“ Bologna Süreci Uyum Çalışmaları ” Prof. Dr. Oğuz Esen Rektör Yardımcısı Eskişehir, 19 Mart 2010

1. “Bologna Süreci Uyum Çalışmaları” Prof. Dr. Oğuz Esen Rektör Yardımcısı Eskişehir, 19 Mart 2010

2. Bologna Çalışmaları ve İEÜ İEÜ kuruluş amaçları ve eğitim anlayışıyla paralellik • Öğrenci odaklı • Buna uygun fiziki altyapı • İş gücü piyasasına ve toplumun gereksinmelerine duyarlı programlar • Uluslararası boyut

3. Bologna Çalışmalarının Arka Planı Üniversitemiz, Bologna sürecinin amacına uygun çalışmalara kurulduğu 2001 yılında başladı. Buna göre; • Ders anlatım planlarının (syllabus) hazırlanması, • Öğrencilerle düzenli toplantılar yapılarak geri bildirim alınması, • Ders ve Öğretim Elemanı Değerlendirme Anketlerinin yapılmasıSenatoda karara bağlandı.

4. Bologna Çalışmalarının Arka Planı Öğretim Planlarının Gözden Geçirilmesi (2004) • Disiplinler arası anlayış benimsendi. • Programlardaki seçmeli ders sayıları artırıldı. • Esneklik sağlandı. • Programlardaki ders sayıları azaltılarak tüm programların 150 kredide tutulması benimsendi. • Konuların tekrarı asgariye indirildi. • Fakülte/Bölüm Danışma Kurulları kuruldu. • Yeni planlar 2004-2005 öğretim yılında yürürlüğe konuldu.

5. Bologna Süreci: İlk Dönem Çalışmaları Türkiye’nin Bologna sürecine katılması ile başlayan çalışmalara İEÜ hızla uyum sağladı. Buna göre; • Bölümlerde ERASMUS koordinatörleri belirlendi. • AKTS Kredileri Koordinasyon Kurulu kuruldu ve akademik birimlerde yoğun bir çalışma başlatıldı. • Diploma Eki verilmesi için çalışmalara başlandı. • ERASMUS değişim programlarına katılmak üzere Avrupa üniversiteleri ile değişim anlaşmaları yapıldı.

6. Bologna Süreci: İlk Dönem Çalışmaları Bu çalışmaların sonucunda, • Öğrenci ve paydaş görüşleri alınmadan biraz da mekanik bir biçimde AKTS kredileri belirlendi. • 2004 - 2005 öğretim yılından itibaren tüm mezunlara “Diploma Eki” verilmeye başlandı. • 79üniversite ile değişim anlaşması yapıldı. • 160öğrenci değişim programlarına katıldı.

7. Akademik Değerlendirme ve Kalite Geliştirme 2006 yılında; • “Akademik Değerlendirme ve Kalite Geliştirme Kurulu” oluşturuldu. • Kalite ve stratejik plan hazırlık çalışmaları başlatıldı. Buna göre; • 2006 yılından itibaren yıllık kalite raporları hazırlandı. • 2007 - 2009 Stratejik Planı hazırlandı. • Üniversitenin akreditasyon hedefine uygun olarak ders dosyalarının toplanmasına başlandı.

8. Akademik Değerlendirme ve Kalite Geliştirme Yapılan çalışmalar; • Mevcut durumun belirlenmesi ve izlenmesinde yararlı oldu. Ancak, • Üniversite üst yönetiminin desteğine rağmen kurum genelinde kalite kültürü beklenen düzeyde yaygınlaşmadı. • Sürekli iyileştirmeler için gerekli mekanizmalar oluşturulamadı.

9. Avrupa Üniversiteler Birliği(EUA)Kurumsal Değerlendirme Programı • 2008 yılında başvuruldu. • Özdeğerlendirme Raporu hazırlandı. • İç ve dış paydaşlara anketler uygulandı. Bu anketlerle; • Üniversitenin eğitim, araştırma ve sanayi-toplum ilişkileri olmak üzere öncelikli olduğu düşünülen hedefler, • Yönetim yapısı ile akademik, idari ve mali karar alma süreçleri, • Kalite süreçleri, • Bölgesel, ulusal ve uluslararası amaçlar ve hedefler konusunda görüşler belirlendi. Bu çalışmaların geniş bir katılımla yürütülmesi: • Akademik faaliyetler, • Programlar, • Dersler, • Hizmetler ve • Kalite süreçleri konusunda önemli bir farkındalık yarattı.

10. Akademik Kalite Ağı ve Bologna Süreci

11. Bologna Sürecinde Yeni Dönem Bologna Eşgüdüm Kurulu’nun oluşturulması (2008). Toplam 13 kişi; • Öğrenci İşlerinden Sorumlu Rektör Yardımcısı • Fakülte / Bölüm Temsilcileri (7 kişi) • Öğrenci İşleri Müdürü • Uluslararası İlişkiler Ofisi Müdürü ve Uzmanı • Öğrenci İşleri Müdürlüğü Eğitim - Öğretim Programları Şefi • Öğrenci Konseyi Başkanı BEK raporu hazırlandı.

