230 likes | 380 Views
HIDATIDOSIREN IKERKETA OROKORRA. MANIEGA Dk. HIDATIDOSIREN IKERKETA OROKORRA. 1-SARRERA. 2-EPIDEMIOLOGIA. 3-AGENTE ETIOLOGIKOA. 4-ZIKLO BIOLOGIKOA. 5-PATOGENIA. 6-ANATOMIA PATOLOGIKOA. 7-DIAGNOSTIKOA 8-BILAKAERA 9-TRATAMENDUA. 10-HIDATIDOSI ALBEOLARRA. 1-SARRERA. Parasitosi bat
E N D
HIDATIDOSIREN IKERKETA OROKORRA MANIEGA Dk.
HIDATIDOSIREN IKERKETA OROKORRA 1-SARRERA. 2-EPIDEMIOLOGIA. 3-AGENTE ETIOLOGIKOA. 4-ZIKLO BIOLOGIKOA. 5-PATOGENIA. 6-ANATOMIA PATOLOGIKOA. 7-DIAGNOSTIKOA 8-BILAKAERA 9-TRATAMENDUA. 10-HIDATIDOSI ALBEOLARRA.
1-SARRERA. • Parasitosi bat • Tenia echinococcus • Gizakia ostalari bitartekoa • Txakurra behin betiko ostalaria. • 2-EPIDEMIOLOGIA. • Hego Ameriketan eta Mediterraneoko arroan endemikoa.Edozein tokitan ager daiteke. • Inzidentzia 2000 kasu berriak urtean • Faktoreak:ardi edo behi-azienda handiak, parasitoak hilgabeko txakur kopurua, higiene-arazoak.
3-AGENTE ETIOLOGIKOA. • Harra bat: Taenia echinococcus. • Platelminto taldekidea, Zestodoklasekoa,ap.digestiborik ez. • Lau espezie,baina bik gizakietan eraginarekin: e.granulosus eta e.multilokularis (hidatidosi albeolarra). • Ostalari behin betikoa: tenia heldua darama. • Ostalari behin-behinekoak:larba edo metazestodoa. • Tenia heldua: txikia (7-8 mm) • -Burua edo eskolex • -Lepoa: proglotideak • -Gorputza edo estrobiloa. • -Onkosferak. Enbrioi hexakantoa.
TENIA HELDUA: • Burua edoexkolex: • Kakoz koroa bikoitza eta lau bentosak ditu • Lepoa: • Hemendik hazten da,proglotideakemanez. • Gorputza edoestrobiloa: • Hiru proglotideekin,gehienetan. Bakoitzak ugaltze organo hermafrodita osoa. • Ernalketa gurutzatua onartzen da, ez autoernalketa. • Arrautz ernalduakonkosferakdira.Barruan daramateenbrioihexakantoa(sei kako dituelako)
4-ZIKLO BIOLOGIKOA. TENIA HELDUA Arrautzak Ostalari behin betikoa Ziklo sexuatua Ostalari bitartekoa erraiak Enbrioi hexakantoa Ziklo asexuatua Protoeskolizeak KISTE HIDATIDIKOA (metazestodo edo larba)
5- PATOGENIA: • HIDATIDOSI PRIMARIOA: • Bide digestibotikhexakantoa hesteetako paretanporta sistemaragibelera ( Lehman lehenengo iragazkia )metazestodo edo larba bilakatukiste hidatidikoa. • Gibeletikbiriketara ( Lehman bigarren iragazkia )biriketako hidatidosiabarreiadura. • HIDATIDOSI SEKUNDARIOA: • Kiste hidatidikoa apurtzen bada, eskolizeak askatzen dira eta kiste berri bat ager daiteke edozein tokitan.
6-ANATOMIA PATOLOGIKOA. • MINTZAK • EDUKIA • 1-Mintzak: • Adbentizioa-ektozisto: ez da parasitoren mintz bat, organoren erreakzioa baizik. • Kutikula:Kanpoko geruza, mukopolisakaridoetan aberatsa. Iragazki selektiboa (elikagaiak bai, mikroorganismoak ez). Ezaugarri antigenikoak ditu. • Ernetzekoa-endozisto-mintz proligeroa:Kutikularekin bananduezina. Eman ditzake kapsula proligeroak (barruan haziko dira protoeskolizeak) edota ume besikulak (besikula hidatidiko berriak, kutikularekin)
ANATOMIA PATOLOGIKOA: • 2-Edukia: • Isurkari hidatidikoa: *Argia,gardena. • *Arroka ura (plasmatik eratorrita) • *Oso antigenikoa. • Lokatza hidatidikoa: *Kapsula proligeroak,eskolizeak... • Ume besikulak • Kokapen ohikoena gibela da. Bigarrena birikak.
