840 likes | 1.1k Views
TABZON TAPU VE KADASTRO IX. BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ YABANCI GERÇEK VE TÜZEL KİŞİLER ile YABANCI SERMAYELİ ŞİRKETLERİN TAŞINMAZ EDİNİMİ.
E N D
TABZON TAPU VE KADASTRO IX. BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ YABANCI GERÇEK VE TÜZEL KİŞİLER ile YABANCI SERMAYELİ ŞİRKETLERİN TAŞINMAZ EDİNİMİ HAZIRLAYAN : Mehmet LİMANDAL Şube Müdürü 1
1-TARİHİ SÜREÇ A)-Cumhuriyetten Önceki durum 1)- 7 Sefer 1284 (1868) tarihli Kanun 2)- 3 Ekim 1330 (1914) tarihli Kanun 3)- 23 Şubat 1330 (1914) tarihli Kanun 4- 7 Ocak 1924 tarihli ve 106 sayılı Bakanlar kuru Kararı 5- 24 Temmuz 1923 tarihli LOZAN Sulh Anlaşması ile yabancılara tanınan Haklar 6- 27/05/1927 tarihli MUKABELE-İ BİLMİSİL KANUNU 7- 1930 Tarihinde Sona Eren İKAMET VE SELAHİYETİ ADLİYE SÖZLEŞMESİ 2
B)-Cumhuriyetten Sonraki durum 1- 29/12/1934 tar. 2644 sayılı Kanun 2- 21/06/1984 tar.3029 sayılı Kanun (A.Y.Mah.13/06/1985 tar.1984/14K.- 1985/7K. İPTAL) 3- 22/04/1984 tar.3278 sayılı Kanun (A.Y.Mah.09.10.1986 tar.1986/18-24 E.K. İPTAL) 4- 03/07/2003 tar.4916 sayılı Kanun(14.03.2005 tar.2003/70 E ve 2005/14 K.) 5- 29/12/2005 tar.5444 sayılı Kanun (11.04.2007 tar.2006/35E.- 2007/48 K. Kısmen İPTAL) 6- 03/07/2008 tar.5782 sayılı Kanun (12.05.2011 tar.2008/79E.-2011/74K. Geçici 3/2.mad. İPTAL) 3
II- 6302 SAYILI KANUNUNA GÖRE YABANCI GERÇEK VE TÜZEL KİŞİLER A-Yabancı Gerçek Kişiler Edinimleri 1)-18/05/2012 tar. 6302 Sayılı Kanun ile değiştirilen 2644 sayılı Kanunun 35. maddesi 2)-35.Madde İle Tanınan Haklar 3)-35.Madde İle Getirilen Kısıtlamalar 4)-Yabancı Uyruklu Gerçek Kişilerin Edinimlerinde Genel Uygulama 5)-Yabancı Gerçek Kişilerin Başvurularında Yapılacak İşlemler B- Yabancı Tüzel Kişilerin Edinimleri III- TÜRK VATANDAŞLIĞINDAN İZİNLE ÇIKANLARIN TAPU İŞLEMLERİ IV- SEÇİLMİŞ BAZI ÜLKELERDEKİ TAŞINMAZ EDİNİMLERİ V- YABANCI SERMAYELİ ŞİRKETLERİN TAŞINMAZ ve SINARLI AYNİ HAK EDİNİMLERİ -4-
1-TARİHİ SÜREÇ A - CUMHURİYETTEN ÖNCEKİ DURUM: 1)- Zaman ve şartların değişmesi, ihtiyaçların belirmesi, uluslararası ilişkilerin gelişmesi ve özellikle devletimizin, Paris muahedesiyle ( Paris anlaşmasıyla) batı devletler topluluğuna katılması neticesi olarak 7 Sefer 1284 (1868)tarihli “TEB’AYI ECNEBİYENİN EMLAKE MUTASARRIF OLMALARI HAKKINDA KANUN” kabul edilmiş ve buna bir protokol eklenerek, onu imza eden ve hükümlerini kabul eden ülke vatandaşlarına EMLAKE sahip olma hakkı tanınmıştır. • Bu kanunla yabancılara tanınan haklar, Müslümanlarca mukaddes sayılan ve o tarihte hükümranlığımız altında bulunan Hicaz’dan başka yerlerde söz konusu olacaktır. • Gayrimenkul tasarruf hakkından yararlanacak yabancılar Türk uyrukluların tabi bulunduğu hükümleretabi olacaklardır. 5 1 . 1
(TARİHİ SÜREÇ) 2)- Bu kanun 2 Ekim 1330 (1914) tarihine kadar devam etmiştir. Bu tarih de kabul edilen KAVANİN-İ MEVCUDEDE UHUDU ATİKAYA MÜSTENİT AHKAMIN LAVGİ HAKKINDA KANUN’ un kabulüne kadar devam etmiştir. • Bu kanunun çıkarılması ülkemizde devam eden savaş halineden olmuştur. Bu kanunla, bütün kanun ve nizamnamelerle eski anlaşmalara dayanan ve yabancılara tanınanmali, idari ,adli imtiyaz hükümleri feshedilmiştir. 6
