Yenidoğan ve Pediatrik Dönemde Acil Yaklaşımlar

1. Yenidoğan ve Pediatrik Dönemde Acil Yaklaşımlar Hazırlayan: Uzm. Dr. ELİF ÜNVER KORĞALI SİVAS DEVLET HASTANESİ PEDİATRİ BÖLÜMÜ-2010 Sağlık Slaytları http://hastaneciyiz.blogspot.com

2. İçerik • Yenidoğan canlandırma programı (NRP) • Pediatrik temel yaşam desteği (TYD) • Pediatrik ileri yaşam desteği (İYD)

3. Dr. Benjamin Pugh (1754) Eğer bebek doğumu izleyerek hemen soluk alamazsa, ki bazen olabilir, ağzını silin, ağzınızı çocuğunkine bastırın, aynı anda da burnunu baş ve işaret parmaklarınızla sıkarak havanın kaçmasını engelleyin; akciğerleri şişirin, ateşin karşısındavücudunu ovalayın. Bu yöntemle ben birçoğunu kurtardım.

4. Canlandırmaya Genel Bakış ve İlkeler

5. Yenidoğan canlandırmasında en önemli ve etkin girişim bebeğin akciğerlerini ventile etmektir !

6. Canlandırma gereksinimi • Canlandırma gereksinimi: %10 • İleri canlandırma gereksinimi: %1 • NORMAL: %90

7. Türkiye’de • 0-1 yaş bebek Ölüm hızı % 0.29 • Yenidoğan Ölüm hızı % 0.17

8. Perinatal Mortalitenin Düşürülmesi İçin • İyi bir obstetrik bakım, • Normal doğum, • Yeterli neonatal canlandırma Gereklidir.

9. ANATOMİ İNFANT ÇOCUK BAŞ Oran olarak adultlardan daha geniş. fontanel mevcut Oran olarak adultlardan daha geniş. DİL Oran olarak daha geniş Havayolunu kolaylıkla tıkar. HAVAYOLU Dar ve küçük havayolu, sekresyon ve ödemle kolayca tıkanır Burun solunumu var (nazofarenks aspirasyonu) DOLAŞIM Daha az volüm, şok riski yüksek CİLD Geniş yüzey oluşturur (hipotermi riski yüksek)

10. Canlandırma Gereksinimi ? • Doğuma ait • Anneye ait • Bebeğe ait nedenleri

11. Canlandırma Gereksinimi ? Doğuma ait nedenler : • Fetal distres • Doğum başında bebek hareketlerinin azalması, • Anormal prezantasyon, • Kord prolapsusu, • Membran rüptürünün gecikmesi, • Antepartum hemoraji, • Amniyon mayiinin mekonyumlu olması, • Forseps yardımıyla doğum, • Vakum yardımıyla doğum, • Sezaryen

12. Canlandırma Gereksinimi ? Anneye ait nedenler : • Eklampsi, • Ağır sedasyon, • İlaç bağımlılığı, • Diabetes mellitus, • Kronik hastalıklar.

13. Canlandırma Gereksinimi ? Bebeğe ait nedenler: • Çoğul gebelik • Preterm (<37/52) • Post term (>42/52) • Gelişme geriliği • Rh iso-immunisation/Hydrops • Polihidramniyoz ve oligohidramniyoz • Konjenital anomaliler • İntrauterin infeksiyon

14. Araç, Gereç ve Ortamın Hazırlığı • Gerekli Malzemeler • Gerekli İlaçlar • Ek Monitorizasyon cihazları • Doğumhanenin Hazırlanması

15. Araç, Gereç ve Ortamın Hazırlığı Gerekli Malzemeler : • Resüsitasyon troleyi • Tepeden ısıtıcı ve tepeden aydınlatıcı, • Saat, Steteskop, • Oksijen kaynağı (10 Lit/Dk kadar akım sağlayabilen), • Yedek oksijen tüpü, • Yüz maskeleri , Oro-faringeal airway (0, 00 boylarda), • Resüsitasyon sistemi (Y-parça, maske ve rezeruar kese), • Havayolu basınç manometresi, Basınç düşürücü valv, • Mekanik ve/veya manuel aspiratör (çift kontrollü), • Aspirasyon kateterleri (6, 8, 10 FG), • İki adet laringoskop (uygun blade’leri ile) • Trakeal tüpler ( 2, 2.5, 3, 3.5 ve 4 ID boyları), Stile, • Umblikal ven kateter seti, Enjektör (2, 5, 10 ve 20 ml)

