Tematski prioritet i : Hrana, poljoprivreda, ribarstvo i biotehnologija

1. Tematski prioriteti: Hrana, poljoprivreda, ribarstvo i biotehnologija (Food, Agriculture and Fisheries, and Biotechnology) - KBBE Zaštita okoliša, (uključujući klimatske promjene) - Environment (including climate change) - ENV

2. SPECIFIČNI PROGRAM SARADNJA Ukupan budžet za specifični program Saradnja iznosi 32,365milijardi eura. Budžet je namijenjen podršci saradnje između univerziteta, industrije, istraživačkih centara i državne administracije, unutar i izvan Evropske unije Program Saradnje je podijeljen u 10 tematskih oblasti, od kojih je svaka autonomna, no krajnji cilj je održavanje koherentnosti unutar programa Saradnje, kao i omogućavanje zajedničkih aktivnosti kroz inter-naučno istraživanje unutar različitih tematskih oblasti kroz, na pr. zajedničke pozive

3. SPECIFIČNI PROGRAM SARADNJA http://cordis.europa.eu/fp7/cooperation/home_en.html • Sve tematske oblasti, koje podržavaju trans-nacionalnu saradnju, • implementiraju se kroz: • Kolaborativno istraživanje • Tehnološke platforme • Združene tehnološke inicijative • Koordinaciju nacionalnih istraživačkih programa

4. SPECIFIČNI PROGRAM SARADNJA

5. SPECIFIČNI PROGRAM SARADNJA • Kolaborativno istraživanje • Najveći dio fonda za istraživanje Evropske unije, u okviru FP7, namijenjen je Kolaborativnom istraživanju, s ciljem uspostavljanja izvrsnih istraživačkihprojekata i mreža, koje će privući istraživače i investicije iz Evrope i svijeta,što će biti ostvareno putem finansijskih shema: • Kolaborativni projekti – CP (IP i STREP) • Mreže vrhunskih naučnih dostignuća - NoE • Aktivnosti koordinacije i podrške – CSA (CA i SA)

6. SPECIFIČNI PROGRAM SARADNJA 2. Tehnološke platforme • Evropske tehnološke platforme - (ETPs) su određene u više oblasti, gdje Evropska kompetitivnost, ekonomski rast i socijalna pomoć, srednjoročno i dugoročno, zavise od važnosti istraživanja i tehnološkog progresa • Evropske tehnološke platforme - ETPs okupljaju učesnike u projektu, pod vođstvom industrije, kako bi se odredili i implementirali Strateški istraživački programi (Strategic Research Agendas - SRAs) • Evropske tehnološke platforme su uticale na definisanje tematskih oblasti u okviru programa Saradnje, posebno u istraživačkim oblastima, u skladu sa specifičnim potrebama industrije • Implementacija SRAs biće podržana u okviru programa Saradnje u oblastima gdje doprinose uspostavljanju istinskih evropskih vrijednosti

7. SPECIFIČNI PROGRAM SARADNJA 3. Združene tehnološke inicijative U određenom broju slučajeva, skala istraživačkih i tehnoloških ciljeva, te resursa povlači za sobom uspostavljanje dugoročnog državno-privatnog partnerstva u formi Združenih tehnoloških inicijativa (Joint Technology Initiatives - JTIs). Ove su inicijative uglavnom proistekle iz rezultata rada na Evropskim tehnološkim platformama. JTIs pokrivaju jedan ili manji broj odabranih aspekata istraživanja u svom polju, kombinujući finansijske investicije iz privatnog i državnog sektora, te evropskih javnih fondova, uključujući grantove iz FP7, te kredite Evropske banke za investicije.

