550 likes | 1k Views
ÜROJİNEKOLOJİ PERSPEKTİFİNDEN MÜDAHALELİ DOĞUM SEZARYEN LEHİNE TERK EDİLMELİ Mİ?. Prof. Dr. Nilgün TURHAN Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Kadın Hastalıkları ve Doğum AD. ÜROJİNEKOLOJİ PERSPEKTİFİNDEN. Pelvik taban bozuklukları (PFD ); Pelvik organ prolapsusu (POP) Üriner inkontinans
E N D
ÜROJİNEKOLOJİ PERSPEKTİFİNDEN MÜDAHALELİ DOĞUM SEZARYEN LEHİNE TERK EDİLMELİ Mİ? Prof. Dr. Nilgün TURHAN Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Kadın Hastalıkları ve Doğum AD
ÜROJİNEKOLOJİ PERSPEKTİFİNDEN Pelviktaban bozuklukları (PFD); • Pelvik organ prolapsusu (POP) • Ürinerinkontinans • Fekalinkontinans
POP • Pelvik organların anatomik pozisyondan vajene veya vajen dışına sarkması durumudur ve kadınların hayat kalitesini etkileyen bir sağlık sorunudur. • Rutin jinekolojik incelemeler sırasında vajinal veya uterin desteğin azalması/kaybı % 43-76 oranında görülürken, % 3-6 kadında sarkma himeni geçmiştir. • NovaraG CurrOpinUrol 2007; 17:237-241
POP EPİDEMİYOLOJİ • Pelvik organ prolapsusu doğum yapan kadınların yaklaşık % 50’sinde görülmektedir. • Bu kadınların % 30’u asemptomatiktir. • Tüm kadınların %11’i yaşamlarının herhangi bir zamanında bu nedenle cerrahi girişimle karşılaşırken, bunların % 30’u için tekrarlayan operasyonlar gerekmektedir. Maher C Cochrane Database 2013;4 Hagen S Cochrane Database 2011;12 Artibani W CurrOpinUrol 2007; 17:237-241
POP RİSK FAKTÖRLERİ • Gebelik • Doğum • Konjenital veya akkizkonnektif doku anormallikleri • Pelvik taban denervasyon veya zayıflıkları • Yaş • Histerektomi • Menopoz • Kronik karın içi basınç artış BJOG 2013;120:152-60
POP RİSK FAKTÖRLERİ • POP riski her vajinal doğumla 1.2 kat ↑ • İki çocuğu olanda RR: 8.9 • ≥ 4 Dört çocuk RR: 10.9 • Yaşam boyu her on yılda POP görülme şansızlığı 2 kat artmakta (östrojen eksikliği) O’Boyle AL IntUrogynecol J PelvicFloorDysfunc 2003:14;46-49
POP RİSK FAKTÖRLERİ • Epizyotomi, vakum uygulaması ve ikinci dereceden yırtıklar, POP riskini spontan vajinal doğumla karşılaştırıldığında arttırmamaktadır. • Epizyotomi, vakum uygulaması, forseps uygulaması anal sfinkter yaralanmaları ile ilişkilidir. • BJOG 2013;120:152-60 IntUrogynecol J PelvicFloorDysfunct 2007; 18
POP MEKANİZMA • Pelvik taban bozuklukların en önemli nedeni pelvik tabanı oluşturan kasların (özellikle levator ani) veya bu kasları uyaran sinirlerin (özellikle pudental sinirin) hasar görmesidir.
M. ischiocavernosus M. bulbospongiosus M. transversusperineisuperficialis
Urethra Vagina M. transversusperineiprofundus M. sphincter ani externus Ürogenitalfasia
ArcusTendineus Fascia Pelvis Pelvik taban
LEVATOR ANİ KASI Destek Destek Karın içi basıncı karşılama Karın içi basıncı karşılama Ürogenital açıklık
POP MEKANİZMA • Operatif doğum, doğumun ikinci evresinin uzaması, iri bebek, pudental sinir ve levator ani ve kokiks kaslarının yaralanmasına neden olur. • Levator ani kası vajinal doğumlar sırasında % 13-36 oranında yaralanır. Schwertner-TiepelmannNUltrasoundObstetGynecol. 2012;39
POP MEKANİZMA • Doğum sonrası hastaların 6-11 yıl takip edildiği prospektif bir çalışmada, normal doğum yapan kadınların pelvik taban kas tonusunda azalma olduğu gözlenmiştir. Friedman S ObstetGynecol 2012; 120
POP MEKANİZMA • 43 çalışmanın dahil edildiği bir derlemede levator ani kasının kopmasında en önemli risk vajinal doğum sırasında alet kullanımı. • Operatif doğumla levator ani kası kopması, POP ve anal inkontinans ilişkili bulunmuştur. Billecocq S Prog Urol. 2013;23
EPİZYOTOMİ • Epizyotomi ile ilgili yapılan derlemelerde POP’a neden olduğu veya koruduğu ile ilgili kesin sonuç bulunmamaktadır. • Rutin epizyotomi uygulaması geleneksel olarak bilinen perineal yırtıklardan korumamaktadır, inkontinansı önlememekte ve pelvik tabanı da korumamaktadır. • Koit sırasında ağrı ile ilişkilidir. MemonH CurrOpinObstet Gynecol. 2012;24 HartmannK JAMA 2005;293
PELVİK TABAN VE DOĞUM • Normal doğum sırasında diğer yumuşak dokularda da yaralanma görülebilir. • Özellikle paravajinal yaralanmalar uretralhipermobilite, stres ürinerinkontinans ve azalmış ön vajen duvarı desteği ile ilişkilidir. Delancey JO AJOG 2002; 187
PELVİK TABAN VE DOĞUM Normal doğum vsdoğumun ikinci evresi arrestine bağlı sezaryen; • Pelvik taban yetmezliği ve seksüel disfonksiyonlar bir yıl sonra benzer bulunmuştur. Crane AK, Female Pelvic Med Reconstr Surg. 2013
ÜRİNER İNKONTİNANS VE DOĞUM Ürinerinkontinans vajinal doğum sonrası 1 yıl sonra 2.5 kat artmıştır. Hansen BB NeurourolUrodyn. 2012;31
Meanfollow-up time was 26.9 yrs in the C/S cohortand 25.9 yrs in thevaginalcohort. SUI and POP surgerywasobserved0.6% in the C/S cohortand 3.4% in thevaginalcohort
Bu sonuçlara göre sezaryenle karşılaştırılınca; • 6.8 adet fazla operatif doğum veya • 8.9 adet fazla spontanvajinal doğum bir fazla prolapsus vakasına neden olur.
