570 likes | 882 Views
Bilgili Ol Bağımlı Olma Projesi ÖĞRETMENLER İÇİN. ANTALYA ŞUBE BAŞKANLIĞI. Esrar. Esrar hint kenevirinden elde edilen bir maddedir. Esrar sigara tütünü ile karıştırılır ve sigara yapılarak içilir. Esrara genellikle ot, joint veya marihuana adı verilir.
E N D
Bilgili Ol Bağımlı Olma Projesi ÖĞRETMENLER İÇİN ANTALYA ŞUBE BAŞKANLIĞI
Esrar • Esrar hint kenevirinden elde edilen bir maddedir. Esrar sigara tütünü ile karıştırılır ve sigara yapılarak içilir. • Esrara genellikle ot, joint veya marihuana adı verilir. • Esrar içildiği zaman bir sarhoşluk hali yaratır. İçen kişinin gözleri kanlanır, konuşması ve dengesi bozulur.
Esrar • Esrar sık ve fazla içildiği zaman bağımlılık yapar. Başka maddelere göre bağımlılık yapma potansiyeli düşük olmakla beraber, esrar da bağımlılık yapar. • Esrar kişinin öğrenme kapasitesini azaltır, tembellik yapar. • Esrar kullananlarda şizofreni görülme riski kullanmayanlara göre 7 kat fazladır. • Esrarın serbest bırakılması, esrar içenlerin eroin gibi başka maddeleri kullanmaması içindir.
Uçucu maddeler • Tiner, bali gibi yapıştırıcılar, benzin, aseton gibi maddeler uçucu madde kapsamında değerlendirilir. • Bunlar genelde bir beze emdirilir veya bir torbaya doldurulur ve buharı içe çekilerek kullanılır. • Bağımlılık yapıcı etkisi fazladır. • Doğrudan beyne zarar gösterir ve gencin öğrenme, yargılama gibi yeteneklerini bozar. • Belirgin bir kokusu vardır ama kokusu anlaşılmaması için gençler bu maddeleri kullandıktan sonra sakız çiğnemekte veya alkol almaktadırlar.
Ecstasy • Ecstasy haplar şeklinde satılır. • İçen kişilerde enerji artışı ve yakınlık hissi oluşturur. • Bu nedenle genelde diskolar, partilerde veya barlarda kullanılır. • Etkisi 6-12 saat kadar sürer. Pıt, mitsubishi, çılgın max, roket gibi adları vardır. • Ecstasy bağımlılık yapar ve kişi onsuz eğlenemez hale gelir. • Kalp veya böbrek yetmezliği olanlarda ani ölümlere neden olabilmektedir.
Eroin • Açık kahverengi bir toz şeklindedir. • Sigaraya sarılabilir, buruna çekilebilir, damar içine verilebilir veya dumanı içe çekilebilir. • Çok şiddetli ve hızlı bağımlılık yapar. • Kullanan kişinin göz bebekleri küçülür. • Alınmadığı zaman burun akıntısı, halsizlik, uykusuzluk, kas ağrıları ve kramplar görülür. • Yüksek dozda alındığında ölüme neden olabilir.
Eroin resimleri Piyasa eroini Saf eroin
İlaç Olarak Kullanılan Ancak Bağımlılık Yapabilecek Maddeler • Eczanelerde yeşil ve kırmızı reçete ile satılan ilaçlardır. • Diazem, Nervium, Xanax, Tranxilene, Ativan, Rivotril, Akineton ve Rohypnol gibi... • Alındıkları zaman rahatlama ve gevşemeye yol açarlar. • Reflekslerde zayıflama ve uyku hali belirir. • Alkol ile alındıklarında etkileri daha da artar. • Yoksunluk tabloları hayatı tehdit edici olabilir.
İlaç Olarak Kullanılan Ancak Bağımlılık Yapabilecek Maddeler • Eczanelerde yeşil ve kırmızı reçete ile satılmayan bazı ilaçlarda bağımlılık yapabilir. • Aferin, Tantum ve Lomotil gibi... • Ciddi bağımlılık yapabilirler. • Yoksunluk belirtileri gözlenebilir.
Önleyici Faktörler • Güçlü ve pozitif aile bağları, • Ebeveynlerin çocuklarının arkadaşlarından ve neler yaptıklarından haberdar olması, • Aile içi kuralların açık olması ve herkesin bunlara uyması, • Ebeveynlerin çocuklarının yaşamlarına ilgili olmaları, • Okulda başarılı olma; okul, klüpler gibi kurumlarla kurulmuş güçlü bir bağ, • Uyuşturucu kullanımı ile ilgili doğru bilgilenme.
