370 likes | 409 Views
ENDOMETRİUM KANSERİNDE PET/CT ve LENFATİK YAYILIM İLİŞKİSİ Prof.Dr . Tugan Beşe Cerrahpaşa Tıp Fak. Jinekolojik Onkoloji Bilim Dalı. ENDOMETRİYUM KANSERİ. Düşük risk grubunda standart tedavi Histerektomi + BSO Orta- yüksek risk grubunda lenfadenektomi eklenmeli
E N D
ENDOMETRİUM KANSERİNDE PET/CT ve LENFATİK YAYILIM İLİŞKİSİProf.Dr. Tugan BeşeCerrahpaşa Tıp Fak. Jinekolojik Onkoloji Bilim Dalı
ENDOMETRİYUM KANSERİ Düşük risk grubunda standart tedavi Histerektomi + BSO Orta- yüksek risk grubunda lenfadenektomi eklenmeli Lenf nodu metastazı % 5-15 Kötü prognostik faktörler İleri evre, non-endometrioid grup(tip2), grade 3, MI >50, lenf nod metastazı , servikal yayılım, LVI + Düşük risk grubu nedir ? Grade 1-2 endometrioid tip - MI<1/2 den az - tümör boyutu < 2cm Preoperatifgrade ile post operatifgrade arasında %10-15 fark var Ameliyat sırasında kaba bir şekilde iç invazyon –dış invazyon ayrımı yapılabilir.
18F FDG PET-CT • Fluorodeoxyglucose (FDG) PET-CT , malign hücrelerin artmış glukoz kullanımına dayandırılan bir görüntüleme tekniğidir. • Semi- quantitative bir yöntem olup, sonuçlar merkezler arasında farklılık gösterebilir. • Hasta açlık kan düzeyi 150-160 mg/dl den az olmalıdır. • 18 F enjeksiyondan 3 saat içinde plato düzeyine erişir. • İnceleme genellikle enjeksiyondan 1-1.5 saat sonra yapılır. • Standardize uptakevalue (SUV) , tümör agresifitesi ve kötü prognostik faktörler ile ilişkilidir.
PET CT de 12 olguda (%11) Lenf nod metastazı pozitif (SUVmax>=2.5) yorumu var (n:3 ) %25 yalancı pozitif N:106 PET CT de 94 olguda (%89) lenf nod metastazı negatif yorumu var (n:4) % 4.3 yalancı negatif Sensivite %96 spesivite %69 PVV % 75 NPV % 95
PET-CT’de 40 hastada(%16) lenf nod pozitif yorumu var (n: 16 ) %40 yalancı pozitif PET-CT 212 hastada(%84) lenf nod negatif yorumu var ( n: 9 ) %4.2 yalancı negatif Sensitivite % 75 Spesifite % 92 PPV % 60 NPV % 96
PET-CT ‘de 10 hastada lenf nodu pozitif olarak yorumlanmış (n:4 ) %40 yalancı pozitif PET-CT de 101 hastada lenf nodunegatif olarak yorumlanmış . (n: 3) % 3 yalancı negatif
lenf nod metastaz pozitif negatif PET-CT pozitif 1 10 11 lenf negatif 3 81 84 4 91 95 % 3.5 Yalancı negatif %96 NPV
Endometriyum Kanserinde PET-CT - lenf metastazı CTF Jinekolojik Onkoloji - 2018
PET-CT de Lenf Nod Metastazı Yorumu Yalancı negatif düşük < % 5 Negatif diyor ise negatif olma olasılığı çok yüksek NPV %95- 97
106 endometrium kanseri hastasında tümör suvmax ile prognoz arasındaki ilişki incelenmiş. • FIGO EVRE ...... .........p :0,030 • GRADE.......................p:0,025 • MI..............................p:0,031 • TM BOYUTU(4 cm)…..p:0.001 • SAĞ KALIM.................p:0,025 • LVSI............................p:0,085 • SERVİKAL İNVAZYON..p:0,387 • PELVIK-PARAAORTIK LENF METASTAZI suvmax 12 hasta lenf metastazı pozitif 19 ….. P:0.068 94 hasta lenf metastazı negatif 16 SUVmax ortalama değeri: 16.4 SUV max değerleri daha yüksek
Ortalama SUV max : 16.4 SUVmaxcut-off 16.4 alındığında , bu değerin üzerinde olanlarda DFS (p: 0.049) ve OS (p:0.039) daha kötü. Çok değişkenli analizde ; evre(p<0.001) ve SUV max(p:0.025) , OS için bağımsız prognostik belirteç. Sonuç: primer tümörde SUV max değerinin yüksek olması kötü prognostik bir bulgudur.
