260 likes | 464 Views
Nutriëntrecuperatie uit digestaat. 2 e Vergistingsforum , Gent 19/09/12. Viooltje Lebuf, VCM. Inhoud. Inleiding VCM Digestaat in Vlaanderen Nutriëntrecuperatie Beschrijving van de technieken Karakterisatie van de eindproducten Nood aan verder onderzoek Gerelateerde projecten
E N D
Nutriëntrecuperatie uit digestaat 2eVergistingsforum, Gent 19/09/12 Viooltje Lebuf, VCM
Inhoud Inleiding VCM Digestaat in Vlaanderen Nutriëntrecuperatie Beschrijving van de technieken Karakterisatie van de eindproducten Noodaanverderonderzoek Gerelateerdeprojecten Conclusie Andereactiesbinnen ARBOR Studiereispilootmineralenconcentraten
I. Inleiding VCM • VCM: VlaamsCoördinatiecentrumvoorMestverwerking • Centraalaanspreekpunt in Vlaanderenrondmestverwerking • Intermediairtussenoverheid en mestverwerkingssector • Activiteiten • Overlegcoördinerentussenoverheid en de sector • Beleidsondersteuning • Onafhankelijk advies voorlandbouwers, mestverwerkers, particulieren, ondernemers,... • Kenniscentrum met sterke focus op innovatie in mestverwerking • Energie- en nutriëntrecuperatie uit mest & digestaat • Projectwerking
II. Digestaat in Vlaanderen: ruwdigestaat Afzetnaarderden Drogen Digestaat938.700 ton136 vergisters2 Compostering Export Pellets Scheiden Compostering ... 1 Vlacoactiviteitenverslag 2011 2 VCM-enquête 2011, Voortgangsrapport Biogas-e 2011
II. Digestaat in Vlaanderen: dikkefractie Dikkefractie Drogen Afzetnaarderden Composteren Export Export Pellets Pellets Compostering Compostering
II. Digestaat in Vlaanderen: dunnefractie Dunnefractie Afzetnaarderden Indampen Biologie Filtratie Strippen Biologie Indampen Landbouw Export Filtratie Filtratie Landbouw Landbouw Landbouw
III. Nutriëntrecuperatie • Organische en kunstmeststoffen watervervuiling • Europesenitraatrichtlijn (1991) • Dierlijkemestuitspreidengelimiteerd (170 kg N/ha) • Digestaatafzetuit co-vergisting=> problematisch • Investeren in eendigestaatnabehandeling • Fosforschaarstedreigt + stijgendeenergieprijzen • Volatieleprijzenkunstmeststoffen • Digestaatnabehandeling die NPK recupereert • Hoe kandigestaatalsduurzamebron van nutriëntenwordentoegepast?
II. Nutriëntrecuperatie • Moeilijkaftelijnen • Interpretatie: • Eindproduct met hogereconcentratieaan NPK danruwdigestaat • Technieken die NPK scheiden van organischestof • Met alsdoel: eindproductdatkaningezetworden ter vervanging van kunstmestofalsgrondstof in industriëleprocessen
IV. Beschrijving van de technieken: Zureluchtwasser • Drogen, composteren, indampen, ... • Belangrijk: behandelingdrooggassen • Stof, ammoniak, geurcomponenten • Meestal: zureluchtwasser die NH3capteert • Restproduct: (NH4)2SO4 • Kunstmeststof • Variabele N-inhoud • Lage pH, zoutgehalte • Zwavelgehaltebeperkttoediening • Status: full scale
IV. Beschrijving van de technieken: P-extractieuitassen • Assen: P-, K-, Al- & Si-componenten + zwaremetalen (Cu, Zn, Cd) • Verschillendeprocessen • Thermochemisch • Toevoegen van MgCl2 & verhitten tot 1000°C • Zwaremetalen in de gasfase • Productie van CaHPO4 (kunstmest?) • Nat-chemischeopwerkingstechnieken • Zureextractie • Bemestendewaarde (Kuligowski et al., 2010) • Status • Full scale voorassen van slibwaterzuivering (SNB – Thermphos), kippenmest (NL) • Laboschaal
IV. Beschrijving van de technieken: Drukgedrevenmembraanfiltratie: MF, UF, RO • Types • Druk: RO > UF > MF • Poriegrootte: MF > UF > RO • Concentraat: zwevendedeeltjes (MF), macromolecules (UF), ionen (RO) • Anderevoorbehandeling: DAF (+ coagulantia, flocculantia) • Knelpunt: vervuiling van de membranen • Zwevendedeeltjes, zouten met beperkteoplosbaarheid, biofouling • Hogeretangentiële flux, anti-scalants, reiniging (NaOH & H2SO4) • Pilootinstallatiesmineralenconcentraten (NL) • Agronomische, economische & milieukundigeeffecten van MC • Doel: erkenningalskunstmestvervanger • EU 2003/2003 (EU-meststof) • Nitraatrichtlijn: toedieningonder de kunstmestnorm • Status: full-scale
IV. Beschrijving van de technieken: Membraangerelateerdetechnieken • Forward osmose • Onttrekkingsvloeistofipvdruk • Status • Full-scale in anderesectoren, geenproeven (?) met digestaat • Electrodialyse • Ionenuitwisselingsmembranen + elektrischepotentiaal • Transfer van NH4+, K+ en HCO3- • Status • Geen full-scale in Vlaanderen, testen op laboschaal in de literatuur • Transmembraanchemosorptie • Innovatievevarkensstal in NL met scheidingmest/urine • Gasvormig NH3diffundeert door membraan & wordtafgevangen in zwavelzuur • Status: piloot in NL, geentesten in Vlaanderen (?)
