Actualiteiten BTW / Overdrachtsbelasting Mr. Lucas Blom AA FB Lentink De Jonge Accountants & Belastingadviseurs 0341

1. Actualiteiten BTW / Overdrachtsbelasting Mr. Lucas Blom AA FB Lentink De Jonge Accountants & Belastingadviseurs 0341-438100 l.blom@lentinkdejonge.nl

2. Leverancier Afnemer BTW inleiding ondernemer 8) aftrek van voorbelasting levering/dienst plaats vrijstelling maatstaf tarief afdracht: hoe, wie, wanneer h

3. 1. Ondernemer (vervolg) DGA (o.g.v. arbeidsovk) = ondernemer 26-4-2002 18-10-2007 HR HvJ JA NEE DGA trekt BTW op woonhuis af. Correctie? RB Den Haag, 28/04/’10, 09/01843 RB Haarlem, 16/07/’09, Hof Arnhem, 02/09/’10, nr. 09/00584

4. 1. Ondernemer (vervolg) -> verhuur onzelfstandige werkruimte Rechtbank Arnhem, 17/06/’09, nr. AWB07/2820 en 07/2822): nee Rechtbank Breda, nr. 17/11/’10. nr. 09/3994: ja -> verhuur onroerend goed -> managementovereenkomst

5. 2. Levering / dienst 1 of meerdere prestaties -> HvJ, 25-2-’99 (CPP), C-349/96: →beoordeling vanuit gezichtspunt (objectieve) afnemer → hoofdprestatie en nevenprestatie (is prestatie om hoofddienst aantrekkelijker te maken) → niet uit elkaar halen als er sprake is van één prestatie in economische zin

6. 2. Levering / dienst (vervolg) Jurisprudentie: • Hof Den Bosch, 02/07/’10, nr. 08/00719, levering van een apparaat met een servicecontract; • RB Haarlem, 01/04/’10, nr. 08/06738, Happy Meal • HvJ, nr. 02/12/’10, nr. C-276/09, betaling mobiele telefoondienst

7. 2. Levering / dienst (vervolg) Integratieheffing (art 3-3-b Wet OB) = Fictieve levering: • Zelf goederen gaan vervaardigen • Gebruiken voor doeleinden waarvoor geen volledig recht op aftrek bestaat

8. 2. Levering / dienst (vervolg) Strijdig met EU-recht? Lopende procedure bij Hoge Raad LJN,nr BM6699. • Goederen die in opdracht zijn vervaardigd onder terbeschikkingstelling van stoffen met in het bedrijf vervaardigde goederen? • Vorm van herzieningsregeling? Lagere rechters: RB Breda, 23-02-’10, nr. 08/04234: Nee Hof Den Haag, 29-06-’09, nr. 08/00332: Ja

9. 2. Levering / dienst (vervolg) HR, 26/02/’10, nr. 08/02136: overdracht onderneming is geen levering / dienst: • Algemeenheid van goederen; • Lichamelijke zaken door 1 ondernemer gebruikt; • Overdragen met het oog op een voortgezet gebruik door 1 andere ondernemer

10. 3. Plaats Verschil tussen diensten en leveringen. Hoofdregel bij levering: • Plaats van vertrek (indien goederen worden vervoerd); • Plaats op moment van leveren.

11. 3. Plaats (vervolg) Plaats van dienst * ondernemer B2B uitgebreid met: → voor alle aan hen verrichte diensten als ondernemer aangemerkt; → rechtspersonen (niet-ondernemers) * overige B2C

12. 3. Plaats (vervolg) B2B → plaats van de afnemer B2C → plaats van de leverancier Hierop zijn diverse uitzonderingen

13. 3. Plaats (vervolg) Uitzondering: • Tussenpersonen (enkel B2C) • Onroerende zaken • Goederenvervoer (B2C) / Personenvervoer • Cultuur / sport/ wetenschap • Met B2C-vervoer samenhangende diensten • Werkzaamheden m.b.t. roerende zaken (B2C) • Restaurant/cateringdiensten • Verhuur van vervoermiddelen • Elektronische diensten (B2C) • Afnemer buiten EU (B2C); • Ondernemer buiten EU (B2C).

14. 3. Plaats (vervolg) Aandachtspunten: • Artikel 37e BTW’68: bewijslast bij ondernemer; • Verlegging (buitenlandse leverancier presteert aan Nederlandse afnemer/ondernemer) • Listingverplichting

15. 4. Vrijstelling Onderwijsvrijstelling, beroepsonderwijs → wijziging 01-07-2010 (uitz.: overgangsrecht) → erkende instelling: a) instelling Register Kort Beroepsonderwijs b) bekostigde instelling → verstrekken van onderwijs Gaat om onderwijsinstelling alsmede docent (zie verder www.crkbo.nl)

16. 4. Vrijstelling (vervolg) * Medisch → gezondheidskundige verzorging v.d. mens → kwaliteitseisen (BIG / nieuw register) → schoenmaker houd je bij de leest Besluit staatssecretaris, 28/02/’08, CPP 2008/78M en 02/12/’10, DGB 2010/7539M • Aanvullende opleiding met relatie BIG • Vrijstelling als diensten door BIG-er worden verricht • Gezondheidskundige verzorging van de mens

17. 4. Vrijstelling (vervolg) Onroerende zaken; • Wat is een onroerende zaak; • Levering / diensten; • Diensten: actieve terbeschikkingstelling / passieve terbeschikkingstelling.

