • ที่ สถาบัน Software Engineering Institute(SEI) แห่ง มหาวิทยาลัย คาร์เนกี เมลลอน ประเทศสหรัฐอเมริกา ได้พัฒนาขึ้น ให้แก่กระทรวงกลาโหมสหรัฐอเมริกา แบบจำลองวุฒิภาวะความสามารถ (CMM :Capability Maturity Model)

3. ระดับวุฒิภาวะของกระบวนการพัฒนาซอฟต์แวร์ระดับวุฒิภาวะของกระบวนการพัฒนาซอฟต์แวร์

4. Capability Maturity Model Integration (CMMI) • CMMI หรือแบบจำลองวุฒิภาวะความสามารถบูรณาการ เป็นแบบจำลองที่ถูกสร้างขึ้นมาเพื่อเสนอวิธีปฏิบัติที่ดีที่สุด ในการปรับปรุงกระบวนการทำงานขององค์กร • ซึ่งปัจจุบัน CMMI Version 1.2 (พัฒนาขึ้น กรกฎาคม 2549) • CMMI จะแสดงถึงความสามารถในการพัฒนาซอฟต์แวร์ขององค์กรที่ทำหน้าที่ในการพัฒนาซอฟต์แวร์(Software Hours) ให้เป็นที่ยอมรับต่อหน่วยงานที่ต้องการให้พัฒนาซอฟต์แวร์ให้ • เดิม CMM คือมาตรฐานที่นำมาใช้ในการคัดเลือกบริษัทพัฒนาซอฟต์แวร์ให้กับกระทรวงกลาโหมของสหรัฐ(http://www.defenselink.mil/) ที่จะทำการพัฒนาซอฟต์แวร์ให้

5. Capability Maturity Model Integration Watts Humphrey ได้กล่าวไว้ว่า คุณภาพของซอฟต์แวร์ จะถูกกำหนดโดยกระบวนการพัฒนาซอฟต์แวร์ ดังนั้น ถ้าเราต้องการที่จะได้ ซอฟต์แวร์ที่มีคุณภาพ เราจะต้องกำหนดคุณภาพในการพัฒนาซอฟต์แวร์ให้ดี

6. Quality Leverage Points(ปัจจัยหลักที่เป็นตัวกำหนดคุณภาพคือ) Quality • Process • People • Technology

7. CMMI(Capability Maturity Model Integration) • CMMI เป็นมาตรฐานในการปรับปรุงคุณภาพซอฟต์แวร์ให้มีประสิทธิภาพ เป็นที่รู้จักและยอมรับของสากล หากองค์กรใดได้รับCMMI (แล้วแต่ level) ถือว่าองค์กรนั้นมี product และกระบวนการพัฒนา product ที่มีประสิทธิภาพ เป็นที่น่าเชื่อถือของลูกค้า และเป็นตัวการันตีชิ้นงานที่ออกไป • ดังนั้นปัจจุบันองค์กรและบริษัทจำนวนมากต้องการนำCMMIมาใช้ปรับปรุงกระบวนการทำงานให้อยู่ในระดับที่ต้องการ (มี 5 ระดับ)

8. CMMI(Capability Maturity Model Integration) • CMMI จะมีวิธีการหรือขั้นตอน (process improvement) เพื่อพัฒนาปรับปรุงคุณภาพของผลิตภัณฑ์ (product,service) ให้มีประสิทธิภาพ ตั้งแต่กระบวนการออกแบบ จนถึงการส่งมอบ (Release) และการบำรุงรักษา (Maintainance) เพื่อให้ทุกองค์กรนำไปใช้ปรับปรุงคุณภาพซอฟต์แวร์

9. CMMI(Capability Maturity Model Integration) • CMMI ประกอบไปด้วย 22 process areas ที่วัดได้จาก capability หรือ maturity levels (ซึ่งจะอธิบายต่อไป) โดย CMMI พัฒนามาจากSoftware Engineering Institute (SEI)

10. CMMI(Capability Maturity Model Integration) ก่อนหน้าที่จะมี CMMI นั้นมีโมเดลที่ใช้วัดประสิทธิภาพของกระบวนการพัฒนา เช่น • SW-CMM • SECM • IPD-CMM แต่เกิดปัญหาความยุ่งยากซับซ้อน เพราะมีหลายตัวเกินไป บางอย่างเป็นเรื่องเดียวกัน แต่เรียกคนละชื่อก็เกิดความสับสน จึงรวมเป็นตัวเดียวในปัจจุบันคือ CMMI

