Download
1 / 27
270 likes | 404 Views
Hawthorne, de mythe van de volgzame arbeider en de klassen bias in de psychologie. Pallieter Daenen 1 ste lic. Politieke Wetenschappen. Het Hawthorne experiment. Experiment vond plaats in de Hawthorne fabriek van de Western Electric Company in Amerika
E N D
Hawthorne, de mythe van de volgzame arbeider en de klassen bias in de psychologie Pallieter Daenen 1ste lic. Politieke Wetenschappen
Het Hawthorne experiment • Experiment vond plaats in de Hawthorne fabriek van de Western Electric Company in Amerika • Doel van het experiment was zoeken of er een relatie was tussen omgevingsfactoren(zoals licht intensiteit) en efficiëntie van de arbeider, te bepalen in output.
Het Hawthorne experiment -De conclusie van het experiment was dat: onafhankelijk van omgevingsfactoren de werknemers zich als uitverkoren gingen voelen, louter en alleen omwille van het feit dat ze deel van een experiment waren. -Hierdoor waren de resultaten van het onderzoek vervalst, een psychologisch effect heeft de resultaten bepaald.
Het Hawthorne experiment Twee Harvard Universitaire psychologen speelden een belangrijke rol in het experiment °Elton Mayo & °Frits Roethlisberger
Mayo & Roethlisberger • Ze beweerden dat sociale en klinische psychologie gefuseerd kon worden met redelijk management. • Dit om aan de sociale en emotionele behoefte van de arbeider tegemoet te komen. • Dat zou het einde van de irrationele vijandelijkheid en oppositie tegen management zijn.
Mayo & Roethlisberger • De droom van de Mayo groep was er één van een hartsgrondige samenwerking tussen arbeiders en bazen. • Volgens hun werd dit gesteund door de resultaten van het Hawthorne onderzoek. • Dit stond onder sterke kritiek in de jaren ’40 en ’50 • Veel van de kritiek was gegrond
Overzicht Hawthorne onderzoek 3 categorieën: • 1) Het ‘verlichting’ experiment • Output van werknemer gerelateerd aan variaties in licht condities • Onderzoekers werden zich bewust van het psychologisch effect • 2) De ‘Relay Assembly Test Room’ • Resultaten vorige onderzoek in achterhoofd • Onderzoekers konden nu experimentele veranderingen aanbrengen in alle condities van de arbeiders • De waarneming was dat de output gestaag steeg over de tijd • 3) De ‘Bank Wiring Observation Room Study’ • Een niet experimenteel onderzoek • Om de sociale relaties en werk beperkende normen te bestuderen
De resultaten zoals door Mayo en Roethlisberger voorgesteldHET TWEEDE EXPERIMENT
De resultaten zoals door Mayo en Roethlisberger voorgesteldHET TWEEDE EXPERIMENT • Het beeld dat ze ophingen van het experiment was er één van => Constant stijgende output • Door gerevolutioneerde supervisie • Die snel hartgrondige samenwerking met het management gaf
Evidentie van arbeid weerstand • Uit de publicaties blijkt • Als alles goed loopt de supervisie inderdaad revolutionair vriendelijk en permissief is • Eens de dingen uit de hand lopengrijpt de supervisie terug naar destijl van berispingenen bestraffingen
Evidentie van arbeid weerstand • Voornaamste kritiek op Mayo&Roethlisberger • Ze onderdrukken de onderliggende weerstand van de arbeiders • Het conflict is volgens hen steeds iets anders dan een basis van antagonisme van belangenin de uitbuitende kapitalistische relatie van productie
Evidentie van arbeid weerstand • Aspect van constant stijgende output • Wat is output? • Mayo zag output als een index van welzijn • Er werd ook gespeeld metoutput/uur en output/week • De wekelijkse output steeg; maar de dagelijkse output daalde => Hoe kan men spreken van toename van moraal en coöperatie als de output/ uur afneemt en arbeiders trager blijken te werken?
