790 likes | 1.46k Views
VHF JAKO POTENCJALNA BRON BIOLOGICZNA. WIRUSOWE GORACZKI KRWOTOCZNE STANOWIA GRUPE SCHORZEN ODZWIERZECYCH, POWODOWANYCH PRZEZ NIESPOKREWNIONE ZE SOBA BEZPOSREDNIO WIRUSY RNA.. SYSTEMATYKA WIRUSW WYWOLUJACYCH GORACZKI KRWOTOCZNE . RODZINA FILOVIRIDAE (WIRUS EBOLA, WIRUS MARBURG) ;RODZINA BUNYAVIRID
E N D
1. Goraczki krwotoczne jako potencjalna bron biologiczna Dr n. med. Janusz Kocik
2. VHF JAKO POTENCJALNA BRON BIOLOGICZNA
3. WIRUSOWE GORACZKI KRWOTOCZNE STANOWIA GRUPE SCHORZEN ODZWIERZECYCH, POWODOWANYCH PRZEZ NIESPOKREWNIONE ZE SOBA BEZPOSREDNIO WIRUSY RNA.
4. SYSTEMATYKA WIRUSÓW WYWOLUJACYCH GORACZKI KRWOTOCZNE RODZINA FILOVIRIDAE (WIRUS EBOLA, WIRUS MARBURG) ;
RODZINA BUNYAVIRIDAE ( WIRUS HANTA, WIRUS GORACZKI DOLINY RIFT, WIRUS GORACZKI KRWOTOCZNEJ KONGO) ;
RODZINA ARENAVIRIDAE (WIRUS GORACZKI LASSA, WIRUS JUNIN, WIRUS MACHUPO, WIRUS GUANTARIO, WIRUS SABIA) ;
RODZINA FLAVIVIRIDAE (WIRUS DENGUE, WIRUS ZÓLTEJ GORACZKI) ;
5. WIRUSOWE GORACZKI KRWOTOCZNE 1.FILOVIRIDAE
WIRUS MARBURG - CHOROBA MARBURSKA
WIRUS EBOLA - ZAKAZENIE WIRUSEM EBOLA
2.BUNYAVIRIDAE
WIRUS HANTA - HANTAWIRUSOWY ZESPÓL PLUCNY I ZESPÓL NERKOWY
PHLEBOVIRUS - GORACZKA DOLINY RIFT
NAIROVIRUS - KRYMSKO-KONGIJSKA GORACZKA KRWOTOCZNA
6. WIRUSOWE GORACZKI KRWOTOCZNE 3.ARENAVIRIDAE
ARENAVIRUS - GORACZKA LASSA;
WIRUS MACHUPO - BOLIWIJSKA GORACZKA KRWOTOCZNA;
WIRUS JUNIN ARGENTYNSKA GORACZKA KRWOTOCZNA;
WIRUS GUANTARIO GORACZKA WENEZUELSKA;
WIRUS SABIA GORACZKA BRAZYLIJSKA;
GORACZKI BRAZYLIJSKA, ARGENTYNSKA, WENEZUELSKA, BOLIWIJSKA NAZYWANE SA POLUDNIOWOAMERYKANSKIMI;
4.FILOVIRIDAE
-FLAVIVIRUS- ZÓLTA GORACZKA, GORACZKA KRWOTOCZNA DENGA;
7. WSRÓD PATOGENÓW MOZLIWYCH DO ZASTOSOWANIA JAKO BRON BIOLOGICZNA I DO CELÓWBIOTERRORYZMU SZCZEGÓLNE MIEJSCE ZAJMUJA FILOWIRUSY
8. FILOWIRUSY Wirusy te uwaza sie za jeden z najgrozniejszych czynników mozliwych do wykorzystania do celów bioterrorystycznych;
Byly one badane w ramach programu rozwoju broni biologicznej w Zwiazku Radzieckim.
9. FILOVIRIDAE (WIRUS MARBURG I WIRUS EBOLA)
CECHY CHARAKTERYSTYCZNE RODZINY
FILOVIRIDAE :
-DUZA ZAKAZNOSC PRZY TRANSMISJI INFEKCJI
Z CZLOWIEKA NA CZLOWIEKA;
-BRAK SKUTECZNYCH METOD ZAPOBIEGANIA I LECZENIA;
-DUZA SMIERTELNOSC.
10. CECHA CHARAKTERYSTYCZNA TEGO RODZAJU ZAKAZEN JEST NARUSZANIE INTEGRALNOSCI UKLADU NACZYNIOWEGO PRZEZ BEZPOSREDNIE DZIALANIE NISZCZACE NA SCIANY DROBNYCH NACZYN KRWIONOSNYCH ALBO POSREDNIOPRZEZ MEDIATORY STANU ZAPALNEGO.