11. องค์ประกอบที่สำคัญในการเพิ่มประสิทธิภาพของการผลิตองค์ประกอบที่สำคัญในการเพิ่มประสิทธิภาพของการผลิต • คน (people) • วิธีการผลิตและการบำรุงรักษา (Procedure , Method) • เครื่องมือที่ช่วยในการผลิต (Tools)

12. CMMI(Capability Maturity Model Integration) CMMIแก้ปัญหาความยุ่งยากในการใช้ Process Model หลายโมเดลที่แต่ละโมเดลก็จะเกี่ยวกับงานในแต่ละด้านCMMIเป็นการรวมหลายๆ Process Models เข้าเป็นโมเดลเดียวโดยได้รวม 3 โมเดลต่อไปนี้คือ • The Capability Maturity Model for Software (SW-CMM) เวอร์ชั่น 2.0 • The Systems Engineering Capability Model[1] (SECM) หรือรู้จักในอีกชื่อว่า Electronic Industries Alliance 731 • The Integrated Product Development Capability Maturity Model (IPD-CMM) เวอร์ชั่น 0.98

13. Process Area • ProcessAreasเป็นกลุ่มของ Best Practices ที่ต้องนำไปปฏิบัติตามแล้วจะทำให้บรรลุวัตถุประสงค์ของงานนั้นๆ หรืออาจมองว่าเป็นแนวทางการปรับปรุงกระบวนการทำงานด้านต่างๆ ซึ่งแต่ละงานอาจต้องทำหลาย process area ก็ได้ ซึ่งจะเป็น guildlineที่ดีที่จะช่วยให้องค์กรที่ต้องการทำCMMIนำไปปฏิบัติ

14. CMMI(Capability Maturity Model Integration)

15. ใน CMMI มี 22 process area • Causal Analysis and Resolution (CAR) • Configuration Management (CM) • Decision Analysis and Resolution (DAR) • Integrated Project Management (IPM) • Measurement and Analysis (MA) • Organizational Innovation and Deployment (OID) • Organizational Process Definition (OPD) • Organizational Process Focus (OPF) • Organizational Process Performance (OPP) • Organizational Training (OT) • Product Integration (PI) • Project Monitoring and Control (PMC) • Project Planning (PP) • Process and Product Quality Assurance (PPQA) • Quantitative Project Management (QPM) • Requirements Development (RD) • Requirements Management (REQM) • Risk Management (RM) • Supplier Agreement Management (SAM) • Technical Solution (TS) • Validation (VAL) • Verification (VER)

16. Representation of cmmi • การทำ CMMI องค์กรสามารถเลือกการนำเสนอ(Representation) ในการปรับปรุงประสิทธิภาพขององค์กรได้ ซึ่งมี 2 ประเภทได้แก่Stage RepresentationและContinuous Representation • ซึ่งการมีทั้ง 2 รูปแบบให้เลือกทำนั้นก็เพื่อ มีทั้งคนที่คุ้นเคยกับรูปแบบที่เป็น staged หรือคุ้นเคยกับรูปแบบ continuous อยู่ก่อนหน้าที่ CMMI จะมี ดังนั้นเพื่อให้คนเหล่านี้สามารถปรับเข้ามาใช้ CMMI ได้ง่ายขึ้น CMMI จึงมีทั้ง 2 รูปแบบเพื่อรองรับ

17. CMMI(Capability Maturity Model Integration)

18. วิธีการเลือก Representation Model • องค์กรยังไม่เคยทำ process implovement (กระบวนการพัฒนา) มาก่อนสามารถเลือกรูปแบบใดก็ได้

