Sağlık Turizminde Ağız ve Diş Sağlığı Hizmetlerinin Rolü ve Stratejik Eylem Planı

1. ProfDr Adnan TEZEL 75.Yıl Ağız ve Diş Sağlığı Hastanesi Ankara Sağlık Turizminde Ağız ve Diş Sağlığı Hizmetlerinin Rolü ve Stratejik Eylem Planı

2. SUNU PLANI • Ülkemizde Ağız ve Diş Sağlığı Hizmetlerinin Sunumunda Mevcut Durum Yapılanması • Sağlık Turizmi ve Sağlık Turizminde Ağız ve Diş Sağlığı Hizmetlerinin Yeri ve Önemi • Sağlık Turizminde Ağız ve Diş Sağlığı Hizmetleri Sunumunda Gelişim Stratejileri

3. AĞIZ ve DİŞ SAĞLIĞININ ÖNEMİ • Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) sağlığı, "sadece hastalıklardan ve mikroplardan korunma değil, bir bütün olarak fiziksel, ruhsal ve sosyal açıdan iyi olma hali" olarak açıklar. • Sağlıklı kalabilme, verimli bir bedene sahip olabilme ancak iyi beslenme ile olur. Bunu sağlamanın en iyi yolu da ağızdan geçer. • Ağız-diş sağlığı yerinde olmayan bireylerin genel sağlık problemleri ile de sık sık karşılaştıkları görülmüştür. Ülkemizde Ağız ve Diş Sağlığı Hizmetlerinin Sunumunda Mevcut Durum Yapılanması

4. AĞIZ ve DİŞ SAĞLIĞININ ÖNEMİ • İnsan sağlığında; ağız ve diş sağlığının önemi gün geçtikçe önem kazanmaya başlamış, ülkeler toplumlarının ağız ve diş sağlığına yönelik projeler geliştirerek en üst seviyede tutma gayreti içerisine girmişlerdir. • Ülkemizde de “İnsan sağlığı her şeyden önce gelir” felsefesini kabul edilerek gelişen teknoloji ile birlikte dünya standartlarında koruyucu, tedavi edici diş hekimliği hizmeti sunmak amacı ile ağız ve diş sağlığı politikaları geliştirilmeye başlanmış ve kamu olanakları genişletilerek her vatandaşın hizmet alma imkanı artırılmıştır. Ülkemizde Ağız ve Diş Sağlığı Hizmetlerinin Sunumunda Mevcut Durum Yapılanması

5. Ağız ve Diş Sağlığı Hizmeti sunmada ; • Sağlığı koruma ve sağlığı geliştirme, • Sağlık hakkını muhafaza etme, • Sürdürülebilir ve denetlenebilir bir sağlık hizmeti sunma, • DMFT indeks değerlerini %1’lerde tutabilme (Ülkemizde %6.5), • Hasta ve çalışan haklarına saygılı olma, • Yıllık kabullenebilir bir maliyet oluşturma, • Halkı, SGK ve dişhekimlerini koruma, • Haksız rekabeti engelleme, • Meslek odası kuruluşları, üniversiteler, Hasta – Çalışan hakları kurulları ile ilişkiler içinde olma, • Mezuniyet sonrası bilgi beceri ve eğitim olanaklarının yaratılması ve Yaşam boyu eğitimi sağlama, Ülkemizde Ağız ve Diş Sağlığı Hizmetlerinin Sunumunda Mevcut Durum Yapılanması

6. Halk Sağlığı Kurumu ile ortaklaşa çalışılarak; • Koruyucu ağız ve diş sağlığı hizmetlerinin geliştirilmesi, • Ağız ve diş sağlığında toplumsal farkındalık yaratılması, • Fırçalama alışkanlıklarının (ülkemizde %15) kazandırılması, • Okul taramaları, veli ve öğretmen bilgilendirilmelerinin sistematikleştirilmesi, • Kişisel hijyen alışkanlıklarının kazandırılması • Florit kullanımı ile çürük hızının düşürülmesi, • Ağız ve diş sağlığı ile ilgili bilgi ve becerilerin günlük hayata yansıtılması amaçlanmıştır. Ülkemizde Ağız ve Diş Sağlığı Hizmetlerinin Sunumunda Mevcut Durum Yapılanması