12. Eğitim Çalışmaları Bu konudaki eğitim çalışmalarına önem verildi. • Rektör Yardımcısıveöğretim üyelerimiz yurtiçi ve yurt dışındadüzenlenen toplantı ve çalıştaylara düzenliolarak katıldı. • Tüm Dekan ve bölüm başkanlarına yönelik iki kapsamlı toplantı yapıldı. Bu konuda Bologna uzmanlarından büyük destek gördük. • Bologna uzmanlarının yurt genelinde Dekanlara yönelik olarak yaptığı toplantılar çok yararlı oldu.

13. AKTS Notları (ECTS Grade)

14. Program Çıktıları ve İş Yüküne Dayalı AKTS • Bologna sürecinin amacına uygun bir şekilde çalışmalara başlama kararı alındı. • Öğretim üyeleri ve akademik birimlerin ilgileri bizi teşvik etti. • Çalışma takvimi hazırlanarak Senato’ya sunuldu.

15. Çalışma Takvimi

16. Çalışma Takvimi

17. Çalışmaların Devamı • Akademik birimler için “Uyum Rehberi” hazırlandı. • Web sayfası tasarlandı. • 15 Ocak 2010’da Diploma Eki Etiketi almak için Ulusal Ajans’a başvuru yapıldı.

18. Çalışma Takvimi: Birinci Aşama • Program Tanımları • Program Çıktıları’nın belirlenmesi için akademik birimlerde yoğun bir çalışma yürütüldü. • Paydaşlarla toplantılar yapıldı.

19. Haber : İEÜ’da Bologna Süreci Hız Kazandı Programın ilk ayağında İçmimarlık ve Çevre Tasarım Bölümü akademisyenleri, sektör temsilcileriyle bir araya geldi. Tasarım ofisleri, firmalar, kamu, özel sektör kuruluşları ve meslek odalarından geniş katılımın sağlandığı toplantıda sektörün, bölüm mezunlarından beklentileri ele alındı. Toplantının Bologna Süreci’nin ilk aşaması olan program hedefinin belirlenmesinde kendilerine ışık tutacağını belirten İçmimarlık ve Çevre Tasarım Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Emre Ergül, “Bologna Süreci, 4 aşamadan meydana geliyor. İlk aşama, program hedeflerinin belirlenmesi. İkinci aşama, Avrupa Birliği kredi transfer sistemine göre derslerin yenilenmesi. Üçüncü aşama, yenilenen ders sisteminin üniversite bünyesine dahil edilmesi son aşama ise bir yıllık deneme. Biz öncelikle sektör temsilcileriyle bir araya gelerek istihdam ihtiyaçları doğrultusunda gerçekçi çözüm önerileri getirmeyi amaç edindik” dedi. Toplantıya İEÜ Mütevelli Heyet Üyesi Akın Kazançoğlu, İEÜ Genel Sekreteri Levent Gökçeer, İçmimarlar Odası İzmir Şube Başkanı Filiz Ultav, Bölüm Başkanı Yrd. Doç. Dr. Markus Wilsing’in yanı sıra çok sayıda sektör temsilcisi ve akademisyen katıldı. İEÜ İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü, toplantılar dizisine mezunlar ve öğrencilerle devam etti. Yrd. Doç. Dr. Ergül, mezunların da sektör tecrübelerinden de faydalanarak Bologna sürecini etkin bir yönetimle aktarmayı amaçladıklarını söyledi.

20. Çalışma Takvimi: Birinci Aşama • Program Tanım ve Program Çıktıları 1 Mart 2010 tarihine kadar BEK’e gönderildi. • 3 Mart 2010’da yapılan BEK toplantısında değerlendirildi.

21. Mimarlık Bölümü: Program Amaçları / Çıktıları Programın Amacı Mimarlık Bölümü lisans programı, öğrencilerinin profesyonel tasarım becerileri, teknik yetkinlik, çevresel farkındalık, kültürel duyarlılık ve etik bilinçle donanımlı olmalarını amaçlar. Program mezunlarının globalleşme ve dijital üretimin hızla değiştirmekte olduğu mimarlık alanındaki yeni gelişmeleri izleyebilecekleri bir temel oluşturur. Program Çıktıları • (PÇ1) Mimarlık alanında edindiği kuramsal ve teknik bilgileri uygulamada kullanabilmek • (PÇ2) Mimarlık alanındaki kavram ve düşünceleri anlamak, yorumlayabilmek ve değerlendirmek • (PÇ3) Uygulamada karşılaşılan karmaşık sorunları çözmek için bireysel ve ekip üyesi olarak sorumluluk alabilmek • (PÇ4) Edindiği bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirmek; öğrenme gereksinimlerini belirleyebilmek ve öğrenmesini yönlendirebilmek • (PÇ5) Mimarlıkla ilgili düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini görsel, yazılı ve sözlü olarak aktarabilmek • (PÇ6) Düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini nicel ve nitel verilerle destekleyerek uzman olan ve olmayan kişilerle paylaşabilmek • (PÇ7) Bir yabancı dili kullanarak mimarlık alanındaki bilgileri izleyebilmek ve meslektaşları ile iletişim kurabilmek • (PÇ8) Mimarlık alanının gerektirdiği düzeyde bilgisayar tabanlı bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanabilmek • (PÇ9) Mimarlık alanı ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması ve/veya uygulanması aşamalarında toplumsal, bilimsel ve etik değerlere sahip olmak • (PÇ10) Mimarlık alanıyla doğrudan veya dolaylı ilişkili diğer disiplinlerle işbirliğine girebilmek ve bu disiplinlere ilişkin temel bilgilere sahip olmak

