1 / 33

STRUKTURA E URGJENCAVE KIRURGJIKALE

STRUKTURA E URGJENCAVE KIRURGJIKALE. ABCD . Menaxhimi.

inari
Download Presentation

STRUKTURA E URGJENCAVE KIRURGJIKALE

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. STRUKTURA E URGJENCAVE KIRURGJIKALE ABCD

  2. Menaxhimi • Menaxhimiinjepacienti me njeurgjencemjeksorekerkonvleresimteshpejte se bashku me trajtimin e pershtatshentekushteveqerrezikojnejeten ne kohenqeatodiktohen. Kjomundtearrihet duke perdorurnjemenyretestrukturuar. • Menyra e struktuaruarpermban: • VleresiminPrimardheRingjalljen • VleresiminSekondardheTrajtimin e Urgjences • Rivleresimin • KujdesinPercaktues

  3. Kujto • Vleresimiparesorndihmon per teidentifikuardhetrajtuarçdorrezikimediat per jetendhetrajtuar ate menjehere , qe do tethote pa vonesedhe me prioritet • Pjesa me e madhe e Pacienteveakutemjeksore (75%) nukkaneprobleme immediate porvleresimiprimareshteikerkuar. • Vleresimiprimarduhetteperseritetmenjehere ne rast se gjendja e pacientitrendohetpapritur. Kjolejonringjalljen e hershmekardiopulmonare per tekthyergjendjen e rende.

  4. Kujtese • Pasiçdogjendje immediate kercenuese per jeteneshteidentifikuaroseperjashtuar (vleresimiprimardheringjallja) me pas duhettemerrninjehistorikomprehensivedhenjeekzaminimsekondariploteduhettekryhet, pas çdotrajtimiurgjence. • Pacientiduhettevleresohetdhekujdesiivazhdueshemduhetteplanifikohet duke perfshiretransportimin ne sherbimin e duhur per nderhyrjetemetejshme.

  5. VleresimiPrimardheRingjallja • Detyra e vleresimitprimareshteteidentifikohendhetrajtohentegjithaproblemet immediate kercenuese per jeten. • Mosharropacientimundtekete me shume se nje problem • Gjithnjeperdorparandalimin universal perpara se tevleresoshnjepacient me njesemundjeterendeakute.

  6. VleresimiParesor • Çelesiivleresimitparesoreshtevleresimidhemenaxhimii : • A – AireayoseRrugeveAjrore • B – Breathing oseFrymemarja • C – Circulation oseQarkullimi • D – Disability osePaaftesite • E – Exposure oseEkspozimi

  7. A- RrugetAjrore • Parimi - Vleresointegritetindheidentifikoçdorrezikimediatsipshedemetemukozave ne anafilaksi. Neseeshte e nevojshmepastrodhesigurorrugetajrore • Administro O2 sipaspershkrimit • Shikomundesine e demtimittekordesspinale • Vleresimi • Vleresointegritetin e rrugeveajrore duke biseduar me pacientin. Njepergjigje e pershtatshme e pyetjes “a jeni mire?” tregon se rrugetajrorejanetehapura, pacientipomerrfrymedhe ka perfuzionadekuat cerebral. Ne rast se nukpergjigjetatehereperpiqutehapeshrrugetajrore duke perdorurmetoden e perkuljes se nofulles se poshtmedhevleresointegritetin duke pare levizjet e gjoksit, duke degjuar per zhurmarespiratoredhe duke ndiereajrin e expiruar. • Kontrolliduhetteperfshijekontrollin per trupatehuaj ne rruget e sipermerespiratorekuperfshihendheprotezasidhe per makroglosia

  8. Ringjallja • Nesepozicionimiimandibuleseshteinevojshemateherenjerrugeajroremundtejete e nevojshme per teruajturintegritetin. Nesepacientieshteivetedijshemperdoretrrugeajrorenazopharingeale. • Rrugaajroreoropharingealemundteperdoret per pacientet e pavetedijshemderisatekryhetintubimiendotrakeal • Pasihapetrrugaajrore O2 suplementarduhett’ijepettegjithepacienteveqejane pa fryme, ne shok, me gjakrrjedhje, osekurdyshohet per ndonje problem akutngaçdoshkak. • Nesepacientinukeshteiintubuar O2 duhetteaministrohet me njemaskeVenturi. • Te gjithepacientet e semurerendeduhettemarrin O2 me koncentrimtelarte. • Edhepacientetqekaneproblemepulmonareobstruktiveakuteduhettemarrin O2 me koncentrimtelartesifillim, dhe me pas mundtereduktohetsipasklinikesdherezultatevetegazeve ne gjak.

