Warszawa, 9 czerwca 2009 roku

1. Korporacja Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych Spółka Akcyjna ZAWIERANIE MIĘDZYNARODOWYCH KONTRAKTÓW HANDLOWYCH - ZARZĄDZANIE RYZYKIEM KREDYTOWYM Warszawa, 9 czerwca 2009 roku

2. Obszar ryzyka w transakcjach handlowych Towar i jego cena Dokumenty i opłaty Ryzyko kursowe Transport PRODUCENT Kraj partnera handlowego Partner handlowy

3. Sprzedaż na warunkach kredytowych, czyli z odroczonym terminem płatności, powoduje wzrost ryzyka utraty należności spowodowany: Ryzyko transakcji kredytowej • zmianą sytuacji ekonomicznej i politycznej kraju dłużnika • zmianą w systemie prawnym w kraju dłużnika • bankructwem, opóźnieniami w płatnościach • ograniczonymi możliwościami sprawdzenia i monitorowania dłużnika

4. Zdecydowanie wpływa na poprawę konkurencyjności firmy na rynku krajowym i zagranicznym Zwiększa możliwości negocjacyjne wobec kontrahentów W niektórych branżach udzielenie kredytu jest warunkiem nawiązania współpracy Sprzedaż na warunkach kredytowych - korzyści

5. 5 głównych zasad zarządzania ryzykiem kredytowym

6. Miej pewność, iż warunki kontraktu są jasne i precyzyjne zarówno w aspekcie praw jak i obowiązków stron umowy Sprawdź, czy kontrakt jest zgodny z prawem obowiązującym w kraju dłużnika Dowiedz się, czy podpisana umowa jest zgodna ze zwyczajami handlowymi na rynku dłużnika (w branży, którą reprezentujesz) 1. Warunki kontraktu

7. Sprawdź i przestrzegaj ustalonych limitów kredytowych na poszczególnych dłużników Ustal generalny limit kredytu dla kontrahentów z danego kraju Obserwuj kontrahentów swojego dłużnika – ich standing będzie miał bezpośredni wpływ na Twojego klienta 2. Informacja

8. Regularnie rozmawiaj z kontrahentami, buduj dobre relacje, poznaj ich plany na przyszłość Nie uzależniaj się od jednego klienta lub jednego rynku Korzystaj ze wszystkich źródeł informacji o kontrahencie 3. Znajomość kontrahentów

9. Dopilnuj, aby wszystkie dokumenty były prawidłowe Przypominaj telefonicznie o terminie zapłaty, znaj konkretną osobę u której możesz interweniować w przypadku jej braku lub powstania sporu Prowadź ścisły monitoring spłaty należności, w przypadku „planu naprawczego”, z zasady nie zgadzaj się na opóźnienie płatności dłuższe niż 6 miesięcy 4. Dokumentacja i postępowanie

10. Zautomatyzuj system pozyskiwania informacji i bieżącego monitoringu kontrahentów Opracuj zawczasu zasady postępowania, w przypadku braku płatności Korzystaj ze sprawdzonych wzorców postępowania na danym rynku 5. System

11. Dlaczego warto ubezpieczyć należności?

12. Kryzys rynku finansowego a kryzys w gospodarce realnej - skala problemów • Mniejsza dostępność środków finansowych oraz wzrost ich ceny • Pogorszenie zdolności do regulowania zobowiązań • Spadek inwestycji • Spadek konsumpcji • Wyłudzenia w obrocie gospodarczym – brak zapłaty

13. Rola ubezpieczyciela w dobie kryzysu • Eliminacja groźnych kontrahentów • Dostosowanie wielkości dostaw do możliwości finansowych odbiorcy • Skuteczna windykacja • Wypłata odszkodowania

14. Oblicza kryzysu finansowego - tendencje VIII 2008 r. Wzrost zapytań o możliwość ubezpieczenia w porównaniu z VIII 2007 o ok.10% (w tym ubezpieczenia należności krajowych o ok. 40%). IX 2008 r. Wzrost zapytań w porównaniu z IX 2007 o ok. 50% (ubezpieczenia eksportowe o ok. 40%, a krajowe ponad 60%). Wpłynęło o 32% więcej wniosków o ubezpieczenie. O 14% wzrosła liczba polis podpisanych i odnowionych. X-XII 2008 r. Wzrost o 16% ilości podejmowanych decyzji limitowych (w tym ubezpieczenia należności krajowych o ponad 30%).

15. Następstwa kryzysu finansowego w Rosji w 1998 roku

16. Pierwsze skutki utraty zaufania do sektora finansowego

17. Kompleksowe zarządzanie portfelem należności ryzyk kredytowych (krajowych i eksportowych) zapewniające bezpieczeństwo obrotu i możliwość rozwoju sprzedaży Ocena ryzyka dokonana przez KUKE S.A. pozwala na podjęciewłaściwej decyzji o zawarciu kontraktu lub jego kontynuacji • Możliwość dostosowania wybranych parametrów ubezpieczenia do indywidualnych potrzeb klienta • Ułatwienia w dostępie do zewnętrznego finansowania poprzez cesję praw z polisy (kredyt, faktoring) Korzyści dla przedsiębiorców wynikające z ubezpieczenia kontraktów

18. Wzrost obrotu Obniżenie kosztów Zwiększenie zysku Zminimalizowanie odpowiedzialności osób podejmujących decyzje finansowe Korzyści dla przedsiębiorców wynikające z ubezpieczenia kontraktów

19. Europolisa –ubezpieczenie dla małych firm rozpoczynających sprzedaż swoich towarów lub prowadzących wymianę handlową na niewielką skalę z partnerami z Polski i innych krajów europejskich (za wyjątkiem Ukrainy, Białorusi i Rosji) Pakiet – produkt dla firm działających zarówno na rynku krajowym, jak i rynkach zagranicznych, pozwala na ubezpieczenie wszystkich należności od kontrahentów krajowych i zagranicznych z większości krajów świata Gwarancje ubezpieczeniowe: przetargowe, zwrotu zaliczki, dobrego wykonania kontraktu, celne i akcyzowe Ochrona ubezpieczeniowa każdego kontraktu handlowego

20. Polisa na wschód – gwarantowane przez Skarb Państwa ubezpieczenie kontraktów eksportowych od ryzyka nierynkowego - ubezpieczenie zapewniające ochronę należności finansowych firmy, która sprzedaje swoje towary na rynkach wschodnich, takich jak Ukraina, Rosja,czy Białoruś Nowe rynki – gwarantowane przez Skarb Państwa ubezpieczenie kosztów poszukiwania zagranicznych rynków zbytu pomaga w sfinansowaniu kosztów związanych z wejściem na nowy rynek zbytu lub promowaniem nowego produktu lub usługi za granicą Ochrona ubezpieczeniowa każdego kontraktu handlowego

21. Bądź ostrożny w udzielaniu kredytu kupieckiego – nie finansuj własną stratą swoich dłużników Dobrze zarządzaj ryzykiem kredytowym – jest to podstawowy warunek rozwoju Twojej firmy – pieniądze się trudno zarabia, ale łatwo traci Nie oszczędzaj na bezpieczeństwie – w dłuższej perspektywie to się zawsze opłaci Warto pamiętać

22. Korporacja Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych Spółka Akcyjna ul. Sienna 39, 00-121 Warszawa e-mail: market@kuke.com.pl www.kuke.com.pl