IV. Beschrijving van de technieken: Fosforprecipitatie • Oplosbaarfosfaat (orthofosfaat) kangeprecipiteerdworden door: • Ca2+ Ca3(PO4)2 • Mg2+ MgNH4PO4 of MgKPO4 (MAP of struviet) • K+ K2NH4PO4 (kalium-struviet) • Commerciëleprocessen in ontwikkeling: • Reactoren • Grote, zuiverekristallen (dmv seeding) • Full-scale in waterzuivering • Status: full-scale voorkalvergier in NL, labo- en full-scale testen in VL • Optioneel: oplossenorganischgebonden P • Hydrolyse (verzuring) om P op telossenuitorganischeverbindingen • Creëerteen P-armedikkefractie
IV. Beschrijving van de technieken: Ammoniakstrippen • Voorbehandeling met Ca(OH)2 • Verwijdert Ca2+, Mg2+, carbonzuren, carbonaten • Gewenste pH-stijging • Strippen • Beluchting in gepaktekolombij pH 10, T 70°C • Knelpunten: neerslagvorming & fouling van het pakkingsmateriaal, periodiekereinigingnoodzakelijk • Zureluchtwasser • Stripgas + zwavelzuur ammoniumsulfaat • Hogere N-inhouddanluchtwasserdrooggassen/stallucht • Status • Full-scale + piloot (MIP)
IV. Beschrijving van de technieken: Biomassaproductie & oogst • Onderzoeknaaralgen & eendenkroos • Verwijderen van P&N door plantopname • Knelpunt: zwevendedeeltjes, humuszuren,... reductie van de lichtpenetratie • Max. concentraties in het groeimedium • Grote oppervlakten & watervolumes • Valorisatie van de biomassa • Biobasedchemicaliën • Biobrandstoffen • Bemesting • Veevoeder (GMP) • Status • Labotesten + piloot met eendenkroos in NL
VI. Noodaanverderonderzoek • Technische knelpunten • Waterzuiveringstechnieken vertaald naar digestaatverwerking knelpunten • Marketing • Toegevoegde waarde van het eindproduct vs de benodigde investering • Eindgebruikers: landbouwers of industriële gebruikers? • Wetgevend • Herdefiniëring kunstmest die de deur openstelt voor groene kunstmestvervangers • Geen uitsluiting puur op basis van ‘dierlijke origine’ • Duurzaamheid • Vergelijkende analyse milieu-impact (LCA) • Verbruik van warmte, elektriciteit & chemicaliën, risico op emissies • Reductie van het kunstmestgebruik
VII. Gerelateerdeprojecten • ARBOR • Interreg IV.B • Versneldeingang van bio-energie in NWE • Inventarisatie van nutriëntrecuperatietechnieken • Karakterisatie van de eindproducten • Veldproeven • Marktstudie • MIP Nutricycle • Productie van groenekunstmestvervangers • Pilootinstallatiesvoorammoniakstripping & doorgedrevenscheiding • Labotesten met struviet
VIII. Conclusie • Hogenutriëntendruk + dreigende P-schaarste • Digestaatverwerking • Digestaatbehandelenalseenwaardevollebron van nutriënten • Technieken • Full-scale • Zureluchtwassers, membraanfiltratie, ammoniak stripping • Doorbraak full-scale • Struvietprecipitatie • Eventueel op langeretermijn • Electrodialyse, forward osmose, TMCS, biomassaproductie • Vraagteken • P-extractieuitassen/biochars • Verdereontwikkelingenzullenenkelplaatsvindenalseconomischplaatjeklopt • Prijsvoorgerecupereerdenutriënten in overeenstemming met prijsvoor NPK in kunstmeststoffen
IX. Andereactiesrondvergisting in ARBOR LCA’s van verschillende scenario’s voordigestaatnabehandeling Economische analyses van verschillende scenario’s voordigestaatnabehandeling Nevenstromenuit de landbouwnaarvergisting (maïsstro, preiresten, spruitstokken): biogaspotentieel en logistiek Bermgrasverzamelen & vergisten, creatie van biogashubvoorcentraleopwerking tot biomethaan Vraag en aanbod van industrie en landbouwvoorbiomassa op elkaarafstemmen in regio Roeselare, creëren van nieuwesamenwerking
X. Studiereispilootmineralenconcentraten • BezoekaanloonwerkbedrijfHoubraken (Bergeijk, NL) • Rondleiding op pilootinstallatiemembraanfiltratie • Toelichting: • Pilootprojectmineralenconcentraten • Europesewetgeving • Aanwending op grasland en akkerland + demofilm • Resultaten van toepassing op grasland, akkerland en volleveldsgroenten • Noteer nu reeds in uw agenda: donderdag 8 november 2012 • Kaderttevens in de nieuweopleiding biogas • Meer informatievolgt! • Opleiding biogas
Vragen? Viooltje Lebuf Abdijbekestraat 9 8200Sint-Andries Mail: viooltje.lebuf@west-vlaanderen.be Tel: 050/40.72.06