İç Denetim Sunumu

1. İç DenetimSunumu H.Abdullah KAYA Daire Başkanı 23-25 .05.2006 Ankara

2. Sunum Planı • İç denetimin gelişimi • Uluslararası tanımı • Ülkemizde kamuya uyarlanması • Kamuda iç denetimin işleyişi • İç denetçilerin öncelikli yapacakları işler • İç denetim sonrası denetim yapımız • Sonuç

3. Denetim • Teftiş, • Kontrol • Denetim Kavramları birbirinin yerine kullanılmakla birlikte farlı hususları ifade ederler. Bu günkü anlamda risk odaklı iç denetime, denetim anlayışında zaman içinde yaşanan gelişmeler sonucunda ulaşılmıştır.

4. İç Denetçiler Enstitüsü (IIA) • 1941 yılında New York’ta kurulmuştur. • İç denetim, iç kontrol, bilgi teknolojisi denetimi gibi konularda hizmet vermektedir. • İç denetime ilişkin standartlar ve etik kurallar belirlenmesine ve geliştirilmesine katkılarda bulunmaktadır.

5. Uluslararası İç DenetimStandartları • Nitelik Standartları: İç denetim faaliyetini sürdürenlerin ve birimlerin özelliklerini belirler. Her denetçi veya birime uygulanması mümkündür. • Performans standartları:İç denetim faaliyetinin içeriğini, yapılış yöntemlerini ve performansının nasıl değerlendirileceğini açıklar. • Uygulama Standartları: Özel denetim görevlerinde uyulacak özel açıklamaları ve talimatları içerir.

6. İç Denetimin Tanımı İç denetim; kurumun her türlü etkinliğini geliştirmek, iyileştirmek ve kuruma değer katmak amacıyla, bağımsız ve tarafsız bir şekilde güvence ve danışmanlık hizmeti vermektir. İç denetçiler, risk yönetimi, iç kontrol ve yönetim süreçlerinin etkinliği ve verimliliğinin değerlendirilmesi ve geliştirilmesi için sistematik yaklaşımlar geliştirerek kurumun hedeflerinin gerçekleştirilmesine yardımcı olurlar. (Institute of Internal Auditors, 2002)

7. İç Denetim Tanımının Unsurları • Objektif olunması, • Güvence ve danışmanlık hizmeti verilmesi, • Kurumun faaliyetlerini geliştirmek ve değer katmak, • Kurumun hedeflerinin geliştirilmesine yardımcı olunması, • Risk yönetimi, iç kontrol süreçleri ve yönetsel süreçlerin denetimi, • Sistematik ve disiplinli çalışma,

8. Kamuda İç Denetim • 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 63,64,65,66 ve 67’inci maddelerinde • İç denetim, • İç denetçinin görevleri, • İç denetçinin nitelikleri ve atanması, • İç Denetim Koordinasyon Kurulu ve bu kurulun görevleri düzenlenmiştir. • Kamu Yönetimi Temel Kanunu Tasarısının 38, 39 ve 40 ncı maddelerde; • Denetimin tanımına, • Denetim türlerine, • Denetimin kamuda uygulanmasına ilişkin düzenlemelere yer verilmiştir.

9. 5018 Sayılı Kanunda İç Denetim Sistemi • İç Denetim Koordinasyon Kurulu kurulmuştur. • Risk esaslı olarak iç denetim yapılması, • Üst yöneticiye bağlı iç denetçi istihdamı, • Sertifikalı iç denetçiler, • İç denetim standartlarına uygun sistematik ve sürekli denetim, Öngörülmüştür.

