TÜTÜN POLİTİKALARINDA ÖNEMLİ BİR DÖNÜM NOKTASI; TÜTÜN KONTROLÜ ÇERÇEVE SÖZLEŞMESİ

1. TÜTÜN POLİTİKALARINDA ÖNEMLİ BİR DÖNÜM NOKTASI; TÜTÜN KONTROLÜ ÇERÇEVE SÖZLEŞMESİ Doç. Dr. Dilek Aslan HÜTF Halk Sağlığı AD. diaslan@hacettepe.edu.tr

2. TÜTÜN MÜCADELESİ.. SAĞLIĞIN KORUNMASI ve GELİŞTİRİLMESİ KAPSAMINDA YAPILAN AKTİVİTELER BÜTÜNÜ

3. Tütünle Mücadele SALGININ BASAMAKLARINI BİLMEK ÖNEMLİ..

4. Tütün epidemisinin basamakları EVRE 2 EVRE 1 EVRE 3 EVRE 4 Sigara içme sıklığı (%) Erkek Sigara içme sıklığı (%) Kadın Ölüm hızları(%) Erişkinlerde sigara içme sıklığı (%) Ölüm hızı (%) Erkek Ölüm hızı (%) Kadın Çin Japonya Güney-doğu Asya Latin Amerika Kuzey Afrika Sahra altı Afrika Batı Avrupa İngiltere Amerika Kanada Avusturalya Batı Avrupa Güney Avrupa Latin Amerika Evre 1-Tütün kullanma sıklığı az (%20 civarlarında). Evre 2-Tütün kullanma sıklığı erkeklerde %50’lere ulaşmakta. Evre 3-Tütün kullanımına bağlı hastalık ve ölümlerde yükselme Evre 4-Tütün kullanma sıklığı azalmakta Esson KM, Leeder SR. The Millennium Development Goals and Tobacco Control. An Opportunity for Tobacco Control. WHO, Switzerland, 2004.

5. Tütünle Mücadele 1. BAŞLATMA 2. BIRAKTIR 3. SİGARA DUMANINDAN PASİF ETKİLENİMDEN KORU

6. Tütünle Mücadele A. POLİTİKA— MEVZUAT B. UYGULAMA C. DENETLEME BAŞLATMA BIRAKTIR PASİF SİGARA DUMANI ETKİLENİMİNDEN KORU

7. ULUSLARARASI POLİTİKALAR ULUSAL DÜZENLEMELER-- YASALAR

8. “Tütünsüz” dünya--YAKLAŞIM http://ice.prohosting.com/cografya/resimler/dunya.jpeg

9. ULUSLARARASI DÜZEYDE • 1988’den bu yana; 31 Mayıs--Dünya Sigara İçmeme Günü • 20 Kasım--Dünya Sigarayı Bırakma Günü • 9 Şubat--Dünya Sigarayı Boykot Günü • TÜTÜN KONTROLÜ ÇERÇEVE SÖZLEŞMESİ--DSÖ

10. TÜTÜN KONTROLÜ ÇERÇEVE SÖZLEŞMESİ http://www.who.int/gb/fctc/PDF/cop3/FCTC_COP3_17-en.pdf.

11. DSÖ; sözleşmeyi imzaya açtı • 16-30 Haziran 2003 (Cenevre) • 30 Haziran 2003-29 Haziran 2004 (New York) http://www.who.int/fctc/text_download/en/index.html. Erişim tarihi: 8 Haziran 2009.

12. Yürürlük • 27 Şubat 2005—DSÖ’ne taraf olan ülkelerin 40’ının imzalamasından 90 gün sonra http://www.who.int/fctc/text_download/en/index.html. Erişim tarihi: 8 Haziran 2009.

13. TÜTÜN KONTROLÜ ÇERÇEVE SÖZLEŞMESİ--Framework Convention on Tobacco Control • Tütün firmalarının her türlü reklamı,tanıtım ve sponsorluk yapmalarının yasaklanması • Sigara paketlerinin üzerinde paketin en az %30’unu kaplayacak uyarı yazısı resim yer alması • Sigara dumanından pasif etkilenimin önlenmesi • Sigaradan alınan vergilerin yükseltilmesi ve sigara fiyatlarının artırılması • Tütün ve tütün ürünleri ile ilgili kaçakçılığın engellenmesi

14. http://www.who.int/fctc/issue1_2009.pdf. Erişim tarihi: 8 Haziran 2009

15. SÜREÇ • İmzalamak • Onaylamak • Ulusal mekanizmaları gözden geçirmek • Değişiklikler yapmak • Denetim mekanizmalarını gerçekliğe kavuşturmak TÜTÜN KONTROLÜ ÇERÇEVE SÖZLEŞMESİ--DSÖ

16. ULUSAL DÜZEYDE TKÇS-FCTC

17. 28 Nisan2004TKÇS-FCTC ; TC. Sağlık Bakanı tarafından imzalandı. ULUSAL DÜZEYDE

18. ULUSAL DÜZEYDE TKÇS-FCTC ;TBMM tarafındankabuledildi (25 Kasım 2004)25656 sayılı Resmi Gazetede 5261 kanun numarası ile yayımlandı (30 Kasım 2004)

19. Çalışmalar hız kazandı….Ulusal eylem planı Yasa değişikliği çalışmaları Yasal değişiklikler Uygulamaların toplumda yankı bulması STK hareketleri ULUSAL DÜZEYDE

20. SAĞLIK BAKANLIĞI YAPILANMASINDA İL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ KADROLARINDAa. İL TÜTÜN KONTROL KURULLARIb. İL TÜTÜN KONTROL SORUMLULARI..c.DENETİM EKİPLERİ..

21. Şimdi? 19 TEMMUZ 2009’A HAZIRLIK !!! %100 DUMANSIZ HAVA !!! BÜTÜN KİŞİ, KURUM VE SEKTÖRLERDEN DESTEK !!!

22. http://www.ssuk.org.tr/images/afis_foto_karikatur/31_mayis.jpg. Erişim tarihi: 8 Haziran 2009.

23. SİGARASIZ (TÜTÜNSÜZ) BİR YAŞAM BİRLİKTE HAREKET EDELİM !! diaslan@hacettepe.edu.tr