340 likes | 801 Views
Dolny Paleolit Technologia i typologia.
E N D
Dolny Paleolit Technologia i typologia Prezentacja wykonana na potrzeby zajęć dydaktycznych na kierunku archeologia. Może być wykorzystywana wyłącznie w celach edukacyjnych i wyłącznie w zastosowaniach niekomercyjnych. W prezentacji wykorzystano materiał ilustracyjny z publikacji wymienionych w literaturze do tematu i stron internetowych (m.in. Wikipedii) oraz wystawy ArchäologischesLandesmuseum w Schleswigu
Przemysły dolnego paleolitu • Olduwajen (przemysły otoczakowe) • Aszelien • Klaktonien • Przemysły mikrolityczne
Olduwajen • Przemysły olduwajskie – najstarsze i najprostsze narzędzia wykonywane na otoczakach • Chopper, chopping tool – otoczaki ze śladami odbić; prawdopodobnie są to rdzenie, a nie narzędzia • Krzemieniarstwo bardzo proste – podstawowym założeniem jest uzyskanie odłupka o ostrej krawędzi
Aszelien • Najbardziej charakterystycznym elementem zespołów aszelskich są duże narzędzia bifacjalne (dwustronne) • Wytwarzanie dużych narzędzi bifacjalnych wymagało głębszego planowania, lepszych umiejętności i większej inwestycji czasu. Dlatego tak uzyskane narzędzia jako cenniejsze wykorzystywano dłużej. • Dla aszelskich narzędzi bifacjalnych bardzo charakterystyczna jest symetria
Narzędzia bifacjalne (bifasy) • Bifasy – w pal. dolnym gł. pięściaki – są definiowane przez obróbkę dwustronną. • Bifasy były wykonywane z brył surowca (w pal. dolnym Afryki – często z bazaltu) lub dużych odłupków. W tym ostatnim przypadku obróbka obu powierzchni nie musiała być jednakowo intensywna. W skrajnych przypadkach mówimy o obróbce unifacjalnej (gł. w śr. paleolicie). • W przypadku produkcji bifacjalnej odłupki to odpady, na ogół nie wykorzystywano ich do produkcji narzędzi.
Odpady z produkcji bifacjalnej • Dwukierunkowy układ negatywów na stronie wierzchniej • Odłupki ścieniające • Odłupki przeniesione
Narzędzia aszelskie • Pięściaki (ang. Handaxe) • Rozłupce (ang. Cleaver) • podobnie jak w innych jednostkach, dominują jednak rdzenie i typowe narzędzia odłupkowe!
Pięściaki wczesnoaszelskie i późnoaszelskie • Wczesnoaszelskie – produkowane przy pomocy techniki twardego tłuka • Klasyczne – produkowane przy pomocy techniki miękkiego tłuka
Bifasy wczesnoaszelskie Bifasy klasyczne
Typy pięściaków • Nieumiarowe (najczęściej twardotłukowe) • Sercowate i migdałowate • Trójkątne • Owalne • Kończaste (w tym lancetowate, piki i in.). • Mikockie
Literatura do tematu • Debenath, A., Dibble, H.L. ,1994. Handbook of Paleolithic Typology: Lower and Middle Paleolithic of Europe. Philadelphia: University Museum Press. • Bordes, F., 1984, Typologie duPaleolitique Ancien et Moyen, Bordeaux • Ginter, B., Kozłowski, J.K., 1990, Technika obróbki i typologia wyrobów kamiennych paleolitu, mezolitu i neolitu, Warszawa • Inizian, M.-L., Reduron-Ballinger, M., Roche, H., Tixier, J., 1999, Technology and Terminology of Knapped Stone, Nanterre • Soressi, M., Dibble, H.L. (eds.), 2003, MultipleApproaches to theStudy of Bifacial Technologies, Philadelphia • Whittaker, J.C., 1994, Flintknapping. Making and understanding stone tools, Austin