1 / 84

ARGUMENTATIELEER

ARGUMENTATIELEER. Prof. Dr. Rogier de Corte. Argumenteren & juridisch handelen. DEEL I. Kader juridische argumentatieleer. 3 de licentiaat rechten UGent – academiejaar 2003-04. Argumentatieleer 1 3 januari 2004. waarover zal het gaan?. juridische argumentatieleer. problematiek van het vak

hannah-golden
Download Presentation

ARGUMENTATIELEER

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. ARGUMENTATIELEER Prof. Dr. Rogier de Corte Argumenteren & juridisch handelen DEEL I.Kader juridische argumentatieleer 3 de licentiaat rechten UGent – academiejaar 2003-04 Argumentatieleer 1 3 januari 2004

  2. waarover zal het gaan? juridische argumentatieleer • problematiek van het vak • kader en achtergrond juridische argumentatie • juridisch betoog • synthese IIIIII

  3. juridische argumentatieleer • problematiek van het vak • kader juridische argumentatie • achtergronden van argumentatie

  4. I. PROBLEMATIEK van het VAK • redeneren • logica & argumentatie • juridische argumentatie • diverse invalshoeken

  5. A. redeneren stelling - bewering - conclusie - standpunt ….. staven met een andere stelling= argument verworvenheid

  6. redeneren rokenisschadelijk voor gezondheid stelling staven met wetenschap heeft aangetoond dat rokers gevoeliger zijn voor het ontwikkelen van kanker een andere stelling= argument verworvenheid

  7. B. verhouding: logica - argumentatie logica wetenschappelijke discipline van de juiste afleiding bewijzen voorbeeldkenmerk: indien juist, dan rest foutis niet domeingebonden

  8. logica - argumentatie argumenteren aanspraak maken op geloofwaardigheid overtuigen - overreden voorbeeldkenmerk: twee stellingen kunnen juist zijnis sterk domeingebonden

  9. C. juridische argumentatie • een structureel onderdeel van juridische besluitvorming • meer dan motiveren • niet formeel argumenteren motiveren pleitenconclusie schrijven…………. error in procedendo grondwettelijk verankerd

  10. D. België • laatste jaar van de opleiding • tot 1970: logica • na 1970 - explosie van rechtstheorie Ned.: ter Heyde, Langemeyer, Wiarda, Leyten Be.: Van Gerven, Van Hoecke wanneer hebben wij het te maken met een goed vonnis?

  11. België • na 1990 - expertsystemen Jaap van den Herik,Kunnen computers rechtspreken, Gouda Quint, 1991 - 45 p.

  12. E. raakvlakken analyse van het denproces dat gevolgd wordt door de probleemoplosser rechtspsychologierechtssociologierechtstheorie anticipatief beslissenrecursief denken multidisciplenair onderzoek van de achterliggende waarden van het recht het recht als maatschappelijk fenomeen psychologie van de probleemoplooser aanvaardbaarheid beslissing

  13. F. rechtspraktijk neemt het grootste deel van het «argumenteren» voor zijn rekening,maar leert weinig over «argumenteren» Leyten Ik ben niet geneigd in de daadwerkelijke beoefening van de praktijk … - hetzij als advocaat, hetzij als rechter - een stimulerende factor, laat staan een voorwaarde te ontwaren voor de theoretische beoefening van de rechtstheorie

  14. rechtspraktijk werkdrukmarginale waarde motivering van vonnissen motivering van wetgevende aktenmotivering van bestuurshandelingen

  15. G. wetenschap sterke binding tussen wetenschappelijk rechtsbedrijf en juridische argumentatie doctoraatvoordrachtenscriptieswetenschappelijke bijdragen

  16. H. doelstellingen • niet praktisch of beroepsgeoriënteerd • wel de wetenschappelijke basis voor kritische analyse afwerking van de opleiding in de breedte

  17. II. HET KADER • redeneren en argumenteren • argumenteren als communicatievorm • logica en argumentatieleer • kennistechnologie

  18. A. argumenteren en redeneren • wat is het? • kenmerken

  19. § 1. waarover gaat het verklaring ter ondersteuning van uitspraakiemand beïnvloeden op basis van redelijkheidsociaalverbaal

  20. § 2. kenmerken R. Foqué • rationaliteit • openbaarheid argumenten worden op eigen merites onderzochtbijv. vrijspraak 17-jarigehypothetisch rechtmatig alternatief sociaal aspect communicatie

  21. kenmerken - 2 voor wie? auditoire • contextualiteit • contrafacticiteit • integriteit bindende afspraken? domeingebonden

  22. B. argumenteren als communicatie • communicatieproces • kernbegrippen • gevolgen Mark Van Hoecke, Law as communication, Hart publishing, 2002, 225 p.

  23. communicatieproces

  24. communicatiebegrippen objectief • gegeven • teken wat? WVPDatabankwet …. referent tekenset met syntax en grammatica

  25. communicatiebegrippen • drager van teken • informatie subjectief gegevens door het gebruik van intelligentie omzetten naar kennis

  26. communicatie rechtsregelszijn boodschappen in een communicatieproces door de overheid aan de burger waarbij …..

