Evaluatie proces plan van aanpak Voorkomen overgewicht in Rivierengebied

1. Evaluatie proces plan van aanpak Voorkomen overgewicht in Rivierengebied

2. Trends overgewicht/obesitas • “We” worden dikker… • - • Visueel: zwembad, gymzaal etc. • - Onderzoek: • Nederland > 50% overgewicht…. • kinderen richting >15% overgewicht • Omslag van overgewicht naar • obesitas gaande • Rivierenland is het “zwaartepunt” • Gelderland/Nederland Roeland Geertzen, mei-2008

3. Rivierengebied Roeland Geertzen, mei-2008

4. Oorzaken (1)fruittelers, meubelindustrie, kabelbranders Roeland Geertzen, mei-2008

5. Oorzaken (2)religie Roeland Geertzen, mei-2008

6. Onderzoek ITJIntegraal Toezicht Jeugdzaken (1) • Aanloop • - Informatie stavaza Sociaal-economische agenda Regio Rivierenland, augustus 2006, Ophemert • Persoonlijke interesse in onderwerp • - sportwereld (nieuwe werkmethodiek) • - echtgenote werkzaam NIGZ • dwz oriëntatie op project • - in september 2006 verzoek van ITJ naar onderzoek in Culemborg, mits bereidheid tot opstellen van actieplan • - Gemeente Culemborg akkoord Roeland Geertzen, mei-2008

7. Onderzoek ITJIntegraal Toezicht Jeugdzaken (2) • Onderszoeksopdracht: • hoe zorgen de organisaties in Culemborg er samen voor dat • kinderen (0-18 jaar) een gezond lichaamsgewicht hebben? • Methode: • Interviews professionals, kinderen en ouders • Dossier onderzoek en levensloop • Enquete Roeland Geertzen, mei-2008

8. Resultaten • 1. Ouders en kinderen vinden de toename van overgewicht een belangrijk probleem • 2. Geen gevoel van urgentie bij professionals en organisaties • 3. Professionals rekenen het niet altijd tot hun verantwoordelijkheid • 4. Weinig samenwerking om het onderwerp aan te pakken Roeland Geertzen, mei-2008

9. Leeftijd Gewicht JGZ Huisarts School Diëtist Anders 0 1 2 Normaal Komt op de contactmomenten. Zit qua groei op 2, 5 jarige leeftijd boven de bovenste curve. De curve van de eerste 13 maanden is gemiddeld. 3 Over-gewicht Tandarts verwijst naar kaakchirurg in ver-band met zuigfles-cariës. Kaakchirurg doet een gebitsanering onder volledige anesthesie. 4 5 Obesitas 6 Huisarts signaleert: is te zwaar 7 Basisschool: advies om naar een diëtist te gaan Huisarts verwijst naar diëtist 8 Beweegt moeizaam door overgewicht. Advies: diëtist en sporten. Hercontrole over een jaar. Moeite met gym vanwege gewicht. School vraagt of jongen bij diëtist is. Moeder geeft aan van niet. 9 Buikkrampen en maagklachten. Huisarts schrijft laxeermiddel. voor. Nog steeds buikpijn en maag-zuur. Blijven gebruiken laxeermiddel en verwijzing diëtist. Overgewicht blijft, maar slaat vaak traktaties af. 10 Begin van de behandeling bij de diëtist. Doelstelling is gewichtsstabilisering bij lengtegroei en bekend raken met de richtlijnen goede voeding. Komt eens per maand bij diëtist. Valt in acht maand-en 3kilo af en komt drie kilo aan. Levensloop Roeland Geertzen, mei-2008

10. Conclusie • Overgewicht bij jongeren in Culemborg is een groot probleem. Hoewel ouders en kinderen het belangrijk vinden dat overgewicht in Culemborg wordt aangepakt, is er op dit moment geen sprake van een goede aanpak. • Verbetering is nodig vanuit het belang van de gezondheid en het welbevinden van jongeren. • Er zijn mogelijkheden om de aanpak te verbeteren. Roeland Geertzen, mei-2008

11. Mogelijkheden Regie gemeente(n) in samenwerking met inwoners en betrokken organisaties (kennen fysieke/sociale omgeving). 2. Inwoners vinden het probleem belangrijk (urgentie). 3. Veel organisaties/instanties zijn aanwezig, maar aanbods- en niet vraaggericht en niet gericht op samenwerking. 4. Er zijn interventies beschikbaar, aangeraden door experts. Benodigd Gezonde keuze makkelijk maken. 2. Probleem en achtergrond in beeld krijgen (onderzoek: hoe gezond is gemeente). 3. Sneller signaleren en aanpakken: daarbij bereik vergroten. 4. Bij risicogroepen de achterliggende factoren doorgronden en bereik verhogen 5. Eenduidige aanpak op alle plekken waar jongeren tijd doorbrengen. Aanbevelingen tbv plan van aanpak Roeland Geertzen, mei-2008

12. Hoe ommezwaai? Roeland Geertzen, mei-2008

13. Gevoel urgentie Roeland Geertzen, mei-2008

14. Voorstel van plan van aanpakregie gemeente Culemborg • Aanloopperiode lang (2006-2008): • - push and pull • - ritmiek 4 jaren (politiek, dus ook bij uitvoeringsorganisaties) • Geleid tot nieuw gezondheidsbeleid (2008-2012) • doel:gezonde basis • subdoelen:1:versterken van de jeugd- en preventieve gezondheidszorg • 2:bevorderen van sportdeelname onder de gehele bevolking • 3:versterken van opvoedingsondersteuning • Een van de beoogde resultaten is: • uitvoeren programma voorkomen overgewicht en bevorderen van een gezondere leeftstijl opstellen Roeland Geertzen, mei-2008

15. Doorbraak • (In-)formeel sein op groen: najaar 2008/begin 2009 • Methode: doorbraak • - Gevoel urgentie: bevolking, para-medici en politiek • - Boek met best practices • - Ervaringsdeskundigen/experts • Themata: • - kind en ouder • - kind en school/vrije tijd • - gemeente • - evaluatie/implementatie in regulier beleid Roeland Geertzen, mei-2008

16. Ervaringen • Onderzoek ITJ • Urgentiebesef • Aanzet tot actieplan • Aanloop tot actieplan (is in rudimentaire vorm gemaakt) • ‘push and pull’ • - overheden (wel/geen item versus geld; indien geld dan geoormerkt voor preferente partijen) • - stroeve samenwerking (para) medici • - idem toeleveranciers (concurrentie) • - waar ligt regie/coordinatie (gemeente/regio/GGD etc) Roeland Geertzen, mei-2008