PROJEKT SYSTEMOWY „KAPITAŁ INTELEKTUALNY LUBELSZCZYZNY 2010-2013”

1. PROJEKT SYSTEMOWY „KAPITAŁ INTELEKTUALNY LUBELSZCZYZNY 2010-2013” „OPRACOWANIE STRATEGII INNOWACJI DLA WYBRANYCH OBSZARÓW WZROSTU I STAGNACJI W WOJEWÓDZTWIE LUBELSKIM” POWIAT BIALSKI

2. POWIAT BIALSKI W ŚWIETLEDOTYCHCZASOWYCH BADAŃ NADKAPITAŁEM INTELEKTUALNYM LUBELSZCZYZNY

3. MODEL KIL Kapitał indywidualny Kapitał społeczny • Edukacja • Poziom wykształcenia • Inwestycje w edukację • Samokształcenie • Czytelnictwo • Jakość życia • Zdrowie • Szczęście • Zamożność • Bezpieczeństwo • Infrastruktura • Mobilność • Mobilność zawodowa • Mobilność przestrzenna • Zaangażowanie społeczne • Członkowstwo w organizacjach • Działanie na rzecz społeczności • Udział w wyborach • Stosunek do demokracji • Udział w kulturze • Zaufanie • Zaufanie do ludzi • Zaufanie do władz lokalnych • Postawy przynależności • Poczucie wpływu na rzeczywistość • Identyfikacja z miejscem zamieszkania • Otwartość na ludzi • Spotkania ze znajomymi, rodziną • Ilość znajomych

4. Porównanie uzyskanych wyników w rankingach kapitał indywidualny ludzki Powiaty w kolejności alfabetycznej, miejsce w rankingu Powiat Bialski 7 Powiat Biłgorajski 5 Powiat Chełmski 20 Powiat Hrubieszowski 15 Powiat Janowski 13 Powiat Krasnostawski 14 Powiat Kraśnicki 23 Powiat Lubartowski 9 Powiat Lubelski 16 Powiat Łęczyński 22 Powiat Łukowski 10 Powiat Biała Podlaska 2 Powiat miasto Chełm 4 Powiat Lublin 1 Powiat Zamość 12 Powiat Opolski 4 Powiat Parczewski 3 Powiat Puławski 6 Powiat Radzyński 18 Powiat Rycki 8 Powiat Świdnicki 11 Powiat Tomaszowski 21 Powiat Włodawski 19 Powiat Zamojski 17

5. Porównanie uzyskanych wyników w rankingach kapitał społeczny Powiaty w kolejności alfabetycznej, miejsce w rankingu Powiat Bialski 10 Powiat Biłgorajski 24 Powiat Chełmski 13 Powiat Hrubieszowski 6 Powiat Janowski 15 Powiat Krasnostawski 23 Powiat Kraśnicki 14 Powiat Lubartowski 5 Powiat Lubelski 4 Powiat Łęczyński 13 Powiat Łukowski 1 Powiat Biała Podlaska 8 Powiat miasto Chełm 2 Powiat Lublin 9 Powiat Zamość 14 Powiat Opolski 16 Powiat Parczewski 3 Powiat Puławski 19 Powiat Radzyński 17 Powiat Rycki 12 Powiat Świdnicki 15 Powiat Tomaszowski 16 Powiat Włodawski 11 Powiat Zamojski 7

6. Lokalna Strategia Innowacji Powiatu Bialskiego i Miasta Biała Podlaska na lata 2014-2020 – wstępna wizja rozwoju potencjału obszaru, zdefiniowania celów strategicznych i kierunków działań podlegających wsparciu w ramach LSI Powiatu Bialskiego i Miasta Biała Podlaska 2014-2020

7. Zgodność LSI z Dokumentami Strategicznymi i innymi dokumentami, ekspertyzami • Regionalna Strategia Innowacji Województwa Lubelskiego do 2020, • Strategia Rozwoju Województwa Lubelskiego na lata 2014-2020 z perspektywą do 2030 roku, • Strategia Rozwoju Powiatu Bialskiego na lata 2007-2015, • Strategia Rozwoju Miasta Biała Podlaska na lata 2008-2015, • Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju do roku 2030, • Regionalny Program Operacyjny dla Województwa Lubelskiego, • Ekspertyzy naukowe przeprowadzone w ramach projektu systemowego „Kapitał Intelektualny Lubelszczyzny 2010-2013”, • Konsultacje społeczne przeprowadzone w ramach projektu systemowego „Kapitał Intelektualny Lubelszczyzny 2010-2013”.