Risk Yaratan Faktörler • Ruhsal sorunları ya da bağımlılığı olan ebeveynin bulunduğu kaotik aileler, • Doğru olmayan yetiştirme yolları, • Ebeveyn-çocuk arasında bağlanma ve ilgi eksikliği, • Sınıfta aşırı utangaçlık ya da şiddet içeren davranışlar, • Okul başarısında düşüş, • Sosyal becerilerin zayıf olması, • Sapkın davranışlar sergileyen arkadaşlarla “takılma”, • Okul, iş, aile ortamlarında uyuşturucu kullanımının onaylanması.
Çocuklar Neden Uyuşturucu veya Uyarıcı Maddeleri Kullanmaya Başlıyorlar?
Madde kullanmaya başlama nedenleri • Arkadaş baskısı % 23.3 • Merak % 29.4 • Sorunlara çözüm aramak % 27.1 • Sorunlardan kaçmak % 26.0 • Beğeni toplamak % 24.3 • Eğlenmek % 25.9
Madde Kullanan Kişiyi Öğretmen Nasıl Anlar? • Dikkati yoğunlaştırmada güçlük çeker. • Sözel iletişiminde farklılaşma gözlenebilir. • Hafif uykulu, halsiz ve yorgun gözükebilirler. • Daha sinirli olabilirler. • Okula devamı azalmaya, başarısı düşmeye başlar. • Kendisine olan özeni azalabilir, çevre ve arkadaşlar eski önemlerini yitirebilirler. • Okuldaki arkadaş grubu değişebilir. • En kesin yöntem kan ve idrar testleridir.
Bağımlılık süreci “Belki kullanabilirim” “Korkuyorum ve merak ediyorum” “Bıraktım, bir daha başlamam” “Bir kereden bir şey olmaz” “Artık bırakacağım” “Bir daha asla!” “Bırakmak zorundayım” “Ben bağımlı olmam, istersem bırakırım” “Bu meret bırakılmaz ki!”
Bağımlı kişide.. • Madde kullanımını kontrol etmekte güçlük çekme, • Giderek kullanılan maddenin dozunun artırma, • Zarar vermesine rağmen madde kullanmaya devam etme, • Aile, iş ve çevre ilişkilerinde bozulma, • Başarısız bırakma girişimleri, • Bıraktığı zaman ruhsal ya da fiziksel yoksunluk belirtilerinin ortaya çıkması (huzursuzluk, uykusuzluk vb) gözlenebilir.
Öğrencilerin madde kullanmaya başlamasını önlemek için neler yapabilirsiniz?
Rolünüzü “iyi” oynayıp, “model” olabilirsiniz... Öğretmen Eş Anne Baba Çocuk
Örnek olun “Sigara zararlıdır çocuklar!”
Dinleyin “Anlat, anlat dinliyorum”
Öğrenmesineyardım edin “Şunları oku, gel...”
Onunla Konuşmaktan Çekinmeyin “Bedeninin buna nasıl tepki vereceğini bilmiyoruz, bazı insanlar çok çabuk bağımlı olabilir; ya da çok hasta olabilirler, bu kişiden kişiye değişen bir durumdur.”
Konferans vermeyin “evladım, bütün dünya biliyor, sen hala...”
Tehdit etmeyin “Eğer dediğimi yapmazsan...”
Sorgulamayın “Kim, nerede, nasıl, niçin, ne zaman, neden...”
Teşhis koymayın “Bence sen...”
Emir vermeyin “Ne diyorsam onu yap, soru sorma”
İyi bir öğretmen olarak YAPABİLECEKLERİNİZ .... • Sorunu küçümsemeyin “Benim sınıfımda böyle şey olmaz” • Ön yargılarınızın farkında olun. • Bilgi sahibi olun. • Açık, samimi ve inandırıcı olun. • Konuşması için bir fırsat verin. • Genellemeler yapmaktan kaçının. • Söylediği şeylere ani tepki vermeyin. • Korkularınıza dayanarak konuşmayın. • Özendirmemeye dikkat edin. • Merakı arttırmayın. • Öğüt vermeyin.
Önleme: Okul öncesi Onaylamalarınızın büyük ödül değer taşıdığı ve öğretilerinizin şartsız bir bağlılıkla alındığı dönemdir…
Önleme: Okul Öncesi • Örnek olun. • Zararlı maddeleri tanıtın. • Hem kendi başına hem de bir başkasının vereceği ilaçları almamasını öğretin. • Karar verme alışkanlığını kazandırın. • Zararlı –yararlı yiyecekleri tanıtın. • Kendi sağlığına ilişkin girişimlerini övün.
