Devlet Teşkilatı

1. Devlet Teşkilatı • Devletin Ortaya Çıkışı Konusunda Teoriler • “Toplumsal eşitsizlik” olgusu • “Toplumsal sözleşme” olgusu

2. Devlet Teşkilatı • Devletin unsurları • Ülke • İnsan • İktidar

3. Devlet Teşkilatı • Devletin Fonksiyonları • Yasama • Yürütme • Yargı

4. Devlet Teşkilatı (Yasama) • Yasama Fonksiyonu T.B.M.M. tarafından yerine getirilmektedir. • Yasama faaliyeti T.B.M.M. İç Tüzüğüne göre yürütülmektedir. • T.B.M.M. Üye sayısı 550 dir. Seçimler 4 yılda bir yapılmaktadır. • Bakanlar Kurulunun yasa önerilerine “Tasarı”, Milletvekillerinin önerilerine “Teklif” denmektedir. • Her tasarı ya da teklif Genel Kuruldan önce ilgili Meclis Komisyonlarında değerlendirilmektedir. • T.B.M.M. nin idari fonksiyonları T.B.M.M. Genel Sekreterliğince yürütülmektedir. • T.B.M.M. Personeli istisnai memuriyet statüsündedir.

5. Devlet Teşkilatı (Yürütme) • T.C. Anayasası iki başlı bir Yürütme modeli öngörmüştür: • Cumhurbaşkanı • Bakanlar Kurulu

6. Devlet Teşkilatı (Yürütme) • Cumhurbaşkanlığı • Cumhurbaşkanları 5 yıllık bir süre için halk tarafından seçilmektedir. • Bir kimse en fazla iki kez Cumhurbaşkanı seçilebilir. • Cumhurbaşkanı Yürütmenin sorumsuz kanadını temsil etmektedir. • Cumhurbaşkanının yasamaya, yürütmeye ve yargıya ilişkin görevleri vardır. • Cumhurbaşkanı Devlet Denetleme Kurulu aracılığıyla Devlet organlarını denetleyebilmektedir. • Cumhurbaşkanlığının idari fonksiyonları Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliğince yerine getirilmektedir. • Cumhurbaşkanlığı personeli istisnai memuriyet statüsündedir.

7. Devlet Teşkilatı (Yürütme) • Bakanlar Kurulu • Bakanlar Kurulu halen 1 Başbakan, 3 Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı ve 21 Bakan olmak üzere toplam 25 kişiden oluşmaktadır. • Başbakan’ın T.B.M.M. Üyesi olması zorunludur. • İcracı bakanlıkların sayısı 15’ tir. • Devlet Bakanlarının vazifesi Başbakan’a yardımcı olmak ve bakanlıklar arasında koordinasyonu sağlamaktır. • Devlet Bakanlarının sayısı 20’yi geçemez.

8. Devlet Teşkilatı (İdare) • Anayasamıza göre İdare; • Merkezden Yönetim • Yerinden Yönetim esaslarına dayanılarak kurulur.

9. Devlet Teşkilatı (İdare) • 5018 sayılı Kanuna Göre Kurumlar • Genel Yönetim Kapsamındaki Kamu İdareleri • Merkezi Yönetim Kapsamındaki Kamu İdareleri • Sosyal Güvenlik Kurumları • Mahalli İdareler

10. Devlet Teşkilatı (İdare) • Merkezi Yönetim Kapsamındaki Kamu İdareleri • Genel Bütçe Kapsamındaki Kamu İdareleri • Özel Bütçeli Kamu İdareleri • Düzenleyici ve Denetleyici Kurumlar

11. Devlet Teşkilatı (İdare) • Bakanlıklar • Bakanlıklar Kanunla kurulmaktadır. • Bakanlıklar merkez, taşra, yurt dışı ve döner sermaye teşkilatı ile bağlı ve ilgili kuruluşlardan meydana gelir. • Bakanlık teşkilatının en üst amiri bakandır. • Başbakanlıkta ve icracı bakanlıklarda bakanın en yakın yardımcısı olan bir Müsteşar bulunur.

