580 likes | 801 Views
Türkiye’de Akciğer Hastalıkları Alanında Temel Bilimsel Araştırmaların Durumu. Figen Deveci FÜ Tıp Fak Göğüs Hast AD fgndeveci@yahoo.com. Sunum Planı. Türkiye’nin dünyadaki yeri Türkiye’de Akciğer Hastalıkları Alanında Temel Bilimsel Araştırmaların Durumu.
E N D
Türkiye’de Akciğer Hastalıkları Alanında Temel Bilimsel Araştırmaların Durumu Figen Deveci FÜ Tıp Fak Göğüs Hast AD fgndeveci@yahoo.com
Sunum Planı • Türkiye’nin dünyadaki yeri • Türkiye’de Akciğer Hastalıkları Alanında Temel Bilimsel Araştırmaların Durumu
Ülkelerin bilim alanında yerinin belirlenmesinde, • Ülkelerin bilimsel niteliklerinin karşılaştırılmasında • Bilim adamlarının akademik performanslarının değerlendirilmesinde • “Uluslararası yayın etkinlikleri ” önemlidir • Üç Kriter: • 1) Uluslararası bilimsel dergilerde yayınlanan yayın sayısı • 2) Yayınların, bilim endekslerince taranan bilimsel dergilerde yayınlanması • 3) Yayınlara yapılan atıfların sayısı
Ülkelerin bilim ve teknoloji alanında gelişmesinde; - GSMH’dan araştırma geliştirme faaliyetlerine ayrılan pay - Bilimsel araştırmalara katılan insan sayısı, - Araştırma geliştirmeye ayrılan ödenekler
Medikal Araştırmalar Meta analiz Sekonder Derleme Primer Temel Klinik Epidemiyolojik Teorik Uygulamalı Deneysel Gözlemsel Deneysel Gözlemsel Hayvan Metod geliştirme (fizik, kimya, biyoloji, biyometrik, psikoloji) Tedavi çalşm (müdahale olmaksızın) Müdahale Kohort Klinik Hücre çalşm Alan Prospektif Faz I Genetik Grup Faz II Historical Prognostik Biyokimya Faz III Olgu kontrol Tanısal Materyal geliştirme Faz IV Analitik ölçüm Kesitsel İlaçlarla gözlem Ekolojik Görüntüleme Sekonder veri analizi Biyometrik Olgu serisi Test geliştirme (Röhric B, et al. Dtsch Arztebl Int 2009; 106: 262–8) Olgu sunumu
Günümüzde, sağlık alanında, Biyoloji Fizyoloji Genetik Biyokimya Farmakoloji Temel bilimlerde yapılan araştırmalar, bilimsel gelişme ve üretimin vazgeçilmez koşuludur Göğüs hastalıkları alanında da Mevcut patolojilerin anlaşılması Bu patolojilere yönelik tedavi stratejilerinin geliştirilmesi Ürün geliştirme konusunda Temel bilimsel araştırmalar önemli yer tutar
Temel Bilimsel Araştırmalar; 1. Hayvan deneyleri 2. Hücre çalışmaları 3. Biyokimyasal 4. Genetik 5. Fizyolojik 6. İlaç ve materyal geliştirme çalışmalarını 7. Analitik prosedürlerin iyileştirilmesi ve geliştirilmesini (örn. enzimlerin, belirteç veya genlerin analitik belirlenmesi), 8. Görüntüleme proçeslerini (örn. BT veya MR) 9. Gen sıralaması (örn göz rengi ile bağlantılı gen sıralaması) 10. Biometrik prosedürlerin geliştirilmesini (örn. istatistiksel test prosedürleri, modelleme ve istatistiksel değerlendirme)
Bir ülkenin gelişimi • Temel Bilimsel Araştırmaların • Sayısı • Niteliği • Bu çalışmalara verilen önem ile yakından ilgilidir
Dünya’da Bilimsel Üretim ve Türkiye’nin Yeri SCI’ye giren dergilerde yayın sayısına göre dünyada; • 2001’de 27. • 2005’de 19. • 2007’de 19. • 2008’de 18. sırada • En hızlı yayın artışı • olan ülkeler (2005) • Çin • İran • Kanada • Güney Kore • Hollanda • Türkiye UBYTP Uluslar arası hakemli dergilerde yayımlanan Türkiye adresli yayın sayıları