(TARİHİ SÜREÇ) 3)- 23 Şubat 1330 (1914) tarihli “ MEMALİKİ OSMANİYEDE BULUNAN ECNEBİLERİN HUKUK ve VEZAİFİ HAKKINDA KANUN “ kabul edilmiştir. • Bu kanun da, yabancıların bundan sonra Türkiye de sahip olabilecekleri haklar açıklanmış ancak gayrimenkule tasarruf haklarınınbulunup bulunmadığı hususu açıklanmamıştır. Ancak bu tarihten sonrada yabancıların fiili edinimleri devam etmiştir. 4)-7 Ocak 1340 (1924) tarihli ve 106 sayılı Bakanlar Kurulunun, “ ECANİBİN EMVALİ GAYRİMENKULEYE TASARRUFLARI HAKKINDAKİ MEMNUİYETİN REF’İNE “dair Kararı ile de yabancıların gayrimenkul tasarruflarındaki yasaklamalarkaldırılmıştır. 7
(TARİHİ SÜREÇ) 5)-Yabancıların ülkemizde gayrimenkul tasarrufları geçirdiği bu dönemlerden sonra 24 Temmuz 1923 tarihinde LOZAN’da imzalanan ve TBMM tarafından 340 sayılı Kanunla onaylanan Sulh antlaşmasıyla yeni bir şekil almıştır. • Lozan barış antlaşmasının müfredatlarından olan “ EMVAL, HUKUK, MENAFİİ ”(Hukuk Mallarve Menfaatler) başlığını taşıyan sözleşmeye göre; Türkiye’de bulunan yabancı uyrukluların gayrimenkulleri almak, satmak, trampa, hibe veyahut diğer bir suretle tasarruf edebilecekleri gibi veraset ve vasiyet yoluyla da malik olabilecekleri kabul edilmiştir. • 8 • -4-
(TARİHİ SÜREÇ) • 6)-Taraf olan ülkeler ile imzalanan “ İKAMET ve SALAHİYETİ ADLİYE HAKKINDAKİ SÖZLEŞME gereğince de, Türkiye’de gayrimenkul mallara tasarrufun, sınır ve şartları tespit olunmuştur ki bunda da tam bir mütekabiliyet esası hakim olmasıdır. • Bu anlaşmaya akid devletler İngiltere, Fransa, Japonya İtalya, Yunanistan, Romanya ve Yugoslavya’dır. Sonradan bunların dışında başka devletler ile de anlaşmalar yapılmıştır. • Lozan anlaşmasına bağlı ikamet ve Salahiyeti Adliye sözleşmesi Yedi sene süreli olup 1930 yılında Türkiye tarafından feshedilmiştir. • Bundan sonra yabancıların Türkiye’deki gayrimenkule tasarruf hakları tamamen MÜTEKABİLİYET esaslarına dayandırılmıştır. • 9
(TARİHİ SÜREÇ) 7)-28/05/1927 tarihinde kabul edilen MUKABELE-İ BİLMİSİL TEDABİRİ HAKKINDA KANUN ile de yabancıların hak ve hürriyetlerine kısıtlama getirilmiştir. • Bu kanun, bazı yabancı devletlerin kendi ülkelerindeki Türk vatandaşlarına uyguladıkları kısıtlamaların karşılığı olarak, o devlet vatandaşlarının ülkemizdeki taşınmazları hakkındaki uygulamaları belirlemeye yönelik olarak Bakanlar kurulunun aldığı kararlar bu kanuna dayanmaktadır. • Türk vatandaşları hakkında tedbir almış ve uygulamaya geçmiş devleti, bu davranışından caydırmaya zorlamak amaçlanmıştır. 10