19. ตารางเปรียบเทียบข้อดี - ข้อเสีย

20.  CMMI คืออะไร • CMMI ย่อมาจากCapability Maturity Model Integrationเป็นต้นแบบของการวัดวุฒิภาวะความสามารถในการทำงาน ที่ทางสถาบัน Software Engineering Institute (SEI) แห่งมหาวิทยาลัย คาร์เนกี เมลลอน ในสหรัฐอเมริกาได้พัฒนาขึ้น ให้แก่กระทรวงกลาโหมสหรัฐอเมริกา หลักการของ CMMI ก็คือ ความสำเร็จในการทำงานใดๆ ในอนาคตของบริษัทหรือหน่วยงาน ขึ้นอยู่กับระดับวุฒิภาวะความสามารถ ในการทำงานของบริษัทหรือหน่วยงานนั้น ในทำนองเดียวกัน วุฒิภาวะความสามารถของบริษัทหรือหน่วยงานนั้น ก็ขึ้นอยู่กับผลการทำงานในอดีตของบริษัทหรือหน่วยงานนั้น SEIได้พัฒนาต้นแบบวุฒิภาวะความสามารถออกมาเป็นห้าระดับ กล่าวคือ

21.  CMMI คืออะไร • ระดับแรก (Performed level) เป็นระดับเบื้องต้นซึ่งอาจกล่าวได้ว่า บริษัททั่วไปต่างก็อยู่ในระดับนี้ คือ ยังทำงานแบบไม่เป็นระบบ การทำงานต้องพึ่งผู้ที่มีประสบการณ์เป็นหลัก • ระดับที่สอง (Managed level) การทำงานจะมีความเป็นระบบมากขึ้น มีการนำหลักการจัดการโครงการมาใช้ในการบริหารงานของแต่ละโครงการ • ระดับที่สาม (Defined Level) เป็นระดับที่หน่วยงานได้จัดทำมาตรฐานการทำงานของหน่วยงานขึ้น โดยการพิจารณาปรับปรุงจากการดำเนินงานในระดับที่สอง ในระดับนี้การทำงานจะมีมาตรฐาน สามารถวัดและจัดเก็บสถิติผลการดำเนินงานเอาไว้ได้

22.  CMMI คืออะไร • ระดับที่สี่ (Quantitatively Managed Level) เป็นระดับที่นำเอาสถิติการดำเนินงานที่จัดเก็บไว้มาวิเคราะห์ เพื่อหาจุดบกพร่อง และแก้ไขข้อบกพร่องได้ • ระดับที่ห้า (Optimizing level) เป็นระดับวุฒิภาวะสูงสุด เป็นระดับที่หน่วยงานดำเนินการปรับปรุง กระบวนการทำงานของตนเองอย่างต่อเนื่อง มีการจัดกระบวนการทำงานใหม่ ให้สอดคล้องกับเทคโนโลยีใหม่ๆ ที่เกิดขึ้น และมีการป้องกันไม่ให้ข้อบกพร่องเกิดขึ้น

23. วุฒิภาวะความสามารถ CMMI ได้รับความสนใจนำไปใช้ในด้านต่างๆ เช่น CMMI ทางด้านซอฟต์แวร์นั้น ก็ได้รับความสนใจจากบริษัทผู้ผลิตซอฟต์แวร์หลายแห่งทั่วโลก บริษัทที่ประเมินผ่านวุฒิภาวะระดับต่างๆ นั้น ได้รับความเชื่อถือจากลูกค้าด้วยดี และในบางแห่งก็มีการกำหนดระดับ CMMI ของบริษัทที่จะเข้ารับงานด้วย เช่นในสหรัฐอเมริกานั้น กระทรวงกลาโหมกำหนดว่า บริษัทที่จะเข้ารับประมูลงานซอฟต์แวร์ได้ จะต้องมีวุฒิภาวะความสามารถ CMMI ระดับที่ 3 เป็นอย่างน้อย นั่นก็คือกระทรวงกลาโหมจะมั่นใจในกระบวนการซอฟต์แวร์ของบริษัทว่า จะสามารถผลิตงานซอฟต์แวร์ตามที่กระทรวงกำหนดได้จริงๆ

24. #CMMI Level 1 Initial : ระดับเริ่มต้น ไม่มีกรรมวิธีพิจารณาที่แน่นอน • ไม่มีกรรมวิธีที่ชัดเจน หรือมีกรรมวิธีแต่ไม่มีใครทำตาม • ผลลัพธ์ของโครงการคาดเดาได้ยาก ว่าจะเสร็จหรือไม่ และเมื่อไรถึงจะเสร็จ • กรรมวิธี • ผลลัพธ์ • งบประมาณ • กำลังคน