2000’den itibaren yayın sayısındaki artış sevindirici • Yayınların kalitesi? (1981-2007) Türkiye, ABD, AB-27 ve en çok yayın yapan beş ülke Yayın ve atıf sayıları (ULAKBİM. Temel Bilimsel Yayın Göstergeleri-2 )
Etki değeri Tüm Alanlar 131. (Essential Science Indicator, 2005)
En çok yayın yapan ülkelerin yayın ve ortalama atıf sayıları (Klinik Tıp-bu alanda 106 ülke yayın yapıyor) Etki Değeri; 102. Yayın Sayısı; 14. Türkiye yayın başına düşen atıf sayısı 2.94 (ESI, 2005)
Temel Bilimler (1981-2007) (ULAKBİM. TÜRKİYE BİLİMSEL YAYIN GÖSTERGELERİ (II). 1981 – 2007)
Türkiye adresli yayınların sayısında artış var ancak hala bir çok ülkenin gerisinde (Niceliksel) • Türkiye adresli yayınların etki değeri birçok ülkeden çok çok geride bulunmaktadır (Niteliksel) • Ayrıca toplam üretilen makale sayısı yönünden bizden çok geride olan ülkelerden de çok gerideyiz
24 bilim dalında Türkiye adresli yayınların sayısı (1981-2006) Türkiye’nin Bilimsel Yayın haritası. ULAKBİM. 2008
Türkiye’nin Konu Kategorilerine Göre Yayın Sayısı (1981-2007)
Klinik tıp başlığı altındaki konuların hemen tümü Dahili Tıp ve Cerrahi Tıp Bilimleri bölümlerinin bilim dalları (örn. Anestezi ve Yoğun Bakım, Oftalmoloji, Ortopedi, Genel Cerrahi, Romatoloji v.b.). Anatomi ve morfoloji, fizyoloji, hücre biyolojisi, mikrobiyoloji, farmakoloji gibi temel tıp bilimlerinden doğan yayın sayısı klinik ve cerrahi tıp bilim dallarından daha azdır. Temel Tıp bilim dallarındaki araştırmalardan doğan yayın sayısı, gelişmiş ülkelerin aksine klinik ve cerrahi tıp bilim dallarından daha azdır
Bilimsel yayınların etkinliği genellikle bibliyometrik çalışmalarla ortaya konur • Veri kaynağı olarak atıf dizinlerinden yararlanılır Amaç; • Atıf dizinlerinde yer alan akc hast alanında Temel bilimsel araştırmalar ile ilgili Türkiye adresli yayınların sayısının saptanması • Bu alandaki yayın sayımızın diğer ülkelerle karşılaştırılması • Bu yayınların yer aldığı dergilerin etki faktörü açısından değerlendirilmesi • Bu yayınların yayınlandığı ve Atıf dizinleri kapsamında yer alan Türkiye adresli dergilerin değerlendirilmesi
Uluslar arası yayınların belirlenmesi • Web of Science veri tabanından; alan (SU), makale (article) ve ülke (Country) • 1981-2013 yılları arasında • “Alan ve Türkiye ve Akciğer” şeklinde tarama yapılarak • Akciğer Hastalıkları alanındaki temel bilimsel araştırmalar saptanmaya çalışıldı 1. Solunum sistemi 2. Farmakoloji 3. Biyokimya 4. Hücre biyolojisi 5. Genetik 6. İmmünoloji 7. Mikrobiyoloji 8. Patoloji 9. Fizyoloji Alan Pub-med taranarak WoS’a giren dergilerde yayımlanan TB alanındaki yayınlar “diğer alan” kategorisinde gösterildi +
Pub-med taraması; WoS’da yer alan atıf dizinlerine girmeyen dergilerdeki yayınlar saptandı Ulusal Yayınların Belirlenmesi ULAKBİM Tıp veri tabanındaki yayınlar “Akciğer” kelimesi ile arandı
Akciğer Hastalıkları’nda Temel Bilimler Alanındaki Yayın Sayısı (1981-2013) WoS * Pub-med Ulakbim * Pub-med’de yer alan ve WoS’da yer alan atıf dizinlerine girmeyen dergiler
Akciğer Hastalıkları’nda Temel Bilimler Yayın Sayısı %9.8 %29 %17 %40 %2.2 %30 %27 %11 %16 • Farmakoloji • Solunum sistemi • Biyokimya • Hücre Biyolojisi • Patoloji • Fiyoloji • Genetik • İmmünoloji • Mikrobiyoloji Diğer Farmakoloji Biyokimya Hücre Biyolojisi İmmunoloji Mikrobiyoloji Solunum sistemi Patoloji Fizyoloji Genetik