8. SPECIFIČNI PROGRAM SARADNJA 4. Koordinacija nacionalnih istraživačkih programa • Aktivnosti unutar ovog programa sprovodiće se putem dvije glavne • aktivnosti: • putem ERA-NET sheme i participacijom Evropske zajednice u zajedničkoj implementaciji državnih istraživačkih programa. Ukoliko doprinosi uspostavljanju vrijednosti Evropske unije, sama aktivnost ne mora direktno biti vezana za jednu od deset tematskih oblasti • pored toga, aktivnosti će biti usmjerene ka povećanju komplementarnosti i sinergije između FP7, te aktivnosti koje se sporovode unutar inter-državnih struktura, kao što su EUREKA i COST

9. Tema: KBBE Hrana, poljoprivreda, ribarstvo i biotehnologija (Food, Agriculture and Fisheries, and Biotechnology) - KBBE http://cordis.europa.eu/fp7/kbbe/home_en.html Budžet: 1,9 milijardi eura • Šta će se finansirati? • održiva proizvodnja i upravljanje zemljišnim, šumskim i vodenim biološkim resursima • isplativost poljoprivrednih dobara; hrana, zdravlje i dobrobit • biologija i biotehnologija za održive proizvode i procese, koji se ne odnose na proizvodnju hrane

10. Tema: KBBE • KBBE će igrati važnu ulogu u globalnoj ekonomiji, gdje je znanje najbolji način za povećanje produktivnosti i konkurentnosti, te poboljšanja kvalitete života, uz zaštitu okoliša i društvenih modela. • Procjenjuje se da sektor vrijedi više od € 15triliona godišnje! • KBBE rješava sljedeće potrebe: • rast potražnje za sigurnijom, zdravijom i visoko kvalitetnom hranom • održivo korištenje i proizvodnju obnovljivih bio-resursa • povećavanje rizika od epizootija, uzročnika bolesti i srodnih poremećaja u ishrani • održivost i sigurnost poljoprivredne, ribarstvene i akva-poljoprivredne proizvodnje • povećanje potražnje za visoko kvalitetnom hranom, uzimajući u obzir dobrobit životinja u ruralnih i obalnih kontekstima i odgovor na specifične prehrambene potrebe potrošača

11. Tema: KBBE Evropska bio-ekonomija ne može biti globalno konkurentna isporukom samo osnovne poljoprivredne robe, već se treba bazirati na evropskim prednostima: • naučna izvrsnost • tehnološka i industrijska baza za inovacije • biotehnološka preduzeća su razvila genetski modifikovane usjeva, koji se koriste širom svijeta • svjetski lider u inovativnim prehrambenim tehnologijama i proizvodima • lider u inovativnim tehnologijama uzgoja životinja • jaka hemijska i prerađivačka industrijska baza

12. Tema: KBBE • Šta se očekuje od istraživanja? • fokus na održivom upravljanju, proizvodnji i korištenju bioloških resursa • putem biologije i biotehnologija i konvergencije s drugim tehnologijama • shvatanje mogućnosti (zdravija hranu, čišći bioprodukti/procesi) i odgovor na izazove (povećanje potražnje za bioresoursima) • tehnološke platforme • razvoj istraživačke politike • podrška formulisanju i sprovedbi politika i propisa, kao i njihova implementacija

13. Tema:ENV Budžet: 1,8 milijardi eura • Šta će se finansirati? • predviđanje klimatskih promjena, kao i ekoloških promjena u kopnenim i okeanskim sistemima • sredstva i tehnologije za monitoring, prevenciju i smanjenje pritisaka u polju zaštite okoliša i rizika po zdravlje • održavanje prirodnog okoliša i okoliša stvorenog od strane čovjeka • finansiranje u ovoj oblasti će unaprijediti kompetitivnost i ojačati poziciju evropske industrije na svjetskom tržištu za tehnologije zaštite okoliša

