250 likes | 878 Views
Karın travmalarına yaklaşım. Doç. Dr. Pars Tunçyürek. Travmaya genel yaklaşım. 45 y altında en sık ölüm nedeni Künt veya penetran Politravma (çok sayıda sistem risk altında) Genel değerlendirme (ABCDEFG) Temel incelemeler (kan grubu, PA AC, karın içi sıvı varlığına yönelik hızlı USG...)
E N D
Karın travmalarına yaklaşım Doç. Dr. Pars Tunçyürek
Travmaya genel yaklaşım • 45 y altında en sık ölüm nedeni • Künt veya penetran • Politravma (çok sayıda sistem risk altında) • Genel değerlendirme (ABCDEFG) • Temel incelemeler (kan grubu, PA AC, karın içi sıvı varlığına yönelik hızlı USG...) • Hastanede kaldığı süre içinde değerlendirme tekrarlanmalı • Triaj • Hastanın stabilize edilmesi ve buna yönelik girişimlere öncelik tanınması (temel prensip)
Karın yaralanmaları • Künt-Penetran • En önemli risk Hipovolemik şok • Tanı • Fizik bakı • Değerlendirilebilir durumdaki hastada “periton irritasyon bulguları” çok önemlidir.
Karın USG • Hızlı, sensitif (spesifik değil) • Yapan kişiye bağımlı • Hızlı değerlendirme aracı olarak acil serviste kullanılabilir • Retroperitondaki değeri kısıtlı Etkinliği üzerinde tartışmalar olan yöntemler MR, Tanısal laparoskopi, laparoskopik US, Anjiografi (embolizasyon işlemi de yapılabilir), endoskopi
Bilgisayarlı Tomografi (BT) • Hastanın genel durumu stabil olmalı • Spiral BT (Konvansiyonel BT azaldı) • İçi boş organ yaralanmaları için yeterli bilgi vermez. Ancak serbest hava iyi görüntülenir. • Solid organ yaralanmalarını tanıyabilir • Konservatif yöntemlerde izlem amacıyla kullanılır.
Diagnostik peritoneal lavaj • 10-20 ml den fazla serbest kan • 100.000/ml den fazla eritrosit • 500/ml den fazla lökosit • 20 U/L üzerinde amilaz • 3 U/L üzerinde alkalen fosfataz • Bilirübin • Barsak içeriği
Karaciğer yaralanmaları • Anatomik yerleşim önemli • Derinlik sınıflamada yararlı
Karaciğer yaralanmalarında onarım teknikleri • Primer onarım • Perihepatik packing, omental packing • Hepatektomi • Damar ve safra yolu onarımları • ...
Karın içi büyük damar yaralanmaları • Aort (nadir. Mortalite yüksek) • Renal arter (kesici delici alet yaralanmaları ile • İliak damar yaralanmaları (pelvik fraktürlere eşlik eder) • Vena Cava yaralanmaları (Suprahepatik, infrahepatik, retrohepatik) • Büyümekte olan retroperitoneal hematom Retroperitoneal damar yaralanmaları
Dalak yaralanması • Son 10 yılda yönelim değişikliği olmuştur • Seçilmiş olgularda BT ile izlem • Genel durumu stabil • >2Ü kan transfüzyonu gereksinimi olmayan • Hemoperitoneeum genişlemeyen • Dalak laserasyonunda opak maddenin damar dışına kaçışı olmayan • Eşlik eden organ yaralanması şüphesi olmayan
Dalak koruyucu işlemler. • Özellikle Genç hastalarda korunmasının önemi vardır. (Dalak onarımı, omental patch, mesh ile kompresyon, parsiyel splenektomi)
İçi boş organ yaralanmaları • Mide, duodenum, ince barsak, kolon ve rektum yaralanmaları • Temiz yaralanmalarda primer onarım eksteriorizasyona yeğlenmeye başlanmıştır. • En riskli Duodenal yaralanmalar
Böbrek yaralanmaları • Preoperatif tanı konması önemlidir. • Nefrektomiden kaçınılmalı, yaşamı tehlikeye atan durumlar dışında onarım teknikleri uygulanmalıdır
Hasar kontrol cerrahisi • Masif transfüzyon yapılan (<10Ü) • Asidoz, hipoksi, koagülopati olan • Engellenebilir karın içi kontaminasyonu olan • Yoğun bakım şartları hastanın stabilizasyonu için uygunsa.... Ameliyatta hasarın primer nedeni kontrol altına alınır ve stabilleştikten sonra (24-48 hr) opere edilir.