Önleme: İlköğretim Zihinsel ve sosyal becerilerinin geliştiği bir dönemdir
Önleme: İlköğretim • Kurallara uymayı öğrenmelerini sağlayın. • Sağlıklı olmanın önemini gündeme getirin. • Sigara ve alkolün zararlarından bahsedin. • Reklamlarda satış için izlenen yolları açıklayın. • “Hayır” demesini öğretin.
Önleme: Ergenlik Arkadaş gruplarının ve onların değerlerinin büyük değer taşıdığı ve belirleyici olduğu bir dönemdir
Önleme: Ergenlik dönemi... • Sınıf içindeki gruplaşmalara ve grupların niteliklerine dikkat edin. • Maddeler ve olumsuz etkileri hakkında korkularınıza değil, gerçeklere dayalı bilgilere dayanarak konuşun. • Kendilerini ifade etmeleri için fırsatlar yaratın. • Sorumluluklarını alması için destekleyin, sınıf içinde görevler verin.
Önleme: Ergenlik dönemi...(2) • Maddelerin sağlığı, görünüşü, spor ve diğer aktiviteleri üzerinde nasıl etki yapacağını vurgulayın. • Kurallarınızda tutarlı olun. • “Hayır” demesini öğretmeye devam edin. • Spor ve diğer sosyal faaliyetlere (sinema, tiyatro, resim, müzik vb) yönlendirin.
Madde eğitiminde yararlanacağız yollar... • Madde kullanımının bireyin tüm yaşamını (kişilik, sağlık, ekonomik, okul, arkadaş ve aile) etkilediğini, • Bağımlılığın ömür boyu sürdüğünü, • Arkadaş baskısına karşı nasıl tepki verileceğini, • Sağlıklı bir yaşamın nasıl korunacağını, • Sorunları çözmek için başka yollar olduğunu anlatın
Sigara içtiğinden şüphelendiğinizde... • Nasihat dilini kullanmadan sigaranın etkileri hakkında konuşun. • Sınıf içindeki konuşmalarınız ona değil, üçüncü şahsa yönelik olsun. • Sınıf içinde sigara ve etkileri başlıklı bir tartışma düzenleyin.
İçerken yakaladığınızda... • Gerilimi azaltın. “Aa, sigara mı içiyorsun?”, • Kuralları hatırlatın. “Biliyorsun okulda içmek yasak, bu yüzden ceza alabilirsin...” • Kararın sorumluluğunu ona verin. “Paketi bana verebilirsin ya da içebilirsin, ama kuralları biliyorsun karar senin.”
Alkol • Azı karar, çoğu zarar !? • Burnuna içme, ağzına iç! Adabıyla iç! • Yavaş içilir • Seyrek içilir • Yiyecekle ve bol suyla içilir • Hayatında en az bir kez sarhoş olma oranı %58
Madde kullanan öğrenciye nasıl yaklaşabilirsiniz?(1) • Onu etiketlemekten kaçının, çünkü “kullanıcı olarak” etiketlenen öğrenciye yaklaşmak çok zordur “Keş bu...” • Önyargılarınızın farkına varın, böylece iletişimi aksatma olasılığını azaltırsınız “Bunlar iflah olmaz”
Madde kullanan öğrenciye nasıl yaklaşabilirsiniz?(2) • Eğer öğrenci maddenin etkisi altında ise onunla bu durumda konuşmanın yararı olmaz. • Kendinizi hazır hissetmeden onunla konuşmayın. • Öfke duyabilirsiniz, sakinliğinizi korumaya çalışın. • Kendinizi onun yerine koymayı deneyerek onun düşünce, yaşantı ve korkularını anlamaya çalışın.
Madde kullanan öğrencinin anne-babasına nasıl yaklaşabilirsiniz? • Eğer sadece şüpheleniyorsanız önce kuşkularınızı destekleyecek bilgiler edinin. • Konuşmanın özel olduğunu ve mutlaka gelmeleri gerektiğini dile getirin. • Size güvenmelerini sağlayın. Gencin evdeki davranışları, arkadaşlarıyla ilgili bilgi alın. • Geldiklerinde genel olarak madde bağımlılığından söz ederek konuya girin. • Genç hakkındaki endişelerinizi ve bunları destekleyecek bilgilerinizi aktarın.