8. Misja i pożądana wizja rozwoju Powiatu Bialskiego i Miasta Biała Podlaska w świetle założeń LSI na lata 2014-2020

9. Misją Lokalnej Strategii Innowacji jest: „Wsparcie procesu modernizacji gospodarki Powiatu Bialskiego i Miasta Biała Podlaska w kierunku zwiększenia ich konkurencyjności i innowacyjności poprzez stymulowanie rozwoju lokalnego systemu innowacji i wielopłaszczyznowej współpracy w obszarach uznanych za kluczowe dla rozwoju powiatu i miasta”.

10. Pożądana wizja rozwoju zakłada, że: „Powiat Bialski i Miasto Biała Podlaska obszarem specjalizującym się w sektorach związanych z spedycją i logistyką, energią niskoemisyjną, produkcją żywności ekologicznej, agroturystyką, usługami medycznymi i prozdrowotnymi”.

11. Realizację wizji rozwoju Powiatu Bialskiego i Miasta Biała Podlaska poprzez nakreślenie pożądanych procesów i wdrożenie działań prowadzących do: • wzmocnienia sektora spedycyjno-logistycznego i obszaru przygranicznego poprzez rozwój infrastruktury spedycyjnej i logistycznej, infrastruktury komunikacyjnej i transportowej (rozbudowę przejść granicznych, dróg i inne), wdrożenie innowacyjnych rozwiązań w zakresie transportu, spedycji, logistyki (TSL), • wzmocnienie energetyki niskoemisyjnej poprzez rozwój współpracy podmiotów specjalizujących się m.in. w produkcji paliw grzewczych z biomasy (czystej energii), • rozwój sektora usług medycznych i prozdrowotnych w związku z procesem starzenia się społeczeństwa, zmianą zachowań prozdrowotnych i innymi. Proces ten będzie wzmacniany poprzez rozwój badań naukowych w zakresie medycyny, współpracę podmiotów oferujących usługi i produkty medyczne, prozdrowotne, • rozwój działań w zakresie intensywnej produkcji rolnej, ukierunkowanej na produkty ekologiczne, tzw. zdrową żywność, jak również kreowanie lokalnych produktów (np. sękacz podlaski), • wzmocnienie sektora usług turystycznych i agroturystycznych, poprzez rozwój lub unowocześnienie bazy turystycznej, wzmocnienie promocji walorów turystyczno-krajoznawczych obszaru, wzmocnienie współpracy podmiotów publicznych i niepublicznych w zakresie rozwoju oferty turystycznej.

12. Główne kierunki działań w zakresie wzmocnienia konkurencyjności i innowacyjności Powiatu Bialskiego i Miasta Biała Podlaska

13. GŁÓWNE KIERUNKI DZIAŁAŃ W ZAKRESIE WZMOCNIENIA KONKURENCYJNOŚCI I INNOWACYJNOŚCI OBSZARU • Rozwój funkcji lokalnych i ponadlokalnych poprzez utworzenie Bialskiego Obszaru Funkcjonalnego (Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego Biała Podlaska), jako obszaru kooperacji, współpracy sieciowej firm, NGO, szkół, jednostek samorządowych, instytucji publicznych i prywatnych. Pierwotnie proponowano MOF, obejmujący teren od gminy Międzyrzec Podlaski do gminy Terespol – wzdłuż drogi E-30). Propozycja jest odpowiedzią na pomysł Ministerstwa Rozwoju Regionalnego w zakresie powołania tzw. Miejskich Obszarów Funkcjonalnych, • Rozwój przygranicznych funkcji powiatu i miasta poprzez utworzenie Bialskiego Transgranicznego Obszaru Funkcjonalnego (obecna propozycja - Terespolski Graniczny Obszar Funkcjonalny), obejmujący miasta i gminy przygraniczne, położone w tzw. strefie przygranicznej. W ramach TGOF proponowana jest: budowa systemu bezpieczeństwa transportowego (ośrodek szkoleniowy, strażnica Państwowej Straży Pożarnej), modernizacja drogi 698 Terespol – Sławatycze, zakup szynobusów dla połączeń Terespol – Brześć, utworzenie Specjalnej Strefy Ekonomicznej przy terminalu samochodowym w Koroszczynie oraz przyszłej autostradzie A2, utworzenie terenów pod budownictwo mieszkalne i działalność gospodarczą,

