240 likes | 657 Views
Örneklem Seçimi. Bilimsel Araştırma Yöntemleri 23.11.2010 – Fırat BÖTE – 4. Amaç. Evren ve örneklem arasındaki ilişkiyi açıklayabilecek, Örnekleme türlerini açıklayabilecek, Araştırmanın amacı ve olanaklar doğrultusunda uygun örneklemeyi yapabileceksiniz. Yöntem. Soru:.
E N D
Örneklem Seçimi Bilimsel Araştırma Yöntemleri 23.11.2010 – Fırat BÖTE – 4
Amaç • Evren ve örneklem arasındaki ilişkiyi açıklayabilecek, • Örnekleme türlerini açıklayabilecek, • Araştırmanın amacı ve olanaklar doğrultusunda uygun örneklemeyi yapabileceksiniz.
Soru: • Fakültedeki bilgisayar kullanım faaliyetlerinin etkililiği hakkında E.F. öğrencilerinin geribildirimlerinin alınması için bir anket hazırlanmıştır. • Bu anket kaç kişiye uygulanmalıdır? • Anketin uygulanacağı kişiler nasıl belirlenmelidir?
evren Genellenmek istenilen elemanlar bütünü Ulaşma güçlüğü Parametre Sınırlama Çalışma evreni
Örneklem • Güçlükler • Maliyet • Kontrol • Etik zorunluluklar • Örneklem • Belli bir evrenden • Belli kurallara göre seçilen • Evreni temsil yeterliği kabul edilen • Küçük kümedir • İstatistik
Örnekleme (Sampling) • Evrenden örneklem alma işlemi • Yansızlık-Tesadüfilik-Seçkisizlik • Belli bir örneklem büyüklüğüne ulaşmada, evrendeki her ünitenin örnekleme girebilme olasılığının • belli, • bağımsız ve • birbirine eşit olmasıdır • Kişisel yanlılık, gönüllülük, en kolay ulaşılanı seçme
Örnekleme (Sampling) • Eleman örnekleme • Oransız eleman örnekleme • Basit tesadüfi örnekleme • Yalın örnekleme • Yansız örnekleme • Oranlı eleman örnekleme • Tabakalı örnekleme • Gruplandırılmış örnekleme
Örnekleme (Sampling) • Küme örnekleme (Grupça örnekleme) • Oransız küme örnekleme • Oranlı küme örnekleme • Güçlü • Fiziki alanı daraltma • Maliyet düşüklüğü • Kontrol kolaylığı • Sınırlılık • Bireysel ayrılıkları yeterince dikkate almama • Örnekleme yanılgısının artması • Kademeli örnekleme: • Küme + küme veya • Küme + eleman
Örnekleme (Sampling) sürecinde yapılması gerekenler: • 1.Çalışma evreninin tanımlanması • 2.Evrendekilerin listelenmesi • 3.Örnekleme türünün belirlenmesi • 4.Örneklem büyüklüğünün kararlaştırılması • 5.Örneklemin alınması • 6.Temsilliğin sınanması
Yöntem Örneklemenin Yapılması • 1.Çalışma evreninin tanımlanması • “Eğitim Fakültelerinde okuyan dördüncü sınıf öğrencileri” • 2.Evrendekilerin listelenmesi • Tam liste • Yansızlık, sonuçları genelleme
Yöntem Örneklemenin Yapılması • 3.Örnekleme türünün belirlenmesi • Evrendeki elemanların gösterdiği dağılım • Temsilde aranan tamlık ve maliyet
Yöntem Örneklemenin Yapılması • 4.Örneklem büyüklüğünün kararlaştırılması • a.Evrenin benzeşikliği • b.Değişkenlerin kontrolü-tarama ve deneme • c.Çözümlemedeki gözenek sayısı • d.Örnekleme türü • e.Güven ve sapma • f.Kestirilen evrendeğerTürü: Tanım: “Evrendenhesaplananyadaörneklemeyoluylakestirilmekistenen, evreninayırıcıbirniteliğineilişkindeğer. Örneğin, evreninortalaması. ” • g.Olanaklar
Yöntem Örneklemenin Yapılması • 4.Örneklem büyüklüğünün kararlaştırılması • a.Evrenin benzeşikliği • Kan, su, toprak, taş, elma • Dünya, ülke, şehir, semt, aile
Yöntem Örneklemenin Yapılması • 4.Örneklem büyüklüğünün kararlaştırılması • b.Değişkenlerin kontrolü-tarama ve deneme • Tarama modeli • Deneme modeli • c.Çözümlemedeki gözenek sayısı
Yöntem Örneklemenin Yapılması • 4.Örneklem büyüklüğünün kararlaştırılması • d.Örnekleme türü • Oransız / Oranlı • e.Sapma ve Güven • e: ±1 • Güven düzeyi: %95, %99 • Yanılma olasılığı: %5, %1 • Z:1,96 – Z: 2,58
Yöntem Örneklemenin Yapılması • 4.Örneklem büyüklüğünün kararlaştırılması • f.Kestirilen evrendeğer türü • Ortalama • Ortanca • Standart sapma • Frekans • Oran
Yöntem Örneklemenin Yapılması • 4.Örneklem büyüklüğünün kararlaştırılması • f.Kestirilen evrendeğer türü • Ortalama • n=((zxss)/e)^2 • Oran • n= (.25xz^2)/e^2
Yöntem Örneklemenin Yapılması • 4.Örneklem büyüklüğünün kararlaştırılması • f.Kestirilen evrendeğer türü • Standart sapmayı kestirme • Önceki araştırmalardaki ss • Pilot gruptan elde edilen ss • Ranj 1/6, ……1/3 • Uzman görüşleri
Yöntem Örneklemenin Yapılması • 4.Örneklem büyüklüğünün kararlaştırılması • g.Olanaklar • Benzeşik grup sayısını arttırma • Güven düzeyi ve sapma sınırını değiştirme • Gözenek sayısını değiştirme • Çalışma evrenini daraltma • Küçük örneklemli yinelemeler • En küçük örneklem büyüklüğü • Korelasyon >30 • X^2: 0 ve %20<5 • “Evrenin belli bir yüzdesini örneklem olarak alma işleminin bilimsel bir temeli yoktur”
Yöntem Örneklemenin Yapılması • 5.Örneklemin alınması • Ad çekme, yazı tura atma • Çekilen eleman kümeye geri atılmalı • Yansız numaralar çizelgesini kullanma • Sayfa:52: Sütun 5 Satır, 2 yatay okuma • 2500 eleman 4 rakam • Yansız numaralar 8864, 8527, 2018, 8336….. • Yansız diziden eşit aralıklarla seçme • Sıralama • Aralık: N/n • Yansız başlangıç noktası
Yöntem Örneklemenin Yapılması • 6.Temsilliğin sınanması • Oranlar: Evren-örneklemdeki cinsiyet, yaş vb. • Örneklem büyüklüğü kestirmede kullanılan ss ile örneklemden elde edilen sskarşılaştırma
Arıkan, Deniz. (2009). Ege Üniversitesi Açık Kaynak Ders Materyalleri. Karasar, Niyazi. (2008). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayıncılık. Kaynaklar