57 endometrium kanseri hastasında (endometrioid tip) primer tümörün suvmax değeri ile prognostik faktörler ve nüks arasındaki ilişki incelenmiştir. FIGO EVRE ...... p :0,0015 GRADE.............P:0,0001 MI....................P:0,0020 TM BOYUTU....P:0,0056 LENF METASTAZI....p:0,027 SUVmax 9 hasta lenf metastazı pozitif ……….15.5 48 hasta lenf metastazı negatif …….. 9.7 NÜKS...............p:0,038 LVSI.................p>0,18 SUV max değerleri anlamlı olarak yüksektir.
Tek değişkenli analizde ;SUV max, evre, grade, lenf nod met., LVI nüks ile ilişkili bulunmuş Çok değişkenli analizde; sadece SUV max, nüks ile ilişkili bulunmuş (p:0.045,HR :1.11 , CI: 1.0- 1.2 ) Hastalıksız sağ kalım için CUT-OFF 12.7 olarak belirlenmiş ve cut-off > 12.7 olanlarda hastalıksız sağkalım anlamlı olarak daha az bulunmuş (p:0,00042) SONUÇ: artmış FDG tutulumu nüks ile ilişkilidir
101 endometrium kanseri hastasında tümor ortalama suvmax ölçümü ile sağkalım arasındaki ilişki incelenmiştir. • FIGO EVRE ................p: 0.0012 • GRADE.......................p: 0.0180 • MI..............................p: 0.0016 • SAĞ KALIM(60 ay)......p: 0.0055 • Risk grubu (düşük / orta / yüksek ) p:0.0004 • LENF NODU METASTAZI SUV max 4 hasta lenf metastazı pozitif…….. 17 …… p:0.81 97 hasta lenf metastazı negatif….. 14 Histolojik tip (Tip I & II ) …..p:0.38 Ortalama SUV max: 14.3 SUV max anlamlı olarak daha yüksek
sağkalım (OS) Tek değişkenli analizde Çok değişkenli analizde SUV max p: 0.00460.048 İleri evre p: 0.000002 0.000013 non-endometrioid p: 0.0035 0.86 lenf nod pozitifliği p: 0.00012 MI >50 p: 0.040 0.0031 Grade 2+3 p: 0.91 0.41
(p:0.036) AUC: 0.697 Sensivite %53.1 Spesifite % 85.3 SONUÇ: Yüksek SUV maxtumör agresifliğini ve kötü prognosu belirlemede önemli bir bulgudur. Tedavi stratejisini belirlemede kullanılabilir. ROC eğrisi analizi ile yüksek riskli hastalığı belirlemede kullanılacak cut-offSUVmax 17,7 olarak belirlenmiş
86 endometrium kanseri hastasıda tümör suvmax değerleri ile prognoz arasındaki ilişki incelenmiştir. • FIGO EVRE IA/>IB............p<0,001 I-II/III-IV.........p<0,002 • LENF NODU METASTAZI.....p<0,001 20 hastanın lenf metastazı pozitif 66 hastanın lenf metastazı negatif • Düşük risk & Yüksek risk …. p<0.001 • GRADE .............................p>0,07 • TM BOYUTU( 2cm) ..........p>0,74 • Histolojik tip (TİP 1 & 2) ...p>0,98 SUV max anlamlı olarak daha yüksek DÜŞÜK RİSK: TİP 1, G 1-2 , TM BOYUTU<2CM , MI <1/2
YÜKSEK RİSKLİ HASTALIĞI BELİRLEMEDE KULLANILACAK SUVMAX CUT-OFF DEĞERİ 6,7 OLARAK BELİRLENMİŞTİR. AUC=0,83 , %95 CI 0,721-0,939 , Sensitivite %92.9 , Spesifite %62,5
