Türkiye’de Orman Ekosistemlerinin İzlenmesi Programı

1. Türkiye’de Orman Ekosistemlerinin İzlenmesi Programı Ulusal Odak Merkezi Bolu-Abant 20-24.06.2011 2011 Yılı Ağaç Durumu Değerlendirme Kalibrasyon Eğitimi

2. SÜRDÜRÜLEBİLİR ORMAN YÖNETİMİ KRİTER VE GÖSTERGELERİ(SOY) SOY Kriterleri Abiyotik Etmenler Biyotik Etmenler Sağlık ve Hayatiyet Kaynak Potansiyeli OE Biyolojik Çeşitlilik Üretim Ekonomik F. Restorasyon Ekolojik F. Koruma Sosyo Ekonomik Rehabilitasyon Sosyal F. Küresel Karbon Döngüsü Veri Parametreler Biyotik ve Abiyotik Etmenlere Dayalı Göstergeler

3. ORMAN EKOSİSTEMLERİNİN İZLENMESİ PROGRAMI Amaç : Ormanların sağlık ve hayatiyeti konusunda ulusal, uzun dönemli, büyük ölçekli ve yoğun izlemelere dayalı kaliteli bilimsel veriyi sağlamaktır. SI Programı Orman Ağaçlarında; Tepe(Taç) Durumu ve Zarar Amilleri Görsel Değerlendirmeleri yapılmakta Gelecek yıllarda; İbre-Yaprak Kimyası, Toprak Kimyası Biyoçeşitlilik değerlendirmeleri de yapılabilecektir. SII Programı Tepe(Taç) Durumu ve Zarar Amilleri, Ağaç Büyümesi, Fenoloji, Biyolojik Çeşitlilik, Ozon Zararı, Meteoroloji, Toprak, Toprak Suyu, İbre-Yaprak Kimyası, Döküntü, Çökelme ve Hava Kalitesi değerlendirmeleri yapılacaktır.

4. Seviye I Programı • Orman Alanı 21537091ha. - %27.6 (2010) • 16X16 km. grid’de sistematik ~ 840 DGA • Kurulumlar “ OEIP – SI DGA Aplikasyon Kılavuzu” • Seviye II Programı • Sistematik olmayan örnekleme yöntemi ile 50 DGA • Ülkemiz için ideali en az 84 DGA • Kurulumlar “OEIP – SII DGA Kurulum Kılavuzu “

5. Yöntem Seviye II Programı SII DGA Seviye I Programı SI DGA Tampon Çekirdek 50 m. 100 m. 50 m. 100 m. -1 ha.’da tür kompozisyonu, vejetasyon, kapalılık, yaş, çap dağılımı, toprak/ anakaya, eğim, bakı vb. bakımından homojen - Lokal çevre kirliliğinden yeterli uzakta Gövde Çapı: 1.30m ≥ 5 cm. Kraft 1,2,3 Mekanik Zarar < %50 24 Ağaç / Min. 10 Ağaç

6. Seviye II Programı Seviye I Programı • ■ ICP Forests Kılavuzları • • ICP Forests İzleme Programı Kalite Kontrolu • Tepe Durumu ve Zarar Amilleri Görsel Değerlendirmesi • Ağaç Büyümesi • Fenolojik Gözlemler • Biyolojik Çeşitlilik • Ozon Zararı Değerlendirmesi • Meteorolojik Ölçmeler • Toprak Örneklemesi ve Analizi • Toprak Suyu Örneklemesi ve Analizi • İbre ve Yaprak Örneklemesi ve Analizi • Döküntü Örneklemesi ve Analizi • Çökelme Örneklemesi ve Analizi • Hava Kalitesinin İzlenmesi • • Laboratuar Kalite Kontrolu • • Veri Sunumu Formları, Kod Listeleri ve Açıklayıcı Hususlar • ■ Ulusal - Uygulama ve Denetim Kılavuzları • ■ ICP Forests Kılavuzları • • ICP Forests İzleme Programı Kalite Kontrolü • - Tepe Durumu ve Zarar Amilleri Görsel Değerlendirmesi • • Veri Sunumu Formları, Kod Listeleri ve Açıklayıcı Hususlar • ■Ulusal-Uygulama ve Denetim Kılavuzu - Ağaç Büyümesi - Vejetasyon - Ölü Odun SI SI SI