12. Devlet Teşkilatı (İdare) • Bağlı ve İlgili Kuruluşlar • Bir bakanlıkça yürütülmesi gereken hizmetlerden bakanlık çatısı altında yürütülmesinde güçlük bulunanlar bağlı kuruluş şeklinde teşkilatlandırılmaktadır. • Bağlı kuruluşlar, Müsteşarlık, Başkanlık, Genel Müdürlük veya Genel Sekreterlik şeklinde teşkilatlandırılabilmektedir. • İlgili kuruluşlar, iktisadi devlet teşekkülleri ve kamu iktisadi kuruluşları ile bunların müessese ortaklık ve iştirakleri ile hizmet yerinden yönetim kuruluşlarıdır.

13. Devlet Teşkilatı (İdare) • Düzenleyici ve Denetleyici Kurumlar • 1- Radyo ve Televizyon Üst Kurulu • 2- Telekomünikasyon Kurumu • 3- Sermaye Piyasası Kurulu • 4- Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu • 5- Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu • 6- Kamu İhale Kurumu • 7- Rekabet Kurumu • 8- Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkiler Piyasası Düzenleme Kurumu

14. Devlet Teşkilatı (İdare) • Merkez Teşkilatına dahil birimler üç başlık altında toplanabilir: • Ana hizmet birimleri • Danışma ve denetim birimleri • Yardımcı birimler

15. Devlet Teşkilatı (İdare) • Ana hizmet birimleri • Bir bakanlık veya kuruluşun varlık sebebi olan birimlerdir. • Ana hizmet birimleri yürütülen hizmetin ölçeğine göre Genel Müdürlük veya Daire Başkanlığı şeklinde olabilir. • Ana hizmet birimleri kanunla kurulur.

16. Devlet Teşkilatı (İdare) • Danışma ve Denetim Birimleri • Bakanlık veya kuruluşa verilen temel görevlerin gereği gibi yürütülebilmesi için ihtiyaç duyulan danışma, planlama, koordinasyon, denetim vb. hizmetleri yürütmekle vazifeli birimlerdir. • İhtiyaca göre Teftiş Kurulu Başkanlığı, Strateji Geliştirme (Dairesi) Başkanlığı, Hukuk Müşavirliği, Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği gibi danışma ve denetim birimleri kurulabilmektedir. • Ayrıca Bakanlıklarda Bakanlık Müşavirleri görevlendirilmektedir.

17. Devlet Teşkilatı (İdare) • Yardımcı Birimler • Ana hizmet birimleri ile danışma ve denetim birimlerince yürütülen hizmetlere yardımcı mahiyetteki hizmetleri yerine getirmekle vazifeli birimlerdir. • Yardımcı birimler, Personel Genel Müdürlüğü veya Daire Başkanlığı, Eğitim Dairesi Başkanlığı, İdari ve Mali İşler Dairesi Başkanlığı, Savunma Sekreterliği veya Uzmanlığı, Özel Kalem Müdürlüğü vb. adlarla kurulabilir. • Yardımcı birimler kanunla kurulur.

18. Devlet Teşkilatı (İdare) • Merkez Teşkilatı Hiyerarşik Kademeleri • Müsteşar • Genel Müdür (Kurul Başkanı, Daire Bşk.) • Daire Başkanı • Şube Müdürü • Şef • Memur

19. Devlet Teşkilatı (İdare) • Taşra teşkilatının kuruluşu • Bölge Müdürlüğü • İl Müdürlüğü • İlçe Müdürlüğü • Doğrudan merkeze bağlı taşra teşkilatı

20. Devlet Teşkilatı (İdare) • Taşra Teşkilatı Hiyerarşik Kademeleri • Bölge Müdürü, İl Müdürü, İlçe Müdürü • Şube Müdürü (veya Başmühendis) • Şef (veya Mühendis) • Memur