(TARİHİ SÜREÇ) • B - CUMHURİYETTEN SONRAKİ DURUM: • İkamet ve Salahiyeti Adliye Sözleşmesinin 1930 yılında feshedilmesinden sonra ülkemizde gayrimenkul edilmek isteyen yabancıların gayrimenkule tasarruf hakkımütekabiliyet esaslarınagöre düzenlenmiştir. Sonradan çıkarılanözel kanunlarda da bu hükümlere yer verilmiştir. 1)-Bu anlamda; 29/12/1934 tarihli ve 2644 sayılı Tapu Kanunun 35. maddesinde“Tahdidi muta zammın kanuni hükümler yerinde kalmak ve karşılıklı olmak şartıyla yabancı hakiki şahıslar Türkiye’de gayrimenkul malları temellük ve tevarüs edebilirler.” • 36. maddesinde de“Yabancı hakki şahıslar bir köye bağlı olmayan müstakil çiftliklere ve köy sınırları dışında kalan otuz hektardan çoğuna ancak hükümetin izniyle sahip olabilirler. Kanuni miras bu hükümden dışarıdır. Adı geçen çiftlikleri ve otuz hektardan ziyadesine vasiyet suretiyle veya mansup mirasçı sıfatıyla yabancı hakiki şahısların sahip olabilmesi de hükümetin iznine bağlı olup izin verilmezse çiftlik ve bu fazla miktar tasfiye suretiyle bedele çevrilir” hükümlerine yer verilmiştir. 11
(TARİHİ SÜREÇ) Bu hükümle yabancı gerçek kişiler; • a)-Karşılıklı olmak, • b)-Kanuni sınırlamalara uyulmak Şartıyla , • c)- Köyde olmamak kaydıyla , • d)-30 hektara kadar olan taşınmaz edinebileceklerdir. • e)-Fazlasına, gerek edinme ve gerekse vasiyet veya mirasçı atama yoluyla sahip olmak, hükümetin iznine tabi tutulmuştur. • f)-Taşınmaz niteliğine yö nelik bir sınırlama getirilmemiştir. • 12
(TARİHİ SÜREÇ) 2-Mütekabiliyet esası:Devletlerin karşılıklı olarak bir başka bir devletin vatandaşlarına kendi ülkelerinde aynı nitelikteki hakları tanıyarak fiilen uygulamalarıdır. • Mütekabiliyet esasları içinde bu hakların tanınması, ilgili devletler arasında özel bir anlaşma yapmayı gerektirmez. • Bu hakların mevzuat ile tanınmış olması ve hakkın türü ve niteliği açısından tam bir benzerlik taşıması ile karşılıklı olarak fiilen yararlanmanın sağlanmış olması,mütekabiliyetin işlerlik şartıdır. 13
(TARİHİ SÜREÇ) • 3)-21/06/1984 tarih ve 3029 Sayılı ile2644 sayılı Tapu Kanunun 35. maddesi ile 442 sayılı Köy Kanunun 87. maddesine birer fıkra eklenmesihakkındaki kanun kabul edilmiştir. • Bu değişiklik ile ; mütekabiliyetilkesinden istisna tutulacak ülkeleri belirlemeye Bakanlar Kuruluna yetki verilmiştir. • Alım satımlarda %25 geçmeyecek şekilde Toplu Konut Fonuna alınacak fon nispetini belirmeye ve tarımsal üretim maksadıyla iktisap edilecek araziler hariç köylerde dahil olmak üzere yabancıların gayrimenkul edinmelerine yine Bakanlar kurulu Kararıile olanak sağlanmıştır. • Anayasa mahkemesinin 13/06/1985 tarihli ve 1984/14-1985/7 E-K.sayılı kararı ile eklenen maddeler iptal edilmiştir. • 14
(TARİHİ SÜREÇ) • 4)-22/04/1986 tarihli 3278sayılı Kanun kabul edilmiştir.Bu kanun ile; • Bu kanunla 2644 sayılı Tapu Kanununun 35. maddesi ile 442 sayılı Köy Kanununun 87. maddesine 2’şer fıkra eklenmiştir.Bu değişiklik ile; • Milli menfaatlere ve/veya milli ekonomiye faydalıgörüldüğü takdirde hangi ülke vatandaşlarının mütekabiliyet şartından istisna tutulmasına Bakanlar Kurulunun karar verebileceği hükmü kabul edilmiştir. • Bu değişiklik ANAYASA MAHKEMESİNİN 09.10.1986 gün ve 1986/18-24 E.K.sayılı kararları ile iptal edilmiştir. • 15 11