11. CHARAKTERYSTYKA OGÓLNA PATOGENEZY WIRUSOWYCH GORACZEK KRWOTOCZNYCH OBJAWY ZAKAZENIA VHF ZWIAZANE SA Z DWOMA PROCESAMI:
ZWIEKSZONA PRZEPUSZCZALNOSCIA NACZYN ;
ROZWOJEM SKAZY KRWOTOCZNEJ Z LICZNYMI WYNACZYNIENIAMI, CZESTO NA TLE ROZSIANEGO WYKRZEPIANIA SRÓDNACZYNIOWEGO.
12. CHARAKTERYSTYKA OGÓLNA PATOGENEZY WIRUSOWYCH GORACZEK KRWOTOCZNYCH MECHANIZMY PATOGENETYCZNE OBSERWOWANYCH ZMIAN KRWOTOCZNYCH WYKAZUJA DUZE ZRÓZNICOWANIE ZALEZNE OD CZYNNIKA ETIOLOGICZNEGO.
13. Wirusowe goraczki krwotoczne stanowia grupe chorób odzwierzecych.
Do zarazenia dochodzi na skutek przejscia
czynnika zakaznego z zainfekowanego rezerwuaru zwierzecego za posrednictwem stawonogów lub innych (nieznanych) wektorów na czlowieka. EPIDEMIOLOGIA GORACZEK KRWOTOCZNYCH
14. PODZIALWIRUSOWYCH GORACZEK KRWOTOCZNYCH W ZALEZNOSCI OD CECH EPIDEMIOLOGICZNYCH SZERZACE SIE DROGA BEZPOSREDNIEGO KONTAKTU Z GRYZONIAMI, ICH WYDALINAMI LUB WYDZIELINAMI (GORACZKA KRWOTOCZNA, GORACZKA BOLIWIJSKA, GORACZKA BRAZYLIJSKA, GORACZKA ARGENTYNSKA, GORACZKA HANTAWIRUSOWA );
PRZENOSZONE PRZEZ KLESZCZE (GORACZKA KRYMSKO-KONGIJSKA, OMSKA, GORACZKA LASU KYASANUR);
PRZENOSZONE PRZEZ KOMARY (GORACZKA ZÓLTA, GORACZKA DENGA)
PRZENOSZONE DROGA BEZPOSREDNIEGO KONTAKTU (TZW. GORACZKI ZACHODNIOAFRYKANSKIE -WIRUS SUDAN EBOLA I WIRUS ZAIR EBOLA ORAZ WIRUS MARBURG );
15. OBRAZ KLINICZNY WIRUSOWYCH GORACZEK KRWOTOCZNYCH Pomimo duzej liczby znanych wirusowych goraczek krwotocznych charakteryzujacych sie pewnymi patognomonicznymi objawami mozna zauwazyc cechy wspólne warunkujace ich przebieg kliniczny.
Okres wylegania goraczek krwotocznych trwa przewaznie od 2 do 21 dni.
Choroba ma przebieg dwufazowy. Najpierw pojawiaja sie objawy ogólne, utrzymujace sie zazwyczaj 3 dni (sa to goraczka, dreszcze,zapalenie spojówek, zaczerwienienie skóry, twarzy, nudnosci i wymioty). Po krótkotrwalej remisji (od kilku godzin do 1- 2 dni) nastepuje nagle pogorszenie stanu pacjenta, odpowiadajace drugiej fazie choroby.
16. OBRAZ KLINICZNY GORACZEK KRWOTOCZNYCH- c.d. W drugiej fazie choroby wystepuja typowe dla tych jednostek objawy chorobowe krwawienia.
Objawy krwotoczne warunkuja nazwe tych chorób.
Krwawienia moga dotyczyc róznych ukladów. Najczesciej dochodzi do krwawienia z nosa, dziasel, miejsc wkluc do zyl. Pojawiaja sie wybroczyny na skórze.Czeste jest krwotoczne zapalenie spojówek, krwawienia z ukladu moczowego (krwiomocz). Moga pojawic sie krwawe stolce i wymioty.U kobiet dochodzi do krwawien z dróg rodnych.
17. OBRAZ KLINICZNY GORACZEK KRWOTOCZNYCH c.d. Obok objawów krwotocznych wystepuja równiez zaburzenia funkcji wielu narzadów i ukladów, objawiajace sie zóltaczka, kwasica, objawami patologicznymi z osrodkowego ukladu nerwowego.
W badaniach laboratoryjnych stwierdza sie leukopenie i trombocytopenie.
Wkrótce dolaczaja sie wtórne zakazenia bakteryjne.
Ze strony ukladu sercowo-naczyniowego dochodzi do wstrzasu, który moze byc odwracalny lub nieodwracalny, prowadzac do zgonu.