16. Canlandırmanın ABCD’si • Airway- Solunum yolunu aç (Pozisyon,aspirasyon) • Breathing-Solunumu başlat (Solunumun uyarılması) • Circulation-Dolaşımı sağla (Kalp atımı ve renk değerlendirilmesi) • Drugs-İlaçlar (Adrenalin, volüm genişleticiler)

17. %100 Canlandırma gereksiniminin değerlendirilmesi Başlangıç basamakları Gerekiyorsa oksijen %10 Pozitif basınçlı ventilasyon Endotrakeal entübasyon %1 Göğüs kompresyonu ‰2 İlaç

18. Geçiş süreci Doğumda su içinde solunumdan, hava solumaya geçiş söz konusudur

19. Doğum öncesi akciğerler • Alveoller sıvı dolu • Kan damarları kasılmış

20. Doğum öncesi dolaşım • Duktus arteriozus açık • Gaz değişimi plasentadan • Pulmoner hipertansiyon

21. Geçiş sürecinde gerçekleşen olaylar • Alveollerin temizlenmesi • Plasental dolaşımın durması • Akciğer kan akımının artması • Fetal dolaşımın sona ermesi

22. Fetal akciğer sıvısının temizlenmesi

23. Akciğer kan akımı artması • Pulmoner direncin düşmesi • Kan damarlarında genişleme

24. Fetal dolaşımın sona ermesi • Kan oksijen düzeyi artışı • Pulmoner direncin azalması • Duktus arteriozusun daralması

25. Geçiş süreci sorunları • Fetal akciğer sıvısının temizlenememesi - Hipoksi • Bradikardi - Sistemik hipotansiyon • Akciğer kan akımının artmaması - Yenidoğanın persistan pulmoner hipertansiyonu

26. Oksijensizliğe bağlı sorunlar • Kas tonusunda azalma • Solunum durması • Bradikardi, kan basıncının düşmesi, • Siyanoz • Taşipne

27. Birincil apne • Hızlı solunum dönemini izler • Taktil uyarana yanıt verir

28. İkincil apne • Düzensiz iç çekme dönemini izler • Taktil uyarana yanıt vermez • Ventilasyon gerekli

29. Apnede canlandırma Taktil uyaran PBV

30. ! Kısa süreli taktil uyarana yanıt vermeyen tüm apneler ikincil apne kabul edilmelidir.

31. Canlandırma Akış Çizelgesi

32. ! Bir sonraki basamağa geçmeden önce her basamak doğru ve etkin biçimde yapılmış olmalıdır

33. Bebeğin değerlendirilmesi • Solunum • Kalp atım hızı • Renk

34. Apgar Skorlaması • Nicel değerlendirme • Solunum, kalp atım hızı, renk, kas tonusu, refleksler • 1. ve 5. dakikalarda

35. Apgar Skorlaması

36. Apgar’ın kullanımı • Canlandırmaya başlama kararı • Canlandırmaya bebeğin yanıtı • Uzun süren canlandırmada ya da 5. dakikada 7’nin altında ise 20. dakikaya kadar 5 dakikada bir bakılır

37. Canlandırmaya hazırlık • Gerekli personel desteği • Malzeme hazırlığı

38. Ekip • Her doğumda deneyimli 1 personel • Gerekirse destek

39. Yüksek riskli doğumlar • Yalnızca bebekle ilgilenecek en az 2 personel • Tam bir canlandırma yapabilecek en az 1 personel

40. Malzeme • Tam olmalı • Çalışır durumda olmalı • Kullanıma hazır olmalı

41. Canlandırmanın Başlangıç Basamakları

42. Dört soru • Bebek terminde mi? • Amniyon sıvısı temiz mi? • Bebek ağlıyor mu ya da solunumu var mı? • Kas tonusu iyi mi?

43. Tüm yanıtlar “evet”

44. Olağan bakım • Isıtın • Hava yolunu temizleyin • Kurulayın • Rengi değerlendirin • Bebek annesinin göğsüne yatırılarak uygulanabilir

45. En az 1 yanıt “hayır”

46. Başlangıç basamakları • Bebeğin ısıtılması • Pozisyon verilmesi • Solunum yolunun açılması • Kurulanması • Solunumun uyarılması

47. Bebeğin ısıtılması • Radyant ısıtıcı (önceden ısıtılmış)

48. Banyo • Doğumda bebekler yıkanmamalıdır • Sıcak suyla yıkanıp sıcak havluyla kurulansalar bile ısı kaybederler

49. Isı kaybeden bebekler • Metabolik hızları artar • Glukoz tüketirler • Oksijen gereksinimleri artar

50. Solunum yolunun açılması • Pozisyon • Aspirasyon