14. GŁÓWNE KIERUNKI DZIAŁAŃ W ZAKRESIE WZMOCNIENIA KONKURENCYJNOŚCI I INNOWACYJNOŚCI OBSZARU • Rozbudowa i rozwój potencjału bialskich szkół wyższych (PSW, AWF) oraz Centrum Badań nad Innowacjami, Regionalnego Centrum Badań Środowiska, Rolnictwa i Technologii Innowacyjnych EKO-AGRO-TECH (przy PSW), Regionalnego Ośrodka Badań i Rozwoju (przy AWF) w zakresie rozwoju współpracy sieciowej i powiązań kooperacyjnych w/w podmiotów, szczególnie w odniesieniu do działań nakreślonych w wizji rozwoju obszaru, podniesienie kompetencji kadry naukowo-badawczej, promocję studiów III-go stopnia, wspieranie rozwoju i mobilności pracowników naukowych, wspieranie projektów badawczych, analiz, ekspertyz, itp., wspieranie kierunków studiów adekwatnie do oczekiwania, zapotrzebowania na rynku pracy (logistyka, spedycja, praca socjalna), • Utworzenie (Akademickiego) Centrum Współpracy Transgranicznej, Centrum Polsko-Białorusko-Ukraińskiego „BUG” jako ośrodka wymiany studenckiej, integracji społeczno-kulturowej, rozwoju transgranicznych projektów, prowadzenia badań, itd., • Działania w zakresie tzw. Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych m.in. w zakresie: rozwoju zrównoważonego, transportu miejskiego, rewitalizacji obszarów, badań i innowacji, promocji lokalnej marki, lokalnego produktu wspólnego dla obszaru funkcjonalnego,

15. GŁÓWNE KIERUNKI DZIAŁAŃ W ZAKRESIE WZMOCNIENIA KONKURENCYJNOŚCI I INNOWACYJNOŚCI OBSZARU • Wspieranie gospodarstw rolnych w zakresie rozwoju produkcji rolnej, w tym żywności ekologicznej poprzez: wspomaganie działań w zakresie współpracy z odpowiednimi podmiotami, na rzecz rozwoju produktów i usług opartych na lokalnych surowcach, wdrażania innowacyjnych rozwiązań do produkcji rolnej, wspieranie systemu promocji i dystrybucji produktów na rynek, wspieranie kooperacji, współpracy w ramach „grup producenckich”, wspieranie inicjatyw na rzecz transferu wyników badań i technologii z podmiotów naukowo-badawczych do instytucji doradztwa rolniczego, wspieranie inicjatyw w zakresie edukacji i podniesienia kompetencji rolników, • Rozwój sektora turystycznego poprzez: wykreowanie i promocję lokalnej marki turystycznej, produktu turystycznego na bazie rzeki Bug i jej walorów przyrodniczych, krajoznawczych (ekoturystyka, agroturystyka), utworzenie „ośrodka informacji turystycznej”, budowę i modernizację bazy turystycznej, budowę i rozbudowę sieci dróg na obszarach uznanych za kluczowe dla rozwoju turystyki, wykorzystanie nowoczesnych technologii do promocji walorów turystycznych (infokioski), wspieranie inicjatyw instytucji publicznych i niepublicznych w zakresie rozwoju i promocji turystyki, podnoszenie wiedzy i kwalifikacji w zakresie prowadzenia działalności turystycznej, agroturystycznej, promocji lokalnych produktów turystycznych, rozwój turystyki lokalnej, z wykorzystanie dziedzictwa kulturowego, tzw. ginących zawodów, itd..

16. GŁÓWNE KIERUNKI DZIAŁAŃ W ZAKRESIE WZMOCNIENIA KONKURENCYJNOŚCI I INNOWACYJNOŚCI OBSZARU • Rozwój infrastruktury informatycznej i technicznej, w tym usług teletechnicznych i „call center”, rozszerzenia oferty tzw. „e-usług”, usprawnienia komunikacji wewnętrznej w obrębie jednostek publicznych, wyrównania dysproporcji w zakresie dostępu i wykorzystania internetu, szczególnie w odniesieniu do małych obszarów miejskich i wiejskich, • Wzmocnienie i rozwój sektora produktów oraz usług medycznych i prozdrowotnych, na rzecz zachowania zdrowia ludności, promocji profilaktyki zdrowotnej, realizacji badań z zakresu nauk medycznych, prozdrowotnych, farmaceutycznych, rozwoju usług opiekuńczych, rehabilitacyjnych, kształcenia specjalistów w zakresie w/w usług, wspieranie współpracy sieciowej, kooperacji podmiotów działających w usługach medycznych, prozdrowotnych, opiekuńczych, realizujących badania i kształcących w wyżej wymienionych usługach,