18. 1967 r.- PIERWSZY OPIS ZACHOROWANIA NA GORACZKE MARBURG U PRACOWNIKÓW LABORATORIÓW W NIEMCZECH I JUGOSLAWII, ZARAZONYCH PRZEZ MALPY SPROWADZONE Z UGANDY;
1976 r.- PIERWSZE EPIDEMIE GORACZKI EBOLA (W ZAIRZE I SUDANIE );
1994-1996r.-EPIDEMIE NA POLUDNIU ZAIRU;
2000r.- KILKASET ZACHOROWAN W UGANDZIE; GORACZKA EBOLA I MARBURGFAKTY
19. GORACZKA KRWOTOCZNA MARBURG I EBOLA
Sposród wymienionych kilkunastu postaci goraczek krwotocznych tylko w chorobie marburskiej i zakazeniu wirusem Ebola nie sa dotad dokladnie ustalone zródla pierwotnych zakazen.
Przypuszcza sie, ze sa to zwierzeta.
Zakazenia wtórne u ludzi szerza sie na drodze czlowiek czlowiek.
20. Goraczka krwotoczna Ebola Rezerwuar wirusa nie jest dokladnie poznany, byc moze sa to gryzonie i niektóre gatunki malp.
Zakazenia wystepuja w kontakcie z chorymi.
Wirusa wykazano w plynach ustrojowych, wydzielinach i wydalinach chorego.
Prawdopodobnie najbardziej niebezpieczne jest zakazenie przez krew (skaleczenie skazona igla, strzykawka zabrudzona krwia chorego).
21. GORACZKA EBOLA I MARBURG DROGI ZAKAZENIA Drogi szerzenia zakazenia:
poprzez kontakt bezposredni miedzy ludzmi - poprzez krew i wydzieliny;
przez narzedzia chirurgiczne, strzykawki;
nie wyklucza sie drogi wziewnej do szerzenia choroby;
za wrota zakazenia przyjmuje sie skóre,przewód pokarmowy, spojówki, drogi oddechowe.
22. GORACZKI KRWOTOCZNE EBOLA I MARBURG okres wylegania choroby wynosi okolo 2 21 dni, przecietnie 5 7 dni;
Charakterystyczne objawy i przebieg choroby:
poczatek zazwyczaj nagly, z dominujacymi objawami pseudogrypowymi (bóle miesni, bóle glowy podwyzszona temperatura ciala), wymioty, plamisto grudkowa wysypka skórna;
nastepnie rozwija sie zespól DIC; objawy wewnatrznaczyniowego wykrzepiania determinuja ciezki, smiertelny przebieg;
23. GORACZKI EBOLA I MARBURG KRWAWIENIA Z DRÓG ODDECHOWYCH, PRZEWODU POKARMOWEGO, DRÓG RODNYCH PROWADZA DO WSTRZASU, ZESPOLU ZABURZEN NEUROLOGICZNYCH (ZABURZENIA PAMIECI, ZABURZENIA ZACHOWANIA, DEZORIENTACJA) ORAZ USZKODZENIA NARZADÓW MIAZSZOWYCH.
24. GORACZKI KRWOTOCZNEEBOLA I MARBURG
WIEKSZOSC CHORYCH UMIERA WSRÓD OBJAWÓW WSTRZASU (MIEDZY 7 -16 DNIEM CHOROBY) Z TOWARZYSZACYMI MASYWNYMI KRWAWIENIAMI.
25. GORACZKI KRWOTOCZNEMARBURG I EBOLA DIAGNOSTYKA W BADANIACH LABORATORYJNYCH WYSTEPUJA NIECHARAKTERYSTYCZNE ZMIANY:
zwiekszone stezenie transaminaz;limfopenia, trombocytopenia;odchylenie w parametrach krzepniecia, sugerujace aktywacje zespolu DIC.
26. GORACZKI KRWOTOCZNEEBOLA I MARBURG DIAGNOSTYKA C.D. DIAGNOSTYKA:-izolacja wirusa lub wykrywanie jego antygenów w osoczu - jako wiarygodniejsza i czulsza metoda niz detekcja przeciwcial;-wykrywanie kwasu nukleinowego wirusa metoda PCR;-wykonywanie prób biologicznych na swinkach morskich i chomikach celem rozpoznania choroby.
27. Goraczki krwotoczneEbola i MarburgDIAGNOSTYKA C.D.: DETEKCJA SWOISTYCH PRZECIWCIAL:
-METODA IMMUNOFLUORESCENCJI POSREDNIEJ-METODA IMMUNOENZYMATYCZNA (ELISA)DIAGNSOTYKA IMMUNOLOGICZNA Z WYKORZYSTANIEM PRZECIWCIAL OPÓZNIA ROZPOZNANIE, PONIEWAZ PRZECIWCIALA POWSTAJA DOPIERO W 8-10 DNI PO ZAKAZENIU!!!
28. GORACZKI KRWOTOCZNE DIAGNOSTYKA C.D. UWAGA!
MATERIAL POCHODZACY OD CHORYCH
NALEZY TRAKTOWAC JAKO WYSOCE ZAKAZNY!
PELNA DIAGNOSTYKA WIRUSOLOGICZNA PROWADZONA POWINNA BYC PRZEZ LABORATORIA SPELNIAJACE WYMAGANIA CZWARTEGO POZIOMU BEZPIECZENSTWA BIOLOGICZNEGO (BSL4)
29. LECZENIE ZAKAZEN WYWOLANYCH PRZEZ WIRUS EBOLA I MARBURG
NIE ISTNIEJE ZADNE PRZYCZYNOWE LECZENIE ZAKAZEN FILOWIRUSOWYCH;
DOSTEPNE OBECNIE METODY LECZENIA
OGRANICZAJA SIE DO ZWALCZANIA OBJAWÓW CHOROBY (NIEWYDOLNOSCI KRAZENIOWO-ODDECHOWEJ I ZESPOLU WYKRZEPIANIA SRÓDNACZYNIOWEGO).
30. SZCZEPIONKA PRZECIWKO WIRUSOWI EBOLA NADAL W SFERZE BADAN;
ARMIA USA ZAKLADA DOSTEPNOSC SZCZEPIONKI PRZECIWKO WIRUSOM EBOLA I MARBURG NA ROK PODATKOWY 2008.
31. SZCZEPIONKA PRZECIWKO WIRUSOWI EBOLA Schemat szczepienia z uzyciem szczepionki eksperymentalnej, badanej dotad u naczelnych, wymaga szesciomiesiecznego cyklu podan do uzyskania pelnej odpornosci;
Pierwsze podanie szczepionki dna (dna priming *) przygotowuje uklad odpornosciowy a podanie drugiej dawki, w której wektorem jest modyfikowany genetycznie adenowirus (adv-gp boosting *), daje oczekiwana odpornosc;
Odpowiedz humoralna na immunizacje tylko wektorem adenowirusowym kodujacym glikoproteine wirusa Ebola (ADV-GP) jest indukowana szybciej niz w przypadku schematu prime/boost ale i jej nasilenie jest mniejsze.
Nature 424, 681-684 (7 August 2003)
Abstrakt: http://www.Nature.Com/nature/journal/v424/n6949/abs/nature01876.Html
Uzyskanie szybkiej odpowiedzi odpornosciowej na poziomie ochronnym jest sprawa kluczowa zarówno z punktu widzenia skutecznosci indywidualnego szczepienia poekspozycyjnego jak i z punktu widzenia zdrowia publicznego ( w aspekcie szczepien personelu wyznaczonego do dzialan w ognisku i skutecznosci strategii szczepienia pierscieniowego)
Patrz prezentacja nt. Planowanie pandemiczne na wypadek ospy prawdziwej *
DNA priming - pierwszy kontakt z antygenem, a wlasciwie w tym przypadku nagim DNA kodujacym bialko antygenowe
* ADV-GP boosting - dawka przypominajaca szczepienia w innym ukladzie antygenowym, przy pomocy adenowirusa kodujacego *
DNA priming - pierwszy kontakt z antygenem, a wlasciwie w tym przypadku nagim DNA kodujacym bialko antygenowe
* ADV-GP boosting - dawka przypominajaca szczepienia w innym ukladzie antygenowym, przy pomocy adenowirusa kodujacego
32. RODZINA BUNYAVIRIDAE WIRUSY HANTA
33. WIRUSY HANTA NAZWA POCHODZI OD OGNISKA ZAKAZEN W MIEJSCOWOSCI HANTAAN
INNE NAZWY WIRUSA WIAZA SIE Z WYSTEPOWANIEM ZAKAZENIA W SZEREGU MIEJSC W WIELU REGIONACH SWIATA, np. SEUL, DOBRAWA, PUUMALA
34. ZAKAZENIE HANTAWIRUSOWE Jest to ostra choroba zakazna opisana w 1993r. w poludniowo-zachodnich stanach Stanów Zjednoczonych.
Osoby, u których wystapily objawy chorobowe pochodzily z rejonów rolniczych, ale nie wykazywaly zadnych powiazan epidemiologicznych ze soba.
Wykryto u nich metodami immunoenzymatycznymi obecnosc przeciwcial w klasie IgM i IgG przeciwko wirusowi Hanta, co potwierdzono z zastosowaniem metody PCR.
35. WIRUS HANTA REZERWUAREM WIRUSA SA GRYZONIE - SZCZUR WEDROWNY I MYSZ POLNA
36. HANTAWIRUSOWE GORACZKI KRWOTOCZNE ZAKAZENIE NASTEPUJE:
W WYNIKU UKASZENIA PRZEZ GRYZONIA
DROGA POKARMOWA
POPRZEZ INHALACJE ZAKAZONEGO KURZU.