21. Devlet Teşkilatı (İdare) • Yurt Dışı Teşkilatı • Dış Temsilcilikler • Diplomatik temsilcilikler • Konsolosluklar • Dış Temsilcilik Niteliği Taşımayan Yurt Dışı Teşkilatı

22. Devlet Teşkilatı (İdare) • Diplomatik Temsilcilikler (Misyon Şefi) • Büyükelçilik • Daimi temsilcilik • Temsilcilik • Elçilik • Orta Elçilik • Daimi Maslahatgüzarlık vb. • (Dış Temsilcilikler bünyesinde ihtisas birimleri kurulabilmektedir.)

23. Devlet Teşkilatı (İdare) • Konsolosluklar (Konsolosluk Şefi) • Başkonsolosluk • Konsolosluk • Muavin Konsolosluk • Konsolosluk Ajanlığı

24. Devlet Teşkilatı (İdare) • İl İdaresi • Vali • İl İdare Şube Başkanları (Bakanlıkların İl Teşkilatlarının başında bulunan idareciler) • İl İdare Kurulu (Valinin başkanlığında hukuk işleri müdürü, defterdar, milli eğitim, bayındırlık, sağlık, tarım ve köyişleri il müdürlerinden teşekkül eder.)

25. Devlet Teşkilatı (İdare) • İlçe İdaresi • Kaymakam • İlçe İdare Şube Başkanları ( İlçede genel idare teşkilatının başında bulunan idareciler) • İlçe İdare Kurulu

26. Devlet Teşkilatı (İdare) • Yerinden Yönetim Kuruluşları • Yer yönünden yerinden yönetim kuruluşları • Hizmet yönünden yerinden yönetim kuruluşları

27. Devlet Teşkilatı (İdare) • Yer yönünden yerinden yönetim kuruluşları • İl Özel İdareleri • Belediyeler • Köyler

28. Devlet Teşkilatı (İdare) • İl Özel İdaresinin Organları • İl Genel Meclisi • İl Encümeni • Vali • Ayrıca il özel idaresi için Genel sekreterlik, mali işler, sağlık, tarım, imar, insan kaynakları ve hukuk birimlerinden oluşan bir teşkilat öngörülmüştür. (5302 sayılı Kanun)

29. Devlet Teşkilatı (İdare) • Belediyenin Organları (5393 s. K.) • Belediye Meclisi • Belediye Encümeni • Belediye Başkanı • Büyükşehir Belediyesinin Organları (5216 s. K.) • Büyükşehir Belediye Meclisi • Büyükşehir Belediye Encümeni • Büyükşehir Belediye Başkanı

30. Devlet Teşkilatı (İdare) • Köy İdaresinin organları • Köy Derneği • İhtiyar Meclisi • Muhtar

31. Devlet Teşkilatı (İdare) • Hizmet Yönünden Yerinden Yönetim Kuruluşları • Üniversiteler • Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu • Kamu İktisadi Teşebbüsleri vb.

32. Devlet Teşkilatı (Yükseköğrenim) • Yükseköğretim Üst Kuruluşları • Yükseköğretim Kurulu • Üniversitelerarası Kurul

33. Devlet Teşkilatı (Yükseköğrenim) • Yükseköğretim Kurumları • Üniversite • Yüksek Teknoloji Enstitüsü • Fakülte • Enstitü • Yüksekokul • Konservatuar • Meslek Yüksekokulu • Uygulama ve Araştırma Merkezi

34. Devlet Teşkilatı (Yükseköğrenim) • Üniversite Organları • Rektör • Senato • Üniversite Yönetim Kurulu

35. Devlet Teşkilatı (Yükseköğrenim) • Fakülte Organları • Dekan • Fakülte Kurulu • Fakülte Yönetim Kurulu

36. Devlet Teşkilatı (Yükseköğrenim) • Enstitü Organları • Enstitü Müdürü • Enstitü Kurulu • Enstitü Yönetim Kurulu

37. Devlet Teşkilatı (Yükseköğrenim) • Yüksekokul Organları • Yüksekokul Müdürü • Yüksekokul Kurulu • Yüksekokul Yönetim Kurulu

38. Devlet Teşkilatı (KİT’ler) • Kamu İktisadi Teşebbüsleri (KİT) iki çeşittir: • İktisadi Devlet Teşekkülü (İDT) • Kamu İktisadi Kuruluşu (KİK) • Kamu İktisadi Teşebbüsleri Bakanlar Kurulu Kararıyla kurulur.