18. 4. Vrijstelling (vervolg) Levering onroerende zaak = vrijgesteld, tenzij rechtswege • levering van een bouwterrein • levering voor/op/uiterlijk 2 jaar van ingebruikname optie - optieverzoek (akte + voorwaarde aftrekrecht)

19. 4. Vrijstelling (vervolg) Van rechtswege belast met BTW dan vrijstelling overdrachtsbelasting, tenzij * bedrijfsmiddel is gebruikt en * koper kan BTW (gedeeltelijk) terugvragen

20. 4. Vrijstelling (vervolg) Route -> oud gebouw -> sloop -> kwalificatie naar bouwterrein -> levering -> vrijstelling overdrachtsbelasting

21. 4. Vrijstelling (vervolg) Bouwterrein: • Onbebouwde grond • Iets mee gedaan met oog op de bebouwing • Iets: 1. aan grond bewerkingen plaatsvinden of hebben plaatsgevonden 2. t.a.v. waarvan voorzieningen worden/zijn getroffen die uitsluitend dienstbaar zijn aan de grond 3. in de omgeving waarvan voorzieningen zijn/worden getroffen; 4. Bouwvergunning is verleend

22. 4. Vrijstelling (vervolg) Hoge Raad 10-08-01(Jeugdhonk): Werkzaamheden uitsluitend met het oog op het slopen van opstallen, m.a.w. tot stand brengen van onbebouwde grond. Hoge Raad 14-11-08 (nr. 42860) Na sloop minimaal een bewerking met het oog op de bebouwing moet hebben plaatsgevonden (oftewel grofegalisatie)

23. 4. Vrijstelling (vervolg) HvJ 19-11-08, Don Bosco, C-461/08: → verkoper vraagt sloopvergunning aan → verkoper heeft verplichting tot sloop → sloop heeft aanvang voor levering Conclusie: is één handeling van onbebouwde grond (keuze voor economische benadering -> CCP). Gevolg voor koop/aannemingsovereenkomsten?

24. 4. Vrijstelling (vervolg) Jurisprudentie na Don Bosco: • A-G Van Hilten, 17-06-’10, nr. 41510bis, ieder stuk onbebouwde grond met bouwbestemming is bouwterrein; • A-G Van Hilten, 17-06-’10, nr. 08/02606, doorlevering perceel voor voltooiing sloop is bouwterrein • Hof Arnhem, 08/06/’10, nr. 09/00361, geen bouwterrein -> geen bewerkingen aan de grond

25. 4. Vrijstelling (vervolg) Vervaardigen: HR, 19/11/’10, nr. 08/01021: • Woon-winkelpand verbouwd tot kinderopvangbedrijf • Sprake van vervaardigen indien in wezen nieuwbouw heeft plaatsgevonden

26. 6. Tarief Algemeen 19%, anders 6% en 0% (aantonen a.d.h.v. boeken / bescheiden). 2010, 6%: • personenvervoer taxi, • schilderen < 2 jr. oude woning • schoonmaken binnenkant woning • boek (niet papieren fysieke gegevensdrager • Aanbrengen van isolatiemateriaal • Renovatie/herstel van woningen 2011: 19% • Podiumkunsten • Kunstvoorwerpen

27. 8. Aftrek van voorbelasting (vervolg) Vermogensetikettering :

28. 8. Aftrek van voorbelasting (vervolg) Wijziging vermogensetikettering na 1-1-2011: • Alleen voor onroerende zaken; • Slechts aftrek maximaal voor zover gebruik voor belaste prestaties; • Herzieningsregeling gedurende 10 jaar • Overgangsrecht

29. 8. Aftrek van voorbelasting (vervolg) Privé-gebruik • Werknemer (BUA. Vergelijk HvJ 15-4-’10, nr. C-538/08). * discussie loon in natura en overige personeelsverstrekkingen * werkelijk gebruik • Ondernemer. HR 29-10/’10, nr. 08/01579: * houdbaarheid standstillbepaling * houdbaarheid schakelbepaling art. 16a

30. 8. Aftrek van voorbelasting (vervolg) HR, nr. 08/10/’10, nr. 07/13629 In eerdere tijdvakken aftrekbare BTW niet aftrekbaar in het laatste tijdvak van het boekjaar

31. 9. ICL HvJ ETH, 16/12/’10, C-430/09 NLBLG goederen HvJ EMAG, 06/04/’06, C-245/04: 1x ICL HvJ ETH: • Overdragen beschikkingsmacht • Vervoer naar andere lidstaat • Na afloop van de verzending goederen lidstaat fysiek verlaten ETH Miroco Decof

32. 9. ICL (vervolg) HvJ ETH: 1ste schakel ICL: • 1ste afnemer heeft beschikkingsmacht gekregen; • Uiting gegeven aan voornemen vervoer • Kenbaar maken met BTW-identificatienummer • Macht om als eigenaar te beschikken op de 2de afnemer is overgedragen in lidstaat van bestemming. Overige ICL • HvJ, 07/12/10, nr. C-285/09: geen ICL bij fraude • HvJ, 18/11/’10, NR. c-84/09, tijdstip levering

33. 10. Diversen Kleine ondernemingsregeling: • < € 1345 of vermindering > € 1.345 en < € 1.882; • Natuurlijke personen • In Nederland gevestigd HvJ, 26/10/’10, nr. C-97/09: Vestigingseis is richtlijnconform Besluit staatssecretaris, 25/01/’07, nr. CPP2006/2469M: Goedkeuring voor in buitenland gevestigde ondernemer KOR toepassen, mits uitsluitend prestaties in NL

34. 11. Overdrachtsbelasting Onroerendezaaklichamen (OZL): • Lichaams-eis • Bezits-eis • Doel-eis • Omvang-eis T/m 31-12-10: verkrijging van aandelen V/a 1-1-11: ook wijziging winstrechten op bestaande aandelen / omzetting van cum. pref. aandelen in gewone aandelen

35. 11. Overdrachtsbelasting (vervolg) Lichaams-eis: • Lichamen waarvan kapitaal in aandelen is verdeeld (NV, BV, maatschap met een in aandelen verdeeld kapitaal, Fonds voor gemene rekening) • Lidmaatschapsrechten van coöperatie / vereniging

36. 11. Overdrachtsbelasting (vervolg) Bezits-eis: • Bezittingen bestaan voor tenminste 50% (t/m 31-12-10: 70%) uit onroerende zaken; • Bezittingen bestaan voor meer dan 30% uit in Nederland gelegen onroerende zaken (t/m 31-12-10: NVT) Aandachtspunten: • Referentieperiode: enig moment voorafgaand jaar. • Waarderingsvoorschriften bezittingen

37. 11. Overdrachtsbelasting (vervolg) Bezits-eis (vervolg): 100% 60% 60% OZ NL 3.000 OZ NL 4.000 OZ BTLD 1.000 LENING 3.000 LM 1.000 (op verkrijger) 2010: 3/5 = 60% -> geen OZL 2010: 4/7 = 57% -> geen OZL 2011: 4/5 = 80% en 3/5 = 60% -> OZL 2011: 4/4 = 100% -> OZL A B.V. B B.V. C B.V. D B.V.

38. 11. Overdrachtsbelasting (vervolg) Bezits-eis (vervolg): Deelnemingen: • Geen consolidatie: waarde economisch verkeer (HR 26-11-1986, BNB 1987/129) • Wel consolidatie indien: moedermaatschappij > 331/3% met (v/a 1-1-11): * concernvennootschappen; * natuurlijke personen die geheel of nagenoeg geheel belang hebben in moedermaatschappij.

39. 11. Overdrachtsbelasting (vervolg) Bezits-eis (vervolg): 100% 100% LM 1 LM 1 D 0.75 D 0.75 25% 25% OZ 10 EV 3 LENING 7 ROUTE 1: Aankoop 50% aandelen in OZL D B.V. ROUTE 2: Aankoop aandelen B B.V. en C B.V. HOLDING A B.V. B B.V. C B.V. OZL D B.V.

40. 11. Overdrachtsbelasting (vervolg) Exploitatie-eis Onroerende zaken als geheel voor ten minste 70% dienstbaar zijn aan het verkrijgen, vervreemden of exploiteren van onroerende zaken Referentieperiode van 1 jaar.

41. 11. Overdrachtsbelasting (vervolg) Belang-eis Natuurlijke personen: • Verkrijger + echtgenoot > 7% EN • Verkrijger + zijn verwanten NP + verbonden lichamen > 33 1/3% Rechtspersoon Rechtspersoon + verbonden lichamen + verbonden natuurlijke personen > 33 1/3% Samenhangende overeenkomst

42. 11. Overdrachtsbelasting (vervolg) Belang-eis (vervolg) 50% 12% Aankoop van derde 12% van 12% HOLDING A B.V. B B.V. C B.V.

43. 11. Overdrachtsbelasting (vervolg) Overige • Verlenging termijn vermindering overdrachtsbelasting (6 -> 12 maanden) voor woningen gekocht 2011; • Besluit staatssecretaris 14-09-2010 (nr. DGB2010/1124M) * Samenloopvrijstelling: - FE BTW; - Overgang van een algemeenheid van goederen; - Ingebruikname nieuwe onr. zaak in afwachting van verkoop * Verschil uitleg begrip onroerende zaak • Verkrijger + echtgenoot > 7% EN • Verkrijger + zijn verwanten NP + verbonden lichamen > 33 1/3% Rechtspersoon Rechtspersoon + verbonden lichamen + verbonden natuurlijke personen > 33 1/3% Samenhangende overeenkomst