Türkiyenin En Çok Yayın Yapan Diğer Ülkelerle Karşılaştırılması (Alan + Akciğer + Ülke) (1981-2013)
Bilimsel yayınlar ve bilim insanının performans göstergeleri: • Yayın sayısı (+ Etki değeri) • Yayınlandıkları dergilerin etki faktörü • Atıf sayısı Türkiye’den akciğer hastalıkları alanında temel bilimsel araştırmaların sayısı belirgin olarak düşük
Tıbbi Bilimler kapsamındaki Temel Bilim Dalları (1981-2007)
Akciğer Hastalıkları’nda Temel Bilimler Alanında Yapılan Yayınların Yıllara Göre Dağılımı (WoS) Yayın sayısı 1990 1995 2000 2005 2013 1985 2010
Artışın nedeni • Akademik çevrelerce atıf dizinlerine verilen önem (Akademik yükselme için atıf dizinlerinde yer alan dergilerde yayın yapılması gerekliliği) • TÜBİTAK’ın teşviklerinin artması • Üniversitelerin teşvikleri • Türkiye orijinli dergiler
Akciğer Hastalıkları’nda Temel Bilimler Alanında Yapılan Yayınların Yıllara Göre Dağılımı (ULAKBİM) Yayın sayısı Yayın Sayısı 2005 2013 1995 2000 2010
Uluslararası Ulusal 1995 2000 2005 2013 2005 2013 1995 2000
Türkiye’nin evrensel bilime katkısının artırılması • Türkiye’nin dünyanın bilimsel sıralamadaki yerinin • yükseltilmesi • Türkiye adresli uluslararası yayınların niteliğinin • artırılması Ulusal Bilimsel Yayın Teşvik Programı (UBYT) ve Akademik yükseltmelerde uygulanan yabancı yayın ölçütlerinin teşvikine bağlı olarak; “Araştırmacılar uluslararası dergilerde yayın yapmaya yönelmektedir” “Kaliteli yayınlar yabancı dergilere göç etmeye başlamış” “Az sayıda, özensiz çalışmalar ise ulusal dergilere yönelmiştir” (Binici K. Türkiye’de Yayın Göçü. BİLGİ DÜNYASI, 2012)
WoS’da Akciğer Hastalıkları’nda Temel Bilimler Alanında Yapılan Yayınlar Deneysel Çalışmalar Genetik Çalışmalar İn vitro Çalışmalar
Bilimsel yayınların performans göstergeleri: • Yayın sayısı • Yayınlandıkları dergilerin etki faktörü • 3. Atıf sayısı
Dergilerin etki faktörü Yayınların niteliksel değerlendirilmesi yapılırken, dergilere ilişkin olarak etki faktörü değerlendirilir • Genel olarak bakıldığında • Türkiye adresli yayınların çok azı ilgili oldukları alanda etki faktörü yüksek dergilerde yer almakta • Ayrıca atıf dizinlerinde yer alan Türkiye adresli dergiler bulundukları disiplinde etki faktörü sıralamalarında alt sıralarda yer almakta
2009 Yılı verilerine göre, WOS Kapsamındaki bazı uluslararası dergilerin Etki Faktörü (Impact Factor = IF ), 5 Yıllık IF, Acil İndeks ve diğer değerleri (Kaynak: TÜBİTAK-ULAKBİM aracılığıyla Thomson Reuters JCR 2009).
Dergilerin Etki faktörlerine Göre Yayın Sayıları (2004-2013) Yüksek etki faktörüne sahip dergiler; Ef 5.0 ve üzeri 569 yayın 57 yayın En yüksek etki faktörü; 11.041 0-1 1-2 2-3 3-4 4-5 5-12
Etki faktörü (IF) ≥ 3 üzerinde olan dergilerde yayınlanan %10 %9.9 %10.1 T+K T T+K bilimlerce ortak olan yayınların oranı ile T bilimlerce yapılan yayınların oranı hemen hemen eşit
Türkiye’de yayınlanan, WOS kapsamındaki dergiler ve 2009 etki faktörü (IF) değerleri (Kaynak: TÜBİTAK-ULAKBİM aracılığıyla Thomson Reuters JCR 2009).