25. #CMMI Level 1 : Initial : ระดับเริ่มต้น(ต่อ) • - ขาดประสบการณ์ • โครงการจะเสร็จ/ไม่ ขึ้นอยู่กับ Programmer บางคน หรือการเจรจาของผู้จัดการ • Programmer คิดว่าเริ่มเขียนโปรแกรมได้เลย โดยไม่ต้องวิเคราะห์และออกแบบ จะทำให้เสร็จเร็วกว่า ซึ่งจะทำให้เสียเวลา • ทำการเพิ่มจำนวนโปรแกรมเมอร์ เมื่อโปรแกรมเสร็จไม่ทัน แต่จะทำให้ช้ายิ่งกว่าเดิม

26. #CMMI Level 1 : Initial : ระดับเริ่มต้น (ต่อ) • Software Process คือ ลักษณะเฉพาะของสิ่งใดสิ่งหนึ่งเท่านั้น • มีเพียง 2-3 Process เท่านั้นที่ถูกกำหนดขึ้น • Process จะสำเร็จได้ขึ้นอยู่กับความพยายามหรือการทำงานของแต่ละบุคคล

27. #CMMI Level 1 : Initial : ระดับเริ่มต้น(ต่อ) ลักษณะขององค์กรใน CMM Level 1 1. ไม่มีการใช้ software บริหารโครงการ การประเมินกำหนดากรทำงานจากขนาด Software และกำลังคน 2. ไม่มีวิธีที่จะทำให้เสร็จตามเวลา (ในงบประมาณและทรัพยากรที่มีอยู่ได้หรือไม่) มีการรับ S/W ราคาต่ำ โดยไม่ดูว่าพอหรือเหมาะสมกับงบประมาณและคนที่มีอยู่หรือไม่ 3. ประมาณขนาด S/W ผิดพลาด 2-10 เท่า ทำให้ ประมาณ - งบประมาณ - และอัตรากำลังคนผิดไป

28. # CMMI Level 1 : Initial : ระดับเริ่มต้น(ต่อ) ลักษณะขององค์กรใน CMM Level 1 4. ไม่สามารถประเมินผลกระทบของ Requirement ของลูกค้า(ไม่มีกรรมวิธีการบริหารโครงการเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นจากลูกค้า) - เวลาการมอบงาน - งบประมาณเพิ่มเติม - กำลังคน - ทักษะของคน 5. ไม่มีการติดตามถึงจำนวน และความถี่ของ Error ที่เกิดขึ้นจากการเขียนโปรแกรม ในแต่ละครั้ง

29. สรุป Level 1 : Initial CMM Level 1 มีชื่อเรียกเต็ม ๆ ว่า Initial มีลักษณะการพัฒนาซอฟต์แวร์ ดังนี้ • มี Process ที่ระบุไม่ได้ (ไม่มีกระบวนการพัฒนาซอฟต์แวร์ที่เป็นระบบ) • มีแค่ Input และ Output เท่านั้น • ขอให้งานออกมาก็พอ • ขึ้นอยู่กับหัวหน้างานอย่างเดียว • มีแนวคิดแค่ว่า เงินมาก งานดี • งานไม่รู้ว่าจะออกมาดีหรือไม่ ต้องรอผลที่เสร็จแล้วเท่านั้น

30. CMMI Level 2 Key Process A rea : KPA ของ CMMI ในระดับ Level 2 • Requirement Management (REQM) • Project Planning (PP) • Project Monitoring and Control (PMC) • Supplier Agreement Management (SAM) • Measurement and Analysis (MA) • Process and Product Quality Assurance (PPQA) • Configuration Management (CM)

31. CMMI Level 3 KPA ของ CMMI ในระดับ Level 3 • Requirement Development (RD) • Technical Solution (TS) • Product Integration (PI) • Verification (VER) • Validation (VAL) • Organizational Process Focus (OPF) • Organizational Process Definition (OPD)

32. CMMI Level 3 KPA ของ CMMI ในระดับ Level 3 • Organizational Training (OT) • Integrated Project Management (IPM) • Risk Management (RSKM) • Integrated Teaming (IT) • Integrated Supplier Management (ISM) • Decision Analysis and Resolution (DAR) • Organizational Environment for Integration (OEI)

33. CMMI Level 4 KPA ของ CMMI ในระดับ Level 4 • Organizational Process Performance (OPP) • Quantitative Project Management (QPM) (ความสามารถในการจัดการ)