7. AĞIZ ve DİŞ SAĞLIĞI HİZMET SUNUMU Kamu kurum ve kuruluşları Sağlık bakanlığı (ADSM,ADSH) Diş Hekimliği Fakülteleri Diğer kamu kurumları Özel kurum ve kuruluşlar Muayenehaneler Poliklinikler Hastaneler ? Kamu + Özel kurumlar Ülkemizde Ağız ve Diş Sağlığı Hizmetlerinin Sunumunda Mevcut Durum Yapılanması

8. AĞIZ ve DİŞ SAĞLIĞI HİZMET SUNUMU • Protetik ve restoratif problemlerin tedavisi Protez (Kron-köprü sabit protez, Parsiyel- total hareketli protez) Epitez (Çene-yüz protezleri, kulak, göz protezleri) • Ortodontik problemlerin tedavisi Ortodontik ve ortognatik cerrahi • Periodontal problemlerin tedavisi Kayıp dokuların rejenerasyonu ve rekonstrüksiyonu Ülkemizde Ağız ve Diş Sağlığı Hizmetlerinin Sunumunda Mevcut Durum Yapılanması

9. AĞIZ ve DİŞ SAĞLIĞI HİZMET SUNUMU • Ağız Diş ve Çene Cerrahisini ilgilendiren problemlerin tedavisi TME cerrahisi, çene kırıkları, kist vb. • Çocuk dişlerine yönelik problemlerin tedavisi • Endodontik problemlerin tedavisi • Estetik diş hekimliği ve problemlerin tedavisi • İleri implant uygulamaları gerektiren problemlerin tedavisi Ülkemizde Ağız ve Diş Sağlığı Hizmetlerinin Sunumunda Mevcut Durum Yapılanması

10. SAĞLIK TURİZMİ • Genel tanımıyla sağlık turizmi kendi yaşadığı yerden başka bir yere sağlık amacı ile seyahat eden insanların oluşturduğu bir turizm türü olarak kabul edilir (Ross 2001) . • Sağlığına kavuşmak için ikamet ettiği ülkeden başka bir ülkeye herhangi bir sebeple tedavi amaçla giden kişiye de sağlık turisti denir. • Theobold (1998), sağlık turizminde saat sınırlamasına giderek 24 saat ya da daha fazla bir süreyle ev ortamından uzakta hizmet alan kişiyi sağlık turizmi kapsamında değerlendirmektedir. Sağlık Turizmi ve Sağlık Turizminde Ağız ve Diş Sağlığının Yeri ve Önemi

11. SAĞLIK TURİSTİ SINIFLANDIRMASI Cohen (2006), sağlık turizmi pazarı açısından turist ya da ziyaretçileri 5 temel kategoride gruplandırmıştır. • Yalnızca turist • Tatilde tedavi edilen turistler • Tatil ve tedavi amaçlı turistler • Tatil yapan hastalar • Yalnızca hastalar Sağlık Turizmi ve Sağlık Turizminde Ağız ve Diş Sağlığının Yeri ve Önemi

12. Sağlıklı yaşam sunan her türlü turizm sağlık turizmi kabul etmek gerekmekle birlikte sağlık turizmi 3 ana başlıkta değerlendirilmektedir. Tıp Turizmi (Hastanelerde tedavi ve ameliyat vb. işlemler, Diş Tedavileri) Termal Turizm(Termal tesislerde rehabilitasyon ve dinlenme vb. hizmetler) Yaşlı ve Engelli Turizmi(Geriatrik tedavi merkezi veya yaylalar da sosyal aktivitelerle birlikte uzun süreli konaklamalar) Sağlık Turizmi ve Sağlık Turizminde Ağız ve Diş Sağlığının Yeri ve Önemi

