270 likes | 436 Views
Klastry jako najlepsza forma rozwoju innowacyjnej gospodarki. Cezary Główka Klaster Poligraficzno-Reklamowy w Lesznie. Plan prezentacji. Definicje: klaster, Inicjatywa Klastrowa, koordynator klastra. Etapy budowania Inicjatywy Klastrowej. Klaster Poligraficzno-Reklamowego w Lesznie
E N D
Klastry jako najlepsza forma rozwoju innowacyjnej gospodarki Cezary Główka Klaster Poligraficzno-Reklamowy w Lesznie
Plan prezentacji • Definicje: klaster, Inicjatywa Klastrowa, koordynator klastra. • Etapy budowania Inicjatywy Klastrowej. • Klaster Poligraficzno-Reklamowego w Lesznie a) Cele Inicjatywy Klastrowej, b) Efektywne wykorzystanie organizacji klastrowej do podniesienia konkurencyjności środowiska gospodarczego.
Klaster: geograficzne skupisko przedsiębiorstw działających w tym samym bądź pokrewnych sektorach przemysłu lub usług, generujące interakcje i funkcjonalne powiązania pomiędzy firmami i instytucjami (instytucjami otoczenia biznesu, ośrodkami badawczo-naukowymi, samorządem regionalnym), obejmujące swym zasięgiem zarówno pionowe jak i poziome powiązania, charakteryzujące się ciągłą konkurencją i kooperacją. Inicjatywa Klastrowa: forma mobilizacji, integracji i komunikacji grupy podmiotów funkcjonujących w klastrze. Nie jest ona tożsama z klastrem, ponieważ z reguły nie uczestniczą w niej wszystkie funkcjonujące w klastrze podmioty. Inicjatywa klastrowa służy przede wszystkim komunikacji – definiowaniu wspólnych celów i ukierunkowaniu konkretnych działań prorozwojowych (indywidualnych lub wspólnych), realizowanych później, czy to przez poszczególne podmioty wchodzące w skład klastra, jego koordynatora, czy też przez konsorcja tych podmiotów. Koordynator IK: podmiot prawny, powołany lub wyznaczony w celu realizacji lub koordynacji uzgodnionych działań, w tym np. świadczenia określonych usług na rzecz podmiotów działających w inicjatywie klastrowej i klastrze (wymiany informacji, analiz rynkowych, szkoleń i doradztwa, wspólnej promocji, udostępniania wspólnej infrastruktury, transferu technologii itp.). Źródło: Regulamin Konkursu „Wielkopolskie Klastry na rzecz Innowacyjności” - UMWW
Animator klastra: osoba, która podejmuje działania na rzecz stymulowania kontaktów i współpracy pomiędzy podmiotami klastra, budowy wzajemnego zaufania, przełamywania uprzedzeń i konfliktów interesów oraz uruchomienia Inicjatywy Klastrowej. Innowacyjna Gospodarka: koncepcja rozwoju gospodarczego kraju w oparciu o wdrażanie w przedsiębiorstwach i instytucjach innowacji. Innowacyjna Gospodarka: POIG – program operacyjny. Innowacja: wdrożenie nowego (wcześniej nie stosowanego) rozwiązania (produktowa, procesowa, organizacyjna, rynkowa) na poziomie organizacji (firmy lub instytucji), lokalnym, regionalnym, krajowym lub światowym. Gospodarka oparta na wiedzy: rozpowszechnienie wiedzy specjalistycznej w przedsiębiorstwach i instytucjach poprzez m.in. Budowanie relacji pomiędzy sferą gospodarki i sferą nauki oraz dostosowanie systemu edukacji do potrzeb rynku pracy. Polityka rozwoju gospodarczego oparta o klastry: (Cluster Based Policy) wykorzystanie struktur sieciowych do podniesienia efektywności gospodarki. Źródła: Tworzenie i zarządzanie inicjatywą klastrową, IBnGR
klaster trójkąt klastrowy przedsiębiorcy B & R samorząd
KLASTER POLIGRAFICZNO-REKLAMOWY Stowarzyszenie 27 osób reprezentujących 21 firm (2 małe + 19 mikroprzedsiębiorstw)
tworzenie i rozwijanie sieci powiązań biznesowych pomiędzy firmami branży poligraficznej i/lub reklamowej oraz specjalistycznymi firmami świadczącymi dla tej branży
Współpraca wewnątrzklastrowa Stymulacja rozwoju
wprowadzenie w firmach klastrowych innowacyjnych rozwiązań organizacyjnych i technologicznych
Współpraca wewnątrzklastrowa Stymulacja rozwoju Powiększenie rynku
rozszerzenie oferty – efekt synergii promocja klastra internacjonalizacja zleceń
Współpraca wewnątrzklastrowa Stymulacja rozwoju Powiększenie rynku Kapitał ludzki
