1 / 35

GÜRÜLTÜ , İŞ İ TME KAYBI ve MESLEK HASTALIKLARI

GÜRÜLTÜ , İŞ İ TME KAYBI ve MESLEK HASTALIKLARI. Alp Ergör Halk Sağlığı AD Kasım 2010 alp.ergor@deu.edu.tr 2 4001 – 2 4018. Gürültü nedir? Nerelerde karşımıza çıkar? Nelere yol açar? Gürültü bireysel düzeyde farklı sonuçlara yol açar mı? Korunma ilkeleri nelerdir?.

kiona-harding
Download Presentation

GÜRÜLTÜ , İŞ İ TME KAYBI ve MESLEK HASTALIKLARI

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. GÜRÜLTÜ, İŞİTME KAYBIve MESLEK HASTALIKLARI Alp Ergör Halk Sağlığı AD Kasım 2010 alp.ergor@deu.edu.tr 2 4001 – 2 4018

  2. Gürültü nedir? • Nerelerde karşımıza çıkar? • Nelere yol açar? • Gürültü bireysel düzeyde farklı sonuçlara yol açar mı? • Korunma ilkeleri nelerdir?

  3. GÜRÜLTÜ KONTROL YÖNETMELİĞİ  Gelişigüzel bir yapısı olan bir ses spektrumu, öznel olarak, istenmeyen ses biçiminde tanımlanır.

  4. GÜRÜLTÜ KONTROL YÖNETMELİĞİ  … amacı , kişilerin huzur ve sükununu beden ve ruh sağlığını gürültü ile bozmayacak bir çevrenin geliştirilmesini sağlamaktır.Bu amaca uygun olarak gürültü ile ilgili terimlerin tanımlanması ile gürültü kontrolünün uygulanacağı sınırların belirlenmesi …

  5. GÜRÜLTÜ: 85-90dBA ↑mesleksel işitme yitimine neden olur 65-70 dBA ↓ biyolojik stres etmenidir! Babeu, Cameron

  6. Yerkürede 120 milyon insan gürültüye bağlı işitme güçlüğü yaşıyor • EU kapsamında insanların 1/3’ünün gürültülü alanlarda yaşıyorlar • Çalışma yaşamında insanların %80’i gürültüyle bir biçimde karşılaşıyor WHO, 2007

  7. Tarihsel süreçte gürültü… Plinius (MS 23-79) Naturalis Historia (bilinen ilk ansiklopedi) Antik Yunan kenti Sybarites sınırları içinde nalbantlık, demircilik gibi işler yasaklanmış… Plinius Nil boyunca şelalelere yakın yerleşimlerde insanların “sağır” olduklarını yazmış… Barut’un keşfi… Sanayi devrimi - makineler Victor Hugo – ünlü romanı – yazında yer alan ilk mesleksel işitme kayıplı kahraman… (1831)

  8. Gürültü bir STRES etmenidir Artışının temel nedenlerinden biri KENTLEŞMEDİR

  9. Percentage of population highly disturbed by noise during sleep in the Netherlands: survey results for 1998 and 2003. World Health Organization 2009

  10. Decibell Hell. Environmental Health Perspectives, Vol 113; (1); 34-41; 2005 •

  11. Decibell Hell. Environmental Health Perspectives, Vol 113; (1); 34-41; 2005 • Metro sistemi inşaatı, kalıp alanı basınçlı hava ile temizleniyor !

  12. GÜRÜLTÜDEN ETKİLENME işitme ↓ fizyolojik etkiler psikolojik etkiler iş veriminin azalması (!?) duyulan seslerin anlaşılmaması … Gürültü Kontrol Yönetmeliği

  13. EN ISO 11690 ofis ortamında gürültü düzeyinin sınıflandırılması

  14. Çalışma ortamında (ofis) gürültü kaynaklarının ses düzeyleri Derleme, A Öztürk, 2008

  15. İşkollarından gürültülü işlem-süreç örnekleri Derleme, A Öztürk, 2008

  16. Çeşitli düzeydeki gürültünün etkileri(WHO ve ILO) • 0-30 dB : Hiçbir rahatsızlık duyulmayan aralık • 30-60 dB : Psikolojik • 80 dB : Psikolojik + Fizyolojik • 85-125 dB : Psikolojik+Fizyolojik+Otolojik

  17. GÜRÜLTÜ ve TANIMLANAN SAĞLIK ETKİLERİ • Biyolojik etkiler • Fiziksel zarar – duyu organı • İşitme yitimi – mesleksel işitme kaybı • Fizyolojik etkiler • Uyku bozuklukları • Endokrin etkiler • Stres – kan basıncı değişiklikleri vb • Deri direnci değişimi • Algı bozukluğu • Psikolojik etkiler • Davranış değişiklikleri (özgün olmayan) • Rahatsızlık duygusu • Algılama ve iletişim sorunları (55-60 dBA düzeyinde) • … * Stansfeld SA, Matheson MP. Noise pollution: non-auditory effects on health. British Medical Bulletin 2003; 68: 243–257 * Decibell Hell. Environmental Health Perspectives, Vol 113; (1); 34-41; 2005 * NIGHT NOISE GUIDELINES FOR EUROPE. World Health Organization 2009