37. HANTAWIRUSOWE GORACZKI KRWOTOCZNE
OKRES WYLEGANIA JEST DLUGI - OKOLO 2 - 5 TYGODNI
38. ZAKAZENIE HANTAWIRUSOWE ZAKAZENIE HANTAWIRUSOWE WYWOLUJE DWA GLÓWNE ZESPOLY:
ZESPÓL PLUCNY (HFPS HANTA FEVER PULMONARY SYNDROME);
ZESPÓL NERKOWY (HFRS HANTA FEVER WITH RENAL SYNDROME).
39. HANTATWIRUSOWY ZESPÓL PLUCNY HANTAVIRUS PULMONARY SYNDROME (HPS) ZESPÓL OBJAWÓW WYWOLYWANY PRZEZ WIRUSY HANTA DOTYCZACY UKLADU ODDECHOWEGO;
CHARAKTERYSTYCZNE OBJAWY TO:
ciezkie zapalenie pluc;
wysiek w jamie oplucnej.
40. HPS - patogeneza Obserwowane sa cechy rozlanego zapalenia tkanki plucnej z licznymi naciekami komórek jednojadrowych i granulocytów obojetnochlonnych, które uszkadzaja pecherzyki plucne, pobudzajac jednoczesnie pneumocyty do proliferacji.
Zmienia to calkowicie strukture anatomiczna pecherzyków plucnych, prowadzac do ciezkiej niewydolnosci oddechowej.
41. HPS - patogeneza
W materiale sekcyjnym u chorych rozwijajacych HPS stwierdza sie plyn w pecherzykach plucnych, oskrzelikach i oskrzelach, jak równiez w jamie oplucnej (jest to obraz tak zwanego utopionego pluca)
42. HANTAWIRUSOWY ZESPÓL PLUCNY Po kilkudniowym okresie objawów prodromalnych narastaja lawinowo niepokojace objawy uposledzenia wydolnosci oddechowej;
Obniza sie cisnienie krwi, pojawia sie dusznosc, narasta liczba oddechów, przyspiesza tetno. Chory staje sie niespokojny, narastaja objawy obrzeku pluc.
W badaniu przedmiotowym objawy osluchowe sa skape.
W RTG klatki piersiowej widoczne sa cechy sródmiazszowego obrzeku pluc.
Jesli w tym okresie pacjent nie bedzie hospitalizowany i intensywnie leczony na oddziale intensywnej opieki medycznej, dochodzi w ciagu kilku godzin do stanu krytycznego, ze wstrzasem wlacznie.
43. HANTAWIRUSOWY ZESPÓL NERKOWY
Zachorowania wystepuja zarówno w Azji, jak i w Europie, zanotowano takze przypadki w USA, Hawajach, Alasce, Egipcie, Afryce.
W Europie ogniska choroby wystepowaly na Wegrzech, w Bulgarii, Francji, Grecji.
44. HANTAWIRUSOWY ZESPÓL NERKOWY obraz kliniczny goraczki krwotocznej z zespolem nerkowym bywa róznorodny;
nierzadko choroba ogranicza sie do kilkudniowej niewysokiej goraczki z bialkomoczem i konczy sie bez leczenia wyzdrowieniem (nawet bez leczenia);
w niektórych przypadkach przebiega w postaci pelnoobjawowej (sa to zazwyczaj przypadki z terenów Azji i Dalekiego Wschodu);
45. HANTAWIRUSOWY ZESPÓL NERKOWY powstaje po okolo 3-6 dniach od objawów prodromalnych;
W obrazie klinicznym dominuja cechy niewydolnosci nerek ze znaczna hipotonia, skapomoczem, bólami brzucha;
w niektórych przypadkach wystepuja równiez objawy rozsianego wykrzepiania wewnatrznaczyniowego;
46. HANTAWIRUSOWY ZESPÓL NERKOWY W w/w zespole narastaja objawy uszkodzenia nerek i ich niewydolnosci;
Narasta bialkomocz, krwiomocz, we krwi zwieksza sie ilosc azotu pozabialkowego, a ilosc wydalanego moczu zmniejsza sie, prowadzac ,w ciezkim przebiegu choroby do bezmoczu;
Objawem plucnym powyzszego zespolu sa cechy obrzeku pluc.
47. HFRS Okres krytyczny dla chorego moze trwac od 1-go do 5-ciu dni.
Pierwszym objawem pomyslnym rokowniczo jest pojawienie sie diurezy, a takze ustepowanie zaburzen wodno-elektrolitowych.
Ilosc wydalanego moczu zaczyna wzrastac i czasami dochodzi do kilku litrów na dobe.