  9. Ringjallja • Problemetcervikalejaneshumeterralla ne pacientetmjeksor – pervecrasteve me semundjeReumatoide, Spondylitis, dheSindrominDoen. • Pamjakliniketekketaklienteeshte e lehteteidentifikohet. Megjithatemundtekemitebejme me pacientetevjeterqegjendenposhteshkalleve pas nje stroke ne dukje. Nesejudyshonidemtimcervikalkerkonimenjeherendihme per tekryerimobilizimin e pacientit ne linje. • MosHarroni • Hypoxaemiavret • Hypercarbianukvret. • Siguro O2 suplemental per klientin • Monitorizo • Saturimin e oksigjenit Arterial dheDioksidiikarbonitduhettematet pas intubimitendotrakeal per tekontrolluarvendosjenkorrektetetubit.

  10. B – Breathing • Parimi - Identifikodhetrajto: • Bronkospazmenkercenuese per jeten • Edemenpulmonare • Pneumothoraksinnga Tension • DesaturiminKritikteOksigjenit • Vleresimi • Njerrugepatenteajrorenuksiguronnjeventilimadekuat. Proçesikerkon: • Qenderkompakterespiratore • Funksionadekuatpulmonar • Levizjetekoordinuaratediafragmesdhemurevetekraharorit

  11. Vleresimi • Inspektokraharorin • Ngjyren, shenjatdherushin • Shpejtesine • Perpjekjet • Simetrine • Shikocianozen, shpejtesinedheperpjekjetrespiratore, dhesimetrine e levizjeve. Shiko per devijimoseshtypjetetrakese. • Devijimitrakealtregonzhvendosjetemediastinit. Perkusodhekrahasozhurmat ne tedyanet e kraharorit. Degjomushkerite per pranineosejote zhurmaverespiratore. • Vleresooksigjenimin me oksimeter

  12. Ringjallja • Trajtobronkospazmenkercenuese per jetensapoteidentifikohet me salbutamolnebulizatordhe me bromide. • Dekompresomenjeherepneumatoraksin tension me anetetorakocentezes, ndjekur me njesistemdrenimi. • Monitorizo: • Saturimin e gjakut Arterial SpO2 • Shpejtesinerespiratore

  13. C – Circulation • Parimi –identifikodhetrajtoshokun • Vleresimi • Mat indeksetkardiovaskularedhenivelin e vetedijes. Examinopulsinqendror (idealjakarotidin) per ritmin, shpejtesinedhekarakterin. • Krahasonitedypulsetkarotideporjo ne tenjejtenkohe. Njereduktimosemungese e pulsit ne njeanemundtetregojeatheromalokaleoseaneurizemdisekt. • Mat tensionin e gjakutdhevleresoperfuzioninperiferik duke perdorurkohen e rimbushjeskapilare.

  14. Vleresimi • Hypotensionitregonfillimin e dekomposimit, qekerkontrajtimimediat per teparandaluarshokun e parikthyeshem • Tensioni normal igjakut ne njepacientteridhe me pare teshendetshemmundteruhetpanvaresisht se shokumundteshfaqet me shenjat e plotaklinike. • Kerko per ngushtimtepresionittepulsit. Kjondodhkurpresionisistolikigjakuteshte duke u mbeshteturngapergjigjaneuroadrenergjike (ketekolaminat) ndajreduktimittevolumit stroke qerritpresionindiastoliktegjakut. • Reduktimiivolumittegjakutmundtedemtojevetedijen duke reduktuarperfuzionin cerebral. • Disashkaqeteshokutkerkojnetrajtimspecifiksi adrenaline per anaphylaxis.

