Download
1 / 29
340 likes | 1.08k Views
KABUL ÖRNEKLEMESİ (ACCEPTANCE SAMPLING). Örnekleme Planları. Bir üretim sürecinden çıkan ürünler, “partiler (lot)” halinde gruplandırılabilir. Bunun yerine ürün, sürekli bir operasyondan alınan tek parçalar olarak kontrol edilebilir.
E N D
Örnekleme Planları • Bir üretim sürecinden çıkan ürünler, “partiler (lot)” halinde gruplandırılabilir. • Bunun yerine ürün, sürekli bir operasyondan alınan tek parçalar olarak kontrol edilebilir. • Bir imalat sürecinin sonunda yapılabilecek örneklemeye dayalı bir kontrol, üretim departmanının kalite kontrol prosedürlerinin yeterliliği hakkında veri sağlar. • Partiler halinde gruplanan ürünler için, partinin tamamı kabul veya reddedilir.
Ürün kontrol yöntemleri • Herhangi bir kontrol yok. • %100 muayene. • Sabit bir yüzdeye göre örnekleme. • Rastgele spot kontrol. • Tetkik örneklemesi (kabul yada ret kriteri yok). • Olasılığa dayalı kabul örneklemesi.
Kabul Örneklemesi • Özellikler için kabul örneklemesi • Değişkenler için kabul örneklemesi
Özellikler İçin Kabul Örneklemesi Planları • Tek örnek alma planları • Çift örnek alma planları • Çoklu örnek alma planları • Ardışık örnek alma planları
Kabul Edilebilir Kalite Seviyesi (AQL) Acceptable Quality Level • AQL, tatminkar bir partideki uygun olmayan ürünlerin maksimum oranıdır. • Böylece, partideki uygun olmayan ürün oranı AQL’ye eşitse, bu parti büyük bir olasılıkla (örn. %95) kabul edilir. Bu da üretici için düşük risk olduğu anlamına gelir. • ABSI/ASQC Z1.4-1993 standardı (Türkiye’de TS 2756 standardı), AQL’ye dayanmaktadır.
Kusurlu Yüzdesi Parti Toleransı (LTPD) Lot Tolerance Percent Defective • Büyük olasılıkla reddedilmek istenen partiler için kalite seviyesidir. Kalite seviyesi “kabul edilemez”dir. • Reddedilebilir kalite seviyesi (RQL = rejectable quality level)’nin yüzde olarak ifadesidir.
Üretici ve Tüketici Riskleri • Üretici Riski (Producer’s risk) () – kabul edilebilir kalite seviyesinde (AQL’de) olan bir partinin, bir örnekleme planı için reddedilmesi olasılığı. • Tüketici Riski (Consumer’s risk) (β) – kalite seviyesi, kusurlu yüzdesi parti toleransı (LTPT) ile eşit olan bir partinin (kötü kalitede bir partinin) kabul edilmesi olasılığı.
Çalışma Karakteristiği (OC = Operating Characteristic) Eğrisi • OC eğrisi, bir örnekleme planının resmidir. • OC eğrisi, değişik Ortalama Girdi Kalitesi (AIQ = Average Incoming Quality) değerleri için partinin kabul edilmesi olasılıklarını gösterir.
Çalışma Karakteristiği (OC = Operating Characteristic) Eğrisi
Kabul Olasılıklarının Bulunması • Hipergeometrik dağılış • Binom dağılışı • Poisson dağılışı kullanılabilir.
Kabul Olasılıklarının Binom Dağılışı ile Bulunması • Parti büyüklüğü N, örnek miktarı n’e göre oldukça büyüktür. • n hacimlik bir örnek alındığını ve örnekte c adet kusurlu ürüne izin verilmiş olsun.
Binom Nomograflarının Kullanılması İle Örnekleme Planı Oluşturma Öncelikle aşağıdaki parametreler belirlenmelidir: • Kabul edilebilir kalite seviyesi (AQL) • Üretici riski () • Reddedilebilir kalite seviyesi (RQL) • Tüketici riski (β)
Binom Nomograflarının Kullanılması İle Örnekleme Planı Oluşturma
Ortalama Çıktı Kalitesi (AOQ) Average Outgoing Quality • Kabul örneklemesi programları, partiler reddedildiğinde genellikle bir düzeltici faaliyeti gerektirir. • Partinin reddi durumunda %100 muayeneye geçilir ve uygun olmayan ürünler sağlam ürünler ile değiştirilir yada tamir edilir/yeniden işlenir. • Ortalama çıktı kalitesi bu tür düzeltmeli örnekleme planlarının değerlendirilmesinde kullanılır.
Ortalama Çıktı Kalitesi (AOQ) Average Outgoing Quality • Partiler, kusurlu üretim oranı (Ortalama Girdi Kalitesi (AIQ = Average incoming quality)) p olan bir üretimden gelsin. • Parti büyüklüğü N olsun ve tüm farkedilen uygun olmayan ürünler sağlam olanlarla değiştirilsin. Bu durumda, - örnekteki n ürün, uygun olmayanlar sağlam olanlarla değiştirileceği için, kusurlu içermez. - parti reddedilirse, N – n ürün kusurlu içermez. - parti kabul edilirse, N – n üründeki kusurlu miktarı p(N – n) olur.
Ortalama Çıktı Kalitesi (AOQ) Average Outgoing Quality • Böylece, bir muayene işlemi sonunda kusurlu ürünlerin beklenen sayısı, Pap(N – n) olur. (Pa = partinin kabul olasılığı) • Buradan AOQ olarak adlandırılan ortalama kusurlu oranı, AOQ = Pap(N – n)/N olur. N çok büyük ise, AOQ = Pap olarak hesaplanabilir.
Ortalama Çıktı Kalite Eğrisi (AOQ Eğrisi) • AOQ eğrisi girdi kalitesi ile çıktı kalitesi arasındaki ilişkiyi gösterir. • N = 5000, n = 30 ve c = 1 olan bir durumu ele alalım. (c = kabul sayısı)
Ortalama Çıktı Kalite Limiti (AOQL) Average Outgoing Quality Limit • AOQ’nun maksimum değeridir. • Örneğimizde, AOQL = 0.028’dir.
Kabul Örneklemesi İle İlgili Standartlar • ABSI/ASQC Z1.4-1993 standardı (MIL STD 105E) (Türkiye’de TS 2756 standardı) • 7 ayrı seviyesi vardır. • Özel muayene seviyeleri yalnızca mecbur kalındığında ve büyük risklere tolerans olduğu durumlarda kullanılmalıdır.
Kabul Örnekleme Planı Oluşturma Adımları • Bir AQL seçin. • Muayene seviyesini seçin (özel veya genel). • Normal, gevşek veya sıkı örnekleme planlarından birine göre (başlangıçta normal seçilir) örnek büyüklüğü ve kabul ve ret sınırlarını belirleyin.