48. ZAKAZENIA WIRUSEM HANTA DIAGNOSTYKA LABORATORYJNA
Diagnostyka laboratoryjna w HFRS:
-leukocytoza z przesunieciem w lewo
-trombocytopenia
-zwiekszenie stezenia aminotransferazy asparaginowej i dehydrogenazy mleczanowej
-zwiekszenie stezenia kreatyniny
-proteinuria w moczu
49. HFRSDIAGNOSTYKA LABORATORYJNA UWAGA!
We krwi wystepuje poczatkowo leukopenia, która poczawszy od trzeciego dnia ustepuje leukocytozie,a nawet hiperleukocytozie (pozorny odczyn bialaczkowy).
Taki oraz krwi w przebiegu HFRS nalezy róznicowac z bialaczka !
50. Zakazenie hantawirusowec.d. diagnostyki obecnosc swoistych przeciwcial klasy IgM
lub czterokrotne zwiekszenie stezenia przeciwcial klasy IgG
Testem potwierdzenia zakazenia jest immunoblot oraz badanie technika PCR
51. LECZENIE GORACZKI HANTAWIRUSOWEJ LECZENIE OBJAWOWE:
kluczowym zadaniem leczacego jest opanowanie wstrzasu i objawów niedotlenienia ( w razie koniecznosci prowadzenie mechanicznej wentylacji);
masywny przesiek wlosniczkowy wymaga natychmiastowego wyrównania niedoborów plynowo elektrolitowych;
LECZENIE PRZYCZYNOWE:
-zastosowanie w schorzeniach hantawirusowych znalazla rybawiryna (lek przeciwwirusowy, analog nukleozydowy);
52. BUNYAVIRIDAE GORACZKA DOLINY RIFT Goraczka Doliny Rift czynnikiem etiologicznym jest Phlebovirus, nalezacy do rodziny Bunyaviridae.
Iest to wirus wysoce hepatotropowy, wywolujacy martwice watroby.
Rezerwuarem wirusa sa owce i bydlo.
Szerzeniu sie choroby wsród zwierzat sprzyjaja ulewne deszcze, przyczyniajace sie do zwiekszenia populacji komarów Culex sp. Komary te nie sa jednak antropofilne.
Czlowiek ulega zakazeniu wskutek kontaktu z chorymi zwierzetami, a zwlaszcza z ich tkankami i krwia.
53. RODZINA ARENAVIRIDAE GORACZKA LASSA
OBJAWY:
cecha charakterystyczna tej goraczki sa stany goraczkowe oraz nasilone owrzodzenia w obrebie jamy ustnej, krwotoczne zmiany skórne, zapalenia pluc, czesto z wysiekami do jamy oplucnej, niewydolnosc krazenia i nerek;
rezerwuarem wirusa jest gryzon Mastomys natalensis;
rejonem endemicznym jest Afryka Zachodnia, gdzie rocznie notuje sie okolo 300 000 zachorowan i 5000 zgonów;
do zakazenia dochodzi najczesciej przez pokarm i wode skazona wydalinami gryzoni, wirus moze równiez znajdowac sie na wdychanych, zakazonych czastkach kurzu.
54. GORACZKA LASSA
DOMINUJE CIEZKI PRZEBIEG SCHORZENIA
( smiertelnosc ok. 30 70 % )
55. GORACZKA LASSA
Na terenach endemicznych stwierdza sie obecnosc przeciwcial przeciwko wirusowi Lassa u 8 52% populacji.
Smiertelnosc srednio ocenia sie na okolo 40%, ale odnotowano ogniska epidemiczne w szpitalach w Nigerii, w których smiertelnosc wynosila 65 70%.
56. RODZINA FLAVIVIRIDAE
-WIRUS ZÓLTEJ GORACZKI
-WIRUS DENGUE
57. ZÓLTA GORACZKA Choroba wystepuje w strefie tropikalnej i subtropikalnej, glównie w Ameryce Poludniowej i Srodkowej oraz w Afryce.
Wyróznia sie dwie postacie zóltej goraczki:
klasyczna, miejska (rezerwuarem jest czlowiek, przenosicielem komar);
postac lesna (wystepujaca wsród zwierzat dzungli);
PRZECHOROWANIE DAJE TRWALA ODPORNOSC !!!
58. WIRUS ZÓLTEJ GORACZKI W przebiegu schorzenia wywolanego tym patogenem dochodzi do martwicy komórek watrobowych wskutek bezposredniego dzialania wirusa;
Dominuje charakterystyczny objaw, tj. Zazólcenie powlok skórnych (stad nazwa).
59. ZÓLTA GORACZKA PRZEBIEG KLINICZNY Okres wylegania choroby trwa od trzech do szesciu dni.
Choroba rozpoczyna sie objawami prodromalnymi (zwyzka temperatury, gorsze samopoczucie).
W ciagu kilku dni temperatura osiaga wartosci az do 400C. Towarzysza jej dreszcze i bóle glowy.
Po kilku dniach temperatura ciala spada do wartosci prawidlowych, aby podniesc sie ponownie.