13. SAĞLIK TURİZMİNDE AĞIZ VE DİŞ SAĞLIĞI HİZMET ALIMI YAYGINLAŞMA NEDENLERİ • Özellikle Avrupa ülkelerinde kötü giden ekonomik göstergelerle birlikte sağlık politikası değiştirilerek, diş tedavisi için gerekli ödemelerin artık yapılamaması, • Sigorta kapsamından bu ödeneklerin çıkartılması, • Sigortanın ödediği miktarın yanında hastanın ödemesi gereken miktarın çok pahalı olması • Ülkesinde yüksek teknolojili sağlık hizmetleri ve profesyonel insan kaynaklarının azlığı veya yokluğu, Sağlık Turizmi ve Sağlık Turizminde Ağız ve Diş Sağlığının Yeri ve Önemi

14. SAĞLIK TURİZMİNDE AĞIZ VE DİŞ SAĞLIĞI HİZMET ALIMI YAYGINLAŞMA NEDENLERİ • Tedaviyle birlikte tatil yapma arzusu, • Sağlık hizmetlerinin kendi ülkelerinde pahalı olması, • Çok daha kaliteli sağlık hizmeti almak istenmesi, • Kişinin hayata tutunma ve yaşam isteği, Sonuç olarak sağlık turizmi çok çeşitli olup bir çok sebebi de içinde barındırarak hızla yükselen bir sektördür Sağlık Turizmi ve Sağlık Turizminde Ağız ve Diş Sağlığının Yeri ve Önemi

15. SAĞLIK TURİZMİNDE 2023 HEDEFLERİ Cumhuriyetimizin 100. Yılında 2 milyon sağlık turisti ve 20 milyar USD gelir hedefi koyan Türkiye aynı zamanda sağlıkta bölgesel bir cazibe merkezi olmayı planlarken; Yılda ortalama 260 bin hastanın yurt dışından Türkiye'ye giriş yaptığı, bu rakamın çoğunluğunu medikal ve termal turizmin oluşturduğu ancak %3-5'lik bir oranla diş tedavilerinin tercih edildiği göz önüne alındığında 2023 hedeflerine ulaşmada dental sektörün payının artırılması gerektiği aşikardır. Sağlık Turizmi ve Sağlık Turizminde Ağız ve Diş Sağlığının Yeri ve Önemi

16. Hedef Kitle • Gelişmiş ülkelerdeki yaklaşık 220 milyon kişilik baby-boomers kuşağının 2015 yılı ile birlikte yaşlılık dönemine girmesinin beklendiğini • ABD'de 43 milyon kişinin sağlık sigortasının olmadığını, 120 milyon kişinin ise diş tedavisini kapsayan sigortasının bulunmadığını • Gelişmekte olan ülkelerde hızla büyüyen bir orta ve üst sınıf varlığını Sağlık Turizmi ve Sağlık Turizminde Ağız ve Diş Sağlığının Yeri ve Önemi

17. Hedef Kitle • Yabancı sigorta şirketlerinin poliçelerinde Türkiye'deki sağlık hizmetlerine yer vermeye başlamasını • Türkiye'nin bulunduğu coğrafi konumu gereği ulaşımın kolay olmasını • Diş tedavilerinin diğer operasyonlara göre çok komplike olmamasını da göz önüne aldığımızda sağlık turizminde ağız ve diş sağlığı pazar payımızın ne kadar büyük olduğu görülmektedir. . Sağlık Turizmi ve Sağlık Turizminde Ağız ve Diş Sağlığının Yeri ve Önemi

18. Dental turizmde ülkemizi tercih eden hastaların büyük oranını Avrupa’da yaşayan Türkler oluşturmaktadır. • Bunları sırası ile Bulgaristan, Azerbaycan ve Irak’tan gelen hastalar takip etmektedir. • Avrupa ve Ortadoğu ülkelerine kıyasla ulaşımın daha zor olduğu ve tanınırlığımızın daha az olduğu Amerika için yurt dışı hasta talebi daha düşüktür. • Avrupa’lı hastalar ise uygun fiyatlı hizmetler veren Doğu Blok ülkelerinden Macaristan, Slovakya ve Çekoslovakya’yı tercih etmektedirler. Sağlık Turizminde Ağız ve Diş Sağlığı Hizmetleri Sunumunda Gelişim Stratejileri

