Status Barentshavet Fiskebåtredernes Forbund, Ålesund 7. des 2012 Harald Gjøsæter

1. Status Barentshavet Fiskebåtredernes Forbund, Ålesund 7. des 2012 Harald Gjøsæter Havforskingsinstituttet

2. Hav-temperatur (Kolasnittet)

3. Og området der temperaturen er > 0° C har blitt mykje større Arctic water < 0°C Mixed water 0-3° C Atlantic water > 3° C

4. Rekord-lite isdekke (24. sep 2012)

5. Vinter-isdekket er halvert Vinteren 1979 Vinteren 2006 Smedsrud et al. (subm)

6. Bestand av torsk på historisk høgt nivå

7. Fangst av torsk på historisk høgt nivå TAC = 1 mill t. Norsk: 447 000 t

8. Fiskedød på torsk på historisk lavt nivå

9. Bestandsstruktur torsk

10. Relativt stor og stabil loddebestand

11. Svært stor hysebestand • Svært god rekruttering og relativt lavt uttak har brakt hysebestanden opp på eit høgt nivå • Er no på veg ned mot eit meir ”naturleg” nivå

12. Fisk og temperatur • Varmare hav gjer at bestandane blir fordelt over større område (torsk og lodde i vatn > 0°C, hyse > 2°C) og dermed totalt har ein større ’åker’ og meir mat tilgjengeleg • Haust 2012 – torsk og lodde nord til området mellom Kong Karlsland og Kvitøya og nokre individ heilt nord til 82°30’ N, hyse også svært langt nord • Også gyteområda for torsk flyttar seg nordover i varme periodar • Moderat fiskepress (innføring av forvaltingsreglar, kontroll på rapportering) viktigare enn høg temperatur som årsak til dei siste åras bestandsvekst for torsk, medan god rekruttering (som truleg delvis er klimabestemt) er viktigare for hyse og lodde • Reknar med temperaturar over gjennomsnittet i komande år, sjølv om ”toppen” truleg vart nådd i 2006

13. Utbreiing av torsk 2004

14. Utbreiing av torsk 2012

15. Utbreiing av hyse 2004

16. Utbreiing av hyse 2012

17. Utbreiing av lodde 2004

18. Utbreiing av lodde 2012

19. Kva et torsken?

20. Geografisk fordeling torskebytte om vinteren

21. Nok mat til torsken?

22. Kva skjer om (når) silda kjem att?

23. Konklusjonar • Varmare klima har ført til • Stor produksjon i Barentshavet • Stor utbreiing av boreale fiskeslag som torsk og hyse • God forvalting har ført til • Store bestandar av torsk, hyse og lodde • Robuste bestandar med stort aldersspenn • Fråvær av sild har ført til stabil, stor loddebestand • Framleis er det nok mat til alle

24. Skyer i horisonten? • Klimaendringa/CO2-auken fører til • Forsuring av havet (potensielt eit kjempeproblem) • Stort dyreplankton (særs viktig som loddemat) forsvinn frå Barentshavet og vert erstatta av meir sørlege, mindre næringsrike artar • Større sjanse for rike sildeårsklassar (som potensielt kan snu opp-ned på heile Barentshavet, men som ikkje treng å gjera det) • Utbreiinga av fisk strekkjer seg lengre nord og aust • Vil gytefelta for torsk, hyse og lodde endra seg?

25. Konklusjonar • God forvalting og (til no) ei gunstig klimautvikling har ført oss dit vi er i dag • Naturen er lunefull, så ha i minne at sjølv med god forvalting i eit gunstig klima har vi ingen garanti for framleis suksess • Om klimautviklinga til no har hatt flest positive effektar i Barentshavet, er det ikkje sikkert at ei vidare utvikling i same lei vil ha gunstig effekt

26. Vi treng god overvaking og gode kunnskapar slik at vi både kan observera og forstå kva som skjer, slik at vi også i framtida kan tilpassa oss naturen med god forvalting av menneskeleg aktivitet

27. Takk for meg