180 likes | 837 Views
Oran Orantı. İçindekiler; Orantı Çeşitleri Ters Orantı Doğru Orantı Örnekler. Doğru Orantı. İki çokluktan biri artarken diğeri de aynı oranda artıyor ya da biri azalırken diğeri de ayn ı oranda azalıyorsa bu çokluklar doğru orantılıdır.
E N D
Oran Orantı İçindekiler; Orantı Çeşitleri Ters Orantı Doğru Orantı Örnekler
Doğru Orantı İki çokluktan biri artarken diğeri de aynı oranda artıyor ya da biri azalırken diğeri de aynı oranda azalıyorsa bu çokluklar doğru orantılıdır.
Örnek : Bir otobüs sabit bir süratle 1 saatte ortalama 80 km gidebiliyor. Bu otobüsün 5 saatte alacağı yolu, zamana bağlı olarak tabloda gösterelim. Zamanın alınan yola oranı dir. Otobüsün süratideğişmediğinde bu oran 6. saatin sonunda da değişmez, sabittir. = x=6.80 x = 480
Ters Orantı İki çokluktan biri artarken diğeri aynı oranda azalıyorsa ya da biri azalırken diğeri aynıoranda artıyorsa bu çokluklar ters orantılıdır.
Örnek : Bir evin duvarları boyanacaktır. 1 işçi, bu evi, yalnız başına 12 günde boyayabiliyor. Aynı hızda çalışan işçilerin sayısı arttırıldığında, evin kaç günde boyanacağını tabloda gösterelim. İşçi sayısı arttıkça duvarların boyanması için geçen gün sayısı azalmaktadır. İşçi sayısıile gün sayısının çarpımı sabittir ve her bir durum için 12’dir. 1.12 = 2.6 = 3.4 = 4.3 = 12
Not : Doğru orantılı niceliklerdeki miktarların bölümleri, ters orantılı niceliklerdeki miktarların çarpımları sabittir. Bu durum cebirsel olarak: Doğru orantı için; a b = c d = k (k sabit bir say›) Ters orantı için; x.y = z.t = n (n sabit bir sayı) şeklinde ifade edilir.
Örnek Ödev Sorular • Kısa kenarı 8 cm, uzun kenarı 12 cm olan bir fotoğrafın kenarları aynı oranda büyütüldüğünde, kısa kenar 10 cm olduğuna göre uzun kenar kaç santimetre olur? • a ve b sayıları orantılıdır. a = 12 iken b = 5 ise a = 20 iken b kaçtır? • Bir dikdörtgenin çevresi 100 cm ve kenarları 3 ve 7 sayıları ile orantılıdır. Bu dikdörtgenin alanı kaç santimetrekaredir? • Ahmet, motosikletle 12 saatte 1600 km yol gidebileceğini tahmin etti. 5 saat yol alarak 480 km gittiğine göre, Ahmet'in tahmini doğru çıkmış mıdır? • 6 halı 36 TL ise 1, 3 ve 10 olan halıların fiyatı kaç lira olur? • 20 torba kömür 350 TL ise 12 torba kömürün fiyatı kaç lira olur?
Bilgi Notu: Altın Oran Nedir ? • Altın oran, matematik ve sanatta, bir bütünün parçaları arasında gözlemlenen, uyum açısından en yetkin boyutları verdiği sanılan geometrik ve sayısal bir oran bağıntısıdır. • Eski Mısırlılar ve Yunanlılar tarafından keşfedilmiş, mimaride ve sanatta kullanılmıştır. • Altın Oran; CB / AC = AB / CB = 1,618 • Bir doğru parçasının (AB) Altın Oran'a uygun biçimde iki parçaya bölünmesi gerektiğinde, bu doğru öyle bir noktadan (C) bölünmelidir ki; küçük parçanın (AC) büyük parçaya (CB) oranı, büyük parçanın (CB) bütün doğruya (AB) oranına eşit olsun. • Altın Oran, pi (π) gibi irrasyonel bir sayıdır ve ondalık sistemde yazılışı; 1,618033988749894...'tür. -noktadan sonraki ilk 15 basamak- Bu oranın kısaca gösterimi: olur. Altın Oranın ifade edilmesi için kullanılan sembol, Fi yani Φ’dir.
ÖZ DEĞERLENDİRME FORMU Ad Soyadı :.................................... Tarih:…/…/… Sınıf :.................................................. No :...................................................... Sevgili öğrenciler, bu form Oran ve Orantı konusunda öğrendiklerinizle ilgili kendinizi değerlendirmeniz için hazırlanmıştır. Formu doldurmak için, aşağıdaki her bir cümleyi okuyarak cevabınıza en uygun ifadenin altına X işaretini koyunuz. Bu ifadelerin doğru cevabı yoktur. Her sütunun altına cevaplarınızı toplayarak genel durumunuzu değerlendiriniz. “Bazen” ya da “hayır” cevabını işaretlediğiniz durumlarda öğretmeninizden yardım alınız. Bu konuda gelişmek için hedeflerinizi belirleyiniz ve bir çalışma planı hazırlayınız. Öğretmenin görüşü ;
Kazanımlar • Terimler: Orantı, doğru orantı, ters orantı • Birbirine oranı verilen iki çokluktan biri verildiğinde diğerini bulur. • Oranda çokluklardan birinin 1 olması durumunda diğerinin alacağı değeri belirler. • Doğru orantılı iki çokluk arasındaki ilişkiyi tablo veya denklem olarak ifade eder. • Doğru orantılı iki çokluğa ait orantı sabitini belirler ve yorumlar. • Doğru ve ters orantıyla ilgili problemleri çözer. • Gerçek yaşam durumlarını ve tabloları inceleyerek iki çokluğun ters orantılı olup • olmadığına karar verir.
Kaynakça • http://www.dersyap.com/e-kitap/mat7_DK_2011.pdf • http://www.dersyap.com/e-kitap/mat7_CK_2011.pdf • http://www.dersyap.com/index.html • http://tr.wikipedia.org/wiki/Alt%C4%B1n_oran • Kaynakçalarıma ve yardımlarından ötürü sevgili arkadaşım Ebru Yılmaz’a çok teşekkür ederim