Wielofunkcyjny rozwój obszarów wiejskich:

1. CZYNNIKI ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH W OPINII WŁAŚCICIELI GOSPODARSTW O ALTERNATYWNYCH ŹRÓDŁACH DOCHODÓW • Piotr Bórawski • Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

2. Wielofunkcyjny rozwój obszarów wiejskich: polega na rozwoju innych funkcji oprócz rolnictwa i zaprzestaniu traktowania obszarów wiejskich, jako monofunkcyjnych Głównymi przesłankami do rozwoju idei wielofunkcyjnego rozwoju obszarów wiejskich jest wyludnianie polskiej wsi. Ludzie młodzi i bardziej wykształceni poszukują pracy w mieście. Kolejną przesłanką sprzyjającą rozwojowi koncepcji wielofunkcyjnego rozwoju obszarów wiejskich jest wysoki poziom bezrobocia wśród ludności wiejskiej, która nie poszukuje i nie znajduje pracy w mieście

3. Do najważniejszych korzyści płynących ze wdrażania wielofunkcyjnego rozwoju obszarów wiejskich według Zarębskiego (2001) należą: • GOSPODARCZE – rozwój infrastruktury na obszarach wiejskich, realizacja inwestycji, zwiększenie atrakcyjności wsi, jako miejsca zamieszkania oraz poprawa efektywności gospodarowania w rolnictwie, • SPOŁECZNE – poprawa warunków życia mieszkańców wsi oraz edukacji i bezpieczeństwa, • - POLITYCZNE – stabilizacja polityczna na obszarach wiejskich, integracja mieszkańców wsi.

4. Do najważniejszych funkcji głównych i uzupełniających należą:- ROLNICZA: produkcja roślinna i zwierzęca,- LEŚNA: rozwój leśnictwa i przemysłu drzewnego,- EKOLOGICZNA: rozwój rolnictwa ekologicznego,- TURYSTYCZNA: ruch turystyczny, usługi gastronomiczne, kulturalno-oświatowe,- HANDLOWA I USŁUGOWA: handel artykułami rolno-spożywczymi, - PRZEMYSŁOWA: rozwój przedsiębiorstw, przetwórstwa rolno-spożywczego i inne

5. Otoliński i Wielicki (2003) dzielą funkcje rolnictwa na: • STARE: • - produkcj żywności, • produkcja surowców do przemysłu spożywczego, • produkcja surowców dla przemysłu przetwórczego. • NOWE: • wytwarzanie surowców odtwarzalnych, wytwarzania energii odnawialnej, • wykorzystanie energii słonecznej i wiatrowej, • ochrona środowiska i konserwacja przyrody, • kształtowanie i pielęgnacja krajobrazu

6. Zebrany materiał opracowany został z uwzględnieniem podziału badanej zbiorowości na cztery grypy gospodarstw wydzielone na podstawie struktury produkcji towarowej oraz gałęzi produkcji na: • 30 gospodarstw jednokierunkowych strusiarskich (w których udział gałęzi strusi wynosił ponad 40% wartości produkcji, a pozostałych mniej niż po 30%), • 27 gospodarstw jednokierunkowych danieli • 20 gospodarstw jednokierunkowych kóz • 92 gospodarstwa wielostronne

7. Tabela 1 Opinie respondentów o potrzebie inwestycji w gminie (%)* Źródło: Badania własne * Respondenci mogli wskazać więcej niż jedną odpowiedź

8. Tabela 2 Czynniki przyrodnicze i społeczne rozwoju wsi w opinii respondentów (%)* Źródło: Badania własne * Respondenci mogli wskazać więcej niż jedną odpowiedź

9. Tabela 3 Rozwiązania ekonomiczne najbardziej korzystne dla rozwoju wsi w opinii respondentów* Źródło: Badania własne

10. WNIOSKI Najważniejszymi czynnikami rozwoju wsi w opinii respondentów były piękny krajobraz, ludzie i ich życzliwość oraz korzystne położenie Poprawa infrastruktury wpływa na podniesienie standardu życia mieszkańców wsi oraz powoduje, że zacierają się różnice między wsią i miastem. Dla dalszego rozwoju obszarów wiejskich ważne jest, aby dotychczasowe priorytety wspólnej polityki rolnej w perspektywie 2014-2020 nie uległy gruntownym zmianom.

11. TYPOWA WIEŚ ROLNICZA W POLSCE WIEŚ OBRYTE: 170 DOMOSTW, W TYM: 16 GOSPODARSTW PRODUKUJĄCYCH ŻYWNOŚĆ 15 PRZEDSIĘBIORSTW 20 OSÓB ZATRUDNIONYCH W SZKOLE 14 OSÓB ZATRUDNIONYCH W GMINIE 60 OSÓB PRACUJE W OŚRODKU POMOCY SPOŁECZNEJ POZOSTALI PRACUJĄ W WARSZAWIE

12. DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