(Kaynak: TÜBİTAK-ULAKBİM aracılığıyla Thomson Reuters JCR 2009). Atıf dizinleri kapsamındaki Türkiye orijinli dergilerde Türk araştırmacılar tarafından yayımlanan makalelerin oranının yüksek olduğu düşünülmekte Bu durumun düşünülmesinin temel nedeni yayın dili Türkçe olan birçok derginin olmasıdır Al U. Bilig Yaz 2012 / Sayı 62: 01-20
The Turkish Journal of Pediatrics (Türk Pediatri Dergisi)-1 The Turkish Journal of Gastroenterology - 1 Anadolu Kardiyoloji Dergisi- 1 Turkish Journal of Trauma and Emergency Surgery (Ulusal Travma ve Acil cerrahi Derneği Dergisi) - 2 Turk J Biochem - 7 Mikrobiyoloji Bülteni- 7
Türkiye adresli 198.687 yayın 8.741 farklı dergide yayımlanmış (1928-2009) Türkiye adresli olarak en çok yayın yapılan dergiler
Web of Science Dergi Genişlemesi: AB’den 5 Ülke • Bazı dergiler atıf dizininde taranmaktan çıkarılmıştır • Bununda en önemli 2 nedeni • - Dergide çıkan yayınlarının WOS kapsamındaki dergilerde az atıf alması • - Kendine kendine yapılan atıfların (= self atıf) fazlalığı
Bilimsel yayınların performans göstergeleri: • Yayın sayısı • Yayınlandıkları dergilerin etki faktörü • 3. Atıf sayısı • Yüksek sayıda atıf almış yayınlar bilim dünyasına önemli katkı yapar • Bu yayınlar ülkelerin uluslararası bilim camialarında saygınlığını artıran önemli bir etmen olarak kabul edilir.
Atıf sayısı WoS’da yer alan dergilerde yayınlanan 745 yayına Toplam 6.298 atıf yapılmış ≥ 1 atıf alan yayın sayısı; 594 Hiç atıf almayan yayın sayısı; 151 %20 Bunların 92’si 2013-2012 ve 2011 Yıllarına ait olan yayınlardır
Yıllara Göre Atıf Sayıları Yayın sayısında artış Yayın kalitesinde artış? 2000 1985 1990 1995 2000 2005 2010 2013
En sık atıf alan yayınlar ESI en sık atıf yapılan yayınları saptarken eşik değer olarak toplam atıfların %1’lik kısmına giren yayınları almaktadır (ESI 2005). Toplam atıf sayısı: 6.298 %1 = 62.98 atıf göre hesaplandığında sadece 5 yayın bu değeri karşılamakta %10 = 629.8 atıfı karşılayan 9 yayın olduğu görüldü.
≥62 atıf alan 5 yayın değerlendirildiğinde; • Genetik alanında, K+T ve çok yazarlı, 2006, Cancer Genetics and Cytogenetics; iF=10.603 2. Solunum sistemi alanında, hayvan çalışması, K ve çok yazarlı, 2000, AJRCCM; iF=11.041 3. Fizyoloji, hayvan çalışması, K ve çok yazarlı, 2003, Am J Physiol-Lung C; iF=3.52 4. Patoloji, T ve çok yazarlı, 2007, AIMM; iF= 1.828 5. Hücre kültürü, T ve çok yazarlı, 2005, Cancer Res; iF=7.856
≥ 10 atıf cut-off olarak kabul edilirse; 745 yayından 219’u 10 ve üzeri sayıda atıf almış %29.3 Yayınların yüksek düzeyde atıf alma oranları DÜŞÜK
Türkiye adresli yayınlarda yüksek oranda atıf almada • Çok disiplinli çalışmalar olması • Çok yazarlı çalışmalar olması • Ef (IF) yüksek dergilerde yayınlanması önemli olarak saptanmıştır Türkiye’nin Bilimsel Yayınlarının Sosyal Ağ Analizi Yöntemiyle Değerlendirilmesi, Proje No: 110K044, 2012
En sık atıf alan yayınların değerlendirilmesi: 1. Bölüm (Çok disiplinli çalışmalar olması) 219 (%61) (%39) Yüksek oranda atıf alan yayınların DAHA BÜYÜK BİR BÖLÜMÜ Temel + Klinik Bilimlerce ortak olarak yapılmış 134 85 T+K T Atıf sayısı ≥10