  18. Kronik bir çevresel stres etmeni olarak GÜRÜLTÜ çocuklarda bilişsel gelişmeyi ve özellikle “okuduğunu anlama” becerisini olumsuz yönde etkilemektedir! 2844 çocuk 77 okul 3 ülke (BK, İspanya, Hollanda) • S A Stansfeld ve arkadaşları. Aircraft and road traffic noise and children’s cognition and health: a cross-national study. • Lancet 2005; 365: 1942–49

  19. Meslek hastalığı olarak işitme yitimi Sosyal Sigortalar Sağlık İşlemleri Tüzüğü,ekli liste Etkilenme Süresi : … gürültülü işte en az 2 yıl, gürültü şiddeti sürekli olarak 85 dB’in üstünde olan işlerde en az 30 gün çalışmış olmak … Yükümlülük Süresi :6 ay

  20. Meslek hastalığı olarak işitme yitimi ve tanı süreci Sosyal Sigortalar Sağlık İşlemleri Tüzüğü,ekli liste Kesin Meslek Hastalığı Tanısı Madde 17: * Bilateral eşik odyogramı yapılmalıdır. Değerlendirmede 40 yaşından sonraki her yaş için yarım desibellik düşme fizyolojik azalma olarak hesaplanmalıdır. *Odyometri konuşma ve ses odyometrisi olarak yapılmalıdır. *İşyerinde sağlığa zarar verecek düzeyde gürültü bulunduğu saptanmalıdır. *Varsa işe girişte ve aralıklı bakılarda çekilmiş odyogramlardan yararlanılmalıdır. *İşitme zararına yol açan travmatik, toksik, tıbbi ve dejeneratif diğer etken ve nedenler giderilmelidir.

  21. http://www.cdc.gov/niosh/topics/noise/pubs/50yearold.html

  22. http://www.cdc.gov/niosh/topics/noise/pubs/hearinglossdecline.htmlhttp://www.cdc.gov/niosh/topics/noise/pubs/hearinglossdecline.html

  23. Gürültü ile karşılaşma (ses düzeyi – dBA) Doğrudan etki Dolaylı etki Uyku bozukluğu, konuşma ve iletişimin etkilenmesi İşitme kaybı Bilişsel ve duygusal yanıt Rahatsızlık hissi Stres etmeni olarak gürültüye yanıtlar Özgül olmayan davranışsal yanıt Otonom sistem – sempatik sinirler Endokrin sistem (hipofiz, adrenal) Risk etmenleri kan basıncı kan lipidleri pıhtılaşma faktörleri kardiyak output kan glukozu Ortaya çıkan hastalıklar Hipertansiyon Arterioskleroz İskemik kalp hastalıkları Gürültü Etkileri ve Biyolojik Yanıtlar(Babisch, 2002). World Health Organization 2009

  24. Gürültü ve sağlık etkilerinin farklılaşmasına neden olan etmenler Uyarlama: Ising, Kruppa Noise & Health 2004 Sesin özellikleri ses düzeyi, frekans, karşılaşma süresi gürültüye bağlı uyku bozukluğu ya da çok gürültülü ortamlarda çalışma Nöronal uyarı Ses algısı Ortama bağlı özellikler İletişim, odaklanma vb Bireye bağlı özellikler uyum, duyarlılık vb Fizyolojik ve psikolojik mekanizmalar üzerinde etki Endokrin, bilişsel, duygusal … Sesin GÜRÜLTÜ olarak algılanması Stres etmenleri Zaman baskısı, iş stresi … Risk etmenleri Sigara, obesite, sedanter yaşam… Akut etkiler HT, rahatsızlık, stres hormonları↑… Perfomans↓ Kısa süreli bellek↓ , odaklanma ↓ Kronik etkiler MI riski ↑, HT …

  25. Çayeli Bakır İşletmesi, patlatıcı yerleştirmek için cevher yüzeyinde delme işlemi gerçekleştiriliyor, yaklaşık 100 dBA

  26. İşyeri Sağlık Birimi, Odyometri, Çayeli Bakır İşletmesi

  27. Koruma ilkeleri • Etmen-kaynak yok edilmeli • Etmen-kaynak yalıtılmalı • Etmen izlenmeli • Etkilenen izlenmeli • Kişisel koruyucular kullanılmalı • Etkilenim saptanırsa karşılaşma sonlandırılmalı! Birincil koruma İkincil koruma Üçüncül koruma

  28. TEŞEKKÜRLER

More Related