W koncu pierwszego tygodnia pojawia sie zóltaczka.
60. ZÓLTA GORACZKA-OBJAWY KLINICZNE (c.d.)
CHARAKTERYSTYCZNE CECHY ZÓLTEJ GORACZKI :
-goraczka
-zóltaczka
-objawy niewydolnosci nerek
-cechy skazy krwotocznej ( fusowate wymioty, wybroczyny);
61. DIAGNOSTYKA ZÓLTEJ GORACZKI Przypadki pelnoobjawowe nie sprawiaja trudnosci diagnostycznych.
Przypadki lekkie i poronne moga pozostac nie rozpoznane.
O rozpoznaniu decyduje izolacja wirusa z krwi oraz wzrost miana przeciwcial swoistych w odczynach serologicznych.
W badaniach laboratoryjnych wzrost stezenia bilirubiny, AspAT, wydluzony czas krzepniecia i protrombinowy; w obrazie EKG zmiany zalamka T.
62. WIRUS ZÓLTEJ GORACZKI
Cecha charakterystyczna tego patogenu jest duza zakaznosc w formie aerozolowej, ale szeroka dostepnosc licencjonowanych szczepien ogranicza zainteresowanie tym czynnikiem jako potencjalnym patogenem broni biologicznej.
63. Zólta goraczka-szczepienia
Zaleca sie szczepienia zaleznie od stopnia zagrozenia na danym terenie.
Obecnie obowiazuje regula szczepienia osób podrózujacych na tereny endemiczne (nawet w przypadku, gdy sluzby epidemiologiczne danego kraju zglaszaja, ze zólta goraczka nie wystepuje na danym terenie ).
64. Ryzyko wystepowania zóltej goraczki sytuacja na swiecie
65. GORACZKA KRWOTOCZNA DENGA wywoluja ja 4 typy serologiczne wirusów Denga: 1 ,2 ,3 ,4 ;
choroba wystepuje endemicznie, rzadziej w postaci epidemii w krajach strefy tropikalnej i subtropikalnej ( pld. Azja, pld. Pacyfik i Afryka), ale takze w innych rejonach swiata (np.w niektórych stanach USA;
lancuch epidemiczny stanowia czlowiek, niektóre gatunki malp oraz komar z rodzaju Aedes;
nie dochodzi do zakazen czlowiek-czlowiek.
66. ZAKAZENIA WIRUSAMI DENGA
Choroba przebiega w kilku postaciach
-bezobjawowo
-jako postac klasyczna
-jako postac atypowa
-goraczka krwotoczna Denga
67. DENGA Postac klasyczna:
wystepuje jako postac lagodna; okres wylegania trwa od 5 do 8 dni; choroba charakteryzuje sie goraczka, bólami glowy, bólami kostno-stawowymi i objawami zoladkowo-jelitowymi, czasem z limfadenopatia i hepatomegalia; prawie zawsze pojawia sie wysypka o charakterze grudkowo - plamistym; choroba trwa zazwyczaj krótko i konczy sie calkowitym wyzdrowieniem;
Postac atypowa:
lagodniejszy i krótszy - do 72 godzin, okresem trwania i niewystepowaniem limfadenopatii;
Goraczka krwotoczna Denga
68. GORACZKA KRWOTOCZNA DENGA Goraczka krwotoczna Denga wystepuje przede wszystkim w Azji Pld.-Wsch. i jest jedna z najczestszych przyczyn zgonów u dzieci.
Patogeneza goraczki krwotocznej z zespolem wstrzasowym nie jest do konca wyjasniona. Najprawdopodobniej sa to zaburzenia w ukladzie immunologicznym.
Stwierdza sie kompleksy immunologiczne (wirus / IgG), krazace we krwi i odkladajace sie w nerkach oraz wzrost stezenia immunoglobulin, a spadek limfocytów T.
Goraczka krwotoczna z zespolem wstrzasowym wystepuje u osób, które przebyly zakazenie jednym z serotypów wirusa Dengi lub maja przeciwciala nabyte biernie (np. od matki).