10. İç Denetçi Atanması Daimi Süreç Geçici Süreç İç Denetçi Adayı İç Denetçi Adayı Başvuru Başvuru Kurul İdare Sınav İç denetçi eğitimi talebi • İç denetçi • atamasının bildirimi Eğitim Bilgi Kurul Atama Sertifika Sınavı Sertifikalı İç Denetçi İç Denetçi Eğitimi İç Denetçi Başvuru İdare Atama İç Denetçi

11. İç Denetim Faaliyeti 3 yıllık stratejik denetim planını hazırlar ve yayınlar Kurul • Onaylanan denetim plan ve • Programının bilgilendirme • Amacıyla sunulması Hedef gösterme Yıllık denetim programı • Bilgilendirme amacıyla • raporun gönderilmesi Onay istemi İç Denetim Birim Bşk Denetim sonuçlarının sunumu Üst Yönetici Onay istemi • Denetim programının • uygulanması görevi Rapor Çıktısı 3 Yıllık denetim planı Rapor özeti sunumu İç Denetçi Denetim Gözetim Sorumlusu Gözetim Denetleme Denetlenen İdare

12. Aktörler Arası İlişkiler Denetim Gözetim Sorumlusu Gözetim Üst Yönetici İç Denetçi Görevlendirme Kadro Yoksa Görevlendirme Arasından Seçim İç Denetim Birimi Bşk Atama Kadro Varsa Atama 3 lü kararname Bakan Görevden Alınmada Bilgilendirme Kurul

13. İç Denetim Faaliyeti ve Diğer Denetim Alanlarıyla İlişkiler Teftiş Dış Denetim • Alan çakışması VAR • Dışarıda kalan sadece ani baskınlar şeklinde yapılan teftişler Alan çakışması yok • İç Denetim • Uygunluk denetimi • Mali tabloların güvenilirliği denetimi • Performans denetimi • Bilgi Teknolojileri denetimi • Sistem denetimi Alan çakışması yok Alan çakışması yok Soruşturma İnceleme Diğer Denetim (Vergi İncelemesi vb)

14. İç Denetim Evreni ve Dışında Kalanlar BİT KAMU İDARELERİ OLARAK İÇ DENETİM Evreni KİT Düzenleyici ve Denetleyici Kurumlar

15. İç Denetçilerin Öncelikli Çalışmaları İç denetçiler: • İç Denetim Birimi İşlem yönergelerinin oluşturulması • Risk yönetiminin tanıtımı • Kurum makro risk haritasını oluşturulması • İdari işlerin ve süreçlerinin yazılı hale getirilmesi • Riskleri ve derecelerini tespit • İç kontrol önlemlerinin tanıtımı • Alınması gereken iç kontrol önlemlerinin önerilmesi Çalışmalarına öncelik verilerek 2006 yılında İç denetim yapılabilir idari yapı oluşturmaya çalışacaklardır.

16. BAKAN Müfettiş Müsteşar İç Denetçi Genel Müdür Genel Müdür İl Müdürü (Taşra) Kontrolör Denetmen veya Müfettiş Mevcut Denetim Yapısı

17. Müfettiş (Bakanlıkta) Kontrolör (Müsteşarlık ve Genel Müdürlükte) Denetmen (İl Müdürlüğünde) Soruşturma İnceleme ve diğer görevler Uygunluk Denetimi (İdari, Mali) İç Denetçi Sistem, Performans, Bilgi İşlem (Bakanlık ve diğer idarelerde) Mevcut Görev Alanları

18. Sonuç • İç denetim sisteminin başarıyla uygulanması halinde: • 5018 sayılı kanunla getirilen yönetim sorumluluğu ilkesi başarıyla uygulanabilecektir. • Üst yöneticilere, • Kurum çalışanlarına, • Kamuoyu ve kurumla ilgili taraflara güvence sağlayacaktır. • Geçmişe ve mevzuata odaklı denetim sistemimiz, uluslararası uygulamalar paralelinde geliştirilmiş olacaktır. • AB mevzuatı ile uluslararası uygulama ve standartlar denetim alanında yakalanmış olacaktır. • Kamu idarelerinin faaliyetlerinin etkinlik ve verimliliğinin artırılmasına olanak sağlanacaktır.

19. Teşekkürler