FIGO EVRE .................. p :0,0001 • MI................................P:0,002 • SERVİKAL İNVAZYON....P:0,04 • PELVIK-PARAAORTIK LENF METASTAZI....p:0,04 32 hasta lenf metastazı pozitif suvmax : 20 220 hasta lenf metastazı negatif suvmax : 15 • Düşük risk / yüksek risk… p: 0.003 • GRADE.............P>0,85 • Histolojik TİP 1-2............p>0,62 SUVmax değerleri daha yüksek
SUVmaxCut-off : 11 DÜŞÜK RİSK- TİP 1, EVRE 1, G 1-2, MI <1/2 YÜKSEK RİSK-TİP2, EVRE >2 , G 3, MI>1/2
Linear Regresyon analizi SUV max – Myometriyalİnvazyon : p:0.001 SUVmax - Servikalİnvazyon : p:0.001 SUVmax- Lenf nod met. : p: 0.04 SUV max- Evre : p<0.001 SUVmax- Risk grubu : p:0.004
111 endometriyum kanserinde primer tümör suvmax değerleri ile histopatolojik bulgular arasındaki ilişki • MI..........................p<0,001 • GRADE...................p:0,002 • SERVİKAL YAYILIM..p:0,028 • LVSI........................p:0,054 • FIGO EVRE.............p :0,323 • LENF METASTAZI negatif suvmax 14.9 ...p: 0,326 pozitif suvmax 19.5 SUVmax değerleri daha yüksek Ortalama SUVmax : 16.8
Tüm metastatik lenf nodlarını belirlemede ki primer tümör SUVmax değeri: 8.2 ( sensivite %100 i spesifite % 10.8 )
Endometriyum Kanserinde PET-CT ile ölçülen primer tümör SUVmax değeri ile lenf nodu metastazı ilişkisi n:137 SUVmax ortalama değeri 16.4 ( 1.4 – 46.4) CTF JİN ONK 2018
SUVmax P SUVmaxP Grade 0.01Servikal yayılım 0.17 Myo. İnvaz. 0.000 Histolojik Tip 0.39 LVSI 0.000Nüks 0.89 Tümör (2 cm) 0.026 Evre 0.000 PET-CT’de Lenf yok (%82) 15 0.002 Tutulumu var (%18) 20 Lenf noduyok (% 89) 15 0.000 Metastazı var (%11) 27
Lenf nodu metastazını belirlemede AUC : 0.92 %95 güven aralığı 0.83- 1.0 CUT-OFF değeri: 22
Endometriyum Kanserinde PET-CT ile ölçülen primer tümör SUVmax değeri ile lenf nodu metastazı ilişkisi n:15 n:13 n:137 SUVmax ortalama değeri 16.4 ( 1.4 – 46.4) n:122 n:9 SUVmaxCut-Off : 22 Sensifite: % 86,4 Spesifite : % 93.6 PPV : % 59 NPV : % 98 Yalancı Negatif : % 1.7 (2/115) Yalancı Pozitif : % 40 (9/22) 16 SUVmax<= 16 lenf nod metastazı yok
SUVmax <=16 lenf nodu metastazı yok Lenf Nodu Metastazı Görülme Riski
SONUÇ • PET-CT’deprimerendometriyum tümör SUVmax değeri arttışı ile kötü prognostik faktörler arasında pozitif ilişki mevcut. • Tümör SUVmax değeri arttıkça lenf nodu metastaz mevcudiyeti artmaktadır. • Primer tümör SUVmax <=16 lenf nod metastazı yoktur. • SUVmaxcut-off değeri 22 alınınca Yalancı negatif düşük, NPV yüksek PET-CT endometriyumSUVmax değeri lenfadenektomi yapıp yapmama kararında kullanılabilir.
n:25 10/25