(TARİHİ SÜREÇ) 5)- 03/07/2003 tarih ve 4916 sayılı (TORBA) Kanununun 19. maddesi ile 2644 sayılı Tapu Kanunun 35. maddesi değiştirilmiştir. • Bu değişiklik Anayasa Mahkemesi’nin 14.03.2005 gün ve 2003/70 E ve 2005/14 K. sayılı kararları iptal edilmiştir.(Dava edilmediği için 442 sayılı Yasanın 87. Maddesi kalkmıştır. • Bu değşiklik ile; Karşılıklı olmak ve kanuni sınırlamalara uyulmak kaydıyla Yabancı gerçek ve tüzel kişiliğe sahip ticaret şirketlerine 30 hektar ile sınırlı olmak üzere taşınmaz edinme hakkı tanınmıştır. Fazlası Bakanlar Kurulunun iznine bağlıdır. Kanuni miras yolu ile intikal eden taşınmazlar bu hükmün dışındadır. 16
(TARİHİ SÜREÇ) • Karşılıklılık ilkesinin uygulanmasında, yabancı devletin kendi vatandaşlarına veya yabancı ülkelerde bu ülkelerin kanunlarına göre kurulan tüzel kişiliğe sahip ticaret şirketlerine tanıdığı hakların, T.C. vatandaşlarına veya ticaret şirketlerine de aynen tanınmasıesas alınmıştır. • Karşılıklılık bulunmayan ülke vatandaşlarının kanuni miras yolu ile edindikleri taşınmazlar ile kısıtlamalara tabi alanlardakitaşınmazlar intikal işlemi yapıldıktan sonra tasfiye edilecektir. • Gerçek ve tüzel kişilerin sınırlı ayni hak tesisinde karşılıklılık şartı aranmayacaktır. • 2644 sayılı Tapu Kanunun 36.ve 442 sayılı Köy Kanununun 87, maddeleri kaldırılmıştır. Köy sınırları içerisinde taşınmaz edinimi mümkün hale getirilmiştir. 17
(TARİHİ SÜREÇ) 6)- 29/12/2005 tarih ve 5444 sayılı Kanunla 2644 sayılı Tapu Kanunun 35. maddesi yeniden düzenlenmiş ve geçici madde ilave yapılmıştır. ANAYASA MAHKEMESİNİN 11.04.2007 gün ve E:2006/35 K: 2007/48 sayılı kararı ile; • Birinci fıkrasının “Bu fıkrada belirtilen koşullarla, yüzölçümü miktarını otuz hektara kadar artırmaya Bakanlar Kurulu yetkilidir.” dördüncü tümcesi ile, • Yedinci fıkrasının, "....ve yabancı uyruklu gerçek kişilerin il bazında edinebilecekleri taşınmazların, illere ve il yüzölçümüne göre binde beşi geçmemek üzere oranını tespite ...” bölümü yönünden (Kısmen) İPTAL edilmiştir. 18
(TARİHİ SÜREÇ) • Karşılıklı olmak ve kanuni sınırlamalara uyulmak kaydıyla, yabancı uyruklu gerçek kişilerin , ülke genelinde edinebileceği taşınmaz miktarı 2,5 hektarı geçemez. • Yabancı uyruklu gerçek kişiler sadece imar planı olan yerlerde konut ve işyeri olarak ayrılan alanlarda taşınmaz edinebilir ve lehlerine sınırlı ayni hak edilebilir. • Bunu 30 hektara kadar arttırmayaBakanlar Kurulu yetkilidir. • Yabancı uyruklu gerçek kişilerin edinebilecekleri taşınmazların, illere ve il yüzölçümlerine göre binde beşi geçmemek üzere oranını tespite Bakanlar kurulu yetkilidir. 19
(TARİHİ SÜREÇ) • 7)- 03/07/2008 tarih ve 5782 sayılı Kanun ile; 2644 sayılı Kanunun 35. maddesinin 7 ve 8. fıkraları değiştirilmiş, 36. maddesi yeniden düzenlenmiş ve GEÇİCİ 3. Madde eklenmiştir. • 35.maddeile, Yabancı uyruklu gerçek kişiler merkez ilçe ve ilçeler bazında veuygulama imar planı ve mevzi imar plan sınırları içerisinde taşınmaz edinebilirler. • Yabancıların toplam edinimi bu alanların yüzde onuna (%10) kadar kısmında olacaktır. • 36. maddesi ile, Türkiye’de kurulu yabancı Sermayeli Şirketler yeniden düzenlenmiştir. 20
