1 / 37

Ra zvoj adolescenata

Ra zvoj adolescenata. umova. Dopreti do njihovih. Raditi sa adolescentima znači. Ciljevi. Sagledavanje najvažnijih telesnih promena i vremena javljanja puberteta Sagledavanje psiholoških i socijalnih promena u razvoju

kirti
Download Presentation

Ra zvoj adolescenata

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Razvoj adolescenata

  2. umova Dopreti do njihovih Raditi sa adolescentima znači

  3. Ciljevi • Sagledavanje najvažnijih telesnih promena i vremena javljanja puberteta • Sagledavanje psiholoških i socijalnih promena u razvoju • Razumevanje ponašanja adolescenata i donošenja odluka kroz sagledavanje njihove perspektive - značenja ponašanja adolescenata • Sagledavanje činjenice da mladi teže da budu uspešni i da je zadatak zdravstvenih radnika da im pomognu da to i ostvare

  4. Definicija adolescencije u odnosu na uzrast • Svetska zdravstvena organizacija: 10-19 godina • Društvo za adolescentnu medicinu: 10-24 • Mladi ili omladina: 15-24 godine • Mladi ljudi: 10-24 godine • Različite zemlje: 12-18 godinaili 10-18 godina

  5. Pubertet • Adolescencija

  6. Najvažnije telesne promene i vreme javljanja puberteta

  7. Redosled događaja u pubertetu Tanner, J.M. Fetus into Man, Cambridge Mass., Harvard University Press, 1978: 62

  8. Rano u odnosu na kasno sazrevanje Telesne razlike Tanner, J.M. Fetus into Man, Cambridge Mass., Harvard University Press, 1978: 63

  9. Iako je adolescent odnosno adolescentkinja porastao više cantimetara, to ne znači da se njegovo ili njeno mišljenje promenilo u isto vreme i u istoj meri. Adolescent odnosno adolescentkinja koji je visok, nije obavezno i zreliji u odnosu na svoje vršnjake.

  10. Psiho-socijalni razvoj u adolescenciji

  11. Faze u razvojuPodela adolescencije

  12. ASPEKTI RAZVOJA separacija /individuacija - LIČNI IDENTITET

  13. RANA ADOLESCENCIJA INTELEKTUALNO - preovlađuje konkretno mišljenje EMOCIONALNO - česte promene raspoloženja,anksioznost BIHEJVIORALNO - impulsivnost - nezavisnost kroz aktivnost SOCIJALNO - povećava se uticaj vršnjaka - opiranje autoritetima (“protiv” roditelja) IDENTITET “Da li sam normalan/na” - preokupiranost telesnim promenama i potrebama - povećana potreba za privatnošću i nezavisnošću PREPORUKE - prilagođena objašnjenja - povezati informacije sa iskustvom mlade osobe

  14. SREDNJA ADOLESCENCIJA INTELEKTUALNO - razvoj apstraktnog mišljenja - bolje razumevanje odnosa uzrok- posledica EMOCIONALNO - usamljenost, depresivnost BIHEJVIORALNO - eksperimentisanje - u svim sferama - rizična ponašanja SOCIJALNO - izuzetna važnost vršnjačke grupe - konflikti sa porodicom, ambivalencija u vezi narastajuće potrebe za nezavisnošću IDENTITET “Ko sam ja?” - pitanje lične privlačnosti - preispitivanje: seksualnosti, soc.uloga, sistema vrednosti... PREPORUKE - obezbediti učenje putem iskustva kada je moguće - grupne aktivnosti - uključivanje vršnjaka, uzora

  15. KASNA ADOLESCENCIJA INTELEKTUALNO - razvijeno apstraktno mišljenje - razmatranje hipotetičkih situacija EMOCIONALNO - stabilniji afektivitet BIHEJVIORALNO - kapacitet za realističnu procenu rizika SOCIJALNO - veći značaj odnosa sa pojedincima nego sa grupom - ponovno pribljižavanje roditeljima sa pozicije odraslog IDENTITET “Kuda idem?” - orijentacija ka budućnosti (ciljevi,profesija) - zaokruživanje doživljaja ličnog identiteta (seks. identitet i orijentacija, sistem vrednosti...) - kapacitet za intimnije i kompleksnije odnose (prijateljske, partnerske) PREPORUKE - pitanja otvorenog tipa, hipotetička rešenja - razvijene sposobnosti pokazuju fragilnost u izazovnim situacijama

  16. Razumevanje ponašanja adolescenata i donošenja odluka kroz sagledavanje njihove perspektive

  17. Adolescencija je period brzog rasta i razvoja • Promene se odvijaju na telesnom, kognitivnom, emcionalnom i socijalnom planu • Ove promene javljaju se različitim redosledom i različitom brzinom kod svakog adolescenta odnosno adolescentkinje

  18. U okviru telesnog, kognitivnog, emocionalnog i socijalnog razvoja dolazi do napretka i sazrevanja, ali moguća je i regresija • Razvoj obezbeđuje mladima “alat” koji im je neophodan da ispune osnovne razvojne zadatke u adolescenciji

  19. Osnovni razvojni zadaci u adolescenciji • Prihvatanje svog izmenjenog tela • Razvoj seksualnog indentita i ostvarivanje zrelog seksualnog ponašanja • Postizanje emocionalne i ekonomske nezavisnosti (posebno u odnosu na porodicu) • Ostvarivanje odgovarajućih odnosa sa vršnjacima • Priprema za životni stil odrasle osobe i profesiju

