Przyszłość inwestowania Warszawa, kwiecień 2009

1. SUPERFUND TFI SA Przyszłość inwestowaniaWarszawa, kwiecień 2009

2. Dywersyfikacja portfela poprzez inwestycje alternatywne. • Prowadzący: Jerzy Nikorowski, Superfund TFI.

3. Dow Jones – June 1929 to May 1933 September 1929 “There is no cause to worry. The high tide of prosperity will continue”- Andrew W. Mellon, Secretary of the Treasury

4. Dow Jones – June 1929 to May 1933 October 25, 1929 Brokerage Houses Are Optimistic on the Recovery of Stocks - Brokers in Meeting Predict Recovery – The New York Times

5. Dow Jones – June 1929 to May 1933 October 27, 1929 Brokers Believe Worst Is Over and Recommend Buying of Real Bargains – New York Herald Tribune

6. Dow Jones – June 1929 to May 1933 October 31, 1929 Stocks Up in Strong Rally; Rockefellers Big Buyers; Exchanges Close 2-1/2 Days – New York Herald Tribune

7. Dow Jones – June 1929 to May 1933 December 5, 1929“The Government’s business is in sound condition.”– Andrew W. Mellon, Secretary of the Treasury

8. Dow Jones – June 1929 to May 1933 March 8, 1930“President Hoover predicted today that the worst effect of the crash upon unemployment will have been passed during the next sixty days.”– Washington dispatch.

9. Dow Jones – June 1929 to May 1933 June 29, 1930“The worst is over without a doubt.”– James J. Davis, Secretary of Labor.

10. Dow Jones – June 1929 to May 1933 September 12, 1930“We have hit bottom and are on the upswing.”– James J. Davis, Secretary of Labor.

11. Obecna sytuacja rynkowa

12. Nie Wkładaj Wszystkich Jaj Do Jednego Koszyka

13. Część I. • Dywersyfikacja • - Technika zarządzania ryzykiem inwestycyjnym, która zakłada posiadanie różnych aktywów w jednym portfelu inwestycyjnym w celu obniżenia ryzyka portfela. • - Fluktuacje stóp zwrotu poszczególnego składnika w portfelu mają mniejszy wpływ na stopę zwrotu z całości inwestycji.

14. Rodzaje dywersyfikacji • Dywersyfikacja naiwna • Losowy dobór instrumentów do portfela • Dywersyfikacja w ramach kategorii ratingowych • Dobór instrumentów finansowych na podstawie różnic w ratingu emitentów (instrumenty dłużne) • Dywersyfikacja horyzontalna • Dobór instrumentów do portfela tej samej klasy aktywów, np. należących do jednego indeksu lub jednej branży.

15. c.d. Rodzaje dywersyfikacji • Dywersyfikacja wertykalna • Inwestowanie w aktywa różnych kategorii i klas. Może zakładać budowanie portfela poprzez inwestycje w akcje, dzieła sztuki, obligacje lub instrumenty pochodne. Przy odpowiedniej konstrukcji jest dywersyfikacją efektywną. • Dywersyfikacja międzynarodowa (geograficzna) • Dobór papierów wartościowych z różnych krajów lub kontynentów, co redukuje korelację stóp zwrotu. Powoduje powstanie ryzyka kursowego oraz staje się coraz mniej efektywna w warunkach globalizacji.

16. c.d. Rodzaje dywersyfikacji • Dywersyfikacja zgodna z teorią portfelową Markowitza (!) • Dobór aktywów o niskiej lub zerowej korelacji w celu obniżenia ryzyka portfela. Daje dużo większą skuteczność niż dywersyfikacja prosta. • Nadmierna dywersyfikacja • Powoduje wysokie koszty transakcyjne i problemy z bieżącym analizowaniem danych

17. Teoria Portfelowa Markowitza • Harry M. Markowitz • 1990 – Nagroda Nobla • „Nowoczesna teoria portfelowa“ • Portfel inwestycyjny składający się z nieskorelowanych instrumentów prowadzi do niższego ryzyka oraz wyższej stopy zwrotu.

18. Zmiana filozofii zarządzania portfelem • Czasy przed H. Markowitzem: • - zarządzanie portfelem zbliżone do teorii konsumenta (mikroekonomia) • - brak niepewności co do ceny sprzedaży • - ryzyko nie jest kalkulowane • Czasy po H. Markowitzu: • algebraiczne ujęcie ryzyka poprzez nieliniowy (!) parametr (wariancja stopy zwrotu) • preferencje inwestora są racjonalne, co oznacza, że woli wysoką stopę zwrotu przy minimalnym ryzyku

19. Wzór Gdzie Vp – wariancja stóp zwrotu portfela Wi - udział akcji -tej spółki w portfelu, Si - odchylenie standardowe stopy zwrotu akcji i- tej spółki, Pi- współczynnik korelacji stóp zwrotu akcji i - tej oraz j - tej spółki.

20. Krzywa Markowitza

21. Zasada doboru aktywów zgodnie z teorią Markowitza: • Korelacja stóp zwrotu* • * Przy braku krótkiej sprzedaży

22. Błędy inwestorów nieprofesjonalnych przy konstrukcji portfeli • Subiektywne odczucia oczekiwanej stopy zwrotu z inwestycji w poszczególne aktywa; brak analizy danych, • Ignorowanie korelacji instrumentów finansowych, bazując na tzw. „availability heuristics” • Uwzględnienie korelacji intuicyjnie, a nie matematycznie, • Zbyt duża pewność siebie i brak pokory wobec rynku (np. : przekonanie, że własne analizy są odkrywcze, bazują na informacjach pozarynkowych lub wiara we własne szczęście). Prowadzi to do inwestowania agresywnego => agresywnych strat.

