1 / 19

Sukcesy i porażki w transformacji ekonomii

Sukcesy i porażki w transformacji ekonomii. Na podstawie artykułu R . G. Lipsey ’a „ Successes and failures in the transformation of economics ” Journal of Economic Methodology 8:2, s. 169 – 181, 2001 Opracował: Radosław Grądzki. Plan prezentacji. 1. Ekonomia kiedyś i dziś.

koen
Download Presentation

Sukcesy i porażki w transformacji ekonomii

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. Sukcesy i porażki w transformacji ekonomii Na podstawie artykułu R. G. Lipsey’a „Successes and failures in the transformation of economics”Journal of Economic Methodology 8:2, s. 169 – 181, 2001 Opracował: Radosław Grądzki

  2. Plan prezentacji 1. Ekonomia kiedyś i dziś. 2. Jakościowe spostrzeżenia. 3. Teoria i obserwacja. 4. Podsumowanie I części.

  3. Ekonomia kiedyś i dziś. • Metodologia L. Robbinsa: Ekonomiczne teorie wyrastają z intuicyjnie poprawnych założeń. • Empiryczne obserwacje służą zilustrowaniu teorii a nie ich sprawdzeniu. • Lipsey przeciwko metodologii Robbinsa: • M2T seminarium (measurement, and testing in economics), • „An Introduction to Positive Economics”(Lipsey, 1963) – podręcznik znany jako IPE.

  4. Ekonomia kiedyś i dziś. • Dwa główne przesłania IPE: 1. Modele są tylko modelami. Są wartościowe gdy wyjaśniają lub przewidują to, co widzimy. 2. Potrzeba matematyki i ekonometrii. • Wprowadzenie analiz matematycznych do teorii ekonomicznych. • Matematyka i ekonometria w ekonomii. • Ogromny wzrost opracowań ekonomicznych od początku lat 60-tych. • Dobre i złe teorie ekonomiczne.

  5. Jakościowe spostrzeżenia. • Obserwacja I: Wszystkie znaczące wyniki ekonomii mają charakter jakościowy. • Dlaczego niezależne podmioty postępujące zgodnie z własnym interesem osiągają więcej lub mniej zbliżone do siebie wyniki? Ponieważ odpowiadają na te same sygnały cen rynkowych. • Przykłady twierdzeń jakościowych: • Efektywna alokacja zasobów i czynników produkcji. • Malejący krańcowy produkt. • Komparatywne przewagi w handlu zagranicznym.

  6. Jakościowe spostrzeżenia. • Jakościowy charakter ekonomii a ilościowa precyzja fizyki. • Teorie ekonomiczne pozwalają jedynie na jakościowe przewidywania. • W naukach przyrodniczych ze względu na ścisły związek teorii z obserwacjami empirycznymi anomalie wzbudzają obawy naukowców. • Anomalia to konflikt pomiędzy teorią a faktami. • Ekonomiczne teorie i empiryczne obserwacje są często bardzo słabo ze sobą powiązane.

  7. Jakościowe spostrzeżenia. • Anomalie w ekonomii są tolerowane w skali, która byłaby niemożliwa w naukach przyrodniczych. • Nie ma uniwersalnych „stałych” w ekonomii. • Brak komunikacji wśród badaczy ekonomii. • Wiele poziomów teorii i wiele poziomów analizy empirycznej.

  8. Jakościowe spostrzeżenia. • Rodzaje anomalii: • Konflikt pomiędzy przewidywaniami teorii a faktami; • Konflikt pomiędzy przewidywaniami różnych teorii na temat tego samego zjawiska; • Konflikt pomiędzy różnymi wynikami testów tej samej teorii; • Konflikt pomiędzy różnymi wnioskami, wyciągniętymi przez różnych ekonomistów w tej samej sprawie.

  9. Jakościowe spostrzeżenia. • Zdaniem Friedman’a ekonomiści nie powinni zajmować się sprawdzaniem prawdziwości teoretycznych założeń, a jedynie testowaniem poprawności prognoz teorii. • Wniosek Friedman’a: „Doświadczalnie spójne teorie mogły zostać zbudowane na doświadczalnie fałszywych założeniach”. (Friedman, „The Methodology of Positive Economics”). • Teorie z wieloma anomaliami są preferowane nad teorie, które zawierają mniej wysokiej klasy matematyki i elegancji.

  10. Teoria i obserwacja. • Obserwacja II: Dobra robota w ekonomii zdaje się być tam, gdzie teoria i obserwacje idą ze sobą w parze. • Są dwie gałęzie ekonomii gdzie udało się stworzyć silne, ścisłe relacje pomiędzy teoriami a obserwacjami: • Historia ekonomii, • Ekonomia pracy.