  15. Resuscitation oseRingjallja • Linjaintravenozeeshte e nevojshme ne tegjithetesemuretrende. Nesedydhohet per shokhypovolemikduhette happen dylinja me age te 18 g. • Fossaantekubitaleeshtezakonishtvendi me ilehte per tevendosurrrugenvenoze. • Merrnjekampiongjaku per examinimebazehematologjikedhebiokimikedhe ne rastetepershtatshme cross-match. Juduhettekonsideronimarjen e gjakut per gazetarteriale per te pare problemetventilatoredheacidozenmetabolike. • Çelesi • Lengjet, antibiotiket, glukoza, adrenalina, inotropet, antidodatdheelektricitetijanejetesore ne trajtimin e tipevetendryshmeteshokut.

  16. Ringjallja • Hypovolemike • Nesejudyshoni per hypovolemi, jepilengjesi Ringer Laktate 2 litra me bolusenga 500 ml. Pjasatjeter e lengjeve do tedeterminohet ne bazetenevojavedhepergjigjevetepacientit. Nese pas 2 l lengjeshpacientivazhdontejetehypotensivedhedyshohet per hemorragjiatehereduhettethirretmenjeherekirurgudheteurdherohetmasagjaku. • Kardiogjenike • Po e njejtagjendesizverdhje, ftohtesidhelekure e lagesht do teshihet ne shokunkardiogjenik. Prezenca e edemespulmonare do tediferencojeproblemin. PPV dheinotropet do teperdoren ne keterast. Konsiderokryerjen e menjehershmetekoronarografise ne rast se IM eshteshkakuishokut. • RitmiKardiak • Problemet me ritminkardiakshkaktojnepaqendrueshmerihemodinamikeqeduhettrajtuarsipasrekomandimeve. Ketopacinte do tekerkojnesedaciondhekardiovesion

  17. Ringjallja • Septike • Pacientihypotensiv, ingrohte, ivazodilatatuar, pyrexikeshteseptikderisateprovohet e kunderta. Kerko per rush ne formepupurashqenukzbardhenteseptiocemisemeningococcale. Kjogjendjekerkonmjem=kimtemenjehershem me peniciline benzyl 2.4 grdheceftriaxone 1gr. Kerkimetduhetteperfshinekulturetegjakut, CRP, • KetoAcidozaDiabetike(DKA) • Kerko per DKA tekpacientettachypneik,tedehidruar, dhehypotensive. Filloomenjeheretrajtimin. • Anaphylactike • Trajtohetshokungaanafilaksia. Ndonjeheresholumundtekete me shume se njeshkak. Dehidrimihasetshpeshtektesemuretakute. Nesenuk ka shenjateinsuficiencesventrikulareosedisrhyhmia, tegjithepacientetduhettemarrinlengje (200 – 300 ml menjehere). • Vazhdimiitrajtimitvaretngapergjigja e pacientitdherezultatet e testevelaboratorike.

  18. Monitorimi • Monitorizimiivazhdueshemisaturimitte O2 (pulsitteoksimetrit), pulsit, tensionittegjakut, dhe EKG japininformacionetevazhdueshmebazerrethpacientitdhepergjigjesngatrajtimi. • Konsiderovendosjen e njekatateri per temonitorizuarsasine e urines ne pacientet me shoksepsekjotregonsukseshmerine e ringjalljes.

  19. D – Disability ( ekzaminimi neurologic) • Parimi – per tegjeturdhetrajtuarmenjeherecdoshenjeneurologjikekercenuese per jeten. ( qendrueshmeri e gjate, overdozengaopioidi, infeksioniosesuspekt per ishemicerebrale). • Vleresimi • Mat madhesine e pupilavedhereagiminngadrita. Vleresonivelin e vetedijes duke perdorursystemin AVPU. OseshkallenGlaskoe. • Kontrollopozicionimin e pacientit. Ekzamino per shenjat e irritimitmeningeal. • Kujto: • Shikopozicionin e pacientit per prezencen e shenjavelimbikelaterale. • Examino per shenjateirritimitmeningeal • Kujto FAST – Face (fytyre), Arms (krahe), Speech ( e folura)dhe Time (koha)sinjeindikator per mundesine e hospitalizimit per njepotencial stroke. • Shikonivelin e glukozes ne gjak . Hypoglicemiamundtejete e shpeshte, kapet me lehtesidhetrajtohetpoaqlehte, dhesjellimplikimeseriozeneseterapiavonohet. Ajoduhettetrajtohetmenjeheredhegjaku arterial merret per tekontrolluarnivelindefinitivteglukozes.