podnoszenie kwalifikacji osób pracujących w branży poligraficzno-reklamowej dostosowanie oferty edukacyjnej
Koncepcja kreatywnej bezdomności Organizacja klastrowa nie posiada lokalu na biuro czy miejsce spotkań. Świadomie zrezygnowano z poszukiwania lokalu, gdy okazało się, że do dyspozycji jest tyle lokali ile jest przedsiębiorstw reprezentowanych w organizacji. Firma koordynatora klastra, który jest również przedsiębiorcą, przechowuje dokumentację stowarzyszenia i użyczyła swoich danych teleadresowych jako kontakt do klastra. Spotkania robocze odbywają się każdorazowo w innej firmie. Daje to dodatkowy efekt sieciowania w wyniku możliwości przedstawienia przez gospodarza spotkania swojej oferty, produktów, materiałów, technologii, a nawet zespołu. Wielokrotnie zdarzało się w czasie tych spotkań, że konkurujące ze sobą firmy po bliższym poznaniu nawiązywały relacje biznesowe. Często zdarzało się także, że pomimo względnie dobrej znajomości konkurentów z rynku lokalnego, w czasie takich spotkań uczestnicy ze zdziwieniem odkrywali, że gospodarz stosuje technologie lub materiały, które oni sprowadzają z daleka lub po zawyżonych cenach i z korzyścią dla obu stron mogą pozyskiwać je na miejscu. Zdarzyło się także, że jedna z firm, która kupiła nowe urządzenie, specjalnie zabiegała o to, żeby kolejne spotkanie odbyło się właśnie pod jej dachem. Operator nowego urządzenia specjalnie pozostał po godzinach po to, żeby w czasie spotkania zaprezentować możliwości nowego sprzętu. Ta metoda sieciowania była szczególnie skuteczna w pierwszym roku funkcjonowania organizacji.
Koncepcja ograniczonego centrum • Organizacja świadomie zrezygnowała z rozbudowania silnej komercyjnej organizacji klastrowej i skupiła się na wspieraniu rozwoju przedsiębiorstw w niej reprezentowanych. Nie pozyskuje środków publicznych na prowadzenie działalności klastrowej lecz informuje i wspiera przedsiębiorców w pozyskiwaniu środków na inwestycje w firmach klastra. • Stowarzyszenie może skutecznie funkcjonować i realizować wyznaczone cele: • w oparciu o własne środki, pochodzące ze składek przedsiębiorstw zainteresowanych utrzymaniem organizacji klastra, dostrzegających korzyści z jej funkcjonowania, • w oparciu o nieodpłatną pracę osób stowarzyszonych na rzecz inicjatywy klastrowej, • korzystając z pomocy instytucji partnerskich, • pośrednicząc w kontaktach z wyspecjalizowanymi instytucjami prowadzącymi działalność na rzecz MŚP (realizującymi projekty finansowane ze środków publicznych), • pośrednicząc w kontaktach z jednostkami badawczo-rozwojowymi wyspecjalizowanymi w technologiach branży klastra oraz pomocy w organizacji finansowania tej współpracy. • Koncepcja minimalizacji kosztów działania organizacji została wskazana w raporcie z badania PARP „Benchmarking klastrów w Polsce - 2010" jako najlepsza praktyka.
Procedura współpracy z nauką Stała współpraca organizacji klastrowej z partnerską instytucją badawczo-rozwojową, jaką jest Centralny Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Przemysłu Poligraficznego, umożliwiła wypracowanie skutecznej metody nawiązania relacji pomiędzy przedsiębiorcami i placówką naukową. Często wskazywana w literaturze przedmiotu bariera w budowaniu takich relacji, zwłaszcza z udziałem małych i mikroprzedsiębiorstw została przełamana dzięki pośrednictwu organizacji klastrowej. Metoda polega na rozbudowaniu współpracy do trzech etapów: I. Rozpoznanie potrzeb innowacyjnych przedsiębiorstwa. II. Wspólne poszukiwanie środków na realizację tych potrzeb. III. Proces transferu wiedzy do przedsiębiorstwa. Przez zastosowanie tej procedury aż siedem spośród wszystkich dwudziestu jeden zrzeszonych przedsiębiorstw zrealizowało projekty ze wsparciem programu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości - Bon na innowacje. Taki sposób współpracy przedsiębiorstw skali mikro i małych z instytucją naukową był możliwy poprzez stworzenie platformy komunikacji jaką jest organizacja klastrowa.