39. Devlet Teşkilatı (KİT’ler) • İktisadi Devlet Teşekkülü, sermayesinin tamamı Devlete ait, iktisadi alanda ticari esaslara göre faaliyette bulunan kamu iktisadi teşebbüsüdür. • Kamu İktisadi Kuruluşu, sermayesinin tamamı Devlete ait olan, tekel niteliğindeki mallar ile temel mal ve hizmetleri üretmek üzere, kamu hizmeti niteliği ağır basan kamu iktisadi teşebbüsüdür.

40. Devlet Teşkilatı (KİT’ler) • Bağlı Ortaklık: Sermayesinin % 50’sinden fazlası KİT’lere ait işletme veya işletmeler topluluğundan oluşan anonim şirketlerdir. • Müessese : Sermayesinin tamamı KİT’lere ait olup, onlara bağlı işletme veya işletmeler topluluğudur. • İştirak : KİT’lerin veya bağlı ortaklıklarının, sermayelerinin en az yüzde onbeşine, en çok yüzde ellisine sahip bulundukları anonim şirketlerdir.

41. Devlet Teşkilatı (Yargı) • Yargı sistemleri • Adli Yargı • İdari Yargı • Askeri Yargı • Anayasa Yargısı

42. Devlet Teşkilatı (Yargı) • Adli Yargı Sistemi • İlk derece yargı yerleri (Hukuk, Ceza, İş Mahkemeleri vb.) • Yargıtay

43. Devlet Teşkilatı (Yargı) • İdari Yargı Sistemi • İdare ve Vergi Mahkemeleri • Bölge İdare Mahkemeleri • Danıştay

44. Devlet Teşkilatı (Yargı) • Askeri Yargı Sistemi • Genel uyuşmazlıklarda • İlk derece yargı yerleri • Askeri Yargıtay • İdari eylem ve işlemlerden kaynaklanan uyuşmazlıklarda • Askeri Yüksek İdare Mahkemesi

45. Devlet Teşkilatı (Yargı) • Anayasa Yargısı (Anayasa Mahkemesi) • Kanunların Anayasaya aykırılığının yargısal denetimi • Yüce Divan görevi • Siyasi partilerin denetlenmesi

46. Devlet Teşkilatı (Yargı) • Uyuşmazlık Mahkemesi • Yargı sistemleri ve yargı yerleri arasındaki görev ve hüküm uyuşmazlıklarını gidermeye yetkili yüksek mahkemedir.

47. Devlet Teşkilatı (Yargı) • Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu • Hakim ve savcıların mesleğe kabul edilmesi,atanması, nakledilmesi, yükseltilmesi, birinci sınıfa ayrılması, görevden uzaklaştırılması, hakimler ve savcılar hakkında disiplin cezası verilmesi vb. konularda yetkilidir. • Kurulun başkanı Adalet Bakanıdır. • Kurul kararları aleyhine yargı yoluna başvurulamaz.

48. Devlet Teşkilatı (Yargı) • Sayıştay • Anayasamız Sayıştay’ı Yargı bölümünde düzenlemekle birlikte yüksek mahkemeler arasında saymamıştır. • Sayıştay merkezi yönetim bütçesi kapsamındaki kamu idareleri ile sosyal güvenlik kurumlarının gelir, gider, mal ve hesaplarını T.B.M.M. adına denetlemektedir.

49. TEŞEKKÜRLER.