  11. Teoria i obserwacja. • Pytania dotyczące historii są nierozerwalnie związane z przykładami i obserwacjami historycznymi, bo z nich one wypływają. • W historii ekonomii zadawane są precyzyjne pytania, co do których dowody empiryczne można zaakceptować. • Są to zagadnienia dość dobrze sprecyzowane i wymuszają badanie faktów i teorii jednocześnie. • Naukowcy zajmujący się tymi kwestiami mają tę samą powszechną wiedzę, używają podobnych narzędzi i są świadomi poczynań innych osób w grupie.

  12. Teoria i obserwacja. • Badania nad rynkiem pracy. • Dlaczego odniesiono tu sukces? • Dostępność licznych i relatywnie prawdziwych danych. • Ekonomia pracy pozostała empiryczna (w przeciwieństwie do innych subdyscyplin ekonomii, które zapędziły się w matematyczne modele). • Brak radykalnie nowych, skomplikowanych i atrakcyjnych teorii, które by skłaniały do czysto teoretycznych manipulacji.

  13. Teoria i obserwacja. • Różnice pomiędzy historią gospodarczą a ekonomią pracy z jednej strony i organizacją rynków z drugiej skłoniły Lipseya do stwierdzenia, że może istnieć: • Pewna optymalna liczba badaczy w jednej dziedzinie, • Optymalna liczba poziomów wyrafinowania analiz, • Optymalna liczba odpowiednich czasopism. • Gdy te liczby nie są przekraczane, każdy jest świadomy co robią inni z danej dziedziny, a anomalie szybko stają się zauważalne.

  14. Teoria i obserwacja. • Obserwacja III: Bez bliskiego związku między rozwijającą się teorią, a obserwacjami empirycznymi, nowa teoria rozwija się w niekontrolowany sposób, który może być empirycznie adekwatny tylko przez przypadek. Prowadzi to do teoretycznych dziwactw, które szybko znikają z kręgów zainteresowań. • „Chwilowa moda” w ekonomii. • Powstał szereg programów, które Lipsey nazywa: IDRP (Internally Driven Research Programme). • Program badawczy, wyprowadzony przez własną, wewnętrzną logikę.

  15. Teoria i obserwacja. • Badacze nie koncentrują się na problemach wziętych z rzeczywistości ale na tych stworzonych przez ich model. • Manipulacja modelem tak, aby pasował do danych z obserwacji empirycznych. • Wczesna teoria wzrostu jako przykład IDRP. • Efekt balansowania na „ostrzu noża” w modelach Harroda-Domara. • EDRP (Externally D. R. P.) przeciwieństwo IDRP • Program badawczy, który jest ściśle powiązany z zaobserwowanymi faktami i przez nie wymuszony. • Klasyczny przykład to astronomia (wyjaśnienie zachowania się planet w układzie słonecznym).

  16. Teoria i obserwacja. • Model Solow’a jako przykład IDRP. • Neoklasyczny model wzrostu Solow’a – zanegowanie rezultatu Harrod’a-Domar’a. • Praca i kapitał są substytutami względem siebie. • Powstała ścieżka jest stabilna. Negatywne sygnały skierują ekonomię w kierunku tej ścieżki za każdym razem, kiedy się od niej odchyli. • Swan wprowadził do modelu jednostkę pracy efektywnej. • Kierunki pracy Solow’a: technologiczna zmiana i śledzenie modeli wzrostu.

  17. Teoria i obserwacja. • Nowe wnioski Swan’a i Uzaw’a. • 4 pytania Sen’a. • Wiele lat badano wzrost gospodarczy bez większych sukcesów. • Późniejszy etap teoretyzowania na temat wzrostu opierał się w większej mierze na faktach.

  18. Podsumowanie. • Wszelkie spostrzeżenia, obserwacje, prawa, paradygmaty, czy zależności w ekonomii mają charakter jakościowych. • Anomalie w ekonomii są akceptowane na skalę, która jest niedopuszczalna w innych naukach. • Teoria nie zawsze idzie w parze z odpowiednimi danymi empirycznymi. • Empiryczne obserwacje nie wymuszają na ekonomistach poszukiwania ich teoretycznych rozwiązań. • Badacze nie koncentrują się na problemach wziętych z rzeczywistości ale na tych stworzonych przez ich model.

  19. Dziękuję za uwagę • Rozwinięcie tematu w II części prezentacji

More Related