14. Tema:ENV • Klimatske promjene, zagađenje i rizici • pritisci na okoliš i klimu • okoliš i zdravlje • prirodne opasnosti • Održivo upravljanje resursima • konzervacija i održivo upravljanje prirodnim resursima i resursima stvorenim od strane čovjeka, te bio-različitosti • upravljanje morskim okolišem • Tehnologije zaštite okoliša • tehnologije za opservaciju, stimulaciju, prevenciju, olakšavanje, adaptaciju, popravku, restauraciju prirodnog okoliša i okoliša stvorenog od strane čovjeka • zaštita, konzervacija i procjena kulturnog nasljeđa, uključujući i štetu nanijetu u prebivalištima ljudi • tehnološka procjena, verifikacija i testiranje • Opservacija Zemlje i procjena sredstava • opservacija kopnenih i okeanskih sistema i monitoring metode za okoliš i održiv razvoj • metode za prognoziranje i procjena sredstava za održiv razvoj, uzimajući u obzir različite skale za opservaciju

15. Pozivi za prijavu projekata - SARADNJA Tema: KBBE • Call identifier: FP7-KBBE-2012-6 – single stage • - Date of publication: 20 July 2011 • - Deadline1: 15 November 2011 at 17.00.00, Brussels local time • Indicative budget2: EUR 304.57 million (EUR 299.57 million from • Theme FAFB andEUR 5 million from Theme ENERGY) Activity 2.1: Sustainable production and management of biological resources from land,forest and aquatic environment Area 2.1.1 Enabling research KBBE.2012.1.1-01: Improving seeds for agriculture and conservation activities

16. Pozivi za prijavu projekata - SARADNJA

17. Pozivi za prijavu projekata - SARADNJA Tema: KBBE Activity 2.2 Fork to farm: Food (including seafood), health and well being Area 2.2.1 Consumers Area 2.2.2 Nutrition Area 2.2.3 Food processing Area 2.2.4 Food quality and safety Activity 2.3 Life sciences, biotechnology and biochemistry for sustainable non-foodproducts and processes Area 2.3.1 Novel sources of biomass and bioproducts Area 2.3.3 Industrial biotechnology: novel high added-value bio-products and bioprocesses Area 2.3.5 Environmental biotechnology Area 2.3.6 Emerging trends in biotechnology

18. Međunarodna saradnja u okviru teme KBBE Tema: KBBE • ERA-NET cilja na koordinaciju državnog i regionalnog istraživanja na dva • načina: • osiguranjem radnog programa za učesnike, koji implementiraju državne • istraživačke programe, kako bi unaprijedili koordinaciju putem novog • ERA-NET-a • širenjem i produbljivanjem postojećeg ERA-NET-a; kao i osiguravanjem • dodatne finansijske podrške učesnicima, koji kreiraju zajednički fond za • podnošenje zajedničkih prijedloga projekata u okviru FP7, pored učešća u • državnim i regionalnim programima („ERA-NET PLUS“) • Cilj ERA-NET sheme: • pojačati saradnju i koordinaciju istraživačkih aktivnosti, koje se sprovode na nacionalnom ili regionalnom nivou, u državama članicama i pridruženimdržavama • umrežavanje istraživačkih aktivnosti

19. Međunarodna saradnja u okviru teme KBBE Call title: ERA-NET Call 2012 Call identifier: FP7-ERANET-2012-RTD Date of publication: 20 July 2011. Deadline: 28 February 2012, at 17.00.00, Brussels local time Funding scheme: Coordination and Support Action (coordinating action). Eligibility and evaluation criteria: please refer to Annex 4 of the CooperationWorkprogramme including the Call Fiche "FP7-ERANET-2012-RTD". Additional information: One project may be funded. Expected impact: This ERA-NET will increase the level of coordination between European

20. Pozivi za prijavu projekata - SARADNJA

21. Pozivi za prijavu projekata - SARADNJA Tema: ENV Call title: ENVIRONMENT 2012: TWO-STAGE • Call identifier: FP7-ENV-2012-two-stage • Date of publication: 20 July 2011 • Deadline: First stage: 20 October 20111 at 17.00.00, Brussels local time • Indicative budget2: EUR 217 million

