Download
1 / 14
140 likes | 392 Views
ÇOK ISI VERDİM. BİRAZ ISI VERDİM. ÇOK AZ ISI VERDİM. SIVI. GAZ. KATI. E. MADDENİN ISI ETKİSİYLE DEĞİŞİMİ. 1. Televizyonda hava durumu sunulurken duyduğumuz 30C size ne ifade ediyor? Böyle bir günde kalın mı, yoksa ince bir giysi mi giymeliyiz ?. HAVA DURUMU.
E N D
ÇOK ISI VERDİM BİRAZ ISI VERDİM ÇOK AZ ISI VERDİM SIVI GAZ KATI
E. MADDENİN ISI ETKİSİYLE DEĞİŞİMİ 1. Televizyonda hava durumu sunulurken duyduğumuz 30C size ne ifade ediyor? Böyle bir günde kalın mı, yoksa ince bir giysi mi giymeliyiz? HAVA DURUMU 2. Bir kâse sıcak çorba ve bir külah dondurmayı oda sıcaklığında bekletirseniz, dondurmanın ve çorbanın sıcaklıklarında ne gibi değişiklik olur ?
3. Buzdolabından yeni çıkardığınız margarini bölmek, odada beklemiş margarini bölmekten neden daha zordur?
1. Isınma ve Soğuma Merak Ediyorum • Termometre yapımında hangi sıvılar kullanılmaktadır?
Sıcak bir yaz gününde bastığımızkumun sıcaklığınıhissedebiliriz. Kum,güneşin etkisiyle ısınır ve sıcaklığı artar. Maddelerin hangisinin sıcak, hangisinin soğuk olduğunu anlayabiliriz. Fakat dokunma duygusu, sıcaklık ölçmek için yanıltıcı olabileceği gibi kesin de değildir.
Sıcaklığı ölçmek için termometre adı verilen alet kullanılır. Termometre bir hazne ve ona bağlı cam borudan oluşur. Hazne içinde cıva veya renklendirilmiş alkol bulunur. Termometrenin bulunduğu ortam ısıtılırsa haznedeki sıvı, cam boruda yükselmeye başlar; ortam soğutulduğunda ise ilk konumuna doğru geri döner. Sıvı seviyesinin karşısındaki sayılar ölçülen sıcaklık değerlerini gösterir.
Termometre ile havanın, vücudun vb. maddelerin sıcaklığını ölçebiliriz. Sıcaklık ölçmede kullanılan çok çeşitlitermometreler vardır. Bazen sıcaklığı ölçmede kullanılan termometrenin hassas olması önemlidir.
Kışın dışarı çıktığımızda niçin üşürüz? Eldiven giydiğimizde elimiz niçin ısınmaya başlar? Buzluktan çıkarılan et, bir süre sonra niçin ısınır? Soğuk hava, vücudumuzla temas edip ondan ısı alır. Isıveren vücudumuz soğur. Üşümemek için, hava ile vücudumuzun temasını azaltmaya çalışırız. Bunun için eldiven, atkı gibi giysiler kullanırız
Sıcaklığı yüksek olan maddeden sıcaklığı düşük olan maddeye doğru ısı akışı olur. Bunun sonucunda sıcak madde soğur, soğuk madde ısınır. Her iki maddenin sıcaklığı eşit olduğunda maddeler arasındaki ısı alışverişi durur.
Bunları Biliyor musunuz? 1958 yılında Libya’da hava sıcaklığı yaklaşık 58 C olarak ölçülmüştür. Bu, şimdiye kadar ölçülen en yüksek hava sıcaklığıdır.
2. Hal Değişimi Maddeler katı, sıvı ve gaz olmak üzere üç halde bulunur. Buzluktan çıkardığınız buzu ya da severek yediğiniz dondurmayı bir süre beklettiğinizde ne olur? Suyu ısıttığınızda, ısıtılan suda ne gibi değişmeler gözlemlersiniz? Su buharı çıkar mı? Su miktarında bir azalma olur mu? Suyu ısıttığımızda açığa çıkan su buharı, suyun gaz halidir. Buzlukta bekletilen su, katı hale geçerek donar.
Cam, mum ve altın gibi maddeler eritilip kalıba dökülerek soğutulduklarında içinde bulundukları kabın şeklini alır. Diş hekimi, kuyumcu ve heykeltıraşlar kullandıkları malzemelere bu yöntemle şekil verirler. Örneğin kuyumcular, altını eriterek kalıba dökerler. Bir süre sonra sıvı altın donar ve kalıbın şeklini alır. Kalıbın şeklini alan altın işlenerek kullanıma hazır hale getirilir. O halde, maddeler ısı etkisiyle bir halden diğer hale geçerler diyebilir miyiz?
3. Bozunma Isı, maddelerin hal değişiminde önemli bir etkendir. Bazı katı maddelerin ısıtıldığında eriyerek sıvı hale geçtiğini öğrenmiştik. Çay şekeri ve un gibi katı maddeler ısıtıldıklarında sıvı hale geçmez, bozunur. Örneğin çay şekerini ısıttığımızda rengi ısının etkisiyle önce sarıya sonra da kahverengiye dönüşür. Isıtmaya devam ettiğinizde şeker kömürleşir ve koku yayar. şekerin bu değişimi bozunma olarak adlandırılır.