22. Süreç Adımları • Program Kalite Güvence Sistemi Oluşturulması • Ders çıktılarını program çıktıları ile karşılaştırmak için dereceleme sistemi (Gözlem, değerlendirme ve güncelleme süreçleri) 6 Ders Çıktılarının Program Çıktıları ile Eşleştirilmesi • Her bir derse ait öğrenme çıktılarının Program Çıktılarından hangisi/lerini sağladığı tespit edilir. Programlarda yer alan dersler ile Program Yeterliklerinin İlişkisi belirlenir. 5 Ders Planlarının Hazırlanması Programdaki her bir ders için “ÖÇ-Öğrenme Çıktıları” belirlenir. - “Ders Tanıtım ve Uygulama Bilgileri”: Amaç, içerik (kısa tanımı), ders planı, değerlendirme ölçütleri, ders kaynakları - İş yükü (AKTS) tablosu - Dersin öğrenme çıktılarının program çıktılarına katkı düzeyi - Öğretim elemanının tahmini olarak hazırladığı iş yükü öğrencilere de sorularak elde edilen sonuçlar karşılaştırılması 4 Bölüm Öğretim Planlarının Gözden Geçirilmesi ve Yenilenmesi • Program yeterliklerine ulaşmak için verilmesi gereken derslerin belirlenmesi 3 Program Çıktılarının (Program Yeterlikleri) Hazırlanması • Bölüm/program mezunlarının sahip olması gereken yeterlikler (qualifications), “mezun neleri bilir, ne tür becerileri kazanır, neleri yapabilir, vb.” soruları yanıtlanarak belirlenecektir. 2 Program (Bölüm) Tanımları • Bölüm misyon ve vizyonları çerçevesinde, dış ve iç paydaşların görüşü dikkate alınarak bölümün amaçladığı mezun profili 1

23. Öğrenci Bilgi Sistemi: Anket Uygulamaları • Dersve ÖğretimElemanıDeğerlendirme Anketi • Öğrenci Memnuniyeti Anketi • ÇalışanlarınMemnuniyeti Anketi

24. Öğrenci Bilgi Sistemi (OASIS) Ders ve Öğretim Elemanı Değerlendirme Anketleri

25. Öğrenci Bilgi Sistemi (OASIS) Öğrenci Memnuniyet Anketleri

26. Öğrenci Bilgi Sistemi (OASIS) Görüş ve Öneriler

27. Çalışma Takvimi: İkinci Aşama Planlanan Anketler • ÖğrenmeÇıktılarıDeğerlendirme Anketi • AKTS İş Yükü Değerlendirme Anketi • MezunlarGeri Bildirim Anketi

28. Sosyal Boyut: Engelsiz İEÜ • Engelli Destek Birimi oluşturuldu. • Birimin çalışma esasları için Yönerge hazırlandı. • Üniversitedeki Ders Anlatım Planları(Syllabus)’na “Engeliniz nedeni ile herhangi bir ders için desteğe ihtiyaç duyuyorsanız Engelli Destek Birimi´ne başvurunuz.” ibaresi eklendi. • Bu öğrencilerin ders ve sınav uygulamalarında ihtiyaçlarını belirlemek için “Akademik Destek Formu” düzenlendi. • Bu formları doğrudan ilgili öğretim üyesine gönderecekleri bir mekanizma geliştirildi.

29. Akademik Destek Formu

30. Deneyimler ve Öneriler • Bologna Süreci ve Kalite Geliştirme çalışmalarının birlikte yürütülmesi gereği. • BEK ile ADEK Eşgüdümü. • Pilot uygulama yerine topyekun uygulamanın daha doğru bir karar olduğu. • Kurum içi ve kurum dışı deneyim paylaşımının gerekliliği. • Sürecin kayıt altında tutulması. • Sürecin tüm akademik birimlerde aynı hızda yürütülemeyeceği. • Öğrencilerin sürece katılımlarında karşılaşılan güçlükler. • Eğitim Bilimleri uzmanlarından akademik destek alınması.

31. SONUÇ • Bologna Süreci çalışmaları İEÜ’nün eğitim anlayışı ve hedefleri ile örtüştü. • Bu hedeflere ulaşmak için önemli bir fırsat yarattı.