Demografik Dönüşüm ve Doğurganlıktaki Değişimlerin Anne ve Çocuk Sağlığına Etkileri

1. Demografik Dönüşüm ve Doğurganlıktaki Değişimlerin Anne ve Çocuk Sağlığına Etkileri Prof.Dr.Seçil ÖZKAN Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı 17.Kasım.2011 Antalya

2. Sunum Planı • Anne ve Çocuk sağlığı göstergelerindeki Değişimler • Doğum öncesi ve sonrası bakım hizmetlerindeki değişimler • Gebe, lohusa ve bebek, çocuk izlemlerindeki değişimler • Çocukların beslenme düzeyindeki değişimler • Çocukların aşılanma düzeyindeki değişimler • Anne, bebek ve çocuk ölümleri • Bebek ve beş yaş altı ölüm hızlarındaki değişimler • Anne ölüm oranındaki değişimler

3. Doğum öncesi ve sonrası bakım hizmetleri • Anne ve bebeğin sağlık risklerini azaltır • Yaşam kalitelerini artırır • kadınların eğitim seviyesinin artması, • kentleşme ve • gelir artışı gibi sosyoekonomik nedenler • yasal düzenlemeler

4. Doğum öncesinde ve doğum sırasında alınan bakım hizmetlerinin yaygınlığındaki değişimler(1983-2008)

5. Doğum öncesi ve sonrası bakım hizmetleri • Sağlık personelinden doğum sonrası bakım alma durumu • Neredeyse tamamı doğumu izleyen ilk 24 saatte alıyor • Bölgesel farklılıklar mevcut • Annelerin %82’si • Bebeklerin %88’i

6. Yıllara Göre Gebe Başına Ortalama İzlem Ve Lohusa Başına Ortalama İzlem Sayıları (2001–2010)*. *Kaynak: Sağlık Bakanlığı Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü Sağlık Bakanlığı, Sağlık İstatistikleri Yıllığı,2010

7. Yıllara Göre Bebek Başına İzlem Ve Çocuk Başına Ortalama İzlem Sayıları (1998–2010)*. *Kaynak: Sağlık Bakanlığı Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü 2009 verileri, Sağlık Bakanlığı, Sağlık İstatistikleri Yıllığı,

8. Çocukların beslenme düzeyindeki değişimler • Çocukların %97’si emzirilmekte • Ancak sadece anne sütü ile beslenme 6 aylıktan küçük çocuklarda bile %42 • Ek gıdaya başlama yaşı küçük • 5 yaş altındaki çocukların kronik beslenme sorunu • %10,3’ü orta derecede • %3,2’si ciddi derecede

9. Ortanca emzirme süresindeki değişimler(1993-2008)

10. Çocukların aşılanma düzeyindeki değişimler • Tam aşılı çocuk %81 • Kızamık,DBT,çocuk felci ve özellikle de tüberküloz aşısının yaygınlığında önemli bir gelişme • Hiç aşı olmayan çocuklar %2

11. Çocukların aşılanma düzeyindeki değişimler

12. Çocukların aşılanma düzeyindeki değişimler*(TNSA 2003,2008 ve Sağlık Bakanlığı 2010)**. *TNSA 2003’de 12-23 aylık çocukların verileri incelenmiştir. **Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırmaları 2003, 2008 (7, 8) ve Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2010 (9). ***Tam aşılı çocuklar (BCG, kızamık ve üç doz DBT ve polio almış olanlar).

13. Bebek ve beş yaş altı ölüm hızlarındaki değişimler Bebek ölüm hızı binde 17 Binde 10,1 Postneonatal ölüm hızı binde 4 Neonatal ölüm hızı binde 13 Beş yaş altı ölüm hızı binde 24

14. Bebek ölüm hızındaki değişimler

15. Beş yaş altı ölüm hızındaki değişimler

16. Anne ölüm oranındaki değişimlerTürkiye’de Yıllara Göre Anne Ölüm Oranları (Yüzbinde)

17. Özetle • Türkiye son 20 yıl içinde toplumsal, ekonomik ve sağlık alanlarında hızlı bir değişim geçirmiştir • Bu bağlamda Türkiye’nin 1990’dan bu yana anne ve bebek, çocuk ölümlerinde azaltmada gösterdiği başarı önemli • Anne Ölüm Oranı, Bebek Ölüm Hızı ve 5 Yaş Altı Ölüm Hızında sağlanan azalmalar dünyada görülen en hızlı azalmalar arasında

18. TEŞEKKÜRLER