7. Seviye I Programı ■Türkiye’de Sürdürülebilir Orman Yönetiminde Ormancılık Bilgi Sisteminin Geliştirilmesi PPA 05/TR/7/7 Projesi 2006-2009 ■ OEİP Seviye I Programı 2009 - ■ 815 kurulum yapılan SI DGA (2010) ■ 219 takipte olan SI DGA (2010) ■557 değerlendirme yapılan SI DGA (2010) • Kurulum: OBM Planlama ve Proje Şube Müdürlüğü-Amenajman Ofisi • Bölgesel Kurulum Denetimi: OBM Planlama ve Proje Şube Müdürü • Ulusal Kurulum Denetimi: OGM-OİPD Uzman/ları •Tepe Durumu ve Zarar Amilleri Görsel Değerlendirme Denetimi: ÇOB-AGD-OAM Ulusal ve Bölge Sorumluları

8. Seviye I Programı Değerlendirilen Daimi Gözlem Alanı (DGA) ve Ağaç Sayıları 2007-2010

9. Seviye I Programı Kurulumu Yapılan Seviye I Daimi Gözlem Alanları - 2010

10. İbreli ve Yapraklı Seviye I DGA’ ların Dağılımı İBRELİ VE YAPRAKLI SEVİYE I DGA

11. İbre/yaprak kayıp oranları sınıfları Ladin Kayın

12. Seviye I Programı İbre-Yaprak Kaybı Esas Alınarak İbreli, Yapraklı ve Tüm Türlerde Sağlık Durumu 2008-2010 İbre – yaprak kaybı > %25 ise sağlık ve hayatiyet tehdit altında olabilmekte ,  bu nedenle OEİP Seviye I Programı bir ERKEN UYARI SİSTEMİ’ dir. 

13. Türkiye ormanlarında ibre-yaprak kaybı (2008) Seviye I Programı 13

14. Seviye I Programı Türkiye ormanlarında ibre- yaprak kaybı (2009) 14

15. Seviye I Programı Türkiye ormanlarında yaprak kaybı (2010) 15

16. İbre kaybı Seviye I Programı 16

17. Yaprak kaybı Seviye I Programı 17

18. 2010 Yılı İbre/Yaprak Kayıp Oranları 18

19. Seviye I Programı

20. Yapraklılar, ibreliler ve tüm türler için ortalama ibre-yaprak kaybı Seviye I Programı

21. Seviye II Programı Kurulumu Yapılan Seviye II Daimi Gözlem Alanlarının (DGA) Yerleri - 2010

22. Seviye II DGA

23. Seviye II Programı Seviye II Programı Konularında Değerlendirme Sıklığı

24. OEİP’nin UOE ile İlişkisi Ulusal Orman Envanteri’nin (UOE) amacı;orman kaynaklarının durumu ve gelişimini izlemek için yeni, çeşitli ve sağlıklı kalitatif ve kantitatif veri-bilgiye erişmektir.

25. Sonuç ve Öneriler • İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi ve Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi gibi önemli sözleşmelere veri ve bilgi sağlaması, • SOY kriter ve göstergeleri kapsamında orman ekosistemlerinin sağlık ve hayatiyetinin izlenmesi, ulusal – uluslararası ölçekte raporlanması, • UOE’nin gelişimini sağlaması, sağlıklı tahminlerin yapılması ve modellerin oluşturulması ile karar mekanizmalarının veri ve bilgi ihtiyacını karşılaması, • Derlenen verilerin istatiksel analizlerinin yapılarak zamanında yorumlanması ve raporlanması, • OEİP verilerinin çevresel ve diğer ilgili verilerle ilişkilendirilerek entegre raporların hazırlanması, • Veri kalitesi için denetimlerin uygun bir biçimde ve zamanında yapılması,

26. Hedeflerimiz • Daha etkin ve gelişmiş; -UOM, -S I ve S II Koordinasyon Birimleri, -S I ve S II Veri Tabanı Yönetim Sistemleri, -Kalite Kontrol Sistemleri • Ozon dahil biyotik ve abiyotik zarar etmenleri için katalogların hazırlanması • Yeni SII DGA’ların kurulumu • Temel S II DGA’lardameteo. İstasyonlarının kurulumu • Uluslar arası Çapraz Kalibrasyon Kursu’nun (ICC) 2013’de ülkemizde yapılması • İcra Kurulu Toplantısının’nın (TFM) 2013’de ülkemizde yapılması • SI DGA’larda Toprak ve BÇ çalışmalarının başlatılması • Laboratuvarın fonksiyonel olması ve akreditasyona gidilmesi • Ulusal eğitim programlarının çeşitlendirilmesi ve artırılması(toprak, ozon,vb) • ICP Forests projelerine ülkemizin katılımı(EnForMo, FBC) • Uluslar arası eğitim ve toplantılara daha fazla katılım sağlanması

27. TEŞEKKÜR EDERİZ ORMAN GENEL MÜDÜRLÜĞÜOrman İdaresi ve Planlama Dairesi BaşkanlığıUlusal Odak MerkeziTel: +90 312 2964194 Fax: +90 312 2964196 E-posta: uomturkiye@ogm.gov.tr