Evidentie van arbeid weerstand Het beeld dat we krijgen na de analyse van de publicaties is er een van - Een voorzichtige arbeider - Die leeft in een informele organisatie - Een team op zich vormt - Vastberaden is zich niet te laten gebruiken - Uitkijkt voor eigen economische interesse
Andere indicaties van arbeidsweerstandHET DERDE EXPERIMENT • De niet experimentele observatie studie is gekend voor zijn gedetailleerde beschrijving van werk beperkingnormen binnen een groep mensen • Op het eerste inzicht was het een inslaand contrast met het tweede experiment • Maar zoals we zonet zagen verstopte Mayo het eigenlijke verzet achter de stijgende output curve
Andere indicaties van arbeidsweerstand • De werk-beperkingsnormen konden nu niet onderdrukt worden • Het management kon dit op 2 manieren oplossen: • Erachter komen hoe ze het verzet kon stoppen • De weerstand afschrijven als irrationeel en emotioneel De werk-beperkingsnormen moesten verdwijnen omdat het disfunctioneel is voor de identificatie van de groep met de economische doelen van de onderneming
Andere indicaties van arbeidsweerstand • Contradictie van Mayo • Hij was zich bewust van het industrieel conflict • Hij wou kort bij het conflict geraken om het te kunnen begrijpen en om technieken te vinden om het klassenbewustzijn te verslaan • Maar tegelijk verklaarde hij dat het conflict niet echt was door het toe te wijten aan sentiment en andere problemen
Andere indicaties van arbeidsweerstand • Het ironische aan het Hawthorne experiment is dat het bedacht werd om een wetenschappelijke erkenning van het psychologisch subjectieve standpunt van de fabriekswerker te krijgen, en dat het uiteindelijk gebaseerd zou zijn op een onderzoeksproject dat een belangrijk deel van die subjectiviteit(collectieve weerstand) zou onderdrukken.
Andere indicaties van arbeidsweerstand • Een ander opmerkelijk verschil tussen het tweede en derde experiment en dat ons inleid naar het volgende punt is: • In het derde experiment was men steeds aan het klagen over het management • In het tweede experiment voelde ze zich vrij van druk van de supervisie, terwijl ze veel vaker gesuperviseerd werden
Andere indicaties van arbeidsweerstand • Het verschil tussen beide was: • In het tweede experiment de veranderingen overwogen werden met de werknemers en ze een veto ertegen konden gebruiken, ze voelden zich deel van het experiment. • Terwijl in het derde experiment ze de veranderingen moesten ondergaan die ze niet zelf hadden aangebracht
De supervisie stijl • De supervisie stijl is de manier waarop het management omgaat met de arbeider en veranderingen aanbrengt
De supervisie stijl • Het traditionele inzicht, dat domineerde in de tijd van het Hawthorne experiment stelde: • Management is verantwoordelijk voor de organisatie van de productieve elementen • Dit is het proces van controleren, motiveren en wijzigen van het gedrag van de arbeiders • Zonder de tussenkomst van management is de arbeider passief • De mens is van nature tegen verandering • Voor het verwezenlijken van deze taak kan hetmanagement tussen twee methoden kiezen • De harde aanpak met leidend gedrag en dwang • De zachte aanpak die tolerantie inhoud
De supervisie stijl • Maar recent onderzoek bestrijd dit traditionele inzicht. Het Hawthorne onderzoek toonde ook al aan dat het niet blijkt te werken. • Om dit aan te tonen halen we het aspect van motivatie erbij.
De menselijke behoeftes zijn piramidaal hiërarchisch ingedeeld
De supervisie stijl • Het vervullen van die behoefte is een bron van motivatie • Een voldane behoefte vormt geen bron van motivatie meer • Iemand die ontbeert aan een behoefte, op eender welk niveau, is ziek en dat ziek zijn zal zijn gedrag beïnvloeden.
De supervisie stijl • Het probleem dat we nu kregen in het experiment is dat de werkgever zich op de fysiologische behoefte van de arbeider gaat focussen om hem te motiveren, maar dat de arbeider reeds hogere behoeftes nastreeft en de inspanningen dus inefficiënt zijn.
De supervisie stijl • Als men zich nu van dat probleem wil ontdoen en wil zorgen dat de arbeider coöpereert methet management moet men meer adequate assumpties van de menselijke natuur en motivatie gaan aannemen. • En dus meer kiezen voor zelf controle en zelf sturing van de arbeider en hem zo de mogelijkheid geven hogere behoeftes na te streven. • Dit was deels zoals in het tweede experiment waar de arbeiders mede inspraak hadden ener een positievere samenwerking verliep.
