Teoria małżeństwa Beckera

1. Teoria małżeństwa Beckera Magdalena Sokołowska

2. Kim jest autor teorii? • Znany ekonomista amerykański • Przedstawiciel teorii neoklasycznej • Punktem wyjścia jego koncepcji jest homo oeconomicus , jednostka ludzka gospodarująca ograniczonym zasobem środków i dążąca do zmaksymalizowania swojej użyteczności

3. Metodologia • „Podejście ekonomiczne” Beckera to analiza procesów optymalizacyjnych • Metodologia ta została z całą konsekwencją zastosowana do sfery działalności ludzkiej, którą dotychczas ekonomia wyrzucała poza nawias zainteresowań • Bentham mówił o nim, że „ nawet namiętność kalkuluje”

4. Po co Becker chciał stworzyć teorię małżeństwa? • Prawidłowości dotyczące zawierania związków małżeńskich mają ogromne znaczenie dla: • Liczby urodzeń • Tempa wzrostu ludności • Aktywności zawodowej kobiet • Nierówności rozkładu dochodów • Zdolności • Alokacji wolnego czasu

5. Założenia teorii • Małżeństwo jest praktycznie zawsze „chciane”, można zatem zastosować teorię preferencji, zakładając, że osoby zawierające małżeństwo liczą, iż dzięki niemu osiągną wyższy poziom użyteczności niż w przypadku pozostania w stanie bezżenym. • Skoro wielu mężczyzn i wiele kobiet konkuruje ze sobą w poszukiwaniu partnera, wolno nam przyjmować istnienie jakiegoś rynku matrymonialnego.

6. Równania teorii • Funkcja produkcji gospodarstwa • Ograniczenie budżetowe • Warunki ograniczające wykorzystywany czas • Warunki maksymalizujące dobra produkowane w gospodarstwie czyli: jakość posiłków, jakość i liczbę potomstwa, prestiż, wypoczynek, towarzystwo, miłość, stan zdrowia itp.

7. Równania teorii • Warunki konieczne do zawarcia małżeństwa: - Maksymalna wielkość produktu uzyskiwana przez samotną osobę < dochód uzyskany przez nich w związku małżeńskim - Łączny dochód uzyskiwany przez małżeństwo > suma maksymalnych wielkości produktu uzyskiwanych przez samotnych kobietę i mężczyznę

8. Czy warto rezygnować z wolności ? • Korzyści poboczne, tzn. takie, które można kupić: - utrzymywanie porządku i czystości • zaspokojenie seksualne • przyrządzanie posiłków ? • Korzyści główne: - możliwość „wytworzenia” dzieci • obniżenie kosztów wynikających z częstych kontaktów i dokonywania między sobą transferów poprzez wspólne działanie tego samego gospodarstwa domowego

9. Ponieważ czas, jakim dysponuje mąż i czas, jakim dysponuje żona nie są doskonałymi substytutami ani dla siebie nawzajem ani dla towarów i usług dostarczanych przez rynek, to osoby samotne nie są w stanie wytworzyć równoważnych odpowiedników tego, co pary małżeńskie osiągają z optymalnej kombinacji nakładów • Osoby samotne muszą alokować czas pomiędzy sektor rynkowy i nierynkowy. W małżeństwie – specjalizacja.

10. Jak dobrać sobie drugą połowę ? 1. Dobór optymalny 2. Dobór partnerów wg cech

11. Dobór optymalny • Polega na doborze męża/żony pod kątem maksymalizacji produktu gospodarstwa domowego stworzonego z tą drugą osobą • Macierz wypłat (n+1) x (n+1) • Np. F1=5 F2=2 M1=38 4 M2=59 7

12. Dobór partnerów wg cech • Ludzie różnią się inteligencją, rasą, religią, wykształceniem, płacą, wzrostem, agresywnością, wiekiem… • Psycholodzy i socjologowie zastanawiali się czy dobór partnerów odbywa się na podstawie ich podobieństwa czy też różnic. • Genetycy zakładali zamiast doboru losowego pozytywny lub negatywny dobór partnerów wg cech

13. Co na to Becker? • Becker uważa, że dobór na podstawie podobieństw lub różnic następuje wtedy, kiedy maksymalizuje on łączny produkt dóbr w gospodarstwie domowym niezależnie od charakteru cechy • Połączenie podobieństw będzie optymalne wtedy, kiedy cechy są komplementarne • Połączenie różnic będzie optymalne wtedy, kiedy cechy są substytutami. • Dzieje się tak ponieważ wysokie wartości cech wzmacniają się w przypadku komplementarności natomiast „znoszą się” w przypadku substytutów

14. Przykłady • Kojarzenie się podobieństw jest zjawiskiem bardzo powszechny zarówno w przypadku inteligencji, wzrostu, koloru skóry, wieku, wykształcenia jak i pochodzenia rodzinnego. • Czasem kojarzą się też różnice, jak w przypadku skłonności opiekuńczych, skłonności do wspierania innych lub do dominacji z jednej strony, a uległości z drugiej. • Wniosek: cechy są na ogół, ale nie zawsze, komplementarne

15. Czy jeden mąż wystarczy do szczęścia ? • Związek kobiety z wieloma mężczyznami wyklucza chęć posiadania własnego potomstwa. Zidentyfikowanie ojca w tym przypadku byłoby mocno utrudnione • Gdy relacja liczbowa między płciami jest bliska jedności, każde gospodarstwo domowe składające się z kilku kobiet i jednego mężczyzny musiałoby być kompensowane gospodarstwami domowymi samych tylko mężczyzn. A przecież łączny produkt osiągany przez dwa gospodarstwa samotnych mężczyzn oraz jedno gospodarstwo z jednym mężczyzną i trzema kobietami będzie mniejszy od łącznego produktu trzech gospodarstw złożonych z mężczyzny i kobiety każde.

16. Mężczyzna mężczyźnie nie równy!!! • Inaczej w przypadku nadwyżki kobiet wobec mężczyzn oraz nierówności między mężczyznami • Produkt łączny wszystkich małżeństw może być większy wtedy, gdy druga żona dodaje do produktu więcej, niż mogłaby dodać jako pierwsza żona mniej sprawnego mężczyzny =

17. Przykład • Samotnie wytwarzają: F1_- 5 jedn.; F2 - 5 jedn.; M1 - 8 jedn.; M2 - 15 jedn.; • Produkt osiągany w małżeństwie: • 14 i 27 jedn. - po jednej żonie • 18 i 35 jedn. - dwie żony • Zatem, gdy sprawniejszy mężczyzna bierze dwie żony, a mniej sprawny pozostaje kawalerem, produkt łączny jest największy z możliwych, gdyż: 35+8=43 > 12+27=41 • Zatem poligamia jest częstsza wśród mężczyzn produktywniejszych np. silniejszych

18. Podsumowanie • Każda osoba próbuje znaleźć partnera, który maksymalizuje jej (jego) dobrobyt, mierzony konsumpcją dóbr wytwarzanych przez gospodarstwo domowe • Ludzie dobierają sobie partnerów o podobnym poziomie inteligencji, wg wzrostu, rasy itp. • Poligamia ma w niektórych przypadkach racjonalne uzasadnienie jest powszechniejsza wśród mężczyzn odnoszących sukcesy

19. Dziękuję za uwagę