34. CMMI Level 5 KPA ของ CMMI ในระดับ Level 5Organizational Innovation and Deployment (OID) (นวัตกรรมองค์กรและความพร้อม) • Causal Analysis and Resolution (CAR) (วิเคราะห์หาสาเหตุและวิธีการแก้ไขปัญหา)

35. Representation ช่วยให้หน่วยงานตั้งวัตถุประสงค์ในการปรับปรุงการทำงานของตนเองได้แตกต่างกัน

36. 1. CMMI Staged Representaion • เป็นการกำหนดระดับการปรับปรุงการทำงาน โดยแต่ละระดับเป็นพื้นฐานสำหรับระดับที่อยู่สูงกว่า • สามารถใช้เปรียบเทียบวุฒิภาวะระหว่างหน่วยงานต่าง ๆ ได้ • ช่วยให้ปรับเปลี่ยนจาก SW-CMM มาสู่ CMMI ได้ง่าย

37. 1. CMMI Staged Representaion • ระดับวุฒิภาวะ(Maturity Level) เป็นระดับชั้นที่มีรายละเอียดกำหนดไว้อย่างชัดเจน และสามารถนำไปใช้ในการปรับปรุงกระบวนการปฏิบัติงานได้ • ระดับวุฒิภาวะมี 5 ระดับ • แต่ละระดับเป็นพื้นฐานสำหรับการปรับปรุงกระบวนการอย่างต่อเนื่อง เริ่มจากวีการจัดการพื้นฐานไปสู่ระดับต่อ ๆ ไปที่มีความซับซ้อนมากขึ้น

38. 1. CMMI Staged Representaion

39. 2. CMMI Continuous Representaion • ช่วยให้หน่วยงานเลือกวีการปรับปรุงที่เหมาะสมกับวัตถุประสงค์ทางธุรกิจ และลดปัญหาความเสี่ยง • สามารถใช้วัดเปรียบเทียบกระบวนการแต่ละกลุ่มระหว่างหน่วยงานต่าง ๆ ได้ • ช่วยให้ปรับเปลี่ยนจากการใช้มาตรฐาน EIA731 ไปสู่ CMMI • ระดับความสามารถ เป็นระดับสำหรับอธิบายความสามารถในการปฏิบัติงานแต่ละกลุ่มกระบวนการ

40. 2. CMMI Continuous Representaion ระดับความสามารถมี 6 ระดับ ระดับความสามารถ 1-5 มี Generic Goal แต่ละระดับเป็นพื้นฐานขอ งการปรับปรุงกระบวนการอย่างต่อเนื่อง ระดับที่สูงกว่าจะมีลักษระความสามารถของระดับต่ำกว่าด้วย

41. 2. CMMI Continuous Representaion

42. เปรียบเทียบ Stage กับ Continuous • Continuous • การปรับปรุงกระบวนการอาจวัดได้โดยใช้ระดับความสามารถ • Capability Level หมายถึงการบรรลุความสำเร็จในการปรับปรุงกระบวนการใน PA หนึ่ง ๆ • ความสามารถของ Process AreaCapability หมายถึงวุฒิภาวะของกระบวนการหนึ่งทั้งหน่วยงาน Staged • การปรับปรุงกระบวนการอาจวัดได้โดยใช้ระดับวุฒิภาวะ • Maturity Level เป็นขนาดของการปรับปรุงกระบวนการในกลุ่ม PA ที่กำหนดไว้แล้ว • Org Maturity เป็นวุฒิภาวะของกลุ่มกระบวนการทั้งหน่วยงาน

43. CMMI • ไทย(CMM) • 1999 ได้ Level 2 มี 14 บริษัท ได้ Level 3 มี 4 บริษัท • ได้ Level 4 มี 1 บริษัท • eXtreme Systems(2003) Level2 • ปัจจุบัน REuter Software Thailand กำลังทำ Level 5 • VSE Model • สหรัฐอเมริกา • อินเดีย(Silicon Valley) • มีองค์กรมากกว่า 50 % อยู่ใน Level 2 • Level 5 จำนวนเยอะมาก • เช่น Microsoft Office, Microsoft Windows • ยุโรป • เวียดนาม

