T.C Maliye Bakanlığı Mali Suçları Araştırma Kurulu

1. T.C Maliye Bakanlığı Mali Suçları Araştırma Kurulu KaraparaAklama ile Mücadele • Terminoloji ve KPA ile ilgili temel noktalar • Bankaların yükümlülükleri • Kimlik Tespiti • Şüpheli İşlem Bildirimi Ömer Lütfi YALÇIN- Mali Suçları Araştırma Uzmanı 24-25.04.2006 İzmir 27-28.04.2006 Bursa

2. Karapara ? Karapara Aklama ?

3. Aklama suçunun oluşumu ÖNCÜL SUÇ KARAPARA KARAPARA AKLAMA

4. ÖNCÜL SUÇ KARAPARA KARAPARA AKLAMA Türk hukukunda aklama suçu kaynaklanan malvarlığı değerlerini Alt sınırı bir yıl veya daha fazla hapis cezasını gerektiren bir suçtan • Yurt dışına çıkarmak veya • bunların gayrimeşru kaynağını gizlemek ve meşru bir yolla elde edildiği konusunda kanaat uyandırmak maksadıyla çeşitli işlemlere tabi tutmak TCK m.282

5. Karapara aklamanın aşamaları • Yerleştirme • Ayrıştırma • Bütünleştirme

6. Karapara aklama yöntemleri • Fonların fiziken ülke dışına kaçırılması • Şirinler (Smurfing) yöntemi • Parçalama (Structuring) Yöntemi • Vergi Cennetleri / Off-shore’lar • Paravan veya hayali şirketler • Oto-finans borç yöntemi • Döviz büroları • Kumarhaneler • Sahte fatura / Hayali İhracat • Fiktif veya yanlış isim ile hesap açma • Nakit para kullanılan şirketler • Alternatif Havale Sistemleri • Gayrimenkul spekülasyonu • ..........

7. Aklama suçu ile mücadelede bankaların yasal yükümlülükleri • Bilgi ve belge verme • Kimlik tespiti • Şüpheli işlemlerin bildirilmesi • Uyum görevlisi atanması • İç denetim • Eğitim

8. Kimlik tespit yükümlülüğü

9. Kimlik tespiti yapılması gereken işlem türleri • Parasal sınıra tabi işlemler • Parasal sınıra tabi olmayan işlemler

10. 12 bin YTL’lik parasal sınıra tabi olmayan işlem türleri • Sigortalama • Finansal kiralama • Kiralık kasa hizmetleri • Mevduat hesabı açma • Kar-zarara katılma hesabı açma • Cari hesap açma • Repo • Benzeri hesap açma işlemleri RG 8.7.2003/25162

11. 12 bin YTL’lik parasal sınıra tabi işlem türleri • Her türlü alım-satım • Havale • Ödeme • Saklama • Takas • Trampa • Borç alma • Borç verme • Borcun nakli • Alacağın temliki • Kiralama • Kiraya verme • Mevduat, kar-zarara katılma hesabı veya cari hesaplardan para çekme veya yatırma • Çek ve senet tahsili • Sermaye piyasası işlemleri • Benzeri işlemler

12. Soru : 12 bin YTL’lik sınırı aşan vergi ile elektrik, su vb. fatura ödemelerinde de kimlik tespiti yapılması zorunlu mu? • Evet • Hayır

13. Kimlik tespit usulü • Türk uyruklu gerçek kişiler için • Nüfus hüviyet cüzdanı • Sürücü belgesi • Pasaport

14. Soru : Avukatların kimlik belgeleri kimlik tespitinde kullanılabilecek midir? • Evet • Hayır

15. Soru : KKTC vatandaşlarının kimlik tespitinde “KKTC Kimlik Kartı” kullanılabilir mi? • Evet • Hayır

16. Kimlik tespit usulü • Yabancı uyruklu gerçek kişiler için • Kendi ülke pasaportu • İkamet tezkeresi

17. Avrupa ülkelerince verilen kimlik belgelerinin kimlik tespitinde kullanılması • En fazla üç aylık bir süre için Türkiye’yi ziyaret eden ve kazanç gayesi gütmeyen ülke vatandaşları • Anlaşma* ekindeki listede belirtilen kimlik belgeleri • “Kimlik kartı ile seyahat edenler için hudut kapılarından giriş-çıkış formu” *13.12.1957 tarihinde Paris’te imzalanan ve 01.12.1967 tarih ve 10972 sayılı R.G.’de yayımlanan“Avrupa Konseyi Üyesi Devletler Arasında Kişilerin Seyahatleri İle İlgili Avrupa Antlaşması”

