DEMOKRACJA SZLACHECKA W POLSCE W XVI – XVIII WIEKU

1. DEMOKRACJA SZLACHECKA W POLSCE W XVI – XVIII WIEKU

5. UNIA POLSKO – LITEWSKA W LUBLINIE – 1569R. Najważniejsze postanowienia: Korona i Wielkie Księstwo Litewskie stanowią jedno państwo Rzeczpospolitą Obojga Narodów

6. Zapamiętaj • Społeczeństwo Rzeczypospolitej składało się ze stanów o różnych uprawnieniach: • - szlachta (magnateria, szlachta średnia, szlachta zaściankowa, gołota) • - duchowieństwo • - mieszczaństwo • - chłopstwo • Ważne pojęcia: • - wolna elekcja – wybór króla w którym miał prawo uczestniczyć każdy szlachcic • - przywileje – specjalne uprawnienia nadawane grupie ludności np. szlachcie • sejm walny – organ władzy stanowiący prawa • Dla ciekawych • Po bezpotomnej śmierci Zygmunta Augusta określono w Polsce nowa formę wyboru władcy – wolną elekcję. O tron Polski zaczęli starania kandydaci z różnych krajów. Wśród nich byli car Rosji i książę austriacki. Wybór padł na młodego królewicza francuskiego Henryka Walezego. Warunkiem objęcia tronu było podpisanie dokumentu tzw. artykułów henrykowskich. Dokument ten gwarantował szlachcie zachowanie wszystkich dotychczasowych przywilejów. Kolejni władcy elekcyjni podpisywali również osobiste zobowiązania na rzecz szlachty. Wybór Henryka Walezego okazał się nietrafny. Już po roku na wieść o śmierci swojego brata, Henryk pod osłoną nocy opuścił Polskę. • Na tron Polski wybrano następnie Annę Jagiellonkę, siostrę Zygmunta Augusta, zaś na jej męża księcia Siedmiogrodu Stefana Batorego.