44. ทำไมถึงเลือกใช้ CMMI • CMMIเป็นหลักการหนึ่งที่เน้นกระบวนการพัฒนาซอฟต์แวร์ และเมื่อเทียบกับหลักการอื่นๆ ไม่ว่าจะเป็น ISO, COBIT, etc. จะเห็นว่า CMMI เป็นหลักการที่มีแนวทางและรายละเอียดชัดเจนที่จะนำไปสู่การปฏิบัติตามได้ง่าย • CMMI เป็นหลักการที่มีทีมงานเฉพาะของ SEI พัฒนาอย่างต่อเนื่อง โดยการรวบรวม Best Practices จากการทำงานจริงมาวิเคราะห์ ทำให้หลักการดังกล่าวสามารถตอบปัญหาที่เกิดขึ้นได้จริง • CMMIเป็นหลักการสากลที่ได้รับการยอมรับอย่างกว้างขวางทั่วโลก ไม่ใช่เฉพาะหน่วยงานที่พัฒนาซอฟต์แวร์เท่านั้น ยังรวมถึงหน่วยงาน R&D ด้วยดังตารางด้านล่างนี้ เนคเทคซึ่งเป็นหน่วยงาน R&D เช่นกันดังนั้นถ้าเนคเทคมีกระบวนการทำงานที่เป็นสากล ก็สามารถที่จะทำงานร่วมกับหน่วยงานระดับชาติอื่นได้อย่างมีประสิทธิภาพ และนำไปสู่ความร่วมมือที่ยั่งยืนสามารถดูรายละเอียดของหน่วยงานที่ผ่านการประเมินตามหลักการ CMMI ทั่วโลกตาม

45. บุคลากร Personal Software Process Team Software Process Capability Maturity Model

46. การขอ CMMI เตรียมบุคลากร องค์ความรู้ งบประมาณ แรงกาย แรงใจ และความทุ่มเทจากผู้บริหารและพนักงานทุกท่าน ต้องฝึกอบรม กับ Software Park ใช้เวลาประมาณ เกือบปีครึ่ง ใช้งบประมาณ ประมาณ 1.5-3 ล้านบาท รัฐบาลช่วย ประมาณไม่เกิน 1 ล้านบาท

47. องค์กรที่สนับสนุน เขตอุตสาหกรรมซอฟต์แวร์แห่งประเทศไทย(Software Park) (http://www.swpark.or.th) สำนักงานส่งเสริมอุตสาหกรรมซอฟต์แวร์แห่งชาติ หรือซิป้า www สำนักงานวิจัยและพัฒนาคุณภาพของซอฟต์แวร์(http://www.squared.chula.ac.th) ชมรม Thailand SPIN(Software Process Improvement Network) (http://www.thailandspin.com)

48. CMMI เปิดอบรมด้าน CMMI ที่ Software Park(SEI) คชจ. ~ 2,2000 บาท ต่างประเทศ 120,000 + ค่าเดินทาง + ค่าที่พัก(3 วัน) CMMI V 1.1 หมดอายุ 31 สิงหาคม 2550 ประเมินแล้วจะอยู่ได้ 3 ปี ต้องประเมินใหม่ เริ่ม 1 มกราคม 2550 CMMI V 1.2 ปี 2550 ปทท. จะพยายามให้ได้ Level 2-5 ประมาณ 10 บริษัท ปี 2551 ปทท. จะพยายามให้ได้ Level 2-5 ประมาณ 20 บริษัท ปี 2552 ปทท. จะพยายามให้ได้ Level 2-5 ประมาณ 30 บริษัท ปี 2553 ปทท. จะพยายามให้ได้ Level 2-5 ประมาณ 40 บริษัท

49. 6,300/5 4,125/5 3,300/3 6,300/5 10,235/3 175/1 Upgrade Training SEI Training for CMMI * TOEFL

50. เอกสารอ้างอิง [1] International ISO/IEC Standard 9126,”Information Technology- Software Engineering-Software Measurement Process”, 2001. [2] M.B. Chrissis, M.Konrad, and S.Shrum, “CMMI Guidelines for Process Integration and Product Improvement “, Boston : Addison-Wesley,2003. [3] P.Kamthan, ”Software Engineering and Standards,” http://indy.cs.concordia.ca/kb/se_standards.pdf. [4] เขตอุตสาหกรรมซอฟต์แวร์แห่งประเทศไทย http://www.swpark.or.th [5] เว็บไซต์ราชบัณฑิตสาขาวิชาคอมพิวเตอร์ http://www.kanchit.com [6] สถาบันวิศวกรรมซอฟต์แวร์ (Software Engineering Institute), http://www.sei.cmu.edu/cmmi/