(TARİHİ SÜREÇ) • GEÇİCİ 3 ncü maddenin 2. fıkrası ; • Yabancı uyruklu gerçek kişilerin merkez ilçe ve ilçeler bazındaedinebilecekleri taşınmazlar ile bağımsız ve sürekli nitelikteki ayni hakların miktarı tespit edilinceye kadargeçecek süre içinde, • Yabancı uyruklu gerçek kişiler bu kanunun 35 nci maddesine hükümlerine göre taşınmaz ve sınırlı ayni hak edinebilirler. • Anayasa Mahkemesinin 12.05.2011 tarih ve E:2008/79 K:2011/74 sayılı kararı ile Geçici 3. maddenin 2. fıkrası iptal edilmiştir. 21
YABANCI GERÇEK KİŞİLERİN ÜLKEMİZDEKİ TAŞINMAZ EDİNİMİ İSTATİSTİKLERİ TÜRKİYE GENELİNDE TAŞINMAZ SAYISI …….………………: 151.232 KİŞİ SAYISI…………………………………………………………. : 138.757 TOPLAM ALAM (m2)………………………………………………: 134.463.451
YABANCILARIN ÜLKEMİZDA EN ÇOK TAŞINMAZ EDİNDİĞİ 5 İL ANTALYA…………..: 5.275.856 m2 44.387 kişi MUĞLA…………….: 5.783.877 m2 22.362 kişi AYDIN………………: 3.011.815 m2 19.894 kişi İSTANBUL ………..: 1.948.751 m2 11.651 kişi BURSA…………….: 1.151.440 m2 4.690 kişi TRBZON BÖLGE…: 295.605 m2 187 kişi
II-YABANCI GERÇEK VE TÜZEL KİŞİLERİNİN TAŞINMAZ EDİNİMİ • 18/05/2012 tarih ve 6302 sayılı Kanun ile 2644 sayılı Kanununun 35. maddesi değiştirilmiştir. 22
1-35. MADDE İLE YAPILAN DÜZENLEMELER • Karşılıklılık ilkesi kaldırılarakyerine Bakanlar Kurulunca belirlenecekülke vatandaşlarının taşınmaz edinimi ilkesi benimsenmiştir. • Yabanların Türkiye genelinde kişi başına genel olarakedinebileceği toplam taşınmaz miktarı 2,5 hektardan 30 hektar’a (300.000m2) çıkarılmış, Bakanlar kuruluna bu iki katınakadar arttırma yetkisi verilmiştir. • Yabancıların genel olarak ülke genelinde merkez ilçe ve ilçelerin uygulama imar palanlı yada mevzi imar planlı alanlarının % 10’una kadar taşınmaz edinmekte iken özel mülkiyete konu alanların % 10’unakadar edinme imkanı tanınmıştır. 23
35. MADDE İLE YAPILAN DÜZENLEMELER • Yabancı gerçek kişiler sadece imar planında konut ve işyeri amacına tahsisli arsa ve bina edinim hakkı varken, İmar şartı kaldırılarak, yapısız taşınmaz edinilmesi halinde proje geliştirmezorunluluğugetirilmiştir. • Yabancı gerçek kişilerin ve yabancı ülkelerde kendi kanunlarına göre kurulan tüzel kişiliğe sahip ticaret şirketlerinin taşınmaz ve sınırlı ayni hak ediniminde, Bakanlar Kuruluna sınırlandırma, kısmen veya tamamen durdurma ve yasaklama ye kaldırma yetkisi verilmiştir. (ülke, kişi, süre, sayı , oran, yüz ölçüm gibi) 24
2-MADDE İLE YABANCILARIN EDİNİMİNE GETİRİLEN KISITLAMALAR • 2644 sayılı Tapu Kanunun 35. maddesi gereği yabancıların taşınmaz ve sınırlı ayni hak edinimleri ancak kanuni sınırlamalar dahilinde mümkündür. Buna göre; 25