17. GŁÓWNE KIERUNKI DZIAŁAŃ W ZAKRESIE WZMOCNIENIA KONKURENCYJNOŚCI I INNOWACYJNOŚCI OBSZARU • Wzmocnienie i rozwój sektora spedycyjno-logistycznego, poprzez podnoszenie kwalifikacji zawodowych pracowników, kształcenie i rozwój kadr na potrzeby sektora spedycyjno-logistycznego, współpracę firm w/w sektora z jednostkami naukowo-badawczymi w zakresie opracowania i wdrożenia innowacyjnych rozwiązań TLS (transport, logistyka, spedycja), prowadzenia badań, analiza i ekspertyz na potrzeby sektora spedycyjno-logistycznego, budowę i rozbudowę floty spedycyjno-logistycznej(Europejskie Centrum Spedycyjno-Logistyczne), wspieranie sieciowych powiązań podmiotów spedycyjno-logistycznych, zarówno w otoczeniu lokalnych, jak też krajowym i międzynarodowym, utworzenie/wykorzystanie centrum obliczeniowego przy AWF na potrzeby sektora spedycyjno-logistycznego • Wspieranie działań na rzecz wykorzystania przygranicznego położenia obszaru, przy wschodniej granicy UE a jednocześnie przełamywania niekorzystnych warunków położenia przygranicznego poprzez: budowę i rozbudowę przejść granicznych, infrastruktury transportowej (komunikacyjnej) dla obsługi ruchu towarowego i osobowego, utworzenie centrum logistycznego (budowa, rozbudowa), wspieranie działań (współpraca) podmiotów publicznych i niepublicznych w zakresie intensyfikacji kontaktów przygranicznych, wymiany informacji, tworzenia kompleksowej polityki rozwoju obszarów przygranicznych (w tym również z podmiotami z Białorusi i Ukrainy), tworzenia warunków jak również wspierania rozwoju usług związanych z obsługą przygraniczną, wspieranie kontaktów społeczno-gospodarczych (konferencje, sympozja, targi handlowe).

18. GŁÓWNE KIERUNKI DZIAŁAŃ W ZAKRESIE WZMOCNIENIA KONKURENCYJNOŚCI I INNOWACYJNOŚCI OBSZARU Rozwój, intensyfikacja działań w zakresie uprawy i produkcji wyrobów z lnu (lniany olej zimny), wspieranie grup produkujących len, zajmujących się uprawą ziół, działania w zakresie przetwórstwa ziół na potrzeby medyczne i spożywcze, promocji i dystrybucji produktów, Wzmocnienie i rozwój działań w zakresie tzw. ginących zawodów poprzez utworzenie Europejskiego Centrum Kształcenia w Zakresie Ginących Zawodów, wspierania kooperacji, współpracy podmiotów i osób zajmujących się ginącymi zawodami (Nadbużański Uniwersytet Ludowy, Uniwersytet Ginących Zawodów), Rozwój działań w zakresie marketingu terytorialnego, promocji regionu, kreowania lokalnej marki, lokalnego produktu np. Powiat Bialski Doliną Lnu, Ziół, promocja „Sękacza Podlaskiego”, ginących zawodów.

19. Dyskusja Szanse, możliwości wykorzystania Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego Biała Podlaska, Bialskiego Transgranicznego Obszaru Funkcjonalnego (działania, inwestycje, rozwiązania). Jakie inwestycje powinny być zrealizowane w ramach tzw. Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych, aby przyniosły korzyści dla lokalnej społeczności i gospodarki? Rozwój współpracy podmiotów w ramach grup producenckich – szanse i zagrożenia, płaszczyzny w/w współpracy.

20. Dyskusja Rozwój klastrów kooperacyjnych – płaszczyzny kooperacji, szanse, zagrożenia. Współpraca sieciowa i powiązania podmiotów kooperacyjnych w obszarach wskazanych w wizji rozwoju powiatu i miasta – możliwości, szanse, bariery.

21. DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ!