Oczekiwane mechanizmy wspierania kogeneracji w przedsiębiorstwach ciepłowniczych

1. Oczekiwane mechanizmy wspierania kogeneracji w przedsiębiorstwach ciepłowniczych Bogusław Regulski Izba Gospodarcza CIEPŁOWNICTWO POLSKIE

2. Ciepło w miejskich systemach ciepłowniczychpochodzi z :

3. Moc cieplna możliwa do zadysponowania w miejskich systemach ciepłowniczych wynosi około 46 000 MW. • Odbiorcy zamawiają około 38-40 tys. MW, co przekłada się na zużycie około 270-300 tys. TJ ciepła rocznie. • Około 85 % ciepła zużywane jest na cele ogrzewania, • Około 4 000 MW mocy cieplnej przeznaczone jest na przygotowanie ciepłej wody użytkowej, co przekłada się na zużycie około 30 000 TJ ciepła rocznie.

4. Ponad 66 % ilości ciepła w systemach ciepłowniczych pochodzi z istniejących źródeł kogeneracyjnych ( dotyczy to jedynie 20% miast)Pozostałe systemy ciepłownicze posiadają własne źródła ciepła osiągające około 14 500 MW mocy cieplnej.

5. Udział energii elektrycznej produkowanej w skojarzeniu w elektrowniach cieplnych zawodowych w całkowitej produkcji energii elektrycznej w Polsce

6. Struktura systemów ciepłowniczych produkujących ciepło we własnych źródłach

7. Pozytywne przesłanki dla rozwoju kogeneracji w komunalnych systemach ciepłowniczych: • powszechne występowanie scentralizowanych systemów ciepłowniczych, • istnienie w miarę stabilnych systemów odbioru ciepła ( np. ciepła woda ), umożliwiających osiągnięcie maksymalnej efektywności, • możliwość utworzenia lokalnych rynków energii o różnej wielkości, • konieczność poprawy efektów ekologicznych, • istnienie rozwiązań prawnych promujących kogenerację.

8. Przesłanki efektywnej kogeneracji • Pełny sukces skojarzonej produkcji energii elektrycznej i ciepła zależy od prawidłowej korelacji zapotrzebowania na moc cieplną i elektryczną. • Sprzyja temu dostęp do nowoczesnych technologii, opartych na paliwach płynnych i gazowych, które umożliwiają tworzenie systemów dopasowanych do potrzeb lokalnych.

9. Systemy komunalne to 1200 – 1500 MWe (wg niektórych ekspertów nawet 3000 Mwe) • Stałe roczne potrzeby cieplne pozwalają na zastosowanie źródeł o mocy cieplnej od 1 do 15 MW. • Największa grupę tych urządzeń stanowić będą źródła o mocy od 2,5 do 5 MW.

10. Szacowany potencjał produkcji energii elektrycznej przy zastosowaniu kogeneracji w systemach ciepłowniczych

11. Ochrona środowiska to istotny bodziec do zwiększenia popularności kogeneracji i zmiany struktury zużycia paliw

12. Podstawowe warunki racjonalności zastosowania kogeneracji w systemach ciepłowniczych • odpowiedni dobór wielkości urządzeń • efektywne wykorzystanie energii elektrycznej na rynku lokalnym • dostęp do nośników energii pierwotnej • optymalna współpraca z innymi źródłami ciepła w systemie • istotne obniżenie emisji gazów cieplarnianych bez szkody dla bilansu energetycznego

13. Zagrożenia rozwoju kogeneracji w systemach ciepłowniczych – jak przeciwdziałać? • ograniczona dostępność do paliw gazowych - brak elastycznej polityki inwestycyjnej dostawców nośnika – konieczna zwiększona aktywność spółek gazowych w zakresie powiększania wolumenu sprzedaży w ciepłownictwie. • koszt pozyskania paliwa – opłacalność inwestycji w kogenerację jest ogromnie wrażliwa na ceny paliw.Obecna polityka taryfowa dostawców gazu ziemnego skutecznie odstrasza potencjalnych inwestorów – stworzenie specjalnych taryf dla kogeneracji gazowej.

14. Zagrożenia rozwoju kogeneracji w systemach ciepłowniczych – jak przeciwdziałać? • nieopłacalność sprzedaży energii elektrycznej poza rynki lokalne – pomimo przyjętych rozwiązań prawnych energia elektryczna z nowych źródeł przegrywa na rynku z energią ze źródeł konwencjonalnych – bilansowanie lokalne i odciążenie od systemu przesyłowego i jego obciążeń finansowych. • polityka regulacyjna – brak możliwości generowania oczekiwanych zysków nie wpływa na rozwój inwestycji w kogenerację – zmiany w systemie taryfikowania w kierunku wzrostu rentowności.

15. Oczekiwania • Uznanie kogeneracji rozproszonej jako podstawowego elementu bilansowania rynków lokalnych i wprowadzenie odpowiednich dla takiego usytuowania rozwiązań prawnych, np. odciążenie od części opłat systemowych, wprowadzenie mechanizmu wartościowania dla oceny konkurencyjności tak wygenerowanej energii. • Uznanie znaczenia wysokosprawnej kogeneracji rozproszonej w redukcji zanieczyszczeń gazowych CO2 i SO2 poprzez odpowiednie mechanizmy handlu emisjami,

16. Oczekiwania • Wzmocnienie roli planowania energetycznego w gminach i jego znaczenia dla rozwoju lokalnych rynków energii, nie tylko cieplnej ale i elektrycznej, które wpływają znacząco na jakość bezpieczeństwa energetycznego kraju w całości, • Podniesienie roli inwestycji w kogenerację rozproszoną w programach horyzontalnych i sektorowych NPR i zwiększenie puli środków pomocowych nakierowanych na tego typu inicjatywy.

17. Jakość bezpieczeństwa energetycznego kraju zależy w dużej mierze od sukcesu kogeneracji w systemach ciepłowniczych.Warto o to zadbać !