1-TAPU KANUNU DIŞINDA YER ALAN KISITLAMALAR: • 1)-TAPU KANUNU DIŞINDA YER ALAN KISITLAMALAR: • 18/12/1981 tarihli ve 2565 sayılıAskeri Yasak Bölge ve Askeri Güvenlik bölgeleri Kanunu gereği Askeri Yasak ve Güvenlik Bölgelerindeyabancıların taşınmaz ve sınırlı ayni hak edinimi mümkün bulunmamaktadır. • Aynı Kanunu 28. Maddesi çerçevesinde Genelkurmay Başkanlığının teklifi üzerine askeri yasak bölgelere yakınlığı veya diğer stratejik nedenlerle Bakanlar Kurulunca tespit edilecek bölgelerde deyabancılar taşınmaz mal edinemezler ve izin alınmadıkça kiralama yapamazlar 26
(TAPU KANUNU DIŞINDA YER ALAN KISITLAMALAR) • 2565 sayılı Yasaya göre, Yabancı uyruklu gerçek kişiler ile yabancı ülkelerde kendi ülkelerinin kanunlarına göre kurulan tüzel kişiliğe sahip ticaret şirketlerini taşınmaz mal edinimlerinde izin alınacak komutanlıklar. • TRABZON, • ARTVİN, • BAYBURT, • GÜMÜŞHANE, • RİZE, illeri için 9 ncu Kolordu Komutanlığı-ERZURUM • GİRESUN, İli için Kara Kuvvetleri EDOK Komutanlığı -ANKARA 27
2-TAPU KANUNUNDA YER ALAN KISITLAMALAR: • a)-Uyruğa İlişkin Kısıtlama: • 2644 sayılı Tapu Kanunun 35 nci maddesi gereğince bakanlar kurulu Kararı ile edinimine izin verilen ülkelerTürkiye’de taşınmaz ve sınırlı ayni hak edinebilirler. • Bakanlar kurulu bu ülkeleri ve edinim koşullarını belirlerken uluslararası ikili ilişkiler ve ülke menfaatleriningereklerini esas alır. 28
(TAPU KANUNUNDA YER ALAN KISITLAMALAR) • b)-Kişi Bazında Özel Kısıtlama: • Yabancı uyruklu gerçek bir kişi ülke genelinde en fazla 30 hektara kadar taşınmaz ve sınırlı ayni hak edinebilir. • Bakanlar Kurulu bunu iki katına kadar arttırmayayetkilidir. • Yabancı uyruklu gerçek kişilerin edinimimde bu miktar sorgulanarak işlem yapılması gerekmektedir. • Resmi Senette bu hususta taahhüt alınmalıdır.”Bu taşınmaz dahil,Türkiye cumhuriyeti sınırları dahilinde şahsım tarafından edinilen bağımsız ve sürekli nitelikte sınırlı ayni haklar ile taşınmazların miktarı otuz hektarı geçmemektedir. Aksi durum tespiti halinde fazla miktarın tasfiye edilerek bedele çevrilmesini kayıtsız şartsız kabul ve taahhüt ederim.” • 29
(TAPU KANUNUNDA YER ALAN KISITLAMALAR) • c)- Ülke Bazında Genel Kısıtlama: • Yabancı uyruklu gerçek kişilerin edindikleri taşınmaz ile bağımsız ve sürekli nitelikteki sınırlı ayni hakların toplam alanı, özel mülkiyete konu ilçe yüzölçümünün yüzde onunu (%10)geçemez. • Yabancıların edinimlerinde merkez ilçe ve ilçeler bazında yüzde on (%10) oranı hesabında özel mülkiyete konu olmayan alanlarda bulunan taşınmazlar dikkate alınmazlar. 30
(TAPU KANUNUNDA YER ALAN KISITLAMALAR) • d)-Özel Mülkiyete Konu Olmayan Alanlar: • Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki taşınmazlar • İl Özel İdaresi, Belediye, Köy tüzel kişiliklerine ait taşınmazlar • Devlet ve Kamu tüzel kişilerine ait olan ormanlar, mera, yaylak, kışlak ve kamuya ait otlak ve çayırlar. • Hükümet, Belediye, Karakol, okul binaları, köy odası, hastane veya diğer sağlık tesisleri, kütüphane, kitaplık, namazgah, cami, genel mezarlıklar, çeşme, kuyular, yunak ile kapanmış yollar, meydanlar Pazar yerleri, parklar, bahçeler ve boşluklar. 31
