310 likes | 771 Views
Yeni Nesil Sosyal Ağlar ve Web 2.0. Levent Özen. www.leothemaster.net. Konular:. Küçük Dünya - Yakınlığın 6 Derecesi Sosyal Ağ Tarihi ve Gelişimi Web Teknolojisi (1.0 – 5.0) Sosyal Yazılım ve eSosyal Hayat Sosyal Ağlar Etiket Kullanımı Sosyal Ağ Modelleri Sosyal Ağ Analizi
E N D
Yeni Nesil Sosyal Ağlar ve Web 2.0 Levent Özen www.leothemaster.net
Konular: • Küçük Dünya - Yakınlığın 6 Derecesi • Sosyal Ağ Tarihi ve Gelişimi • Web Teknolojisi (1.0 – 5.0) • Sosyal Yazılım ve eSosyal Hayat • Sosyal Ağlar • Etiket Kullanımı • Sosyal Ağ Modelleri • Sosyal Ağ Analizi • Semantik Web ve Online Sosyal Ağlar • Sorular / Cevaplar Levent Özen – 2008 www.leothemaster.net
Küçük Dünya • 1970’li yıllara kadar… • Dünya çok büyük ve kimse birbirini tanımaz denirdi ! • Sosyal ağlar hiyerarşik yapıdaydı. Levent Özen – 2008 www.leothemaster.net
Küçük Dünya… • Sosyal çevrede bir insan kaç kişiyi tanıyabilir? • Dunbar Teoremine göre: 195 (insan komünikasyon kanalı sınırı) • Sosyoloji ve Antropolojide de bu sayı küçük bir köyün nüfusu. • Kaç kişinin arkadaş listesi 195 i geçiyor? • …ve Internet Dünyayı küçülttü… Levent Özen – 2008 www.leothemaster.net
Yakınlığın 6 Derecesi • Sosyal Ağlar arasında bağ olmalı (1800’lü yıllar) • Durkheim ve Tönnies • Dünyanın “çok küçük” olduğu kanıtlandı (1967) • Stanley Milgram, “Yakınlığın 6 Derecesi” hipotezini ispatladı. Levent Özen – 2008 www.leothemaster.net
Sosyal Ağ Tarihi 1995 – 2002: • Classmates(1995) • Sixdegrees (1997) • LiveJournal (1998) • FriendSter (2002) 2003-2006: • LinkedIn, MySpace, Xing (2003) • Orkut, FaceBook (2004) • Y! 360, YouTube, Ning (2005) • QQ, Spaces, Twitter (2006) 2006-2008: ….
Web Teknolojisi Levent Özen – 2008 www.leothemaster.net
Web 1.0, 2.0, 3.0 Levent Özen – 2008 www.leothemaster.net
Web’te Neredeyiz ? • Web3.0 • Mobil Dünya • Çevrimdışı Kullanım • Web Servisleri • Geliştirici Arayüzleri (API) • Kullanıcı Araçları (Widget) • Harmanlama (Mashup) Levent Özen – 2008 www.leothemaster.net
WWW Nereye Gidiyor ? • Web4.0 • Yaygınlık • Internet dışında da yayılma ortamları. • Açık Kimlik • Anonim kalabilmek gittikçe zorlaşıyor. • Bağlantı • Bağlantı kurmak konusunda sistemin de söz ve kontrol gücü olması. • Web5.0 • Yapay Zeka ve Robotlar Levent Özen – 2008 www.leothemaster.net
Sosyal Yazılım – Kuşbakışı SMS Pod yayın VoIP Video Blog Mesajlaşma Görsel medya Blog WWW Forumlar Websiteleri Sosyal bloglama Wiki E-Data Eşzamanlı çalışma GPS Sosyal Ağlar Sanal Dünya DVD Ortak Çalışma e-posta Individual Group -- Interaction + + Hierarchy -- Levent Özen – 2008 www.leothemaster.net
eSosyal Hayat • Sosyal yazılımlar ile yaşamayı öğrenmek • E-posta, SMS, Sosyal medya kullanımı… • Birkaç yüz kişi Birkaç bin kişi • 5000 kişi • Yayılma ortamı olarak Interneti kullanmak. • Sınıflandırma sitemini değiştirmek. Levent Özen – 2008 www.leothemaster.net