Stałe podnoszenie kwalifikacji • Przedmiotem zainteresowania organizacji klastrowej jest stałe podnoszenie jakości kapitału ludzkiego. Dotyczy to zarówno osób już pracujących w branży jak i kształcenia na potrzeby tego rynku pracy. • Koordynator przeprowadził badanie zapotrzebowania na wiedzę specjalistyczną w środowisku przedsiębiorstw. Wynikiem badania jest wybranie obszarów tematycznych, w których przedsiębiorcy oczekują szkoleń specjalistycznych. • Zostały przeprowadzone pierwsze szkolenia • 40-godzinne warsztaty dotyczące narzędzia projektowania PhotoShop, • Zagadnienia odwzorowania barwy – szkolenie przeprowadzone przez COBR PP, • Marketing i sprzedaż wyrobów i usług poligraficznych – szkolenie przeprowadzone • przez COBR PP • Marka – logo czy wizerunek? – szkolenie przeprowadzone przez COBR PP • Pismo jako podstawowy element informacji w reklamie – szkolenie przeprowadzone • przez COBR PP. • Organizacja klastrowa zabiega o wprowadzenie nowych kierunków kształcenia w zawodach związanych z rynkiem pracy klastra. Zorganizowana została konferencja pod tytułem „Potrzeby i możliwości edukacyjne branży poligraficznej i reklamowej subregionu leszczyńskiego”. W konferencji uczestniczyli przedstawiciele środowiska gospodarczego branży, oświatowego, naukowego oraz administracji terenowej. Obecnie trwa nabór do klasy „Technik organizacji reklamy”.
Współpraca z instytucjami otoczenia biznesu Organizacja skutecznie wykorzystuje projekty realizowane przez partnerów do realizacji wyznaczonych celów. Przykładem jest uczestnictwo w wyjeździe studyjnym do Erfurtu, podczas którego przedsiębiorcy odwiedzili niemieckie duże i małe drukarnie. Zostały także zorganizowane rozmowy kooperacyjne z przedsiębiorstwami poszukującymi polskich partnerów. Wyjazd zorganizowano w ramach programu Enterprise Europe Network realizowanego przez partnera klastra Fundację Kaliski Inkubator Przedsiębiorczości oraz Izbę Przemysłowo-Handlową w Erfurcie. Koncepcja minimalizacji kosztów działania organizacji została wskazana w raporcie z badania PARP „Benchmarking klastrów w Polsce 2010" jako najlepsza praktyka.
Promocja Klaster Poligraficzno-Reklamowy w Lesznie jest aktywny w promocji organizacji klastrowej, klastra, subregionu i regionu. Opisane środki komunikacji są także narzędziem promocji w lokalnym środowisku. W ciągu pięciu lat przedstawiciele klastra uczestniczyli w ponad 40 konferencjach, seminariach, warsztatach lub szkoleniach poświęconych tematyce klastrowej oraz transferowi wiedzy. Podczas 13 konferencji, w tym na jednej międzynarodowej, koordynator wygłaszał prezentacje poświęcone doświadczeniom klastra na różnych polach. Dzięki temu klaster jest rozpoznawalny w środowiskach klasteringu w Polsce.
Integracja środowiska klastrowego Nie tylko bilans przedsiębiorstwa świadczy o jakości naszego życia zawodowego. Nasze kontakty z dostawcami, podwykonawcami i klientami, wewnątrz zespołów przedsiębiorstw nabierają wyższej jakości, gdy łączą nas miłe wspomnienia z takich wydarzeń. Zapraszani są także partnerzy organizacji klastrowej. Zarząd stowarzyszenia corocznie zwołuje walne zgromadzenie zwyczajne wiosną lub latem i każdorazowo łączy je z rekreacyjną imprezą plenerową. Podczas gdy przedsiębiorcy obradują, partnerzy, pracownicy, ich rodziny i przyjaciele korzystają z zabawy. Po zakończeniu spraw formalnych także przedsiębiorcy przyłączają się do imprezy. Taki sposób kontaktu daje szczególną możliwość nawiązania nieformalnych relacji pomiędzy przedsiębiorstwami, a także z partnerami klastra. Imprezy takie jak “Dzień drukarza” lub “Chrzest drukarza-kajakarza” weszły na stałe do kalendarza najważniejszych wydarzeń klastrowych. W festynie „Dzień drukarza 2009" wzięło udział ponad 300 osób. Integracja środowiska została wskazana w raporcie z badania PARP „Benchmarking klastrów w Polsce 2010" jako najlepsza praktyka.
Komunikacja w środowisku klastrowym Została utworzona baza adresów internetowych, w której oprócz firm są instytucje partnerskie oraz jednostki samorządu terytorialnego w obszarze aktywności organizacji. Pocztą internetową adresaci otrzymują bieżące informacje o wydarzeniach w klastrze oraz o nowych wpisach na portalu. Portal klastra z podstronami, m.in..: aktualności, członkowie, pośrednictwo pracy, partnerzy, ważne dokumenty, pozwala na wymianę opinii poprzez możliwość komentowania wpisów administratora. Ilość wizyt w portalu systematycznie wzrasta (w październiku 2010 r. było 1550 wizyt na stronie klastra). Wydano trzy numery biuletynu informacyjnego, rozprowadzanego w środowisku klastra i samorządów. Komunikacja w środowisku klastrowym została wskazana w raporcie z badania PARP „Benchmarking klastrów w Polsce 2010" jako najlepsza praktyka.