19. Diş tedavileri için gelen hastaların talepleri özellikle diş kaplama, implant ve estetik diş tedavileri üzerinedir . • TME problemleri, çene –yüz kırıklarının tedavileri, epitez-protez tedavileri de gündeme alarak pazar payımızı artırabiliriz. • Ülkemize gelen hasta aldığı tedaviye karşılık ortalama 3000-4000 Euro ödemekte ve döviz bırakmaktadır. Ülkemize sadece tatil amaçlı gelen turistlerin her şey dahil mantığıyla kaldığı bir otelde ülkemize bıraktığı döviz ortalama 700 Euro'dur. Bu noktada diş tedavilerinin sağlık turizmine katkısını kolaylıkla görebiliriz. Sağlık Turizminde Ağız ve Diş Sağlığı Hizmetleri Sunumunda Gelişim Stratejileri

20. Sağlık turizmi gelirlerinde ağız ve diş sağlığı hizmetlerinin katkısını artırmak için; • Amerika ve Avrupa ülkelerinde diş tedavilerin yaptıramayan, • Orta doğu ülkelerinde daha önce diş tedavileri için ABD ve Avrupa ülkelerini seçen, 11 Eylül terör saldırısından sonra bu ülkelere rahat gidemeyen zengin Müslümanları, • Afrika ülkelerinde bir çok hizmette olduğu gibi diş sağlığı hizmetinde çok geride olmaları nedeni ile tedavi edilemeyen, HASTALARI ÜLKEMİZE ÇEKMEK İÇİN NE YAPMALIYIZ ? Sağlık Turizminde Ağız ve Diş Sağlığı Hizmetleri Sunumunda Gelişim Stratejileri

21. YAPILACAKLAR • 51 ülkede milli sektör ilan edilmiş olan sağlık turizminin Türkiye'de de milli sektör olarak kabul edilmesi için girişimlerde bulunulmalı, • Ülkemizdeki ağız-diş ve diğer hizmetlerin SUNUM, SATIŞ, REKLAM iyi yapılmalı, Sağlık Turizmi yapan ve rakibimiz olan bütün ülkeler internet sitelerinde fiyat bazlı, teknolojik imkanlar, vaka örnekleri, mekanların fiziki şartları, iç ve dış bina görselleri, uyguladıkları kampanyaları duyurabilirken, ülkemizde bu sayılanların hepsi yasaklar kapsamına girmektedir. Sağlık Turizminde Ağız ve Diş Sağlığı Hizmetleri Sunumunda Gelişim Stratejileri

22. YAPILACAKLAR • Kamu ve özel sektör el ele vererek Ağız ve Diş Sağlığı Hizmet standartları geliştirmeli, • Etik değerlere bağlı sağlık hizmeti sunumu sağlanmalı, • Ekonomik açıdan kolay ulaşılabilir sağlık hizmeti sunulmalı, • Sağlık hizmeti gereksinimi olanlar ile sağlık hizmeti sunucuları arasında kültürel iletişim kurulmalı, • Fiziki standartlar (sağlığa uygunluk, altyapı hizmetleri, çevresel etkenler) sağlanmalı, • Yeterli tıbbi teknoloji kullanımı gerçekleştirilmeli, Sağlık Turizminde Ağız ve Diş Sağlığı Hizmetleri Sunumunda Gelişim Stratejileri

23. YAPILACAKLAR • Uluslararası tanınabilirlik ve literatür kullanımı sağlanmalı, • Uluslararası ortak tedavi protokolleri oluşturulmalı, • Yeterli bilgi ve malzeme teknolojileri kullanılmalı, • Ulaşım ve transfer standartları oluşturulmalı, • Personel standardı ve profesyonel ekip çalışması sağlanmalı, Sağlık Turizminde Ağız ve Diş Sağlığı Hizmetleri Sunumunda Gelişim Stratejileri

