Historia praw człowieka

1. Historia praw człowieka .

2. Co to są prawa człowieka ? • Zespół praw i wolości przysługujących człowiekowi niezależnie od rasy, języka, wyznania, narodowości, przekonań czy pochodzenia społecznego. • Źródłem tych praw jest godność człowieka.

3. Cechy praw człowieka: • Naturalne – posiadamy je, ponieważ jesteśmy ludźmi. • Niezbywalne - nie możemy się ich zrzec. • Niepodzielne - wszystkie prawa posiadamy jednocześnie. • Nienaruszalne - nie zależą od władzy. • Powszechne - wszyscy ludzie posiadają takie same prawa.

4. Geneza praw człowieka. • Prawa człowieka mają swoje źródła już w starożytności. Nie rozwijały się w sposób ciągły. Poszczególne wątki pojawiały się w różnych epokach. • Niektórzy badacze wskazują na narodziny praw człowieka w Babilonii - Kodeks Hammurabiego - władza jest po to, aby chronić słabych przed złymi uczynkami silnych. • W doktrynie demokracji ateńskiej można odnaleźć wolość czynu i słowa w granicach prawa oraz równość praw obywateli. Idee greckie przejęli myśliciele rzymscy (Cyceron, Seneka), którzy uważali, że źródłem pierwotnej suwerenności jest lud.

5. . • Św. Augustyn oraz św. Tomasz uważali, że są prawa, których nie nadaje władza, lecz są one nieodłączne samej naturze człowieka np. prawo do życia czy wolności. • Średniowiecze przynosi pierwsze dokumenty mające moc prawa obowiązującego. Jednym z nich jest: Wielka Karta Swobód (Magna Charta Libertatum) z 1215 r. wydana przez króla Anglii Jana bez Ziemi, która zawierała ograniczenie władzy królewskiej. • W Anglii John Locke głosił, że każdy człowiek ma prawa naturalne do życia, wolności i własności.

6. . • W drugiej połowie XVIII wieku doszło do wielkich rewolucji społecznych: amerykańskiej i francuskiej. Fundamentem amerykańskiej państwowości jest Deklaracja Niepodległości z 1776roku, która wprowadzała prawo do oporu przeciwko władzy działającej wbrew interesowi ludu. • Drugim ważnym dokumentem była Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela ogłoszona w 1789 roku we Francji. Zapisano w niej prawa do wolności, równości, bezpieczeństwa oraz prawo oporu. • Na kongresie wiedeńskim w 1815 roku ogłoszono deklarację o zniesieniu handlu niewolnikami. • Po bitwie pod Solferino w 1849r. zaczęto tworzyć prawa humanitarne.

7. . • W 1919r. powstała Liga Narodów, która była pierwszą międzynarodową organizacją mającą za zadanie zapewnienia pokoju w Europie. • Prawdziwy przełom w dziedzinie praw człowieka nastąpił po II wojnie światowej (w czasie jej trwania doszło do łamania praw człowieka na niespotykaną skalę). W 1945 roku powstała Organizacja Narodów Zjednoczonych, której celem stała się ochrona praw człowieka. W 1948 roku Zgromadzenie Ogólne ONZ uchwaliło Powszechna Deklarację Praw Człowieka –pierwszy kompletny katalog praw człowieka. • Deklaracja oraz uchwalone w 1966 roku Pakty Praw Człowieka stały się podstawą uniwersalnego systemu ochrony praw człowieka.

8. . • W skład światowego kanonu praw człowieka i podstawowych wolności wchodzą cztery dokumenty uchwalone przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych. Są nimi: • Powszechna Deklaracja Praw Człowieka z 1948r. • Międzynarodowy Pakt Praw Ekonomicznych, Socjalnych i Kulturalnych z 1966r. • Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych z 1966r. • Protokół Fakultatywny do Międzynarodowego Paktu Praw Cywilnych i Politycznych z 1966r.

9. . • Podstawą europejskiego systemu ochrony praw człowieka jest podpisana w 1950 roku w Rzymie Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności oraz w 1961 roku w Turynie Europejska Karta Socjalna. Bardzo istotnym elementem jest także Akt Końcowy Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie z 1975 roku oraz Karta Nowej Europy.