Sosyal Ağlar • Sosyal Ağ arkadaşlık siteleri değildir ! • Bilgi Paylaşımı • Forum, Blog … • Fotoğraf ve Video Paylaşımı • YouTube, Flickr, Video blog … • Ortak ilgi Paylaşımı • Kedi severler, TBY… • Gelecekteki sosyal yapıyı belirleyici unsurdur ! • Sanal Sosyal Dünya Levent Özen – 2008 www.leothemaster.net
Neden Online Sosyal Ağ? • Yeni Kişiler Tanımak • Yeni Arkadaşlar Edinmek • Etki Alanımızı Genişletmek • Sesimizi Duyurmak • Sosyal Hayatımızı Renklendirmek • Kariyerimizde ilerlemek Levent Özen – 2008 www.leothemaster.net
Etiket Kullanımı • Sınıflandırma (Taksonomi) • Müzik, Türk Müziği, Pop • Sınırlı seçim • Etiketleme (Folksonomi) • Dağıtılmış etiket bulutu • Topluluk belirler • Etiketler • İnsan Hayatı • Arama Motorları • Sosyal İmleme • Sosyal Haber Levent Özen – 2008 www.leothemaster.net
1 2 7 5 6 4 3 Sosyal Ağ Modelleri • 1 ve 3 ü karşılaştırın • Doğrudan bağlı değiller ama dolaylı bağlılar: • 2,5,7 ’yi paylaşıyorlar. • Aynı sayıda bağları var. • Bilgi paylaşımı için ilişkisel bağlara sahipler. Levent Özen – 2008 www.leothemaster.net
1 2 7 5 6 4 3 Sosyal ağların bloklarını oluşturma için---yapıların sistematik analizi yapılır. Levent Özen – 2008 www.leothemaster.net
1. Çapraz alanlar kullanılmaz 2. Ağda birbirine benzer kişiler aynı matris yapısına sahiptir. Hesaplamada Matris metodu kullanılır Matris boyutu kolayca büyür N*(N-1) 3. Ağlar bağlantı sayısına göre değişir. Levent Özen – 2008 www.leothemaster.net
Neden Sosyal Ağ Analizi? • Veri kodlamasına sistematik yaklaşım, kolay ve çabuk “yaparsam-ne olur” analizine imkan sağlar. • Kodlanan veri, insanları varsayımlarıyla mücadele etmeye zorlarve verinin akışını sağlar. • Gözle görülmeyen İş modellerinin değiştirilmenesi sağlar. • Grup yapıları ve haberleşme akışını belirler. Levent Özen – 2008 www.leothemaster.net
Merkezlik Ölçüleri • Sosyal ağda kimin anahtar olduğunu ölçer. Eigenvector Merkezliği– Kimler sizi biliyor Merkezlik derecesi– sıkı ve çok bağ Aradanlık Merkezliği- “Gatekeepers” Levent Özen – 2008 www.leothemaster.net
Sosyal Ağ Ölçümü Yazılımları Levent Özen – 2008 www.leothemaster.net
Semantik Web ve Online Sosyal Ağlar • Semantik Web • Tim Berners Lee (’98) • Metadata: XML, RDF • Web Servisleri / API’ler • Katı ve ön tanımlı kurallar • Online Sosyal Ağlar • Herkes (ve herşey) her şeyle bağlantılı olabilir • Kalabalığın bilgeliği • Kurala dayalı bir düzen yok Levent Özen – 2008 www.leothemaster.net
Peki ya kayıp veri ! Levent Özen – 2008 www.leothemaster.net
Online Sosyal Ağların Sorunları • Gizlilik İsteği • Ödül ve Ceza Sisteminin Yetersizliği • Arada Gri Rengin Olmaması • İletişimde Süreksizlik • Taşınabilirlik (Portability) • Standartların Eksikliği Levent Özen – 2008 www.leothemaster.net
Teşekkürler • Sorularınız? Levent Özen – 2008 www.leothemaster.net