Invoering van de Pensioenwet Vereniging voor Pensioenrecht Utrecht, 26 september 2006

1. Invoering van de Pensioenwet Vereniging voor Pensioenrecht Utrecht, 26 september 2006 Mr. L.H. Blom CPL Pensioenjurist Interpolis Pensioenen

2. Kern Pensioenwet • Heldere verantwoordelijkheidsverdeling tussen werknemer, werkgever en pensioenuitvoerder • Driehoeksverhouding • Pensioenovereenkomst: wg <-> wn • Uitvoeringsovereenkomst: wg <->pensioenuitvoerder • Pensioenreglement: pensioenuitvoerder <-> wn werknemer werkgever pensioenuitvoerder

3. Is de PW geslaagd? Criteria • Wordt de verantwoordelijkheidsverdeling beter? • Neemt het pensioenbewustzijn toe? • Is de PW duidelijk en begrijpelijk voor de gemiddelde pensioenjurist? • Neemt de toegankelijkheid van het pensioenrecht toe?

4. Pensioenovereenkomst Status • Onderdeel van arbeidsovereenkomst of afzonderlijke overeenkomst • Individuele of collectieve pensioenovereenkomst • Vrijwillig of verplicht

5. Pensioenovereenkomst Inhoud • Karakterbepaling • Verlenen van toeslagen, ambitieniveau en voorwaarden inclusief voorwaardelijkheidsverklaring • Gelijke behandeling partners Dit alles opnemen in pensioenreglement als daarnaar in arbeidsovereenkomst wordt verwezen • Is inhoud pensioenovereenkomst voldoende bepaald?

6. Pensioenovereenkomst Collectieve DC-regeling • Vaste premie voor afgesproken periode • Werkgever niet aansprakelijk voor tekorten • Werkgever profiteert niet van overschotten • Alleen nieuwe premie o.b.v. nieuwe economische en/of actuariële uitgangspunten CDC-regeling is vaak geen DC-regeling maar een uitkeringsovereenkomst > let op communicatie!

7. Pensioenovereenkomst Informatieverplichting werkgever • Werkgever informeert werknemer binnen een maand na aanvang werkzaamheden schriftelijk of hij aanbod tot sluiten pensioenovereenkomst doet > PW • Werkgever informeert binnen een maand na aanvang werkzaamheden schriftelijk of werknemer gaat deelnemen aan een pensioenregeling > BW

8. Pensioenovereenkomst Startbrief • Aan werknemer • waarmee een pensioenovereenkomst is gesloten • die pensioenaanspraken verwerft • Wat doen bij een voorportaalregeling?

9. Uitvoeringsovereenkomst Verantwoordelijkheidverdeling • Inhoud en uitvoering • Toeslagbeleid, premiebeleid en beleggingsbeleid • Zuivere vrijwillige voortzetting hoort niet thuis in uitvoeringsovereenkomst • Verantwoordelijkheidstoets DNB

10. Pensioenuitvoerder Waarborging goed bestuur • Goed bestuur > ontbreekt bij verzekeraars • Verantwoording > knelpunten: • Integratie verantwoording en medezeggenschap • Recht van enquête • Intern toezicht > • Onduidelijke status one tier board

11. Pensioenuitvoerder Informatieverplichtingen • Duidelijk en begrijpelijk > volledig? • Schriftelijk of elektronisch • Worden juiste verwachtingen gewekt? • Ligt nadruk niet te veel op toeslagverlening? • Is wekken juiste toeslagverwachtingen wel mogelijk?

12. Pensioenuitvoerder Bijzonder partnerpensioen • Geldt straks ook voor ex-partner van de ongehuwde, niet-geregistreerde deelnemer • Partnerrelatie in de zin van de pensioenovereenkomst (notarieel vastgelegde samenlevingsovereenkomst)

13. Pensioenuitvoerder Bijzonder partnerpensioen alleen uitvoerbaar als einddatum samenleving objectief vastgesteld kan worden • Notariële akte > hoge drempel • Onderhandse overeenkomst > lage drempel • Gelijkluidende verklaringen > nog lagere drempel Bij a en b wel verlangen dat handtekeningen door een notaris gewaarmerkt worden (kosten zo’n € 15 p.p.)

14. Pensioenuitvoerder Keuzerecht uitruil OP in partnerpensioen • In elk geval op pensioendatum (wetsvoorstel) • Volgens amendement ook bij einde deelneming • Desnoods ook bij wijziging burgerlijke staat

15. Pensioenuitvoerder Afkoop • Welke werkgever sluit dit uit in pensioenovereenkomst? • Afkoop klein bijzonder partnerpensioen binnen 6 maanden na melding scheiding • Terwijl gewezen partner eigen aanspraak heeft ook zonder melding

16. Pensioenuitvoerder Voorwaardelijke toeslagverlening • Consistent geheel tussen gewekte verwachtingen, financiering en feitelijk toeslagverlening • Ambitie en voorwaarden opnemen in pensioenreglement • Voorwaardelijkheidsverklaring in pensioenreglement, uitvoeringsovereenkomst en in alle communicatie met de belanghebbenden • Zo niet, dan is de toeslag onvoorwaardelijk

17. Toeslagbeleid Indexatiematrix • Matrix schrijft samenhang tussen toeslagbeleid, financiering, reglement en communicatie voor • Voorgeschreven teksten zijn niet toereikend voor adequate communicatie • Indexatiekansen communiceren? • Is indexatielabel een oplossing?

18. Voorbeeld communicatie Voorbeeld van DNB van communicatie indexatiekansen volgens de indexatiematrix “Op basis van een continuïteitsanalyse, volgens de voorschriften van de toezichthouder, mag verwacht worden dat, op lange termijn, circa ..% van de maximale indexatie wordt toegekend.” Hoe denkt AFM hierover?

19. Pensioenfondsen Faciliteiten deelnemersraad • Communicatie met de achterban • Adequate procedure kandidaatstelling en verkiezingen • Recht op scholing en secretariële ondersteuning • Redelijke onkostenvergoeding • Bijeenkomsten zoveel mogelijk in normale werktijd • Tijd voor onderling beraad • Recht op loondoorbetaling Verantwoordelijkheden werkgever en pensioenfonds lopen door elkaar. Leg vast in PW en verwijs niet naar WOR.

20. Is PW toekomstbestendig? Algemene werking • Als sociale partners onvoldoende slagen de witte vlek te verkleinen • Evaluatie in 2007

21. Is PW toekomstbestendig? Alternatief uitvoeringsmodel • Verplichte uitbesteding? • Liberalisering pensioensector? • Is pensioenfonds puur financiële instelling of uitvoerder van arbeidvoorwaarde pensioen? Onderzoek naar handhaven wezenskenmerken Nederlands pensioenstelsel (uiterlijk 1-4-2007)

22. Is PW toekomstbestendig? Evaluaties • 2008 > PFG en medezeggenschap • Medio 2009 > dubbel toezicht • 2011 > Communicatie, toezicht en administratieve lasten

23. Invoeringswet PW Ingediende wetsvoorstel is (nog) niet adequaat • Niet aangepast aan nota’s van wijziging en aan te nemen amendementen • Informatieplicht BW en PW niet afgestemd • Geen afkoop bestaande slapersrechten • Begrippenen verwarrend: uitkeringsregeling, kapitaalregeling en premieregeling

24. Vragen?