3)- BAKANLAR KURULUNUN KISITLAMA YETKİSİ • Ülke • Kişi • Coğrafi bölge • Süre • Sayı • Oran • Tür • Nitelik • Yüz ölçüm • Miktar • olarak belirleme, sınırlandırma, kısmen veya tamamen durdurma ya da yasaklama yetkisine sahiptir. 32
4)-TEDBİR KARARLARI İLE GETİRİLEN KISITLAMALAR: • Bakanlar kurulu kararınca yabancı gerçek ve tüzel kişilerin edinemeyecekleri alan olarak belirlenen stratejik alan ve özel güvenlik bölgelerinde bulunan taşınmazları yabancıların edinmesi mümkün bulunmamaktadır. • Bakanlar Kurulu Kararı ile Kamu yararı ve ülke güvenliği açısından HATAY, KİLİS, MARDİNillerinde ve ADALARDA yabancıların taşınmaz ediniminin yasaklanması örnek olarak gösterilebilir. 33
YABANCI UYRUKLU GERÇEK KİŞİLERİN EDİNİMLERİNDE GENEL UYGULAMA • 1)-BELİRLMENMİŞ ÜLKE OLMA DURUMU: • Yabancı uyruklu gerçek kişilerin taşınmaz yada sınırlı ayni hak edinimi başvurularında, Bakanlar kurulunca belirlenen ve yayımlanan listede uyruğundabulunduğu ülkenin adının olup olmadığına bakılacaktır. 34
(GENEL UYGULAMA) • 2)-ASKERİ YASAK ve GÜVENLİK BÖLGESİ ile STRATEJİK ALANLARDA OLMAMASI: • Kendi ülkelerine Sınır illerimizden olmaması kaydıyla edinilmek istenilen taşınmazın2565 sayılı Askeri yasak Bölgeler ve Güvenlik bölgeleri ya da aynı kanunun 28. maddesi çerçevesinde belirlenen stratejik alanlarda kalıp kalmadığı hususu Genelkurmay Başkanlığınca yetkilendirilen komutanlıklardan sorulacaktır. • Yazışmalara ilgili komutanlıklarının talebi doğrultusunda edinilmek istenilen yerin haritasının eklenmesi gerekir. ( 1/25.000 ölçekli) • Ancak; 05/05/2011 tarihinden sonrasorgulaması yapılmış ve olumlu cevap alınmış olması kaydıyla aynı ada/parseldeki yeni edinim taleplerinde bu doğrultuda yeni bir yazışma yapılmaksızın işlemlerin sonuçlandırılması gerekmektedir. 35
(GENEL UYGULAMA) • 05/05/2011 tarihinden öncesorgulaması yapılmış olanlarda ise; söz korusu sorgulamaya ilişkin cevap yazısının suretlerinin eklenmesi suretiyle konunun yeniden ilgili komutanlığa intikal ettirilerek alınacak cevaba göre işlemlere yön verilmesi ve bundan sonraki taleplerde yeni yazının esas alınması , bu konuda tekrar yazışma yapılmaması gerekmektedir.(TKGM:2013/14 sayılı Genelge) • Bu durumdaki taşınmazlarda yeni edinimler veya daha önce edinilmiş olan taşınmazın yabancınınkendi ülkesi vatandaşı olan gerçek kişiye yada bakanlar kurulunca yayımlanan listede bulunan başka bir ülke vatandaşı olan gerçek kişiye satmasında da yazışma yapılmaması gerekmektedir. 36
(GENEL UYGULAMA) • 3)-TAŞINMAZIN NİTELİK DURUMU: • Tarım Arazilerinde: Edinilmek istenilen taşınmazın 5403 sayılı Yasa kapsamında kalması halinde; Gıda Tarım ve Hayvancılık İl/ilçe Müdürlüklerinden, yazışma yapılarak olumlu görüş alınması gerekmektedir. • Sit Alanlarında: Sit alanının statüsüne göre Kültür ve Turizm Bakanlığı yada Çevre ve Şehircilik Bakanlığının taşra birimlerindenmevzuatlarına uygunluğu yönünden sorulması yada izin alınması gerekmektedir. • Adalar’da: Edinim başvuruların yukarda belirtildiği şekilde yapılacak değerlendirme sonucunda olumlu olması halinde; Bölge Müdürlükleri aracılığı ile Genel Müdürlük- Yabancı İşler Dairesi Başkanlığına intikal ettirilerek alınacak cevaba göre işlem yapılacaktır. ( Genel Müdürlükçe İçişleri Bakanlığından izin alınacaktır.) 37