  20. Ringjallja • Nesepacientieshteipavetedijshemeshtevitaleqetepastrohendheruhenrugetajtore. Jepioksigjensuplementarderikurtejenegatiinformacionetklinikedherezultatet e analizave. Parandalodemtiminsekondartetrurit duke siguruarmenaxhim optimal te A, B, dhe C. • KrizatTonike – klonikezakonishtzgjidhenspotanisht ne nje minute ose me pak. • Sigurohuqepacienti ka rrugeajrorepatente, po e merroksigjeninsuplementaldhemonitorizo ne menyreterregulltshenjatvitale. Vendospacientin ne pozicion per teparandaluaraspirimindhedemtiminngandonjeobjektrrethuas. Nukeshte e rradheqetengaterrohetreduktimiikrizestoniko-klonikesinjendalimisaj. Nesejumendoniqepacienti ka ndaluar se konvulsuari, kontrollo per hapjepasivetesyvedhemungesetelevizjevejonormaletesyve. Kujtotekontrolloshpacientin per hypoglycemia.

  21. Ringjallja, ShklallaGlaskoe • Hapja e Syve • Spontanisht 4 • Ndajtefolures 3 • Ndajstimulittedhimbshem 2 • Nukpergjigjet 1 • Best Verbal Response • Orientohet 5 • Confused 4 • Fjaletepapershtatshme 3 • Zeipakuptueshem 2 • Nukpergjigjet 1 • Best Motor Response • NdjekKomandat 6 • LokalizonDhimbjen 5 • Terhiqetngadhimbja 4 • Fleksionjonormal 3 • Extension jonormal 2 • Nukpergjigjet 1 • Kujto: nesekenidobesifokalelimbareduhettedokumentohetpergjigja me e mire motore.

  22. Ringjallja • Neseqendrueshmeriavazhdon (me shume se 2-5 min, dhe ne varesitegjendjes se pacientit), jepi benzodiazepine i/v pshlorazepan 4 mg per 2 min (perserite dozen pas 10 min nesepacientivazhdonteluftoje). • Nesebenzodiazepinatnukkontrollojnerezistencen, fillophenytoini/v me 15mg/kg per rreth 15 min duke e monitoruarpacientin me ECG. • Kymedikamentnuk e demtonnivelin e vetedijesdhe do telehtesojevleresimin e hershemneurologjik. • Nesekymjekimnuk e kontrollonqendrueshmerinekerkondihmeurgjentenganjeanestezist.

  23. Ringjallja • Ne hypoglicemifilloinfuzion me dextroze 10% oseglukagon 1mg i/v per teparandaluaruljen e metejshme. • Neseshkakudyshohettejetengaperdorimiialkolitjepipoashtu thiamine i/v • Nesepacientiipavetedijshem ka shenjatepermbajtjesopioide (pupilatevoglaqenukreagojne) jepimaloxonei/v 0.2mg • Pacientiipavetedijshemdhekonfuz do teketenevoje per CT tetrurit. Si do qetejetekjonukduhettevonojedhenien e antibiotikeve / antiviraleve per rastetkurdyshohet meningitis/encephalitis oseringjalljet e nevojshmekuperfshihetintubimi per tembrojturrrugetajrore. • Si rregullipergjithshempacientiipastabilizuarnukduhettelevizet ne vende me paktesigurtasiçeshte lab i CT, pa u konsultuar me pare. • Pacientet e dyshyar per ishemicerebraleduhettebejne CT ne fazat e hershmedheneseindikohetmundtemarreterapi me thrombolysisbrenda 4 oreve. • Monitoro • Glasgoe Coma Score • Pergjigjapupillary • Serumiiglucoszes.