22. Pozivi za prijavu projekata - SARADNJA Tema: ENV Challenge 6.1 Coping with climate change ENV.2012. 6.1-1 Seasonal-to-decadal climate predictions towards climate services -FP7-ENV-2012-two-stage ENV.2012.6.1-3 Strategies, costs and impacts of adaptation to climate change - FP7-ENV-2012-two-stage Challenge 6.2 Sustainable use and management of land and seas Challenge 6.4 Protecting citizens from environmental hazards Challenge 6.1 Coping with climate change

23. Pozivi za prijavu projekata - SARADNJA Tema: ENV Call title: ENVIRONMENT 2012: ONE-STAGE • Call identifier: FP7-ENV-2012-one-stage • Date of publication: 20 July 2011 • Deadline: 20 October 20111 at 17.00.00, Brussels local time ENV.2012.6.1-4 Exploiting the full potential of economic instruments to contribute toachieving the EU's greenhouse gas emissions reduction objectives for 2050 - FP7-ENV-2012-one-stage ENV.2012.6.1-5 Explore opportunities, risks, feasibility and policy implicationsassociated with key geo-engineering options - FP7-ENV-2012-one-stage Challenge 6.3 Improving resource efficiency Challenge 6.5 Mobilising environmental knowledge for policy, industry and society

24. Pozivi za prijavu projekata - KAPACITETI Za specifični program Kapaciteti budžet iznosi 4,097 milijardi eura. Specifični program Kapaciteti cilja na: • pružanje podrške koherentnom razvoju politika • upotpunjavanje programa Saradnje • pružanje podrške EU politikama i inicijativama u cilju unaprjeđenja usklađenosti i uticaja na politike zemalja članica EU • uspostavljanje sinergije između regionalnih i kohezivnih politika, Strukturalnog fonda, obrazovnih i trening programa, te Kompetitivnog inovacijskog okvirnog programa – CIP

25. Pozivi za prijavu projekata - KAPACITETI SPECIFIČNI PROGRAM KAPACITETI Program se sprovoditi kroz sedam širih oblasti: 1. Istraživačka infrastruktura 2. Istraživanje u cilju pružanja podrške SMEs 3. Regioni znanja i podrška regionalnim klasterima rijentisanim prema istraživanju 4. Istraživački potencijali konvergentnih regiona 5. Nauka u društvu 6. Podrška koherentnom razvoju istraživačkih politika 7. Međunarodna saradnja

26. Pozivi za prijavu projekata - KAPACITETI 1. Istraživačka infrastruktura, budžet – 1.8 milijardi eura Šta se finansira? Podrška novoj istraživačkoj strukturi Podrška već postojećoj infrastrukturi Prateće mjere Integracijske aktivnosti ICT/ utemeljena e-infrastruktura Studije dizajna /Konstrukcija nove infrastrukture Razvoj politike/ Implementacija programa i podrška novonastalim potrebama

27. Pozivi za prijavu projekata - KAPACITETI Tema: KBBE • 1. Research Infrastructures • Call N° 10 - FP7-INFRASTRUCTURES-2012-1 • • Call identifier: FP7-INFRASTRUCTURES-2012-1 • • Date of publication: 20 July 2011 • • Deadline1: 23 November 2011, at 17.00.00, Brussels local time. • • Indicative budget: EUR 90.30 million • Line of action/Activity • Support to existing research infrastructures • Integrating Activities - Combination of Collaborative projects and Coordination and Support Actions (CP-CSA) • Social Sciences and Humanities • o INFRA-2012-1.1.2. Research infrastructures for the assessment of science, technology and innovation policy • Life Sciences • o INFRA-2012-1.1.9. Large-scale prospective cohort studies • o INFRA-2012-1.1.7. Experimental facilities for animal disease infectiology • o INFRA-2012-1.1.10. Plant Genetic Resources Centres