18. Kimlik tespit usulü • Ticaret siciline kayıtlı tüzel kişiler için • Ticaret siciline tescil belgesi örneği ile • Adına hareket eden kişinin yetkili olduğuna dair belge ve imza sirküleri

19. Soru : Yurt dışında yerleşik tüzel kişilerin kimlik tespiti nasıl yapılacaktır? • Belgelerin Türk konsolosluğunca onaylanması veya Apostil şerhi düşülmesi • Yabancı dilde düzenlenen belgelerin noter onaylı Türkçe tercümeleri

20. Soru : İmza sirkülerinde yer alan kimlik bilgileri, kimlik tespitinde kullanılabilir mi? • Evet • Hayır

21. Kimlik tespit usulü • Vakıflar • Vakıflar Genel Müdürlüğünde tutulan sicil kaydı • Dernekler • İl Valiliklerinde tutulan sicil kaydı • Tüzel kişiliği olmayan teşekküller • İdare etmeye yetkili olunduğuna ilişkin karar

22. Kimlik tespit usulü • Kimlik belgelerin fotokopisinin alınması veya • Evrakın arkasına kimlik bilgilerinin kaydı ile • Gerçek kişinin beyan ettiği adres • Müteakip işlemlerde kimlik bilgilerinin karşılaştırılması

23. Kimlik tespit usulü • Ticaret siciline kayıtlı tüzel kişiler • Dernekler • Vakıflar • Tüzel kişiliği olmayan teşekküller • Adına yapılan işlemlerde • İşlemi yapan gerçek kişinin kimliği de tespit edilir

24. Kayıtların saklanması • Kimlik tespitine ilişkin belgelerin, son işlem tarihini takip eden yılın başından itibaren 5 yıl süre ile muhafaza zorunluluğu

25. Şüpheli işlemlerin bildirilmesi

26. Şüpheli işlem • Yükümlüler nezdinde veya bunlar aracılığıyla yapılan veya yapılmaya teşebbüs edilen işlemlere konu para ve para ile temsil edilebilen değerlerin yasadışı yollardan elde edildiğine dair • herhangi bir bilgi, • şüphe veya • şüpheyi gerektirecek bir husus olması hali

27. Şüpheli işlem bildirim esasları • Şüpheli işlem bildirimi, kimlik tespitinden sonra yapılır • Bildirilen şüpheli işlem ile ilgili olarak işleme taraf olanlara bilgi verilemez • Herhangi bir parasal sınırlama yoktur • MASAK ş. işlem tipi belirlemeye yetkilidir

28. Şüpheli işlem bildirim usulü • Tespit tarihinden itibaren 10 gün içinde bildirilir • Bildirim MASAK’a şüpheli işlem bildirim formu doldurularak yapılır • Gecikmesinde sakınca görülen hallerde derhal MASAK’a ve C.savcılığına bildirim yapılır

29. Şüpheli işlem bildirim formu

33. Genel Toplam 1703 Yıllara göre ŞİB sayıları(Bankalar + ÖFK’ler)

34. Neden şüpheli işlem bildiriminde bulunmuyoruz? • Bildirimde bulunanlara cezai ve hukuki koruma yok • Bildirimde bulunanların kimliklerinin gizli tutulduğu konusunda endişelerim var • Bankam müşteri kaybedebilir • ŞİB konusunda yeterli bilgim yok

35. Neden şüpheli işlem bildiriminde bulunmuyoruz? • Banka yönetiminden çekiniyorum • Şüpheli işlem tipi sayısı çok az • Bu sistemin, karapara aklama suçunun tespitinde yararı olduğunu düşünmüyorum • Bildirimde bulunmasam kim bilecek, tespiti çok zor, hatta imkansız

36. Neden şüpheli işlem bildiriminde bulunmuyoruz? • Başım kötü kişilerle belaya girebilir • Bildirim prosedürü çok fazla • Paranın akı karası olmaz