23. c.d Błędy inwestorów nieprofesjonalnych przy konstrukcji portfeli • Dywersyfikacja powinna być dynamiczna. Przebudowany portfel powinien od nowa uwzględniać zależności i wagi składników w portfelu. • Inwestowanie składa się z 2 decyzji: zajęcia pozycji i zamknięcia. Każda jest równie ważna, • Uwaga: Głównym czynnikiem porażki jest myślenie życzeniowe, niski poziom wiedzy specjalistycznej oraz brak rzeczywistej dywersyfikacji portfela.

24. Dywersyfikacja poprzez inwestycje alternatywne na przykładzie funduszy Managed Futures.

25. Cechy charakterystyczne klasy Managed Futures • Polityka inwestycyjna bazuje na pozycjach w kontraktach terminowych, • Możliwość zajmowania pozycji krótkich i długich, • Szerokie spektrum dla dywersyfikacji – ponad 100 rynków (pieniężne, stopy, soft i hard commodities, indeksy giełdowe, spread’y) • Inwestycja w instrumenty w obrocie publicznym (giełda - rynek regulowany) stawia fundusz Managed Futures w pozycję subiektu nadzorowanego przez regulatorów rynku. Znacząco to obniża ryzyko systemowe i nieprzejrzystości w zarządzaniu,

26. Wewnętrzna dywersyfikacja funduszy Managed Futures

27. Cechy charakterystyczne klasy Managed Futures Najczęstszą strategią inwestycyjną jest strategia „trend following”. Trend is your friend - podstawowe znaczenie ma trend a nie kierunek ruchu. Pozycje są zarządzane poprzez sygnały systemu komputerowego.

28. Strategia inwestowania - Trend Following TREND IS YOUR FRIEND

29. Trend followingi Money Management

30. Rosnące ryzyko na pozycję Redukcja pozycji Trendfollowing i Money Management

31. Trend followingi Money Management

32. c.d. Cechy charakterystyczne klasy Managed Futures • Fundusze Managed Futures są typu Absolute Return, liczy się wyłącznie zysk bezwzględny, a nie wynik w porównaniu z benchmarkiem. • Decyzje inwestycyjne podejmowane najczęściej są przez system komputerowy. Ma to wiele zalet: brak emocji (chciwość, strach, myślenie życzeniowe), szybsza reakcja, możliwość pracy 24h na dobę przy 100% odporności na stres. • Najważniejsze: Bardzo dobry dywersyfikator. Praktycznie zerowa korelacja z głównymi rynkami bazowymi.

33. Tabela korelacji Indeksu Managed Futures do głównych rynków bazowych

34. Korelacja klas funduszy hedgingowych z MSCI World 01/94 – 09/08

35. Zestawienie MSCI World i sub-indeksów CS Tremont Hedge Funds (YTD na 31.10.2008)

36. Stopy zwrotu WIG, Hang Seng, S&P 500 i portfel łączony.

37. Ryzyko/dochód portfela składającego się z: WIG, Hang Seng, S&P 500.

38. Portfel składający się z: WIG, Hang Seng, S&P 500 • Dywersyfikacja geograficzna poprzez Hang Seng i S&P 500 pogorszy stopę zwrotu, natomiast zredukuje ryzyko. • Portfel o najniższym ryzyku średniorocznie przez cały okres generuje zysk na poziomie + 1,5% • Minimalne ryzyko jest bardzo duże, max drawdown ponad 55%

39. Stopy zwrotu z: WIG, Hang Seng, Obligacje Światowe i portfel łączony

40. Ryzyko/dochód portfela składającego się z: WIG, Hang Seng, Obligacje Światowe.

41. Portfel składający się z: WIG, Hang Seng, Obligacje Światowe • Dywersyfikacja akcji poprzez inną klasę aktywów (obligacje) poprawia portfel. Odchylenie standardowe jest znacznie zredukowane, • Średnioroczna stopa zwrotu jest niska (+ 4,95%) dla portfela o minimalnej wariancji.

42. Stopy zwrotu z: WIG, Hang Seng, waluta (EUR/USD) i portfel łączony

43. Ryzyko/dochód portfela składającego się z: WIG, Hang Seng, waluta (EUR/USD).

44. Portfel składający się z: WIG, Hang Seng, waluta (EUR/USD) • Dywersyfikacja portfela akcji (WIG, Hang Seng) poprzez walutę obniża stopę zwrotu przy mniej wydajnym obniżeniu ryzyka, • Stopa zwrotu portfela o minimalnym ryzyku wynosi + 0,3%, średniorocznie przez cały okres.

45. Stopy zwrotu z: WIG, Hang Seng, surowce (gas naturalny) i portfel łączony

46. Ryzyko/dochód portfela składającego się z: WIG, Hang Seng, surowce (gas naturalny).

47. Portfel składający się z: WIG, Hang Seng, surowce (gaz naturalny) • Dywersyfikacja akcji poprzez inną klasę aktywów (surowce) znacznie pogorszyła portfel. • Zmienność portfela wzrasta wraz ze wzrostem udziału towarów, przy spadającej stopie zwrotu. • Portfel o minimalnej wariancji zawiera 90% WIG

48. Stopy zwrotu dla portfela: WIG, Hang Seng, Superfund Q-AG i portfel łączony

49. Ryzyko/dochód dla portfela: WIG, Hang Seng, Superfund Q-AG.

50. Portfel składający się z: WIG, Hang Seng, Superfund Q-AG • Istnieje wiele efektywnych portfeli generujących pozytywną stopę zwrotu. • Portfel o najniższym ryzyku ma ok. 35% Superfund Q-AG, 48% WIG i 11% Hang Seng. Rentowność +12% • Dywersyfikacja akcji poprzez fundusze Managed Futures znacznie poprawia portfel inwestora na obu parametrach.