28. Pozivi za prijavu projekata - KAPACITETI Tema: KBBE 2 Support to new research infrastructures 1.2.2 Construction of new infrastructures (or major upgrades) – preparatory phase - Combination of Collaborative projects and Coordination and Support Actions (CP-CSA) 1.2.3 Construction of new infrastructures – implementation phase - Combination of Collaborative projects and Coordination and Support Actions (CP-CSA) o INFRA-2012-2.2.4. ISBE - Infrastructure for Systems Biology-Europe 1.3 Support to policy development and programme implementation INFRA-2012-3.1: International cooperation with the USA on common data policies and standards relevant to global research infrastructures in the environment field - Coordination and Support Actions – coordinating actions (CSA-CA) INFRA-2012-3.2: International cooperation with the USA on common e-infrastructure for scientific data - Coordination and Support Actions – coordinating actions (CSA-CA) INFRA-2012-3.3: Coordination actions, conferences and studies supporting policy development, including international cooperation, for e-Infrastructures - Coordination and Support Actions – coordinating actions (CSA-CA)

29. Pozivi za prijavu projekata - KAPACITETI Tema: ENV • 1. Research Infrastructures • Call N° 10 - FP7-INFRASTRUCTURES-2012-1 • • Call identifier: FP7-INFRASTRUCTURES-2012-1 • • Date of publication: 20 July 2011 • • Deadline1: 23 November 2011, at 17.00.00, Brussels local time. • • Indicative budget2: EUR 90.30 million • Line of action/Activity • Support to existing research infrastructures • Integrating Activities - Combination of Collaborative projects and Coordination and Support Actions (CP-CSA) • Social Sciences and Humanities • o INFRA-2012-1.1.2. Research infrastructures for the assessment of science, technology and innovation policy • Life Sciences • o INFRA-2012-1.1.9. Large-scale prospective cohort studies • Environmental Sciences and Earth Sciences • INFRA-2012-1.1.15. Research Infrastructures for Climate Earth System modelling • INFRA-2012-1.1.16. Natural History Collections

30. Pozivi za prijavu projekata - KAPACITETI Tema: ENV 1.2 Support to new research infrastructures 1.2.2 Construction of new infrastructures (or major upgrades) – preparatory phase - Combination of Collaborative projects and Coordination and Support Actions (CP-CSA) 1.2.3 Construction of new infrastructures – implementation phase - Combination of Collaborative projects and Coordination and Support Actions (CP-CSA) o INFRA-2012-2.2.1. EU-SOLARIS - The European SOLAR Research Infrastructure for Concentrating Solar Power o INFRA-2012-2.2.2. Windscanner -The European WindScanner Facility o INFRA-2012-2.2.3. ECCSEL (European Carbon Dioxide Capture and Storage Laboratory Infrastructure). o INFRA-2012-2.2.4. ISBE - Infrastructure for Systems Biology-Europe o INFRA-2012-2.2.6. ANAEE - Infrastructure for Analysis and Experimentation on Ecosystems 1.3 Support to policy development and programme implementation INFRA-2012-3.1: International cooperation with the USA on common data policies and standards relevant to global research infrastructures in the environment field - Coordination and Support Actions – coordinating actions (CSA-CA) INFRA-2012-3.2: International cooperation with the USA on common e-infrastructure for scientific data - Coordination and Support Actions – coordinating actions (CSA-CA) INFRA-2012-3.3: Coordination actions, conferences and studies supporting policy development, including international cooperation, for e-Infrastructures - Coordination and Support Actions – coordinating actions (CSA-CA)

31. HVALA NA PAŽNJI ! Katarina Bošnjaković, NCP za Zdravlje, Zaštitu okoliša i Bio-tehnologije mob: +387 61 92 32 11 e-mail: katarina.bosnjakovic@yahoo.com web: http://www.ncp-fp.ba/