  24. E – Expozimi • Parimi = Egzaminopacientinkompletdheparandalohypotermine • Gjendjet e rendatelekuresjanetelidhura me “C” por ne rasteteveçantaedhe me A,B, dhe D. • Ketuperfshihethypovolemia, vazodilatacioni, humbja e temperatures dherreziku per infeksion. • Sipasparimittemesipermju e kenitrajtuarketeqe ne fazat e meparshme.

  25. Vleresimi • Examino per trerasheterendesishme • Purpuraqenukzbardhen (septicemimeningococal) • Erythroderma • Demtime blister • Shenjat e tjerafizikeperfshijne • Gjakrrjedhjeose hematoma • Demtim, edema, infeksion • Mosharrotekerkosh peer shenjagjilperash.

  26. Ringjallja • Pacientet ne kete faze duhettekenemarrelengjedheantibiotike, nese ka qene e nevojshme, ne fazat e meparshmetevleresimitprimar. • Referimiurgjenttekdermatologumundtejeteinevojshem per tehetuardhemenaxhuarproblemet

  27. Monitorimi • Temperatura • Examinimikomprehensivnese e lejongjendja • Parandalohypoterminesidomostektevjetrit • Mbulopacientinndermjetexaminimeve me kujdesdhesigurohu se tegjithalengjetintavenozejanetengrohta • Efektivitetiiringjalljesmatet me permiresimin e gjendjeskliniketepacientit. • Eshte e rendesishmeperseritja e ekzaminimevedhematjevedhedokumentimiityre

  28. Monitorimi • Ne fund tevleresimitprimar ne njepacienttesemureakuteshte e rendesishmeqepacientitevleresohet ne vazhdimesi, sidomoskurtrajtimieshtefilluar. • Kjo do tetregoje se pacientieshtepergjigjur ne menyreadekuatedhenukporendohet • Celesiisuksesit • Vleresimi me iRendesishemeshteRivleresimi

  29. Monitorimi • Minimumiimonitorizimittenjepacientitesemureakuteshte: • Pulsioximetrik • ShpejtesiaRespiratore • PresioniiGjakut • Monitorimiivazhdueshem me ECG • GrafiToraksikureshte e pershtatshme • GazetArterialeteGjakutkureshte e pershtatshme • TemperaturaQendrore • PresioniQendrorVenozkureshte e pershtatshem • ShkallaGlaskoe • PergjigjenPupilare • Urinary output

  30. Monitorimi • Pjesa me e madhe e pacientevemjeksore do tekerkojnevetemkryerjen e njevleresimiprimartebrishte per te pare qenuk ka nevoje per nderhyrjeagresive . • Ne praktikenklinike ne pergjithesiprezantimipacient-doktor do tesigurojenjevleresimteshpejtete A, B,C se. • Njepacientqerriulurdhebisedon ka rrugeajrorepatentedhefunksionkardiorespiratorsufiçent per tesiguruaroksigjenimindheperfuzioninperfuzion.

  31. Monitorimi • Ka disasistemeqemundteperdoren per tevleresuar me shpejtesitesemuretakute, qetregojnesa ne rriskeshtekypacient. • Kjobazohet ne komponentet A,B,C,D • A variety of scoring systems can be used to assess the acutely ill patient rapidly • Respiracioni • Pulsi • Systolic blood pressure • PergjigjaMendore • Temperatura

  32. Sistemiipikevetehershmeparalajmeruese

  33. Monitorimi • Sasia e urines mundteperfshihet ne vleresimin ne pacientetqejanetekataterizuar • Cdokomponenteshteklasifikuar me piket 0-3. • Njepacientqe ka 3 pike per njekomponentdhe 4 pike per njekombinimkomponentesh ka nevoje per me shumedetaje • Vleresimiperpararendimitfiziologjikmerrrendesitemadhe • Pasigjendja e pacientitstabilizohet, vleresimisekondareshteinevojshem

More Related