Spontan vajinal doğum yapanlarla karşılaştırılınca Forseps ile doğum yapan her 8 hasta bir ilave prolapsus vakasına neden olur.
VAJİNAL DOĞUM ANAL SFİNKTER YARALANMASI • Vajinal doğuma bağlı anal sfinkter yaralanması % 2-16. • Vajinal doğum sonrası sinir yaralanmalarına bağlı anal inkontinans doğum sırasında forseps kullanımı, uzamış travay ve iri bebek ile ilişkilidir. MemonH CurrOpinObstet Gynecol. 2012;24
VAJİNAL DOĞUM ANAL SFİNKTER YARALANMASI • Prospektif çok merkezli çalışma, • 100 307 vajinal doğum • 2121 vaka (%2.1) anal sfinkter yaralanması; Forsepsvsnormal vajinal doğum 8.6% vs 1.3%, OR: 7.1 Vakumdoğumvsnormal doğum 3.7% vs 1.3%, OR: 2.9 Hehir MP. J MaternFetalNeonatalMed. 2013 Oct;26(15):1514-6.
FEKAL İNKONTİNANS & DOĞUM • Gebelik fekalinkontinans için başlı başına bir risk faktörü. • Nulliparlardafekalinkontinansgebelik öncesi %1’den gebelik sonrası % 14 çıkar. • Doğumun ikinci evresi 90 dakikadan fazla uzamış ise fekalinkontinans riski 30 dakikadan az olana göre % 2.3’ten % 5.2’ye yükselir. BadiouW, Eur J ObstetGynecolReprodBiol 2010;152
C/S vs spontanvajinal doğum; • Anal inkontinans riski anlamlı artarken (RR:1.32, p=0.02), fekalinkontinansta artış izlenmemiştir. Pretlove et al. BJOG 2008;115:421-434
Pretlove et al. BJOG 2008;115:421-434 Forseps kullanımı ile anal inkontinans riski 2 kat artarken, fekalinkontinans riski artmamakta.
Pretlove et al. BJOG 2008;115:421-434 Vakum kullanımı ile anal inkontinans riski 1.6 kat artarken, fekalinkontinans riski artmamakta.
Pretlove et al. BJOG 2008;115:421-434 Vajinal doğumlarda; Forseps kullanılması anal inkontinans riskini 1.5 kat artırırken, fekalinkontinans riskini artırmamaktadır.
Pretlove et al. BJOG 2008;115:421-434 Vajinal doğumlarda; Vakum kullanılması anal ve fekalinkontinans riskini artırmamaktadır.
Pretlove et al. BJOG 2008;115:421-434 Forseps kullanılması anal inkontinans riskini vakuma göre 1.5 kat fazla artırırken, fekalinkontinans riskini artırmamaktadır.
EPİZYOTOMİ FEKAL İNKONTİNANS • Fekalinkontinans açısından MedianEpizyotomi özellikle artmış risk faktörüdür. • Bir önceki gebelikte anal sfinkter yaralanması varsa bir sonraki gebelikte operatif doğum olursa 6.5 kat, medianepizyotomi olursa 17 kat artmış risk faktörü bulunmaktadır. Nager CW, AJOG 2001; 185
EPİZYOTOMİ FEKAL İNKONTİNANS • Operatif doğumlarda mediyolateralepizyotomi anal sfinkter yaralanma riskini 6 kat azaltmaktadır. Vogel J; AJOG 2012;206
POP ve UI vs SEZARYEN • POP ve inkontinanstan korunmak açısından sezaryen yapılması ile ilgili yeterli kanıt bulunmamaktadır. • POP’tan korunmak için sezaryene alınırken enfeksiyon, kanama, tromboemboli, bir sonraki doğumda artmış plasenta previa ve akreata riski göz önünde bulundurulmalıdır. AJOG; 2011;204