(GENEL UYGULAMA) • 4)-SINIR İLLERİNİN ÖZEL DURUMU: • Ülkemize sınır ülkelerin vatandaşları, kendi ülkelerine sınır illerimizden taşınmaz edinemezler • Bu bakımdan yabancı uyruklu tarafından edinilmek istenilen taşınmazın, yabancının uyruğunda bulunduğu ülkeye sınır illerimizden olmamasıgerekir. • Taşınmazın bulunduğu ilçenin sınır olmamasınınönemi yoktur. 38
(GENEL UYGULAMA) • YUNANİSTAN:uyruklular sınır ve sahil illerimizden taşınmaz edinemezler.Bu illerimiz;(Edirne, Kırklareli, Tekirdağ, İstanbul, Kocaeli, Yalova, Bursa, Balıkesir, Çanakkale, İzmir, Aydın,Muğla, Antalya, Mersin, Adana, Hatay, Kilis, Gaziantep, Şanlıurfa, Mardin, Şırnak, Hakkari, Van, Ağrı, Iğdır, Kars, Ardahan, ARTVİN, RİZE, TRABZON, GİRESUN, Ordu, Sinop, Kastamonu, Bartın, Zonguldak, Düzce, Sakarya) • BULGARİSTAN : Edirne, Kırklareli • IRAK : Şırnak, Hakkari • İRAN : Hakkari, Van, Iğdır, Ağrı • AZERBAYCAN : Iğdır • GÜRCİSTAN :Ardahan, ARTVİN illerimizden taşınmaz erinemezler 39
(GENEL UYGULAMA) • 5)-YAPISIZ TAŞINMAZ SATIN ALINMASI DURUMUNDA YAPILACAK İŞLEM: • Üzerinde bina bulunsa da yapı kullanma izni alınmamıştaşınmazlar yapısız taşınmazdır. • Edinimi talep edilen taşınmaz yapısız bir taşınmaz ise (niteliği, Arsa,tarla, bağ, bahçe ise): edinim tarihinden iki yıl içerisinde taşınmaza ilişkin projenin geliştirilip ilgili bakanlığa onaylatma zorunluluğu bulunmaktadır. • Onaylı projenin veya projenin onaylandığına dair ilgili bakanlığın yazısının Tapu Müdürlüğüne gelmesi halinde, Tapu Kütüğünün beyanlar hanesine “…… Bakanlığınca projesi onaylanmıştır. Tarih,yevmiye” şeklinde belirtme yapılması gerekmektedir. 40
(GENEL UYGULAMA) (YAPISIZ TAŞINMAZ) • İki yılın sonunda bu belirtme yapılmamışsa, Maliye Bakanlığının ilgili birimine tasfiye için yazı yazılması gerekmektedir. • Bunun yanında ilgili idare, süresi içerisinde projenin tamamlandığınınbildirmemesi halinde de aynı usullerle tasfiye yoluna gidilir. • 41
(GENEL UYGULAMA) • (MİRASIN İNTİKALİ İŞLEMLERİ) • İntikal işlemleri 2644 sayılı Tapu Kanunu 37. maddesine göre yapılır.Bu madde “ Yabancı hakiki şahısların intikal işleri Türkiye Cumhuriyeti mahkemelerinden verilen yahut kendi salahiyetli mahkemelerinden verilip de Türk kanunların veraset usulü hakkındaki hükümlerine uygun olduğu Türk mahkemelerince tasdik edilen (Tenfiz) veraset senetlerine istinaden yapılır ” hükmündedir. • Miras yolu ile kendisine taşınmaz intikal eden yabancı uyruklu gerçek kişinin ülkemizde taşınmaz edinebilen ülke vatandaşı olması gerekmektedir. Aksi halde intikal işlemi yapıldıktan sonra tasfiyesi gerekmektedir. • 42