HIDATIDOSIA • 7-DIAGNOSTIKOA. • Klinikoa: anamnesia • Vomica-okagarria • Irudi probak: Rx • ECO • TC • RM • Laborategia • Histopatologia
DIAGNOSTIKO KLINIKOA: -Ogibidea: artzainak, harakinak… -Txakurrekin kontaktua. -Non bizi da gaixoa. -Aurreko krisi anafilaktikoak, urtikaria edota prurito. -Sarritan ezusteko aurkikuntza da. -Okagarri: mintzetako hondarrak oka egitea da.Zapore gazia dauka eta biriketako hidatidosiaren zeinu iradokitzailea da.
IRUDI PROBAK: • Rx: • Biriketan edo gibelean kaltzifikazioak. • Ecografia: • Oso ona gibeleko hidatidosiaren diagnostikoa egiteko • Eskanerra: • Hoberena. Erlazioak ikusteko oso ona (anatomikoak,baskularrak) • RMN: • Erradiaziorik gabe. Behazun-bidearekiko erlazioak ikusteko. • Bestelakoak: • Angiografia, gammagrafia, laparoskopia...
HIDATIDOSIA Laborategia: -Eosinofilia -Weinberg-en erreakzioa -Casoni-ren larruazpiko erreakzioa Fidagarritasun gehiagorekin: -Zehar-hemaglutinazioa -Latex aglutinazioa -Inmunoelektroforesia (arku 5) -Zehar-inmunofluoreszentzia
LABORATEGIA • Eosinofilia: • Ez da espezifikoa ezta egonkorra ere. • Weinberg-ren erreakzioa: • %70-80 kasuetan (+) • (-) bada ez du diagnostikoa baztertzen • Casoni-ren dermis-barneko erreakzioa: • %85-90 kasuetan (+) • (+) faltsu asko ematen du
LABORATEGIA • Zehar-hemaglutinazioa: • Latex aglutinazioa: • Hauek dira (+) %70 biriketako hidatidosietan eta %95 gibelakoetan • Inmunoelektroforesia: • IgM eta IgG espezifikoak. • Arku 5: espezifikoa da. • IgE osoa eta IgE espezifikoa • Zehar-inmunofluoreszentzia • ELISA
HIDATIDOSIA 8-BILAKAERA. Hazkundea Kaltzifikazioa Infekzioa Apurketa
KALTZIFIKAZIOA: Adbentizioa nekrosatu egiten da, haren gainean kaltzio gatzak agertzen dira. Ohikoa gibeleko kisteetan, biriketakoetan ez. Kaltzifikazioak ez du esan nahi kistea hilda dagoela. INFEKZIOA: Kisteren apurketa errazten du. APURKETA: Konplikaziorik larrienetakoa. Shock anafilaktikoa ager daiteke Hidatidosi sekundarioa.
HIDATIDOSIA • 9-TRATAMENDUA. • Profilaxia: -Neurri osasun-higienikoak. • T. Medikoa:-Arrisku handiko gaixoak • -Ebakuntzarik nahi ez. • -Hidat. barreiatua edo anizkuna. • -Kiste txikiak. • Mebendazol, flubendazol,albendazol. 3-6 hilabeteko tratamendua.
TRATAMENDU KIRURGIKOA: Indikazio orokorrak: Arazoak ematen dituzten kisteak (kokapena edo tamainarengatik). Apurketarako arrisku handia. Kisteren apurketa edo infekzioa. Atal kirurgikoa babestuko dugu suero salino hipertonikoarekin.
HIDATIDOSIA • T. KIRURGIKOA: Ebakuntzak irekiak eta itxiak. • Ebakuntza erradikalak: -Ablazioa • -Erauzketa partzialak • -Kistektomia • Kistoperikistektomia • Ebakuntza partzialak: -Marsupializazioa. • - “ itxia • -Barneko drainatzea. • -Hondakin-barrunbearen itxiera • - “ “ gutxitu
T.Kirurgikoa • EBAKUNTZA ERRADIKALAK: • Ablazioa: • Organo osoa • Organo zati bat (segmentektomia,lobektomia…) • Kistektomia: • Kiste osoa,adbentizioarekin. • Kistoperikistektomia: • Kiste osoa gehi ondoko parenkima osasuntsua. • Hoberena.
T.KIRURGIKOA • EBAKUNTZA PARTZIALAK: • Marsupializazioa: • Ez da erabiltzen jadanik. • “ itxita: • Peritoneoari josi. • Barne drainatzea: • Yeyunoari anastomosatu (kistoyeyunostomia) • Fistula biliarra susmatzen bada. • Hondar barrunbearen itxiera: • Kistea hustu eta geratzen den barrunbea puntu batzuekin itxi.
HIDATIDOSI ALBEOLARRA 1-Etiologia: -T.echinococcus multilocularis -Behin betiko ostalaria azeria (txakurra,katua) 2-A. Patologikoa: -Gibelean barrunbe txiki asko. 3-Diagnostikoa: -Inmunoelektroforesia -Zehar- hemaglutinazioa. 4- Tratamendua: -Hepatektomia partziala. -Transplantea -Beti erabili albendazola.