69. GORACZKA KRWOTOCZNA DENGA OBJAWY choroba przebiega dwuetapowo, z goraczka; po jej spadku stan chorego nagle pogarsza sie; pojawiaja sie objawy wstrzasu;
czesc zakazen moze przebiegac bez wstrzasu, ale z objawami skazy krwotocznej;
objawy skazy sa nastepujace: wybroczyny do blon sluzowych krwawienie z nosa, krwawe wymioty, krwiste stolce;
po spadku goraczki moze pojawic sie wysypka;
Uwaga! Objawy skazy krwotocznej moga pojawic sie juz w czasie pierwszej fazy choroby, tj. w trakcie trwania goraczki;
70. Goraczka Denga diagnostyka laboratoryjna
-potwierdzeniem rozpoznania jest izolacja wirusa i wzrost miana przeciwcial;
-wydluza sie czas protrombinowy, nastepuje spadek stezenia czynników II, V, VI, IX, XI;
-stwierdza sie trombocytopenie, hypoalbuminemie, wzrost stezenia aminotransferaz i mocznika;
71. Goraczka Denga - leczenie
leczenie - objawowe
w zespole wstrzasowym leczenie wstrzasu
zapobieganie skazie krwotocznej
72. FILOWIRUSY JAKO POTENCJALNA BRON BIOLOGICZNA
SKUTKI EWENTUALNEGO UZYCIA TYCH PATOGENÓW JAKO BRONI BIOLOGICZNEJ SA TRUDNE DO PRZEWIDZENIA
NALEZY JEDNAK LICZYC SIE Z DUZA SMIERTELNOSCIA WSRÓD OSÓB EKSPONOWANYCH ORAZ Z MASOWYMI WTÓRNYMI ZACHOROWANIAMI.
73. GORACZKI KRWOTOCZNE JAKO BRON BIOLOGICZNA WARUNKIEM OPANOWANIA SKUTKÓW UZYCIA WIRUSÓW GORACZEK KRWOTOCZNYCH JAKO BRONI BIOLOGICZNEJ JEST MOZLIWIE SZYBKIE ROZPOZNANIE
74. GORACZKI KRWOTOCZNE JAKO BRON BIOLOGICZNA WPROWADZENIE IZOLACJI CHORYCH I STOSOWANIE ODPOWIEDNICH SRODKÓW OCHRONNYCH PRZEZ PERSONEL MEDYCZNY TUZ PO ROZPOZNANIU TO KLUCZOWE DZIALANIA W ZAPOBIEGANIU DALSZEMU SZERZENIU SIE EPIDEMII
75. ZAPOBIEGANIE GORACZKOM KRWOTOCZNYM izolacja pacjenta (w przypadku wirusa Lassa, wirusa Marburg, wirusa Ebola ); w
goraczkach poludniowoamerykanskich mniej restrykcyjnie: osoby, które mialy kontakt z chorym podlegaja nadzorowi zdrowotnemu przez 3 tygodnie;
izolacje pacjenta od stawonogów (przenosicieli wirusów);
zwalczanie gryzoni, komarów, kleszczy;
szczepienie ludzi i zwierzat.
76. Profilaktyka c.d. pracownicy sluzby zdrowia opiekujacy sie pacjentem winni stosowac odziez i sprzet ochronny ( maski, rekawice, fartuchy ).
wydzieliny i wydaliny chorych powinny byc odkazane;
izolacja pacjentów od przenosicieli wirusów, szczególnie wazna w okresie wiremii pacjenta (stosowanie srodków odstraszajacych owady, moskitiery);
zwalczanie komarów i osuszanie miejsc ich wylegania (szczególnie wazne w kontroli zóltej goraczki i goraczki denga);
tepienie gryzoni zapobiega szerzeniu poludniowoamerykanskich goraczek krwotocznych.
77. Profilaktyka c.d. W odniesieniu do zwierzat, stanowiacych potencjalne zródlo zakazenia u ludzi stosuje sie kwarantanne (np. malpy sprowadzane z Afryki poddawane sa obserwacji przez 6 tygodni w celu ochrony pracowników laboratoryjnych przed zakazeniem wirusem Marburg).
Rozpowszechnianie szczepien ochronnych ludzi przeciwko zóltej goraczce.
78. WIRUS EBOLA POSTEPOWANIE Z CHORYM I ZAPOBIEGANIE:
POZA IZOLACJA CHOREGO I ZACHOWANIEM REZIMU SANITARNEGO WSRÓD PERSONELU SZPITALNEGO
NIE SA DO KONCA POZNANE INNE SPOSOBY ZAPOBIEGANIA.
DOTYCHCZAS SZERZENIU EPIDEMII ZAPOBIEGANO POPRZEZ SCISLA IZOLACJE CHORYCH.
79. Wirusowe zapalenie mózgu Wirusowe zapalenie mózgu ,zwane inaczej zachodnim konskim wenezuelskim zapaleniem mózgu jest choroba wywolana przez alfa-wirusy z rodziny Togaviridae, zawierajace RNA.
Rezerwuarem sa dziko zyjace konie, swinie, gryzonie i ptaki.
Choroba przenoszona jest przez komary.
Mozliwosc rozprzestrzeniania wirusa droga powietrzna stwarza sposobnosc uzycia go jako broni biologicznej.
80. WIRUSOWE ZAPALENIE MÓZGU c.d. Obraz kliniczny:
-dominuja bóle glowy, goraczka, róznorodnie nasilone objawy neurologiczne (zaburzenia swiadomosci, drgawki, spiaczka mózgowa);
Choroba obarczona jest wysoka smiertelnoscia ( okolo 60%).