  20. Svaki adolescent mora-treba da ispuni ove zadatke • Određene okolnosti, ka što je siromaštvo, različita oboljenja, izbeglištvo, zlostavljanje i sl. čine ostvarivanje ovih zadataka još težim

  21. Kada se jave teškoće u ostvarivanju razvojni zadataka adolescencije, mlada osoba može da se angažuje u ponašanjima koja predstavljaju rizik po njeno zdravlje, pa čak i život

  22. Svako ponašanje je logično • Svako ponašanje predstavlja najbolji mogući zbor za određenu osobu u određenoj situaciji • Možemo razumeti ponašanje adolescenata ukoliko razumemo logiku koja stoji iza određenog ponašanja

  23. Osnovne potrebe adolescenata dece, adolescenata i odraslih • Fizičke(vazduh, voda, hrana, san, sklonište) • Emocionalne(prihvatanje, vrednovanje, ljubav, poverenje, sigurnost, doživljaj da je osoba vredno ljudsko biće) • Socijalne(društvo, prijateljstvo) • Intelektualne(izazovi za razmišljane, čitanje, učenje) • Kreativne(potreba da se osoba izrazi-likovna umetnost, ples, pisanje, gluma...)

  24. Ponovo razvojni zadaci u adolescenciji.... Primeri... • Prihvatanje svog izmenjenog tela • Adolescent ili adolescentkinja kod kog pubertet započne ranije ili kasnije u odnosu na vršnjake može da ima problema u prihvatanju svog telesnog razvoja. On-ona može da misli da sa njim nešto nije u redu, da nije normalan, da je drugačiji. U pokušaju da bude isti kao njegovi-njeni vršnjaci može da se angažuje u različitim rizičnim ponašanjima (pušenje cigareta, upotreba alkohola, tuče....)

  25. Adolescent-adolescentkinja koji ne može da prihvati svoj fizički razvoj i seksualnost može da započne samoizgladnjivanje

  26. 2. Razvoj seksualnog indentita i ostvarivanje zrelog seksualnog ponašanja • Mlada osoba koju privlače osobe istog pola može da oseti samoprezir ili samomržnju i postane suicidalna ili bude izložena nasilju • Adolescenti/adolescentkije čije su porodice disfunkcionalne i koji su izloženi zlostavljanju mogu rano da započnu seksualne odnose u potrazi za prihvatanjem i ljubavlju

  27. Postizanje emocionalne i ekonomske nezavisnosti (posebno u odnosu na porodicu) • Mlada osoba čiji roditelji su distancirani može da se oseti nedovoljno vrednom. “ Nisam dovoljno važan/važna da bi roditelji obraćali pažnju na mene”. Ovo utiče na nisko samopoštovanje i nedovoljnu brigu o sebi.

  28. Ostvarivanje odgovarajućih odnosa sa vršnjacima • Mlada osoba koja se oseća isključenom može da pribegne destruktivnom ponašanju da bi bila prihvaćena. Nesigurni mladić ili devojka mogu da započnu seksualne odnose, uprkos tome što se ne osećaju spremnim, kako bi izbegli odbacivanje

  29. Priprema za životni stil odrasle osobe i profesiju • Adolescent/adolescentkinja koji su neuspešni u školi provode 30 sati nedeljno osećajući da su neadekvatni i da ne mogu da “uhvate korak” sa asvojim vršnjacima. Kako bi prevladali stres mogu da pribegnu upotrebi psihoaktivnih supstanci (PAS)pre časa. Osim rizika vezanih za upotrebu PAS, njihova upotreba dodatno ugrožava postignuće u školi.

  30. Adolescent/adolescentkinja sa ADHD često doživljava neuspeh u školi, oseća se odbačenim od svojih školskih drugova okreće se mladima koji ne pohađaju školu i angažuju se u brojnim rizičnim ponašanjima

  31. Psihosocijalna evaluacija • Omogućava da steknemo uvid u različite domene života mlade osobe • Omogućava da se identifikuju rizici, ali i snage i resursi mlade osobe

  32. H home dom E education obrazovanje E eating behaviour ishrana A activities aktivnosti D drugs droge S sexuality seksualnost S suicide samoubistvo S safety sigurnost

  33. Ovakav pristup je važan je omogućava zdravstvenom radniku da razume da negativna ponašanja nisu izbor već često očajnički odgovor adolescenta na probleme u razvoju • Razumevanje ovih mehanizma omogućava zdravstvenom radniku da saoseća sa borbom adolescenta/adolescentkinje za ostvarivanje razvojnih zadataka adolescentkinje i da mu/joj pomogne da ih ostvari na zdraviji način

  34. Kako treba da radimo sa adolescentima?

  35. 9-10 to 13-14 godina => pre-adolescentne strategije => poštovati tranziciju transition 14-15 to 16-17 godina => adolescentne strategies => 17-18 do zrelosti => post adolescentne strategije => adultne strategije From Cognitive Psychology

  36. Rad sa adolescentima Ohrabrite ih (“samo uradi ti”) – poštujte njihovo angažovanje

  37. Verujte njihovim instinktima (dopustite im da usvoje svoje strategije ukoliko su bezbedne) • Tragajte za njihovim snagama i resursima koji su im dostupni • Gradite dale oslanjajući se na njihove snage • Pomozite im da zraviju pozitivne strtgegije prevladavanja stresa i rešavanja problema

More Related