24. YAPILACAKLAR • İşçilik ve laboratuvar hizmetleri kalite standartı oluşturulmalı, • Batı standartlarında hizmet alması standart ücret ödemesi sağlanmalı, • Tedavi sonrası bakım, kontroller ve problemlerin çözümü yapılabilmeli, • Ağız ve diş sağlığı merkezlerinin sayısının arttırılmasından çok var olan eğitim kurumlarının eğitim sistemleri geliştirilmeli, Sağlık Turizminde Ağız ve Diş Sağlığı Hizmetleri Sunumunda Gelişim Stratejileri

25. YAPILACAKLAR • Nitelikli ve motive hekim ve bilim insanı yetiştirilmesinde yeni yöntemler geliştirilmeli • Diş hekimliğinde branşlaşma ve bu alandaki eğitim faaliyetlerinin netleştirilmesi ve yaygınlaştırılması, • Sürekli mesleki eğitimin teşvik edilmesi , • Resmi kurumlarda hizmet veren diş hekimlerinin çalışma koşullarının iyileştirilmesi , • Uzman kadroların aktive edilmesi. Sağlık Turizminde Ağız ve Diş Sağlığı Hizmetleri Sunumunda Gelişim Stratejileri

26. KAYNAKLAR *T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel MüdürlüğüSağlıkTurizminde Süreçler ve Aracı Kuruluşlar Araştırma Raporu (2012) Sağlık Turizmi Daire Başkanlığı ISBN:978-590-441 *T.C. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Sağlık Turizmi Birimi 2010 Faaliyet Raporu*Ross, K. (2001): “HealthTourism: An Overview”, HSMAI Marketing Review. *Theobald, W.F. (1998) Global Tourism 2nd Edition, Butterworth - Heinemann *Cohen, Eric (2006): “Medicaltourism in Thailand” *Gümüş, Fadime ve Özge Büyük (2008): “Sağlık Turizminde Yeni Açılımlar: Tıp Turizmi”, III. Balıkesir Ulusal Turizm Kongresi, 17-19 Nisan 2008, Balıkesir. Kongre Bildiri Kitabı, 433-442. *Connell, John (2006): “Medicaltourism: sea, sun, sandandsurgery”, Tourism Management, 27, 1093, 1100. *Akat, Ömer (2000): Pazarlama Ağırlıklı Turizm İşletmeciliği, Ekin Kitabevi, Bursa. S.18 *Akkor, Emin (2008). İnsan Seyahatinin Yükselen Trendi: Sağlık Turizmi, *Türkiye İstatistik Kurumu 2010 yılı verileri *JonesCA, Keith LG.(2006) Medicaltourismandreproductiveoutsourcing: thedawning of a newparadigmforhealthcare. International Journal of Womens Med.;51:251-255.

27. Özgeçmiş Prof. Dr. Adnan Tezel, 1965’yılında Kırıkkale de doğdu. 1990 yılında Atatürk Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesinden mezun oldu. 2007 yılında da Profesör unvanını aldı. 2001-2008 yılları arasında Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Müdürü olarak görev yaptı. Amerika Birleşik Devletlerinde, İsviçre, Almanya ve İtalya’da da eğitim programlarına katılarak Diş Hekimliğinde İmplant ve Lazer Uygulamaları ile ilgili çalışmalarda bulundu. 2005 yılında İktisat Fakültesi Kamu Yönetimi Bölümü’ne kayıt yaptıran Tezel, 2009 yılında eğitimini tamamlayarak ikinci üniversite mezunu oldu. 2010 yılında Sağlık Bakanlığı Kırıkkale Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi’ne Başhekim olarak atandı. Hale Ankara 75.Yıl Diş Hastanesi yöneticisi olan Prof. Dr. Adnan Tezel evli ve iki çocuk babasıdır.