Kan het nog beter ?

1. Kan het nogbeter? Wat moderne economische theorie kan betekenen voor de praktijk van ABvM Erik T Verhoef

2. Inhoud • Anders Betalen voor Mobiliteit: het economisch fundament • Arthur Pigou (1920) • Filebestrijden: een kwestie van dynamisch durven denken én doen • William Vickrey (1969) • De infrafondsen: geld storten = asfalt storten? • Herbert Mohring & Mitchell Harwitz (1962)

3. Economische basis voor ABvM • Externe effecten: ongeprijsde welvaartseffecten • Milieu, ongevallen, geluid • Congestie: “tijd is geld” • Arthur Pigou (1920): regulerend prijsbeleid • Optimale heffing = marginale externe kosten • Efficiënt • Optimale omvang externe effect • Tegen minimale maatschappelijke kosten bereikt • ‘De gebruiker/vervuiler betaalt’ is rechtvaardig?

4. “Het” plaatje… • Netto welvaartswinst: • Bespaarde kosten (onder MSC) • Minus verloren baten (onder MB) Brandstof etc plus reistijd  VoT

5. Voorbeeld: CE (2004)“Best case”

6. Voorbeeld: CE (2004)“Worst case”

7. Implicaties • Congestiebelangrijkthema • Straksmeer • Milieuthema • Focus op CO2 wellichtnietgerechtvaardigd • Perfect instrument al beschikbaar: accijns • Is nu ingezet op niveaudatforshoger is danmarginaleschadekosten • Benut mogelijkheden van tijd- en plaatsdifferentiatie door op anderemilieuaspectentedifferentieren • Heffingengedifferentieerdnaar Euro-klasse en plaats van rijden

8. De dynamiek van files • Congestie varieert sterk over tijd en ruimte • Voorkeur voor innovatief elektronisch prijsbeleid • … boven brandstofheffingen • … boven louter capaciteitsbeleid • Maar: • Het gaat vooral om variatie binnen de spits • … dus niet alleen tussen spits en dal

9. Capaciteit

13. Het water in de trechter verbeeldt de file voor het knelpunt

14. Het water in de trechter verbeeldt de file voor het knelpunt

15. Het water in de trechter verbeeldt de file voor het knelpunt

16. Het water in de trechter verbeeldt de file voor het knelpunt

17. Het water in de trechter verbeeldt de file voor het knelpunt

18. Het water in de trechter verbeeldt de file voor het knelpunt

19. Het water in de trechter verbeeldt de file voor het knelpunt

20. Het water in de trechter verbeeldt de file voor het knelpunt

21. Het water in de trechter verbeeldt de file voor het knelpunt

22. Het water in de trechter verbeeldt de file voor het knelpunt

23. Het water in de trechter verbeeldt de file voor het knelpunt

24. Het water in de trechter verbeeldt de file voor het knelpunt

25. Het water in de trechter verbeeldt de file voor het knelpunt

26. Het water in de trechter verbeeldt de file voor het knelpunt

27. Het water in de trechter verbeeldt de file voor het knelpunt

28. Het water in de trechter verbeeldt de file voor het knelpunt

29. Stel nu eens… • … constante aankomststroom vóór het knelpunt • gelijk aan de uitstroom (dus: de capaciteit) • Dan: • evenveel passages in dezelfde tijd, maar zonder file • zelfde aankomsttijd voor iedereen • kortere reistijden voor iedereen

49. Waarom… • … zien we elke dag die verspillende file dan weer? • Vickrey (1969) • File als evenwichtsherstellend mechanisme • Dynamisch evenwicht tussen • Reistijdkosten • Tijdstipkosten • … anders zou iedereen degene willen zijn die om 9:00 aankomt…

50. Vickrey (1969) • Tijdsafhankelijke heffing voorkomt zo’n file • Leidt tot instroom gelijk aan de capaciteit • …en leidt tot welvaartswinst • Effecten heffing (verschillen met Pigou) • Alleen vertrektijden veranderen (iedereen later!) • Aankomsttijden veranderen niet • Evenveel weggebruikers als zonder heffing