  27. gevolgen 1. betekenistoekenning 1. boodschappen (argumenten zijn boodschappen) hebben geen autonome betekenisde betekenis wordt toegekend binnen het communicatieproces bijv. art. 870 Ger. W. over de bewijslast

  28. gevolgen betekenistoekenning 2. de betekenis van een boodschap kan niet bindend in de boodschap worden vastgelegdoude AB-wet Nederland 3. boodschap beoordelen, kan soms vereisen tot het herfomuleren

  29. betekenistoekenning klare tekst theorie teksten die klaar zijn moeten niet geïnterpreteerd wordeninterpreteren is betekenis toekennendus: klare tekst theorie is nonsens in theorie onjuist, maar wijst op gezond verstand

  30. andere gevolgen 2. anticipatief poneren anticipatief poneren van de vermoedelijke inhoud +verificatieproces 3. uitgedrukte vs reële boodschap welwillendheidsbeginsel

  31. C. logica en argumentatieleer logica argumenteren overtuigen van redelijkheid dwingend redeneren overtuigenoverreden afleidenbewijzen

  32. § 1. logica - bewijzen • begrip • soorten • verhouding recht en logica

  33. begrip • juiste afleidingen – vorm, niet inhoud – indien iets juist is, dan is het tegenovergestelde onjuist deductiefinductiefabductief Cartesiaans redeneren

  34. soorten geformaliseerde, geaxiomatiseerde logica met calculus een beperkt aantal wetten of axioma’s, waaruit andere axioma’s of wetten kunnen afgeleid worden creëren van artificiële taal het geheel van regels voor het doen van bewerkingen

  35. soorten • de monotone modale of aletische logica • meerwaardelogica • deontische logica propositielogicaklasselogicapredikatenlogicarelatielogica

  36. soorten syllogisme alle mensen zijn sterfelijkSocrates is een mensSocrates is sterfelijk le syllogisme juridique

  37. verhouding recht/logica • recht & logica de band tussen logica en recht is bijzonder zwak, die werd aangetoond door:1.Chaïm Perelman in de jaren 602. door de KI in de jaren 90 de nieuwe retoriek

  38. logica zowel Chaïm Perelman, Boekema e.a.:de inhoud van de te nemen beslissing is niet aangestuurd door logica Cass. 29 oktober 1976 oplossing probleem probleem oplossing stukjes logica

  39. logica indien de kern van recht is «beslissen», dan kan logica een bepaalde uitspraak niet opleggen is een fout tegen de logica niet noodzakelijk een juridische fout

  40. § 2. argumentatie • wat? dialectisch redeneren redeneren op basis van redelijkheid

  41. argumentatie - overtuigen • vormen dialectica overtuigenconvaincre argumentatie in discussiewaarde van het argument juist, waarschijnlijk, in elk geval, …. retorica overredenpersuader vaste rollenresultaat

  42. D. kennistechnologie 1 - kennis2 - intelligentie3 - wetenschap4 - expertise5 - AI6 - expertsystemen

  43. § 1. kennis onzekerheid wegnemen door communicatie 1 - wat2 - stadia3 - juistheid4 - drager5 - soorten conceptualisering en formalisering mens, dier en systeem • praktische kennis (sensorische motorische taken) • cognitieve kennis • meta-kennis wereldkennisgestructureerde kennisheuristische kennis

  44. § 2. intelligentie iets of iemand is intelligent als men dat zo vindt 1 - wat2 - uitingen3 - zoeken zich herinnerenoplossingen bedenkenkeuzes maken….waardeoordeel vormen gestructureerd of blind zoekenheuristisch zoeken

  45. § 3. wetenschap een attribuut van kennissystematische opbouw van de kennis verificatiemethode

  46. § 4. expertise diepgaande kennis door ervaring opgebouwdverschil tussen gestructureerde en ervaringskennis juridische expertisestrategie algoritme diepte en breedte

  47. § 5. AI 1 - wat2 - Turingtest • tak van de wetenschap waarbij de menselijke intelligentie wordt nagebootst d.m.v. computerprogramma's • inzicht in menselijke intelligentie- nabootsen van: het gedrag en de processen het resultaat

  48. AI Turingtest A.M. Turing, ComputingMachinery and Intelligence in Mind, Oxford University Press, 1950 M O V

  49. § 6. expertsystemen 1 - wat expertsystemen - kennissystemen zijn wel haalbaar via een programma in een beperkt domein problemen oplossen op het niveau van een menselijk expert

  50. expertsystemen een klassiek programma is een procedureel programma, dat zeer veel intelligentie kan bevatten, maar zelf niet intelligent ishet is gericht op gegevensverwerkingprogramma, data, kennis én redeneren zijn verweven een expertsysteem is een programma waarin de kennis afzonderlijk gerepresenteerd is met een zelfstandige redeneermodule

More Related